PRAVILNIK O PROGRAMU ZAVRŠNOG ISPITA U OSNOVNOM OBRAZOVANJU I VASPITANJU

Detyra

Lexo tekstin e mëposhtëm dhe rretho shkronjën para përgjigjes së saktë:

Filmi "Harry Poter And The Order Of The Phoenix" ka grumbulluar hiq më pak se 140 milionë dollarë në kinematë amerikane, për pesë ditë të shfaqjes së tij, përfshirë këtu edhe 77 milionë të fituar gjatë fundjavës.

Vazhdimi i pestë i serisë për magjistarin e ri, e ka thyer rekordin e premierave në mesin e javës së kaluar, duke sjellë përfitime më të mëdha nga "ish-kampioni" i përfitimeve, vazhdimi i dytë i filmit "Shrek" i cili, për pesë ditë nxori përfitime prej rreth 129 milionë dollarësh.

Teksti i dhënë:

a) përshkruan

b) komenton

c) përkufizon

d) informon

Zgjidhja

d) informon

Detyra

Lexo tekstin e mëposhtëm dhe rretho shkronjën para përgjigjes së saktë:

Amfiteatri "Flavio" ose i njohur ndryshe si Koloseu, është ikona e perandorisë romake, i ndërtuar në qendër të qytetit të Romës. Struktura origjinale e tij ka një kapacitet prej rreth 45000-50000 vendesh. Koloseu u shfrytëzua për përleshjet e gladiatorëve në sy të publikut. Amfiteatri, si ndërtesë më e madhe në gjithë historinë e perandorisë romake, u përfundua në vitin ’80 nën udhëheqjen e perandorit Titus, ndërkohë që u modifikua gjatë sundimit të Domitianit. Koloseu u shfrytëzua gjatë rreth një gjysmë mijëvjeçari për gara të ndryshme e luftime gladiatorësh.

Teksti është i shkruar me:

a) stilin letrar

b) stilin administrativ

c) stilin gazetaresk

d) stilin shkencor

Zgjidhja

c) stilin gazetaresk

Detyra

Para teje është një pjesë e përmbajtjes së një libri. Shikoje me vëmendje dhe përgjigju pyetjeve.

a) Në cilat faqe mund të lexosh për kuptimet kryesore të rasave? Nga faqja 105-? _________________________

b) Në cilën faqe fillon teksti për rrjedhoren? __________________________
 

Zgjidhja

a) 107-110
b) 110

Detyra

Shiko tekstin e mëposhtëm me kujdes dhe në linjë shkruaj fjalinë e parë të pasusit të tretë.

Mëngjesi më zuri në majë të malit, atje ku frymon pylli i gjyshit. Nga andej do të zbres pa m’u rritur e pa m’u forcuar si duhet flatrat. Kur të më rriten e të më forcohen flatrat, do të fluturoj mbi majën e këtij mali për t’u dhuruar syve horizont të gjerë. Kështu thosha sa herë që dilja të vidhja ndonjë fshehtësi për këngën time, pikërisht atëherë kur kishin filluar të më djersiteshin mustaqet dhe kur duhej ta përligjja këngën.

Në pyllin e gjyshit, në mes të tij, buron e rrjedh Lumi i kujtesës i padukshëm dhe i imagjinuar. Ata që nuk e njohin, habiten pse zogjtë këndojnë aq bukur në këtë pyll. Ndalen e dëgjojnë dhe të mahnitur qëndrojnë me nge. Asnjëherë nuk pyesin se nga u vjen kënga dhe si lind kjo bukuri kaq e rrallë e këngës së tyre. Dikush nga mallëngjimi, e dikur kushedi për çfarë i fshin lotët herë me mëngë, herë me mollëzat e dorës, herë me shami. Ata mbase e ndiejnë thellë kuptimin e mbresës së këngëve, ose kënaqen për arritjet kulminante, për harmoninë e lëmuar që kanë.

Lulekuqet çelin më herët se në çdo vend tjetër dhe madje, tufa-tufa, mbushin çdo skutë. Ngutën t’i dëgjojnë cicërimat e mrekullueshme të zogjve ose kishte ndonjë magji në cicërimat e tyre, këtë nuk jam në gjendje ta kuptoj. Sa më pëlqen të jem edhe unë njëri ndër ata. Dhe në çdo çast më duket se i shoqëroj, se futem në mesin e tyre.

______________________________________________________________

Zgjidhja

Lulekuqet çelin më herët se në çdo vend tjetër dhe madje, tufa-tufa, mbushin çdo skutë.

