ZAKON O MEĐUNARODNIM MERAMA OGRANIČAVANJA("Sl. glasnik RS", br. 10/2016) |
Ovim zakonom propisuje se postupak sprovođenja međunarodnih mera ograničavanja koje Republika Srbija uvodi, primenjuje ili ukida na osnovu pravnih akata donetih od strane Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija, Organizacije za evropsku bezbednost i saradnju, drugih međunarodnih organizacija čiji je Republika Srbija član, kao i pravnih akata drugih međunarodnih organizacija, kada je to u spoljnopolitičkom interesu Republike Srbije.
Međunarodne mere ograničavanja
Međunarodne mere ograničavanja su mere koje se primenjuju u cilju uspostavljanja i očuvanja međunarodnog mira i bezbednosti, poštovanja međunarodnog humanitarnog prava, ljudskih prava i osnovnih sloboda i izvršavanja drugih međunarodnih obaveza.
Međunarodne mere ograničavanja primenjuju se prema:
1) državama;
2) međunarodnim organizacijama;
3) fizičkom licu koje ima državljanstvo Republike Srbije, a nalazi se na listi lica kojima je uvedena mera ograničavanja;
4) fizičkom licu koje nije državljanin Republike Srbije, a boravi na teritoriji Republike Srbije i koje se nalazi na listi lica kojima je uvedena mera ograničavanja;
5) pravnom licu osnovanom u skladu sa propisima Republike Srbije koje se nalazi na listi lica kojima je uvedena mera ograničavanja;
6) stranom pravnom licu ako poseduje imovinu i sredstva na teritoriji Republike Srbije, a koje se nalazi na listi lica kojima je uvedena mera ograničavanja.
Vrste međunarodnih mera ograničavanja
Međunarodne mere ograničavanja mogu biti:
1) potpun ili delimičan prekid diplomatskih odnosa;
2) potpun ili delimičan prekid ekonomskih i finansijskih odnosa;
3) prekid saobraćaja, poštanskih, telegrafskih, telekomunikacionih i drugih veza;
4) zabrana trgovine naoružanjem;
5) zabrana ulaska na teritoriju Republike Srbije ili prelaska preko njene teritorije;
6) privremeno ograničavanje raspolaganja imovinom koja se nalazi na teritoriji Republike Srbije;
7) privremeno ograničavanje raspolaganja sredstvima;
8) druge međunarodne mere ograničavanja, koje se primenjuju u skladu sa međunarodnim pravom.
Pojmovi, u smislu ovog zakona, imaju sledeća značenja:
1) konsolidovana lista je lista koju utvrđuje nadležno telo međunarodne organizacije koja uvodi mere ograničenja;
2) zabrana trgovine naoružanjem (embargo na oružje) obuhvata zabranu prometa i drugog vida raspolaganja oružjem, robom dvostruke namene i vojnom opremom, kao i poslova posredovanja, transporta, pružanja tehničke i finansijske pomoći u vezi sa naoružanjem, robom dvostruke namene i vojnom opremom u inostranstvu;
3) imovina obuhvata materijalnu ili nematerijalnu, pokretnu ili nepokretnu imovinu na kojoj se pravo svojine dokazuje ispravom u bilo kom obliku, uključujući elektronsku i digitalnu formu;
4) sredstva obuhvataju finansijska sredstva, i to:
- gotovinu, čekove, novčana potraživanja, menice, novčane doznake i druga sredstva plaćanja,
- finansijske instrumente propisane zakonom kojim se uređuju tržište kapitala, hartije od vrednosti, uključujući akcije, obveznice i druge finansijske instrumente,
- isprave kojima se dokazuje pravo na finansijska sredstva ili na druge finansijske izvore,
- kamate, dividende i druge prihode od sredstava,
- potraživanja, kredite i akreditive;
5) privremeno ograničavanje raspolaganja imovinom predstavlja mere privremene zabrane svih vrsta raspolaganja imovinom licima na koje se mere ograničavanja odnose;
6) privremeno ograničavanje raspolaganja sredstvima predstavlja mere privremene zabrane raspolaganja svim finansijskim sredstvima iz tačke 4) ovog člana licima na koje se mere ograničavanja odnose, a koja sredstva se nalaze na računima kod domaćih banaka i drugih pružalaca platnih usluga kao i Centralnog registra, depoa i kliringa hartija od vrednosti;
7) tehnička pomoć označava svaku pomoć ili uslugu koja se odnosi na razvoj, proizvodnju, popravke, sastavljanje, testiranje, održavanje ili bilo koju drugu tehničku uslugu koja se pruža kao savetodavna usluga, sprovođenje obuke, prenosa poslovnog znanja i veština, uključujući i pomoć koja se pruža usmeno;
8) evidencija predstavlja zbirku podataka o državama, međunarodnim organizacijama i fizičkim i pravnim licima, prema kojima su uvedene mere ograničavanja;
9) druge međunarodne mere ograničavanja su mere koje su definisane u pravnom aktu međunarodne organizacije o njihovom uvođenju.
