Uslovi za obavljanje delatnosti zdravstvenog turizma

Za razliku od posetilaca vebsajta koji mogu bez naknade pročitati odabrane stručne tekstove koji se odnose na pozitivne propise na dan objavljivanja teksta, pretplatnici na pravnu bazu Paragraf Lex, u bazi uvek imaju dostupne tekstove koji se odnose na prethodne, nevažeće verzije propisa kao i nove komentare i druge dokumente koji se odnose na važeće propise. Isključivo pretplatnici na pravnu bazu uvek imaju pristup i ažurnim dokumentima. Baza se ažurira na dnevnom nivou.

Autori: Redakcija, Vera Rovčanin-Orlović

Objavljeno: 30.12.2021.

Zakonom o ugostiteljstvu (dalje: Zakon) definiše se:

• ugostitelj kao privredno društvo, drugo pravno lice, preduzetnik i fizičko lice koje obavlja ugostiteljsku delatnost pod uslovima propisanim ovim zakonom
• ugostiteljska delatnost kao pružanje usluga smeštaja, pripremanje i usluživanje hrane, pića i napitaka, kao i pripremanje i dostavljanje hrane korisnicima za potrošnju na drugom mestu
• ugostiteljski objekat je funkcionalno povezan, posebno uređen i opremljen prostor koji ispunjava propisane minimalno-tehničke i sanitarno-higijenske uslove za pružanje ugostiteljskih usluga, odnosno za obavljanje ugostiteljske delatnosti.

Zakonom je propisano da je ugostiteljska delatnost, između ostalog, pružanje usluga smeštaja, pripremanje i usluživanje hrane, pića i napitaka, koju ugostitelj obavlja u ugostiteljskom objektu, u skladu sa Zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona.

Ugostiteljska delatnost obavlja se u objektu, odnosno prostoru koji ispunjava propisane minimalno-tehničke i sanitarno-higijenske uslove, odnosno standarde za obavljanje predmetne delatnosti.

Dalje, članom 4. stav 1. Zakona propisano je da delatnost iz člana 3. stav 1. ovog zakona može da obavlja privredno društvo, drugo pravno lice i preduzetnik, ako je registrovano u odgovarajućem registru.

Članom 5. st. 1. i 2. propisano je: ako lice iz člana 4. stav 1. ovog zakona obavlja ugostiteljsku delatnost u sedištu, ali ne kao pretežnu delatnost, dužno je da za tu delatnost registruje ogranak, odnosno izdvojeno mesto, koji se registruje u odgovarajućem registru.

Ako lice iz člana 4. stav 1. ovog zakona obavlja ugostiteljsku delatnost van sedišta, dužno je da za tu delatnost u svakom prostoru, odnosno mestu poslovanja registruje ogranak, odnosno izdvojeno mesto van sedišta, koji se registruje u odgovarajućem registru.

Član 7. stav 1. Zakona propisuje obaveze ugostitelja i s tim u vezi ugostitelj je, između ostalog, dužan da:

• na ulazu u ugostiteljski objekat vidno istakne poslovno ime, sedište, matični broj, a na ulazu u ogranak, odnosno izdvojeno mesto, poslovno ime, sedište, matični broj i naziv ili oznaku ogranka, odnosno izdvojenog mesta;
• na ulazu u ugostiteljski objekat vidno istakne naziv ugostiteljskog objekta i vrstu ugostiteljskog objekta, prema pretežnoj vrsti usluga koje se u njemu pružaju;
• na ulazu u ugostiteljski objekat vidno istakne propisano radno vreme i da ga se u svom poslovanju pridržava;
• svaku promenu registrovanog podatka o sedištu i ogranku, odnosno izdvojenom mestu prijavi odgovarajućem registru u roku od sedam dana;
• u ugostiteljskom objektu održava prostor, prostorije i opremu i pruža usluge prema propisanim minimalno-tehničkim i sanitarno-higijenskim uslovima;
• u ugostiteljskom objektu obavlja ugostiteljsku delatnost na propisan način i prema propisanim uslovima;
• u pisanom, govornom, vizuelnom ili elektronskom obaveštavanju tačno koristi vrstu, a kod objekata iz člana 18. st. 1, 2. i 4. ovog zakona kategoriju ugostiteljskog objekta koja mu je određena rešenjem ministra, odnosno nadležnog organa jedinice lokalne samouprave;
• da na istinit, jasan, razumljiv i neobmanjujući način obaveštava korisnike usluga o usluzi koju pruža, u pogledu vrste, načina pružanja usluge, naznačene cene i dr;
• istakne cene hrane, pića i napitaka u cenovnicima koji moraju biti dostupni korisnicima usluga u dovoljnom broju primeraka na svakom mestu gde se korisnici uslužuju, odnosno da cene istakne na jasan i lako uočljiv način;
• se pridržava istaknutih, odnosno na drugom mestu objavljenih cena;
• za svaku pruženu uslugu izda propisan račun;
• utvrdi i obezbedi normativ hrane, pića i napitaka koje priprema i uslužuje i na zahtev korisnika usluga omogući uvid u te normative, kao i da usluge pruža u odgovarajućoj količini prema tim normativima;
• obezbedi normativ hrane koju uslužuje, a koja je na drugom mestu pripremljena i na zahtev korisnika usluga omogući uvid u taj normativ, kao i da usluge pruža u odgovarajućoj količini prema tom normativu, kao i da ispuni druge propisane obaveze.