Detyra

Lexo tekstin e mëposhtëm dhe rretho shkronjën para përgjigjeve të sakta

Kur kullosnin delet dhe qengjat në lëndinë, ne nuk frikësoheshim fare se do të na humbshin... Ishim më të qetë për t’u marrë me ndonjë nga lojërat e shumta që dinim. Kur gjendeshin delet në lëndinë tërë përkujdesjen e ruajtjes së tyre ia lënim qenit tonë i cili linte të shpërndaheshin. Posa hetonte se ndonjëra nga delet ose qengjat, lakmonte kah dushkaja -qeni i dilte përpara dhe, me dy të lehura, e kthente prapë në kope. Meqenëse të gjitha delet frikësoheshin nga qeni, shpesh as që provonin të futeshin në dushkajë. Prandaj, edhe qeni, kur delet s’lakmonin dushkajën- pushonte; shtrihej në ndonjë hije dhe nga aty përgjonte çdo lëvizje të deleve. Kësisoj, pra, delet hanin bar në lëndinë, ne luanim lojërat që dinim, kurse, qeni pushonte nën hije...
Por kjo nuk ndodhte gjithherë, sepse në kope gjendej edhe qengji të cilin e thërritnim Curr. Këtë emër ia patëm ngjitur për shkak se ishte më i vogli i kopes dhe më lazdrani. Nuk qetësohej fare, por gjithnjë kërkonte hapësirë për të vrapuar, kërcyer; për t’u grindur me ndonjë mocanik të tij e për të bërë telashe. Ne e duronim qengjin, atë Currin tonë; e lenim të kërcejë e të bëjë ç’të dojë... por qeni jo se jo. Qeni gjithnjë e ndiqte. Në fillim nuk e kuptonim pse vallë e ndiqte qeni qengjin, por më vonë krejt e kuptuam. Ja ku ishte shkaku.
Qeni kishte dëshirë të shtrihej në hije dhe të pushonte. Curri, mu në kohën kur qeni ishte në pushimin më të mirë, i afrohej dhe ia shkilte bishtin ose, në vrap e duke kërcyer, i sillej përreth... Kur e tepronte Curri me këso sjelljesh, qeni çohej dhe i turrej prapa. Si duket Currit i pëlqente vrapimi i qenit pas tij; ndoshta i dukej se qeni luante me të, e në realitet qeni ishte shumë i mllefosur në të. Bile na e merrte mendja se, po e zinte në atë rast të mllefosjes së tij, do ta shqyente Currin. E ky Curri kurrsesi të kuptonte e të largohej nga ai...
Një ditë Curri i hareshëm,- posa e pa qenin se si ishte shtrirë në hije dhe pushonte, iu afrua dhe ia preku bishtin. Qeni ngriti kokën, hapi gojën dhe i tregoi dhëmbët për t’ia bërë me dije Currit se nuk bënte mirë që ia prekte bishtin. Por Curri, ose nuk e kuptonte, ose dëshironte ta ngucte edhe më shumë... Andaj, për herë të dytë ia preku bishtin...Qeni se ç’u ngrit me shpejtësi në këmbë dhe, me të lehura të shpeshta, iu turr prapa. Curri deshti t’i afrohet kopesë, por nuk pati sesi, sepse qeni ia zuri rrugën pikërisht kah ana e kopesë. Për këtë, Currit iu desht të ikën në drejtim tjetër...
E qeni s’i ndahej fare...
Kjo na bëri të frikësoheshim. Ashtu siç ishim, të frikësuar, e lamë lojën tonë dhe, unë e një shoku im, vrapuam andej kah përroi, ndonëse s’e shihnim fare as qenin e as qengjin. Një shokun tonë tjetër e lamë që të kujdeset për kopenë.
Nuk vonuam shumë së vrapuari dhe arritëm te përroi. Për çudinë tonë, te përroi nuk ishte as qengji e as qeni... Vazhduam rrugën teposhtë përroit... Por kot, sikur t’i kishte lëshuar toka: askund nuk ishin. Ai shoku im veç që nuk ia nisi të qajë sepse ai qengji ishte i deleve të tij.
"Ku-ku për mua... e çfarë do të them te shtëpia, kur të shkoj, pa qengj?"-ankohej.
"Do ta gjejmë, sigurisht do ta gjejmë!"-e ngushëlloja.
Pas afro një ore sa ishim duke kërkuar, arritëm te përroi i madh, aty ku grumbulloheshin edhe shumë përronj të tjerë. Por prapë qenin e qengjin nuk i gjetëm. Pas pak, andej kah majat e bjeshkëve - u ngritën disa re të mëdha; disa re të zeza të cilat na bënin me dije se, pas pak do të binte shi... Njëmend ashtu ngjau: njëherë mbi ne u sulën do pika të vogla, pastaj ato pika jo vetëm që u rritën, por edhe u shumuan... Pas një shkreptime të rrufesë sikur u bë rrëmujë e vërtetë... U strehuam nën degët e një lisi për t’u mbrojtur nga shiu. Aty para nesh hetuam se si uji i përroit sa vinte shtohej edhe më shumë. Mandej ai ujë nisi të sjellë edhe degë të drunjve; rrënjë të ndryshme. Për pak, krejtësisht harruam se ishim duke kërkuar qengjin dhe qenin e humbur... Dhe ndoshta, nga frika e madhe që kishim prej asaj vërshime edhe do të harronim sikur të mos e kishim vërejtur, matanë përroit qengjin e lagur që priste mu në breg të përroit. Kur pa se nëpër përrua kalonte vërshimë e madhe, u step qengji dhe ktheu kokën prapa, andej kah i vinte qeni... Mandej qengji bëri edhe dy hapa. Tash u gjend krejtësisht afër ujit, afër atyre dallgëve të mëdha, veç sa nuk i sharronte këmba në ujë.
"I pafati unë, më shkoi qengji! Më shkoi Curri im!"-klithi shoku,-"Oh, çfarë do të them në shtëpi kur të më pyesin prindërit e mi?"
Sa i humbëm të gjitha shpresat e në anën tjetër shokut tim i shkonin lotët faqes, edhe qengji njëmend rrëshqiti me këmbët e para dhe u gjend në atë valë përrockës...
"Ku-ku për mua!"-klithi edhe shoku im.
Edhe vetë qeni u gjuajt mbi valë.
"Oh, tani edhe qeni im i mirë u mbyt!"-vazhdoi klithmën ai shoku im.
Edhe unë mendova njëherë se, vërtet, edhe qeni u mbyt. Por nuk ngjau ashtu. Përndryshe po të ndodhte ashtu, siç mendonim ne gjatë atyre pak çasteve, kur qeni e qengji gjendeshin duke u kacafytur me dallgë, ky tregim do të përfundonte dhimbshëm. Por, për fat të mirë të qenit, qeni arriti me kohë dhe e kapi qengjin për qafe. Kur e shihnim qafën e qengjit në gojë të qenit mendonim se po e hante por, pas pak kohe, kur pamë se qeni e tërhoqi qengjin dhe e qiti në breg të përroit, u gëzuam pa masë. Curri ynë shpëtoi. Edhe shoku im i fshiu lotët... Krejtësisht harruam se ishte duke rënë shi i madh. Ashtu, nëpër shi- u nisëm andej kah bregorja, kah ajo lëndinë e madhe ku ishte kopeja, ku ishte edhe ai shoku ynë që e ruante kopenë. Qengjin e mbanim në dorë, sepse ishte lagur e lodhur sa që nuk mund të mbahej në këmbë të veta, kurse pas nesh vinte qeni ynë, ai qeni i guximshëm.

Rretho shkronjat para deklaratave që përshaten me tekstin që e ke lexuar.