Odluka o primeni uvedenih međunarodnih mera ograničavanja
Odluku o primeni uvedenih međunarodnih mera ograničavanja donosi Vlada, na predlog ministarstva nadležnog za spoljne poslove (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Odlukom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se osnov za uvođenje međunarodne mere ograničavanja, vrsta međunarodne mere ograničavanja, način njene primene, način postupanja nadležnih organa, odnosno pravnih lica iz člana 7. ovog zakona i vreme primene mere.
Ako u odluci iz stava 1. ovog člana nije utvrđeno vreme primene međunarodne mere ograničavanja, ta mera se ukida odlukom Vlade na predlog Ministarstva.
Odluke iz st. 1. i 3. ovog člana objavljuju se u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Nadležnost za primenu međunarodnih mera ograničavanja
Međunarodne mere ograničavanja primenjuju državni organi, organi državne uprave, organi lokalne samouprave, banke i druge finansijske organizacije, privredna društva, preduzetnici, kao i druga pravna i fizička lica (u daljem tekstu: organi, pravna i fizička lica nadležni za primenu međunarodnih mera ograničavanja).
Obaveštavanje o sprovođenju međunarodnih mera ograničavanja
O preduzetim merama u vezi sprovođenja uvedenih međunarodnih mera ograničavanja i njihovog ukidanja, Ministarstvo diplomatskim putem obaveštava međunarodnu organizaciju koja je donela akt na osnovu kojeg je Vlada donela odluku o primeni međunarodne mere ograničavanja.
III PRIMENA MEĐUNARODNIH MERA OGRANIČAVANJA
Obaveza organa, pravnih i fizičkih lica
Organi, pravna i fizička lica nadležni za primenu međunarodnih mera ograničavanja, dužni su da u okviru svoje nadležnosti, u skladu sa ovim zakonom obezbede primenu međunarodnih mera ograničavanja i da o preduzetim aktivnostima obaveste Ministarstvo.
Organi, pravna i fizička lica nadležni za primenu međunarodne mere ograničavanja dužni su da dostave Ministarstvu podatke o sprovođenju međunarodnih mera ograničavanja, koji se redovno ili na osnovu zahteva dostavljaju Savetu bezbednosti Ujedinjenih nacija ili njegovim pomoćnim telima, Organizaciji za evropsku bezbednost i saradnju ili drugoj međunarodnoj organizaciji koja je uvela međunarodne mere ograničavanja.
Praćenje primene mera ograničenja
Ministarstvo obrazuje Radnu grupu radi praćenja primene mera ograničavanja iz ovog zakona.
Radnu grupu sačinjavaju predstavnici državnih organa i drugih organa nadležnih za primenu mera ograničavanja koje se primenjuju na osnovu ovog zakona.
Privremeno ograničavanje raspolaganja imovinom
Međunarodna mera ograničavanja raspolaganja imovinom podrazumeva ograničavanje dela ili svih svojinskih ovlašćenja koje vlasnik ima na imovini i sprovodi se na imovini subjekta prema kome je ova mera uvedena. Imovina čije se raspolaganje privremeno ograničava ne može biti dostupna subjektu, direktno ili indirektno.
Privremeno ograničavanje raspolaganja sredstvima
Međunarodna mera ograničavanja sprovodi se na sredstvima koja su u svojini, državini ili ih na drugi način koristi subjekt prema kojem se mera primenjuje.
Sredstva čije je raspolaganje ograničeno primenom međunarodne mere ograničavanja ne mogu se učiniti dostupnim subjektu iz stava 1. ovog člana.
Fizičkom licu može se na njegov zahtev odobriti korišćenje dela sredstava čije je raspolaganje ograničeno primenom međunarodne mere ograničavanja kad su ta sredstva neophodna za plaćanje vanrednih troškova, kao što su troškovi vezani za rođenje deteta, smrtni slučaj ili druga slična situacija, za potrebe troškova lečenja, za podmirivanje osnovnih životnih troškova i dr.
Zahtev za oslobađanje sredstava iz stava 1. ovog člana, fizičko lice podnosi Ministarstvu.
O zahtevu iz stava 2. ovog člana odlučuje Vlada, na predlog Ministarstva, koje o tome obaveštava međunarodnu organizaciju čije se mere primenjuju.
IV EVIDENTIRANJE PODATAKA O MERAMA OGRANIČAVANJA
Evidencija podataka o merama ograničavanja
U cilju praćenja uvođenja i kontrole primene mera ograničavanja uspostavlja se Evidencija podataka o merama ograničavanja, koje se uvode prema državama, međunarodnim organizacijama, fizičkim i pravnim licima na koje se mere ograničavanja odnose (u daljem tekstu: Evidencija).
