PRESTANAK RADNOG ODNOSA I STICANJE USLOVA ZA ODLAZAK U PENZIJU

Napomena:

Ovaj stručni tekst se odnosi na propise koji važe na dan njegovog objavljivanja. Svi izneti stavovi su stručni stavovi, odnosno shvatanja autora teksta, koja se baziraju na tumačenju pozitivnopravnih normi, i ne predstavljaju obavezujuće instrukcije.
Ulaskom u DEMO verziju pravne baze Paragraf Lex, možete BESPLATNO pristupiti SVIM propisima Srbije i time možete utvrditi ažurnost ovog teksta.

Za razliku od posetilaca vebsajta koji mogu bez naknade pročitati odabrane stručne tekstove koji se odnose na pozitivne propise na dan objavljivanja teksta, pretplatnici na pravnu bazu Paragraf Lex, u bazi uvek imaju dostupne tekstove koji se odnose na prethodne, nevažeće verzije propisa kao i nove komentare i druge dokumente koji se odnose na važeće propise. Isključivo pretplatnici na pravnu bazu uvek imaju pristup i ažurnim dokumentima. Baza se ažurira na dnevnom nivou.

Autor: Redakcija Paragraf Lex

Objavljeno: 25.08.2017.

Zaposlenom prestaje radni odnos kad navrši 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja, ako se poslodavac i zaposleni drugačije ne sporazumeju, ali ne stiče automatski pravo na penziju. Ovo lice može dalje da nastavi da radi kod istog ili drugog poslodavca, ili može da podnese zahtev nadležnom fondu PIO kako bi mu se priznalo pravo na starosnu penziju. Po odlasku u starosnu penziju licu može kao penzioner da zasnuje radni odnos (na određeno ili neodređeno vreme) ili da bude angažovan van radnog odnosa i da istovremeno nastavi da prima penziju.

Ukoliko zaposleni nije ispunio uslove iz Zakona (npr. ima 65 godina i 13 godina osiguranja) nisu se ispunili uslovi za prestanak radnog odnosa, odnosno za otkaz ugovora o radu.Ovom zaposlenom će radni odnos prestati tek nakon dve godine, kada će zaposleni imati 67 godina života i 15 godina staža osiguranja.

Razlog za prestanak radnog odnosa po sili zakona ne treba mešati sa sticanjem uslova za odlazak u penziju. Muškarac stiče pravo na starosnu penziju kad navrši 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja (ili kad navrši 45 godina staža osiguranja, bez obzira a na godine života), dok se ova granica za žene postepeno pomera i u 2017. godini iznosi: 61 godinu i šest meseci života i najmanje 15 godina staža osiguranja.

Građani koji napune dovoljno godina starosti ili dovoljno godina staža, često postavljaju pitanje da li moraju da idu u penziju?

Zakonom o radu (dalje: Zakon) propisani su uslovi u pogledu godina života i staža osiguranja čijim ispunjenjem zaposlenom prestaje radni odnos. Tako je predviđeno da zaposlenom prestaje radni odnos kad navrši 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja, ako se poslodavac i zaposleni drugačije ne sporazumeju.

Za nastavak radnog odnos potrebna je saglasnost obe strane, i poslodavca i zaposlenog. Ako se ne sporazumeju zaposlenom prestaje radni odnos i on dalje ostvaruje pravo na penziju kod fonda PIO. Sa druge strane radni odnos se produžava za određeni period ako se postigne saglasnost volja obe strane.

Ovaj zakonski razlog za prestanak radnog odnosa po sili zakona ne treba mešati sa sticanjem uslova za odlazak u penziju.

Naime, kada lice ispuni uslove iz Zakona (65 godina života i 15 godina staža osiguranja), njemu može prestati radni odnos u zavisnosti od dogovora sa poslodavcem, ali ono nije automatski i steklo pravo na penziju. Ovo lice može dalje da nastavi da radi kod istog ili drugog poslodavca, ili može da podnese zahtev nadležnom fondu PIO kako bi mu se priznalo pravo na starosnu penziju. Važno je naglasiti da po odlasku u starosnu penziju licu može kao penzioner da zasnuje radni odnos (na određeno ili neodređeno vreme) ili da bude angažovan van radnog odnosa i da istovremeno nastavi da prima penziju.

Najčešća situacija u praksi je da će u slučaju prestanaka radnog odnosa lice odmah podneti zahtev za ostvarivanje prava na starosnu penziju jer mu je to pravo zagarantovano Zakonom i ne utiče ne njegovo eventualno novo zaposlenje.

Ukoliko zaposleni nije ispunio uslove iz Zakona (npr. ima 65 godina i 13 godina osiguranja) nisu se ispunili uslovi za prestanak radnog odnosa, odnosno za otkaz ugovora o radu. Poslodavac nije u poziciji da iskoristi ovo zakonsko ovlašćenje jer još uvek nije nastupio uslov predviđen Zakonom. Ovom zaposlenom će radni odnos prestati tek nakon dve godine, kada će zaposleni imati 67 godina života i 15 godina staža osiguranja. Takođe ovaj zaposleni još uvek neće ostvariti pravo na starosnu penziju, jer nema uslove predviđene Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju .

Treba napomenuti da se uslovi za odlazak u starosnu penziju razlikuju za muškarce i žene. Prema ovom Zakonu muškarac stiče pravo na starosnu penziju kad navrši 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja (ili kad navrši 45 godina staža osiguranja, bez obzira a na godine života), dok se ova granica za žene postepeno pomera i u 2017. godini iznosi: 61 godinu i šest meseci života (i najmanje 15 godina staža osiguranja).

U tabeli koja sledi da je prikaz promene uslova u pogledu godina života za sticanje starosne penzije za žene, i to:

u 2018. godini, 62 godine života;

u 2019. godini, 62 godine i šest meseci života;

u 2020. godini, 63 godine života;

u 2021. godini, 63 godine i dva meseca života;

u 2022. godini, 63 godine i četiri meseca života;

u 2023. godini, 63 godine i šest meseci života;

u 2024. godini, 63 godine i osam meseci života;

u 2025. godini, 63 godine i deset meseci života;

u 2026. godini, 64 godine života;

u 2027. godini, 64 godine i dva meseca života;

u 2028. godini, 64 godine i četiri meseca života;

u 2029. godini, 64 godine i šest meseci života;

u 2030. godini, 64 godine i osam meseci života;

u 2031. godini, 64 godine i deset meseci života.

Izvor: Redakcija, 24.08.2017.

Kompanija Paragraf svojim pretplatnicima pruža odgovore na stručna pitanja koja se odnose na tumačenje prava.

Ukoliko niste naš pretplatnik možemo da Vas uputimo na:

našu internet stranicu na kojoj smo predstavili određene subjekte kojima se možete obratiti za besplatnu pravnu pomoć

adresar advokata, gde možete pronaći stručnjaka koji će Vam pružiti advokatske ili konsultantske usluge