a) Qengji që ra në ujë quhet Curri

b) Djemtë nuk mundnin të luanin rehat derisa qeni e ruante kopenë

c) Qengji ishte kanakar dhe të gjithë e donin

d) Qeni ishte dembel dhe nuk bëri asgjë t’i ndihmonte Currit

Zgjidhja

a) Qengji që ra në ujë quhet Curri
c) Qengji ishte kanakar dhe të gjithë e donin

Detyra

Kur kullosnin delet dhe qengjat në lëndinë, ne nuk frikësoheshim fare se do të na humbshin... Ishim më të qetë për t’u marrë me ndonjë nga lojërat e shumta që dinim. Kur gjendeshin delet në lëndinë tërë përkujdesjen e ruajtjes së tyre ia lënim qenit tonë i cili linte të shpërndaheshin. Posa hetonte se ndonjëra nga delet ose qengjat, lakmonte kah dushkaja -qeni i dilte përpara dhe, me dy të lehura, e kthente prapë në kope. Meqenëse të gjitha delet frikësoheshin nga qeni, shpesh as që provonin të futeshin në dushkajë. Prandaj, edhe qeni, kur delet s’lakmonin dushkajën- pushonte; shtrihej në ndonjë hije dhe nga aty përgjonte çdo lëvizje të deleve. Kësisoj, pra, delet hanin bar në lëndinë, ne luanim lojërat që dinim, kurse, qeni pushonte nën hije...
Por kjo nuk ndodhte gjithherë, sepse në kope gjendej edhe qengji të cilin e thërritnim Curr. Këtë emër ia patëm ngjitur për shkak se ishte më i vogli i kopes dhe më lazdrani. Nuk qetësohej fare, por gjithnjë kërkonte hapësirë për të vrapuar, kërcyer; për t’u grindur me ndonjë mocanik të tij e për të bërë telashe. Ne e duronim qengjin, atë Currin tonë; e lenim të kërcejë e të bëjë ç’të dojë... por qeni jo se jo. Qeni gjithnjë e ndiqte. Në fillim nuk e kuptonim pse vallë e ndiqte qeni qengjin, por më vonë krejt e kuptuam. Ja ku ishte shkaku.
Qeni kishte dëshirë të shtrihej në hije dhe të pushonte. Curri, mu në kohën kur qeni ishte në pushimin më të mirë, i afrohej dhe ia shkilte bishtin ose, në vrap e duke kërcyer, i sillej përreth... Kur e tepronte Curri me këso sjelljesh, qeni çohej dhe i turrej prapa. Si duket Currit i pëlqente vrapimi i qenit pas tij; nodshta i dukej se qeni luante me të, e në realitet qeni ishte shumë i mllefosur në të. Bile na e merrte mendja se, po e zinte në atë rast të mllefosjes së tij, do ta shqyente Currin. E ky Curri kurrsesi të kuptonte e të largohej nga ai...
Një ditë Curri i hareshëm,- posa e pa qenin se si ishte shtrirë në hije dhe pushonte, iu afrua dhe ia preku bishtin. Qeni ngriti kokën, hapi gojën dhe i tregoi dhëmbët për t’ia bërë me dije Currit se nuk bënte mirë që ia prekte bishtin. Por Curri, ose nuk e kuptonte, ose dëshironte ta ngucte edhe më shumë... Andaj, për herë të dytë ia preku bishtin...Qeni se ç’u ngrit me shpejtësi në këmbë dhe, me të lehura të shpeshta, iu turr prapa. Curri deshti t’i afrohet kopesë, por nuk pati sesi, sepse qeni ia zuri rrugën pikërisht kah ana e kopesë. Për këtë, Currit iu desht të ikën në drejtim tjetër...
E qeni s’i ndahej fare...
Kjo na bëri të frikësoheshim. Ashtu siç ishim, të frikësuar, e lamë lojën tonë dhe, unë e një shoku im, vrapuam andej kah përroi, ndonëse s’e shihnim fare as qenin e as qengjin. Një shokun tonë tjetër e lamë që të kujdeset për kopenë.
Nuk vonuam shumë së vrapuari dhe arritëm te përroi. Për çudinë tonë, te përroi nuk ishte as qengji e as qeni... Vazhduam rrugën teposhtë përroit... Por kot, sikur t’i kishte lëshuar toka: askund nuk ishin. Ai shoku im veç që nuk ia nisi të qajë sepse ai qengji ishte i deleve të tij.
"Ku-ku për mua... e çfarë do të them te shtëpia, kur të shkoj, pa qengj?"-ankohej.
"Do ta gjejmë, sigurisht do ta gjejmë!"-e ngushëlloja.
Pas afro një ore sa ishim duke kërkuar, arritëm te përroi i madh, aty ku grumbulloheshin edhe shumë përronj të tjerë. Por prapë qenin e qengjin nuk i gjetëm. Pas pak, andej kah majat e bjeshkëve - u ngritën disa re të mëdha; disa re të zeza të cilat na bënin me dije se, pas pak do të binte shi... Njëmend ashtu ngjau: njëherë mbi ne u sulën do pika të vogla, pastaj ato pika jo vetëm që u rritën, por edhe u shumuan... Pas një shkreptime të rrufesë sikur u bë rrëmujë e vërtetë... U strehuam nën degët e një lisi për t’u mbrojtur nga shiu. Aty para nesh hetuam se si uji i përroit sa vinte shtohej edhe më shumë. Mandej ai ujë nisi të sjellë edhe degë të drunjve; rrënjë të ndryshme. Për pak, krejtësisht harruam se ishim duke kërkuar qengjin dhe qenin e humbur... Dhe ndoshta, nga frika e madhe që kishim prej asaj vërshime edhe do të harronim sikur të mos e kishim vërejtur, matanë përroit qengjin e lagur që priste mu në breg të përroit. Kur pa se nëpër përrua kalonte vërshimë e madhe, u step qengji dhe ktheu kokën prapa, andej kah i vinte qeni... Mandej qengji bëri edhe dy hapa. Tash u gjend krejtësisht afër ujit, afër atyre dallgëve të mëdha, veç sa nuk i sharronte këmba në ujë.
"I pafati unë, më shkoi qengji! Më shkoi Curri im!"-klithi shoku,-"Oh, çfarë do të them në shtëpi kur të më pyesin prindërit e mi?"
Sa i humbëm të gjitha shpresat e në anën tjetër shokut tim i shkonin lotët faqes, edhe qengji njëmend rrëshqiti me këmbët e para dhe u gjend në atë valë përrockës...
"Ku-ku për mua!"-klithi edhe shoku im.
Edhe vetë qeni u gjuajt mbi valë.
"Oh, tani edhe qeni im i mirë u mbyt!"-vazhdoi klithmën ai shoku im.
Edhe unë mendova njëherë se, vërtet, edhe qeni u mbyt. Por nuk ngjau ashtu. Përndryshe po të ndodhte ashtu, siç mendonim ne gjatë atyre pak çasteve, kur qeni e qengji gjendeshin duke u kacafytur me dallgë, ky tregim do të përfundonte dhimbshëm. Por, për fat të mirë të qenit, qeni arriti me kohë dhe e kapi qengjin për qafe. Kur e shihnim qafën e qengjit në gojë të qenit mendonim se po e hante por, pas pak kohe, kur pamë se qeni e tërhoqi qengjin dhe e qiti në breg të përroit, u gëzuam pa masë. Curri ynë shpëtoi. Edhe shoku im i fshiu lotët... Krejtësisht harruam se ishte duke rënë shi i madh. Ashtu, nëpër shi- u nisëm andej kah bregorja, kah ajo lëndinë e madhe ku ishte kopeja, ku ishte edhe ai shoku ynë që e ruante kopenë. Qengjin e mbanim në dorë, sepse ishte lagur e lodhur sa që nuk mund të mbahej në këmbë të veta, kurse pas nesh vinte qeni ynë, ai qeni i guximshëm.

Në tekstin e dhënë më lartë informacioni më kryesor është:

a) Një nga djemtë u frikësua që e humbi qengjin

b) Qeni vërtet e urrente qengjin

c) Qeni e shpëtoi qengjin

d) Qengji ishte i lazdruar, kërcente dhe bënte ç’donte

Zgjidhja

c) Qeni e shpëtoi qengjin

Detyra

Në tekstin e dhënë më lartë dallohen 5 pjesë. Cakto radhitjen e tyre me numra nga 1 deri te 5.

a) Qeni po e ruante kopenë e djemtë po luanin rehat ______

b) Qengji (Curri) ra në ujë ________

c) Qengji (Curri) i afrohej qenit kur ishte duke fjetur dhe ia prekte bishtin ______

d) Djemtë u mërzitën shumë për qengjin (Currin) dhe qenin _______

e) Qeni e shpëtoi qengjin (Currin) __________

Zgjidhja

a) Qeni po e ruante kopenë e djemtë po luanin rehat 1;

b) Qengji (Curri) ra në ujë 4;

c) Qengji (Curri) i afrohej qenit kur ishte duke fjetur dhe ia prekte bishtin 2;

d) Djemtë u mërzitën shumë për qengjin (Currin) dhe qenin 3;

e) Qeni e shpëtoi qengjin (Currin) 5

Detyra

Para teje e ke programin televiziv të dy stacioneve televizive për të premten. Po të doje të shikosh diçka, një emision, film, ... që jepet në orën 15, çfarë do të kishe mundësi të shikosh në këtë termin. Shkruaj titullin e emisionit, filmit,... që jepet të premten në orën 15.