Evidencija sadrži sledeće podatke:
1) o međunarodnim merama ograničavanja: naziv pravnog akta, odnosno odluke na osnovu koje je mera uvedena; naziv države, međunarodne organizacije prema kojoj se uvodi, fizičko i pravno lice prema kome se uvodi; vrstu mere; datum uvođenja, odnosno početak primene, datum ukidanja, odnosno prestanak primene međunarodne mere ograničavanja prema državi, međunarodnoj organizaciji ili fizičkom i pravnom licu, kao i druge podatke;
2) za fizička lica: ime i prezime, datum i mesto rođenja, prebivalište ili boravište, državljanstvo, vrstu i broj lične isprave, matični broj, odnosno lični identifikacioni broj nakon njegovog određivanja i dodeljivanja, podatke o imovini, imovinskim pravima i obavezama koje imaju na teritoriji Republike Srbije, datum početka i datum prestanka određene mere ograničavanja, preduzete mere ograničavanja i podatke koji se odnose na pokušaj kršenja mere ograničavanja, podatke o oslobađanju dela sredstava iz člana 14. ovog zakona;
3) za pravna lica i druge subjekte: naziv i sedište pravnog lica, ime i prezime lica ovlašćenog za zastupanje pravnog lica, matični broj, poreski identifikacioni broj (PIB), podatke o imovini, imovinskim pravima i obavezama koje imaju na teritoriji Republike Srbije, datum početka i datum prestanka određene mere ograničavanja, preduzete mere ograničavanja i podatke koji se odnose na pokušaj kršenja mere ograničavanja.
Vođenje i održavanje Evidencije
Evidenciju vodi Ministarstvo.
Podaci o fizičkim licima iz Evidencije čuvaju se, u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podatka o ličnosti i tajnost podataka.
Čuvanje podataka iz Evidencije
Podaci iz Evidencije čuvaju se pet godina od prestanka mera ograničavanja.
Podaci o fizičkim licima u Evidenciji čuvaju se u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti i tajnost podataka.
Posle isteka roka iz stava 1. ovog člana podaci se brišu, odnosno uništavaju u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti i tajnost podataka ili se arhiviraju u skladu sa propisima kojima se uređuje čuvanje arhiviranih podataka.
Nadležni organ je dužan da Ministarstvu, na njegov zahtev, dostavi podatke iz Evidencije podataka koju vodi, a koji se odnose na fizičko lice koje je državljanin Republike Srbije ili pravno lice koje je osnovano u skladu sa propisima Republike Srbije.
Fizička i pravna lica dužna su da na zahtev Ministarstva dostave podatke iz stava 1. ovog člana, sa kojima raspolažu.
Dostavljanje podataka međunarodnim organizacijama
Podatke koji su sadržani u Evidenciji Ministarstvo dostavlja međunarodnim organizacijama iz člana 1. ovog zakona, na njihov zahtev, u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti i tajnost podataka.
Obaveštavanje fizičkog i pravnog lica
Ministarstvo obaveštava fizičko lice, koje je državljanin Republike Srbije i pravno lice koje je osnovano u skladu sa propisima Republike Srbije da se nalazi na konsolidovanoj listi međunarodne organizacije za primenu međunarodne mere ograničavanja.
Obaveštenje iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o razlozima stavljanja na konsolidovanu listu i o dejstvima te mere.
Fizička lica imaju pravo na uvid, ispravku i brisanje podataka iz Evidencije koji se na njih odnose, u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Pravno lice ima pravo na uvid u podatke iz Evidencije koji se na njega odnose, u skladu sa propisima o tajnosti podataka.
Pravno lice može podneti zahtev za ispravku i brisanje podataka koji su netačni ili se vode suprotno ovom zakonu.
O zahtevu iz stava 2. ovog člana odlučuje Ministarstvo, u skladu sa zakonom kojim se uređuje upravni postupak.
Zahtev fizičkog i pravnog lica koje se nalazi na konsolidovanoj listi
Fizičko i pravno lice, koje se nalazi na konsolidovanoj listi, može preko Ministarstva podneti zahtev međunarodnoj organizaciji koja je uvela međunarodnu meru ograničavanja i zatražiti informacije o razlozima stavljanja na tu listu.
Zahtev iz stava 1. ovog člana, Ministarstvo u najkraćem roku diplomatskim putem prosleđuje međunarodnoj organizaciji.
Izmene u Evidenciji i obaveštenje o brisanju sa konsolidovane liste
Po dobijanju informacije da se pravno ili fizičko lice više ne nalazi na konsolidovanoj listi, Ministarstvo će izvršiti odgovarajuće izmene u Evidenciji i o tome obavestiti to pravno ili fizičko lice.
Za štetu koja nastane primenom međunarodnih mera ograničavanja ne može se podneti zahtev za nadoknadu štete protiv Republike Srbije, organa, pravnih i fizičkih lica nadležnih za primenu međunarodnih mera ograničavanja.
Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.
Novčanom kaznom od 100.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako ne obezbedi primenu međunarodnih mera ograničavanja i o preduzetim aktivnostima ne obavesti Ministarstvo (član 9).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se fizičko lice i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 20.000 do 100.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 50.000 do 300.000 dinara.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".