Vrste ugostiteljskih objekata za smeštaj su objekti koji se, na način propisan Zakonom, kategorišu i to: hotel, apart hotel, garni hotel, motel, turističko naselje, apartmansko naselje, kamp, pansion i dr, kao i ugostiteljski objekti koji se ne kategorišu: hostel, prenoćište, odmaralište, kao i drugi objekti za pružanje usluga smeštaja nezavisno od naziva pod kojim posluju (konačište, han, konak, etno kuća, vila, i dr).

Saglasno članu 12. stav 1. Zakona propisano je da je ugostitelj koji pruža usluge smeštaja u nekategorisanom ugostiteljskom objektu dužan da pre otpočinjanja obavljanja delatnosti, na propisan način podnese prijavu jedinici lokalne samouprave na čijoj teritoriji se objekat nalazi. Na osnovu ove prijave vrši se evidentiranje tog ugostitelja u centralni informacioni sistem (eTurista).

U pogledu obaveze da se u ugostiteljskom objektu održava prostor, prostorije i oprema i pružaju usluge prema propisanim minimalno-tehničkim uslovima, upućuje se na Pravilnik o uslovima i načinu obavljanja ugostiteljske delatnosti, načinu pružanja ugostiteljskih usluga, razvrstavanju ugostiteljskih objekata i minimalno tehničkim uslovima za uređenje i opremanje ugostiteljskih objekata, kojim se bliže propisuju uslovi i način obavljanja ugostiteljske delatnosti, kao i način pružanja ugostiteljskih usluga u svim vrstama ugostiteljskih objekata. U slučaju da se radi o kategorisanom ugostiteljskom objektu (hotel, motel, pansion i dr) ispunjenost uslova za tu vrstu objekata propisani su Pravilnikom o standardima za kategorizaciju ugostiteljskih objekata za smeštaj.

Kao što je napred navedeno privredno društvo, kao ugostitelj, mora da ispuni sve uslove propisane Zakonom i dužno je da delatnost obavlja u ugostiteljskom objektu, koji ispunjava, pre svega, uslove prema propisanim minimalno-tehničkim i sanitarno-higijenskim uslovima.

Društvo ne mora ugostiteljsku delatnost da obavlja kao pretežnu, u kom slučaju se za tu delatnost registruje ogranak u koji se upisuje predmetna delatnost. Ogranak se, kao što je već napred navedeno, može obrazovati u samom sedištu ili na drugoj adresi gde se ugostiteljska delatnost obavlja. Ugostiteljska delatnost pružanja usluga smeštaja se, saglasno Uredbom o klasifikaciji delatnosti, obavlja u okviru Oblasti 55 - Smeštaj, koja oblast obuhvata pružanje usluge smeštaja za kraći boravak posetilaca i drugih putnika. Uključuje i pružanje usluge smeštaja na duži period studentima, đacima, radnicima i dr. Pojedine smeštajne jedinice mogu nuditi samo smeštaj, dok druge nude kombinaciju usluga smeštaja, ishrane i/ili usluga rekreacije. Ne obuhvata usluge smeštaja na duže vreme, u svojstvu osnovnog prebivališta, u objektima kao što su apartmani iznajmljeni (po pravilu) na mesečnoj ili godišnjoj osnovi.

Zakonom se posebno ne uređuje "zdravstveni turizam", niti je ta oblast uređena drugim posebnim propisima i za istu nije opredeljena šifra iz klasifikacije delatnosti. Naime, ovi poslovi se mogu posmatrati kao skup raznih delatnosti iz oblasti ugostiteljstva, zdravstva, kao i pružanje drugih usluga.