________________________________________________________

________________________________________________________

Zgjidhja

Për pastërtinë e gjuhës;
Program për fëmijë Kosovizion 7;

Detyra

Shikuesit kujtuan se ajo që ndodhi ishte pjesë e shfaqjes. Ata qeshën dhe duartrokitën aq fort, sa desh u thyen xhamat e dritareve. Shfaqja doli për mrekulli. Sapo spektatorët e vegjël, miqtë dhe drejtori i cirkut u larguan të gëzuar, mjeshtri erdhi me vrap dhe e puthi Nelin në ballë.
Fjalitë e mësipërme shkruani me shkronja të dorës.

Zgjidhja

Shikuesit kujtuan se ajo që ndodhi ishte pjesë e shfaqjes. Ata qeshën dhe duartrokitën aq fort, sa desh u thyen xhamat e dritareve. Shfaqja doli për mrekulli. Sapo spektatorët e vegjël, miqtë dhe drejtori i cirkut u larguan të gëzuar, mjeshtri erdhi me vrap dhe e puthi Nelin në ballë.

Detyra

Detyra jote është të përshkruash katër fjali lidhur me temën.

Në shkollë, gjatë kohës së pushimit të madh

Në hartim shpjego ndonjë ngjarje e cila ka ndodhur në oborrin e shkollës gjatë kohës së pushimit të madh. Mund të zgjedhësh një ngjarje në të cilën je pjesëmarrës ose dëshmitar.
Përgjijgjja do të vlerësohet në bazë të asaj sa ke kujdes ti për strukturën e fjalisë dhe kuptimin e saj.

Zgjidhja

Në secilën fjali vlerësohet a është e kuptueshme ajo dhe a është në rregull në kuptimin gramatikor.

Detyra

Detyra jote është që të shkruash hartim lidhur me temën:
Në shkollë, gjatë kohës së pushimit të madh

Në hartim shpjego se ç’është pushimi i madh në shkollë. Paramendo se duhet të shpjegosh ç’është pushimi i madh për dikë që duhet të bëhet nxënës, dhe të pyet: kur, sa, ku, çfarë.

Zgjidhja

Puna do të vlerësohet në bazë ta asaj se sa hartimi yt i përgjigjet temës, përkatësisht sa ke kujdes për kompozicionin e përbërjes (hyrjen, shtjellimin dhe mbylljen).

Detyra

Lexo me kujdes tekstin e dhënë dhe ritregoje me fjalët e tua.

Sa deshti t’ia kthejë shpinën detit, Fatosi prapë u ndal dhe i picërroi sytë andej kah sipërfaqja e tij... Atje, më larg bregut të detit, vërejti diçka të zezë që lëvizte mbi sipërfaqe të ujit, njëmend njëherë deshti të largohet, por shih - kureshtja e ndali... Shpejt e shpejt i hoqi pantallonat e shkurtra, bashkë me pantallona i hoqi edhe këpucët dhe, si peshk, u gjuajt mbi valë të detit... Me pak not arriti te ai vend ku dukej ajo teshë e zezë. U habit kur pa se ajo teshë e zezë ishte një shishe, një e mbyllur me tapë. E mori atë shishe dhe menjëherë u kthye kah bregu i detit.
Fatosi krejtësisht harroi se duhej të largohej nga bregu i detit. Krejtësisht harroi se duhej, tani, të shkonte në shtëpi, sepse ishte koha e drekës...
U ul aty afër valëve të detit, të cilat, kur merrnin turr, i hipnin edhe në këmbë. U ul dhe iu përkushtua asaj shisheje të cilën e gjeti mbi valë. Atij jo që i pëlqeu shishja, sepse ajo ishte një shishe e zakonshme e birrës, por e bëri kureshtar ajo që gjendej brenda në shishe, ajo letër e bardhë të cilën s’e kishte prekur dot uji sepse, siç thashë, shishja ishte e mbyllur mirë me një tapë... Fatosi kureshtar, me një gozhdë të ndryshkur që e gjeti pranë veti - u mundua me atë gozhdë të ndryshkur, por kurrsesi nuk arriti ta mënjanojë tapën. Prandaj, nga kureshtja, pra, u detyrua ta thyejë shishen. Dhe e theu. I mëshoi një gurit me të dhe ajo u thye tërësisht. U bë spirrë-spirrë, e letra doli jashtë e pagrisur.
- Hë! - u gëzua Fatosi, - Të shoh se ç’është kjo letër?- pëshpëriti.
Shikoi anash se mos po e shihte ndokush. Kur u bind se afër tij nuk ishte askush që t’ia merrte atë letër, nisi ta lexojë. Por, disi mbeti i ngurosur kur e lexoi: "I dashur mik, o mikeshë!"... dhe aty ku shkruante "mikeshë" Fatosi e grisi letrën duke lënë vetëm atë pjesë të kreut të letrës ku shkruante "I dashur mik...!, sepse:
"Unë nuk jam femër!"- murmuriti Fatosi, ka ndonjë rëndësi. Njëmend Fatosi pakëz e ndjeu veten të ofenduar, por nejse, sepse ai që e ka shkruar atë letër e që e ka futur në shishe, nuk e ka ditur se do t’i bjerë në dorë pikërisht Fatosit, i cili shpesh di të bëhet nervoz pa kurrfarë shkaku. Prandaj kjo as që çon peshë në këtë rrëfim, por ja - vetëm desha të tregoj për ngutësinë e Fatosit, i cili ende pa e ditur se ç’shkruante në atë letër - merret me gjëra të kota se a duhet të jetë."

Zgjidhja

Përgjigjet e pranueshme: Nxënësi e ka kuptuar tekstin. E di kush është personazh kryesor në fragmentin e lexuar. Di të vlerësojë drejt në tregim ç’është ajo që është e rëndësishme nga e parëndësishmja.

Përgjigjet e papranueshme: Nxënësi shkruan për hollësirat e parëndësishme nga fragmenti. Nuk e dallon të parëndësishmen nga e rëndësishmja.

Detyra

Të shtunën mbahet koncerti i grupit të muzikës popullore. Shkruaj 3 deri 5 fjali me të cilat do të:

a) bindësh arsimtaren e Kulturës muzikore që klasën tënde ta çojë në koncert;
b) ta bindësh shokun tënd që të niset me ty.

a) ____________________________________________________________

b) ____________________________________________________________

Zgjidhja

Vlerësohen varietetet gjuhësore. a) formal; b) joformal.

Detyra

Fjalia e dhënë i takon stilit bisedues, joformal. Ndryshoje ashtu që të mund të përdoret në situata zyrtare, formale.

E kam marrë nga baba fotoaparatin dhe fotot janë super.

___________________________________________________.

Zgjidhja

E kam marrë fotoaparatin nga babai dhe fotografitë kanë dalë shumë të mira.

Detyra

Para teje është një formular. Duhet ta plotësosh me të dhëna të sakta.

Mbiemri e emri ...........................................................................................................

