Uvođenje minimalne zarade za vreme vanrednog stanja

Tweet

NAPOMENA:

• Ovaj stručni tekst se odnosi na propise koji važe na dan njegovog objavljivanja. Svi izneti stavovi su stručni stavovi, odnosno shvatanja autora teksta, koja se baziraju na tumačenju pozitivnopravnih normi, i ne predstavljaju obavezujuće instrukcije.
• Ulaskom u DEMO verziju pravne baze Paragraf Lex, možete BESPLATNO pristupiti SVIM propisima Srbije i time možete utvrditi ažurnost ovog teksta.

Autor: Redakcija

Objavljeno: 16.04.2020.

Da bi poslodavac imao mogućnost da izvrši izmenu ugovorenih uslova rada sa ciljem da za vreme vanrednog stanja svojim zaposlenima isplaćuje minimalnu zaradu, neophodno je da prethodno budu ispunjeni sledeći uslovi:

1) Da su opštim aktom, odnosno ugovorom o radu prethodno utvrđeni razlozi za donošenje odluke o uvođenju minimalne zarade.

Zakonom o radu (dalje: Zakon) predviđeno je da se opštim aktom, odnosno ugovorom o radu utvrđuju razlozi za donošenje odluke o uvođenju minimalne zarade.

To konkretno znači da je poslodavac svojim opštim aktom (kolektivnim ugovorom ili pravilnikom o radu), odnosno ugovorom o radu dužan da pre donošenja odluke o uvođenju minimalne zarade kao razlog za njeno donošenje predvidi kao pravni osnov - "smanjenje obima posla i nastupanje negativnih poslovno-finansijskih rezultata usled uvođenja vanrednog stanja u Republici Srbiji".

Zakon razlikuje dve situacije:

a) situaciju u kojoj poslodavac ima donet opšti akt (kolektivni ugovor ili pravilnik o radu), u kom slučaju je dovoljno da u ugovoru o radu, kao upućujuća odredba, bude konstatovano da se u pogledu izmene elemenata za utvrđivanje osnovne zarade, radnog učinka, naknade zarade, uvećane zarade i drugih primanja zaposlenog primenjuju odredbe opšteg akta poslodavca;

b) situaciju u kojoj poslodavac nema donet opšti akt (kolektivni ugovor ili pravilnik o radu), u kom slučaju je potrebno da u ugovoru o radu obavezno bude naglašeno da poslodavac svojom odlukom može utvrditi osnovnu zaradu zaposlenog u visini minimalne zarade zbog smanjenja obima posla i nastupanja negativnih poslovno-finansijskih rezultata do koga je došlo usled uvođenja vanrednog stanja u Republici Srbiji.

Ukoliko poslodavac u svom opštem aktu nema predviđenu navedenu odredbu, dužan je da pre donošenja odluke o uvođenju minimalne zarade istu utvrdi tim opštim aktom. Dejstvo izmene i dopune opšteg akta poslodavca stupa na snagu u roku od osam dana od dana njegovog objavljivanja na oglasnoj tabli poslodavca, s tim da ukoliko oglasna tabla nije dostupna svim zaposlenima, poslodavac je dužan da izmenu i dopunu opšteg akta objavi na svojoj internet stranici, u elektronskoj formi ili da o njenom donošenju na drugi pogodan način upozna sve zaposlene.

Ukoliko poslodavac nije ugovorom o radu prethodno predvideo da se zaposlenom može utvrditi osnovna zarada u visini minimalne zarade zbog smanjenja obima posla do koga je došlo usled uvođenja vanrednog stanja u Republici Srbiji, a nema donet opšti akt, dužan je da prethodno sa zaposlenim zaključi aneks ugovora o radu kojim će predvideti ovakvu izmenu ugovorenih uslova rada. Prilikom zaključivanja ovakvog aneksa ugovora o radu, poslodavac je dužan da zaposlenom ostavi rok za izjašnjenje koji ne može biti kraći od osam radnih dana.

2) Da je doneta odluka o uvođenju minimalne zarade čiji su razlozi donošenja prethodno predviđeni opštim aktom, odnosno ugovorom o radu.

Tek nakon ispunjenja uslova iz tačke 1. ovog odgovora, poslodavac ima zakonsko pravo da u skladu sa Zakonom donese odluku o uvođenju minimalne zarade.

Odlukom moraju biti predviđeni razlozi njenog donošenja, a ista deluje prema svim zaposlenima, a ne samo prema određenom broju zaposlenih.

Takođe, i odluka o uvođenju minimalne zarade stupa na snagu u roku od osam dana od dana njenog objavljivanja na oglasnoj tabli poslodavca, s tim da je poslodavac dužan da istu objavi na svojoj internet stranici, u elektronskoj formi, ukoliko uvid u istu nije omogućen svim zaposlenima u prostorijama poslodavca, odnosno da o njenom donošenju na drugi pogodan način upozna sve zaposlene.

3) Tek pošto su ispunjeni uslovi iz prethodne dve tačke, poslodavac ima mogućnost da zaposlenima ponudi izmenu ugovorenih uslova rada, odnosno ugovaranje minimalne zarade, tako što će im uz aneks ugovora o radu dostaviti i pismeno obaveštenje koje obavezno mora da sadrži razloge za ponuđeni aneks ugovora, rok u kome zaposleni treba da se izjasni koji ne može biti kraći od osam radnih dana i pravne posledice koje mogu da nastanu nepotpisivanjem aneksa ugovora. Aneks ugovora o radu kojim se ugovara minimalna zarada zaključuje se na osnovu Zakona, s obzirom da se njim vrši promena elemenata za utvrđivanje osnovne zarade koji su sadržani u ugovoru o radu u skladu sa Zakonom.

Iako celokupna procedura za uvođenje minimalne zarade izgleda prilično komplikovana i dugotrajna, s obzirom na obavezu poštovanja zakonskih rokova, ona je jedino pravno valjana i propuštanjem bilo kog od navedenih elemenata poslodavac sebe dovodi u opasnost od kršenja zakona, a time i do nepovoljnog ishoda eventualnog radnog spora.