Datëlindja, vendlindja ................................................................................................

Gjinia .........................................................................................................................

Profesioni …...............................................................................................................

Kombësia...................................................................................................................

Vendi (shteti) ..............................................................................................................

Adresa e saktë ……....................................................................................................

Zgjidhja

p.sh. Agim Gashi,

10.05.1999. Preshevë,

mashkull,

nxënës,

shqiptar,

Rruga Nënë Tereza 36

Detyra

Shkruaj korrekt fjalitë e mëposhtme duke marrë parasysh rregullat e drejtshkrimit.

1. këtë vit u mbushën 15 vjet qysh kur në ulqin ka nisur një veprimtari letrare me emrin kalimerja poetike organizuar nga shoqata e art club-it nga ulqini.

2. jemi dy qind vjet më pas kur bajroni botoi këngët e para të kryeveprës së tij ku përmend shqipërinë e shqiptarët.

Zgjidhja

1. Këtë vit u mbushën 15 vjet qysh kur në Ulqin ka nisur një veprim letrar me emrin Kalimerja poetike, organizuar nga shoqata e Art Club-it nga Ulqini.

2. Jemi dyqind vjet më pas kur Bajroni botoi këngët e para të kryeveprës së tij ku përmend Shqipërinë e shqiptarët.

Detyra

Shiko tabelën me kujdes dhe rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

Cilit grup të bashkëtingëlloreve i takojnë bashkëtingëlloret ç dhe h?

a) grupit të bashkëtingëlloreve të zëshme

b) grupit të bashkëtingëlloreve të pazëshme

Zgjidhja

b) grupit të bashkëtingëlloreve të pazëshme

Detyra

Sa zanore ka gjuha shqipe?

a) 3

b) 5

c) 7

d) 4

Zgjidhja

c) 7

Detyra

Bashkëtingëlloret e zëshme janë:
a) b, d, dh, g, gj, v, x, xh, z, zh
b) p, t, th, k, q, f.c, ç, s, sh
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

Zgjidhja

a) b, d, dh, g, gj, v, x, xh, z, zh

Detyra

Shëno theksin (´) në fjalët e poshtëshënuara:

flutur dhe fluturoj

Zgjidhja

flútur dhe flutúroj

Detyra

Radhit fjalët sipas llojit, sipas shembullit të dhënë.

stadium, mace, i bukur, shkatërroj, kush, dinake, përvetësoj, im

Zgjidhja

emër- stadium, mace;

mbiemër- i bukur, dinake;

përemër- im, kush;

folje-shkatërroj, përvetësoj

Detyra

Klasifiko fjalët sipas llojeve, siç është filluar:

Pushimi, dimëror, im, kaloj, shpejt, veror, lodra, jonë, fati, veroj, luaj, i lumtur, ai.

Zgjidhja

Detyra

Gjej rrënjët e fjalëve:

a) padrejtësia
b) këngëtari
c) fletorja

Zgjidhja

a) drejtë
b) këngë
c) flet

Detyra

Sa fjali kallëzuesore janë në fjalinë e dhënë?

Edhe pse qeni ishte shumë i mllefosur në të, Currit i pëlqente të vrapojë qeni pas tij.

________________________

Zgjidhja

dy (2)

Detyra

Lexoni me kujdes fjalitë e mëposhtme dhe theksoni cila prej tyre është nxitëse.

a) Rigoni luan me top.
b) Çfarë po bën Aureli?
c) Aurel ma jep librin!

Zgjidhja

c) Aurel ma jep librin!

Detyra

Lexo me vëmendje fjalinë e mëposhtme dhe nënvizo rrethanorët.

Dje u takuam në rrugë, biseduam gjatë dhe u kthyem në shtëpi.

Zgjidhja

Dje; në rrugë; gjatë; në shtëpi

Detyra

Para vetes i ke disa fjali. Duke shikuar fjalët e nënvizuara në to provo t’i lidhësh me shtyllën nga ana e djathtë (me rasat përkatëse).

Zgjidhja

1. U sëmur nga gripi- b) Rasa emërore;

2. Martës nuk i hahej fare- d) Rasa dhanore;

3. Javën e kaluar organizuam një ekskursion- e) Rrasa kallëzore;

4. Qyeti i Vlorës është jashtëzakonisht i bukur- c) Rasa gjinore

Detyra

Shkruaj formën joveprore të foljeve të mëposhtme, duke mos ndryshuar mënyrën, kohën, vetën dhe numrin:

Zgjidhja

Detyra

"Çdo çifti të fjalive që është shkruar me gjuhë burokratike hiqja një vizë:

a) Meteorologët presin se koha do të ftohet. - Meteorologët presin se do të vijë një periudhë me temperatura të ulëta.
b) I kryejmë punët rreth veshjes së mobilieve. - I veshim mobiliet.
c) Nuk kemi mjaft mjete financiare. - Nuk kemi mjaft të holla.
d) Çmimet janë rritur përsëri. - Përsëri është bërë rritja e çmimeve.

Zgjidhja

Fjalitë burokratike janë këto:

a) Meteorologët presin se do të vijë një periudhë me temperatura të ulëta.
b) I kryejmë punët rreth veshjes së mobilieve
c) Nuk kemi mjaft mjete financiare
d) Përsëri është bërë rritja e çmimeve.

Detyra

Lidh fjalët të cilat kanë kuptimin sinonimik (d.m.th. janë sinonime)

Zgjidhja

pullaz - çati;

rrugë - udhë

Detyra

Shkruaj sinonimet e fjalëve të mëposhtme:

kafkë -
i ashpër -
hap -
klithje -
trup -

Zgjidhja

kokë, i vrazhdë, çel, bërtimë, shtat

Detyra

Rretho shkronjën para përgjigjes në të cilën fjala krah domethënë "e bëri më të fortë, e shtyu"e që ka kuptim figurativ:

a) Djali ndiente dhembje në krahun e djathë.

b) Nëna e porrositi të merrte një krah dru.

c) Në krahun e poshtëm të malit fillonte fusha me gurë.

d) Në fushë dilnin çdo ditë shumë krahë pune.

e) Biseda i dha krahë.

Zgjidhja

e) Biseda i dha krahë.

Detyra

Në tekstin e mëposhtëm është nënvizuar një frazë

-Ç’pate që e humbe gojën, Luis? - i tha pronari.

-Apo edhe ti je përzier në këto punë?

Çfarë është kuptimi i frazës - e humbi gojën?

Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

a) kemi bërë pauzë në të folurit
b) u bëmë memec, nuk na shkon fjala
c) kemi harruar çka donim të thoshnim
d) ndërpres dikë në të folurit

Zgjidhja

b) u bëmë memec, nuk na shkon fjala

Detyra

Në shembujt e mëposhtëm zgjidh fjalën shqipe që i përgjigjet fjalës së huaj të dhënë:

Zgjidhja

Qëllim
Fillestar
Shpërdoroj

Detyra

Lexo këtë fragment nga vepra "Arti dhe historia e tij".

"Megjithatë, tipari më i rëndësishëm i arkitekturës romake, është përdorimi i harqeve. Kjo shpikje ka luajtur rol krejtësisht të vogël ose nuk ka luajtur fare në ndërtimtarinë greke, edhe pse, me siguri ka qenë e njohur për ndërtuesit grekë. Të ndërtosh harkun nga gurët trapezoidalë është shkathtësi mjaft e ndërlikuar në ndërtimtari".

1. Fjala "ndërtues" domethënë:

a) skulptor
b) historian
c) ndërtimtar
d) hartues

Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

2. Shkruaj fjalën e cila e ka kuptimin e njëjtë si fjala "tipar" nga fjalia e parë.

________________________________________

Zgjidhja

1. c) ndërtimtar

2. veçori, karakteristikë, tipar dallues, veti

Detyra

Cili është libri i parë i shkruar në gjuhën shqipe? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

a) "Çeta e profetëve" nga Pjetër Bogdani;
b) "Meshari" nga Gjon Buzuku;
c) "Historia e Skenderbeut" nga Marin Barleti;
d) "E mbësuame e krishterë" nga Lekë Matrënga.

Zgjidhja

b) "Meshari" i Gjon Buzukut

Detyra

Shkruaj sa dialekte ka gjuha shqipe:

a) toskë
b) gegë
c) toskë dhe gegë

Zgjidhja

c) toskë dhe gegë

Detyra

Në Serbi ekzistojnë disa gjuhë të pakicave kombëtare. Në rreshtin e mëposhtëm janë theksuar disa prej tyre, nënvizoji cilat janë ato:

anglisht, rusisht, hungarisht, shqip, serbisht, frëngjisht, gjuha rome.

Zgjidhja

hungarisht, shqip, gjuha rome.

Detyra

Lidh me vijë titujt e veprave me autorët e tyre. Një titull është i tepërt.

Zgjidhja

Migjeni - Luli i vocërr;

Petro Marko - Shpella e piratëve;

Naim Frashëri - Bagëti e bujqësia;

Ismail Kadare - Kështjella;

Nazmi Rahmani - Malësorja;

Ndre Mjeda - Andrra e jetës

Detyra

Para vetes i ke dy vjersha të shkruara në dy krijimtari letrare. Cila prej tyre i takon asaj gojore? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë:.

a)
- Ç’ke, o flamur, që s’valon?
- Jam sëmurë e po rënkoj,
jam goditur brinjë më brinjë,
që kur sollën Italinë..."

b)
"Tokë e dashur,
Ti diçka ke kërkuar nga unë.
"Ndryshomë, o bir" - më ke thirrur nga grykat e maleve.

Zgjidhja

a)
- Ç’ke, o flamur, që s’valon?
- Jam sëmurë e po rënkoj,
jam goditur brinjë më brinjë,
që kur sollën Italinë..."

Detyra

1. Cilës gjini letrare i takon përralla?
_____________________________

Zgjidhja

Epikës
 

Detyra

Në shembujt e mëposhtëm janë vargjet njërrokëshe, dyrrokëshe dhe katërrokëshe: Rretho shenjën nën të cilën gjenden vargjet njërrokëshe.

a) shoh,
njoh,
rronj
shkronj

b) i shumi
si lumi...

c) Barku firë
s’ kërcen mirë...

Zgjidhja

a) shoh,
njoh,
rronj
shkronj...

Detyra

Në linjë pas secilit fragmenti shkruaj si quhet forma e të folurit (monolog, dialog, përshkrim, rrëfim)
Kur kullosnin delet dhe qengjat në lëndinë, ne nuk frikësoheshim fare se do të na humbshin... Ishim më të qetë për t’u marrë me ndonjë nga lojërat e shumta që dinim. Kur gjendeshin delet në lëndinë tërë përkujdesjen e ruajtjes së tyre ia lënim qenit tonë i cili linte të shpërndaheshin. Posa hetonte se ndonjëra nga delet ose qengjat, lakmonte kah dushkaja -qeni i dilte përpara dhe, me dy të lehura, e kthente prapë në kope. Meqenëse të gjitha delet frikësoheshin nga qeni, shpesh as që provonin të futeshin në dushkajë. Forma e të folurit është _______________
Nuk duhet menduar shumë - tha me vete dhe hyri në librari. Ndoshta nuk do të jetë aq e shtrenjtë, ndoshta... - tha me vete. Forma e të folurit është ________________

-Po besa... Në tren!... Në tren do të kishte qenë më mirë se aty do të na kishin zënë si lepujt: kap e hajt! Pa bileta në xhep - në tren!
-E edhe po të na zinin pa bileta.... ç’do të bëhej?.... Asgjë. Na zbresin e hajt!
-Ti je i marrë!
-Pse?- pyeti Urimi. -I marrë, po thua? Premtim, shumë po tutesh. Nuk të bën kjo, s’të shkon. Na zënë pa bileta...
- Po, ani de! Në na zënçin, vetëm na zbresin e kurrgjë kurrkujt! Forma e të folurit është ______________
Mbante në dorë një ombrellë të kaltër, në qafë kishte lidhur një shall të madh të gjelbër, i cili ishte shumë i bukur dhe valëvitej nga puhia e lehtë. Kishte mbathur këpucë me take të larta dhe pak të çuditshme, por edhe ato ishin të bukura shumë. Fustanin e kishte të bardhë, të gjatë dhe më të bukur se çdo gjë tjetër që vishte. Në kokë kishte një kapelë të rrumbullakët prej kashte. Në të kishte ngjitur edhe ca lule, për të cilat nuk dinte askush se ishin artificiale apo të vërteta. Forma e të folurit është ________________

Zgjidhja

rrëfim, monolog, dialog, përshkrim

Detyra

Lexo vjershën dhe shkruaj cilës figurë stilistike i përgjigjen këto vargje

Syni i saj si kokrra e qershisë ose:
shqiponjë me krah të thyem! Vall shpirt i molisun!
Qëndro! Qëndro krenare! Mu si një zot i stolisun

(Migjeni, Shpirti i ri)

Zgjidhja

Krahasimi

Detyra

Diana iku tri ditë pas Vitit të Ri. Gjoni pa nga dritarja e tij se si herët në mëngjes në rrugën e mbuluar me dëborë dolën me valixhe në duar të dy motrat, prindët, dhe gjyshja plakë. Era i merrte gjyshes shallin e madh të zi nga të dy krahët. Tek ura veneciane Diana u nda me gjyshen, që u kthye ngadalë-ngadalë në shtëpi. Gjyshja nxinte në dëborë. Pastaj grupi i vogël u përpi nga muret e shtëpive.
Pas një ore, ata u kthyen përsëri, pa Dianën. Gjoni ndjeu një shkretëtirë në shpirt. Sa e mërzitshme qe kjo ditë. Ai s'dinte ç'të bënte. Dëbora binte ngadalë, e sigurt se do të arrinte tokën. Kush i kishte krahasuar flokët e borës me letra që nuk i merrje kurrë? Qielli dukej sikur atë çast do të rrëzohej, duke u lëkundur si një çadër e bardhë, që e merrte era. Por ky çast nuk do të vinte kurrë. Po ai s'kishte faj që shkoi me Dianën. Ajo i erdhi vetë. Ah, sa bukur iu dorëzua, dukej që kishte përvojë. Veçse sa keq që kjo ndodhi vetëm një herë. Tani përsëri kjo dëborë e shkretë, këto oxhaqe që tymosnin tërë ditën si nga mërzia. Tymi shkonte herë drejt, herë lëkundej djathtas e majtas sikur i trembej ndonjë përqafimi. Disa oxhaqe nxirrnin tym më dendur, disa më rrallë. Në tryezë ishin letrat me shkarravina. O Zot, sa e mërzitshme kjo punë e gjuhës së vjetër. Diana nuk do të kthehej më. As Stela nuk do të bëhej e tij kurrë.
Herë-herë i qe dukur sikur ajo e donte. Sidomos kur nuk i shkëpuste disa sekonda sytë e saj nga sytë e tij të rreptë. Kjo ndodhte në klasë, sidomos në orët e letërsisë. Pastaj vinin ditë të ftohta, kur ajo as që i hidhte sytë, atëherë dhe ai nuk e vështronte.
Një oxhak pushoi së nxjerri tym. Një tjetër, përkundrazi, e dendësoi tymin. Pas dreke nëna e Stelës dhe gjyshja, të veshura me të zeza, me shifon të zi në kokë shkuan në "kësoll". I ati i Stelës shkoi, sipas zakonit, në kafe "Mëmëdheu", ku mblidheshin intelektualët pleq të N. Gjoni i pa sesi dolën të gjithë.

Lexo me kujdes fragmentin e dhënë më lartë dhe trego emrat e personazheve kryesore.

Zgjidhja

1. Personazhet kryesore janë: Gjoni, Diana dhe Stela.

Detyra

Lexo këto fjali. Njëra prej tyre është reklamë, kurse të tjerat janë përshkrime teknike, udhëzime. Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

a) Shikoni këto kombinime të thjeshta
b) Bëhu aktiv, fol me miq!
c) Mos e prekni pa nevojë antenën!
d) Shifra e sigurimit ju ndihmon të ruani telefonin tuaj.

Zgjidhja

b) Bëhu aktiv, fol me miq!

Detyra

Ki kujdes për stilin me të cilin është shkruar ky tekst.

Jam mirënjohëse për dashurinë që i dhe nënës dhe motrës sime"

Nga dosja mbushur me materiale për Nënë Terezën dalin edhe dy letra drejtuar Marie Krajës. Është e njohur tashmë miqësia që artistja e njohur shqiptare ka pasur me familjen e bamirëses. Vetë Kraja ka rrëfyer pas vdekjes së Nënë Terezës kujtimet e ruajtura nga familja e saj, Nënë Lokja dhe motra Age, por edhe takimet e para. Letra e parë mban datën 15 gusht të vitit 1989, vetëm pak ditë pasi Nënë Tereza ishte larguar nga Shqipëria, pas vizitës së parë në atdheun që i ishte mohuar. Letra e dytë është dërguar po në tetor të atij viti, si përgjigje e letrës që Kraja i kishte dërguar bamirëses

Fragmenti i takon tekstit i cili, sipas stilit funksional hyn në:

a) letrar-artistik
b) letrar
c) shkencor
d) gazetaresk

Zgjidhja

d) gazetaresk

Detyra

Autori 1
Para pak kohe në 40 shkolla është bërë anketimi i cili ka të bëjë me dhunën e cila është e pranishme në mesin e nxënësve. Është konstatuar se në raportin midis viktimës-dhunuesit 58% e nxënësve nuk marrin pjesë. Me fjalë tjera, vetëm 58% e nxënësve nuk janë viktima, as dhunues. Domethënë, pak më pak se gjysma e nxënësve, saktësisht 42% gjenden në "rrethin e dhunës", qoftë si viktimë qoftë si dhunues. Në rolin e viktimës nga dhuna është një numër i madh i nxënësve, madje 37%.
Disa viktima njëkohësisht janë edhe dhunues. Në grupin e anketuar janë 8% nxënës të tillë. Në këtë grup, format më të shpeshta të sjelljes së dhunshme janë të ofenduarit dhe të përqeshurit. Pra, këta nxënës sulmojnë me fjalë.

Autori 2
Numri më i madh i nxënësve ka deklaruar se gjatë shkollimit të vet, gjatë kohës së mësimit ose pas tij, kanë qenë të nënshtruar të përqeshurit, ofendimit, nofkave përbuzëse. Gjithashtu i theksojnë edhe pakënaqësitë tjera: të të ngacmuarit pa vend, përhapjen e gënjeshtrave për ta, ndikimin te shokët tjerë që të mos shoqërohen me ta.
Edhe arsimtarët edhe të të punësuarit e tjerë në shkollë konfirmojë se ofendimi dhe goditja fizike janë formë e përditshme e sjelljes së dhunshme në shkollë. Vetëm regjistrimi i problemit nuk domethënë se kemi arsye të ndihemi mirë. Përkundrazi, këto forma të dhunës lehtë mbulohen, kuptohen lehtë , "më lehtë" përballohen dhe "shërohen", edhe pse mund të jenë mjaft të rënda dhe me pasoja mjaft të ndërlikuara.

Rretho shkronjën para pohimit/gjykimit të saktë.
Të dy autorët vetëm i kanë paraqitur të dhënat, pa pasur qëndrim për problemin të cilin e anketojnë.
a) Autori 1 është i brengosur më shumë se sa autori 2.
b) Autori 2 është i brengosur më shumë se sa autori 1.
c) Të dy autorët njësoj janë të brengosur për shkak të dhunës në shkolla.

Zgjidhja

b) Autori i 2-të është më shumë i brengosur se sa autori i 1-rë.

Detyra

Lexo me kujdes këtë tekst dhe cakto qëndrimin e autorit të tekstit.

DHUNA NË SHKOLLA

Para pak kohe në 40 shkolla është bërë anketimi i cili ka të bëjë me dhunën e cila është e pranishme në mesin e nxënësve. Është konstatuar se në raportin midis viktimës - dhunuesit nuk marrin pjesë vetëm 58% të nxënësve. Me fjalë tjera, vetëm 58% e nxënësve nuk janë viktima, as dhunues. Domethënë, pak më pak se gjysma e nxënësve, saktësisht 42% gjenden në "rrethin e dhunës", qoftë si viktimë qoftë si dhunues. Në rolin e viktimës nga dhuna gjendet një numër tepër i madh i nxënësve, madje 37%.
Disa viktima njëkohësisht janë edhe dhunues. Në grupin e anketuar janë 8% nxënës të tillë. Në këtë grup, format më të shpeshta të sjelljes së dhunshme janë të ofenduarit dhe të përqeshurit. Pra, këta nxënës sulmojnë me fjalë duke mos qenë të vetëdijshëm se me fjalë mund të shkaktojnë aq dhembje sa edhe me goditje, madje edhe më shumë. Sjellja e dhunshme e nxënësve nga ky grup i të të rriturve zakonisht quhet çapkënëri, gjallshmëri e tepruar e të ngjashme, duke e zvogëluar në këtë mënyrë seriozitetin e aktit të dhunshëm të cilin këta fëmijë janë në gjendje ta bëjnë.

Çfarë është raporti i autorit të këtij teksti sipas sjelljes së dhunshme të të rinjëve?
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.
a) Është indiferent ndaj dhunës së të rinjëve.
b) I interesojnë të dhënat e mëtejme.
c) Është i brengosur.
d) Është i zemëruar për shkak të dhunës së të rinjëve.

Zgjidhja

c) Është i brengosur

Detyra

Shkruaj hartimin me temën:

Ishte kjo një mosmarrëveshje.

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Shpjego një ngjarje serioze ose qesharake në të cilën bashkëbiseduesit nuk e kanë kuptuar njëri tjetrin, qoftë të kesh marrë ose të mos kesh marrë pjesë ti në të.

Hartimi do të vlerësohet në bazë të asaj sa hartimi yt i përgjigjet temës, përkatësisht ke kujdes për kompozicionin e hartimit (hyrjen, shtjellimin dhe mbylljen).

Zgjidhja

Nxënësi e harton tekstin i cili është i tërësishëm, koherent dhe i saktë.

Detyra

Shkollën tënde e ka vizituar një sportist i njohur. Shkruaj me disa fjali një lajm për këtë për revistën e shkollës . Ki kujdes për të dhënat të cilat duhet t’i ketë lajmi.

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Zgjidhja

Lajmi përmban informata në pyetjet; kush, çfarë, ku, kur, si (pse).

Detyra

Shkruaj rezymenë e këtij teksti, ashtu që do të gjesh idetë më të rëndësishme dhe në të dhe përmblidhi në dy ose në tri fjali:

Gjatë pjesës më të madhe të historisë së vet romakët - besoni ose jo - i kanë pasur vetëm 18, dhe me germa tetëmbëdhjetë emra të ndryshëm personalë. Aq më tepër, edhe nga ato tetëmbëdhjetë në përdorim të gjerë kanë qenë vetëm njëmbëdhjetë: Aul, Decim, Gaj, Giej, Lucie, Marko, Publie, Kvint, Sekst, Tiberie dhe Tit. Shtatë emra tjerë personalë - Apie, Keson, Mamerk, Manie, Numerie, Servie, Spurie - i kanë marrë vetëm anëtarët e disa familjeve aristokroate. Emra tjerë nuk ka pasur. Disa që kanë qenë të shënuar në historinë më të hershme romake ose në legjenda, si Romul, Rem, Numa, Amulie etj., më vonë kanë dalë nga përdorimi.
Mirë, po gratë? - do të pyesë dikush. Të gjithë shembujt të cilët i kemi përdorur deri më tani kanë të bëjnë me meshkujt, por gjithsesi edhe gratë është dashur të kenë emrat personalë! Përgjigjja në këtë rast tingëllon e pabesueshme nga pikëpamja e tanishme, por normalisht nga pikëpamja romake: nuk i kanë pasur. Në Romën e Vjetër për barazinë gjinore as që është bërë fjalë, gruaja ka qenë pronë e burrit derisa është martuar, kurse e burrit pas saj, kështu që është konsideruar se emri "personal" edhe nuk i nevojitet. Në vend të saj ka mbajtur vetëm mbiemrin e vajzërisë në gjininë femërore: "Livia" janë quajtur të gjitha gratë nga gjinia e Livievcëve, "Kornelia" ato nga gjinia e Kornelianëve" e kështu me radhë.

(I.K., Tregimet interesante, tekst i përshtatur)

Zgjidhja

Janë theksuar idetë më të rëndësishme (për numrin e emrave, për faktin se si gratë dhe meshkujt i kanë marrë emrat) dhe rezymeja është shkruar me dy-tri fjali.

Detyra

Nëse është theksuar vetia tipike për gjuhën e folur, në vijë pranë saj shkruaj "F", kurse nëse është tipike për gjuhën e shkruar, shkruaj "SH":

a) Realizohet në dialog. _________
b) Fjalitë i ka më të gjata dhe më të ndërlikuara.____
c) Plotësohet me gjeste dhe me mimikë. ________
d) Është formal (zyrtar). _________

Zgjidhja

a) F
b) SH
c) F
d) F

Detyra

Shkruaj drejt me shkronja të dorës këtë f]ali:

Do të shkojm në teatër për ta shiku dramën toka jon të kolë jakovës

Zgjidhja

Do të shkojmë në teatër për ta shikuar dramën "Toka jonë" të Kolë Jakovës.

Detyra

Gjej bashkëtingëlloret e zëshme nga të pazëshmet:
b, th, dh, q, f, c, ç, x, zh, t, g, gj, sh, k, v, s, f, p, z, d
të zëshme_________________________________
të pazëshme_______________________________

Zgjidhja

- të zëshme: b, d, dh, g, gj, v, x, xh, z, zh
- të pazëshme: p, t, th, k, q, f.c, ç, s, sh
 

Detyra

Nën a) b) c) janë dhënë nga disa shembuj me format e ndryshme foljore. Nënvizo ata shembuj të cilët nuk i takojnë formës së caktuar foljore.

a) duke punuar, duke kuptuar, duke notuar, dukem
b) kam punuar, ke punuar, ka punuar, kisha punuar, kemi punuar
c) kërkova, kërkove, kërko, kërkoi, kërkuam, kërkuat

Zgjidhja

a) dukem;
b) kisha punuar;
c) kërko

Detyra

Shpjegoni si janë formuar këta emra:

Përditë
Mospëlqim
Mospranim
pabesi

a) parashtesa + rrënja
b) prapashtesa + rrënja
c) prapashtesa + parashtesa

Zgjidhja

a) parashtesa + rrënja

Detyra

Kur gjendej vetëm te mulliri, ia thoshte ndonjë kënge të vjetër.
Fjalia e varur e nënvizuar është fjali:
a) qëllimore,
b) shkakore,
c) kohore,
ç) kushtore.

Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.

Zgjidhja

c) kohore

Detyra

Fjalët e dhëna janë të formuara me parashtesa. Gjej parashtesat dhe nënvizoji.

a) përfytyroj
b) çmallem
c) mbivlerësoj
d) nënqesh

Zgjidhja

përfytyroj, çmallem, mbivlerësoj, nënqesh

Detyra

Në fjalitë e mëposhtme nënvizo kallëzuesit emërorë:

a) Autor i romanit "Kush e solli Doruntinën" është Ismail Kadare.
b) Qielli është i vrenjtur.
 

Zgjidhja

a) Autor i romanit "Kush e solli Doruntinën" është Ismail Kadare.
b) Qielli është i vrenjtur.
 

Detyra

Plotëso tabelën, duke e caktuar kuptimin e rasave:

Babai dëgjoi, shkoi në oborr dhe ia përsëriti mbretit fjalët e vajzës së vet.

Zgjidhja

Detyra

Zgjedhoje foljen "vij" në format e pashtjelluara

Zgjidhja

Duke ardhur
Për të ardhur
Ardhur

Detyra

Lidhni me shigjetë frazelogjizmat sipas kuptimit:

Zgjidhja

Detyra

Lexo me kujdes fjalinë e mëposhtme dhe zgjidhe detyrën:

Në fund të shkurtit dhe në fillim të marsit, kohë e pazakonshme për këtë stinë të vitit, në Vlorë përnjëherë ka ndërruar moti, ka filluar të fryjë një puhi pranverore dhe drunjtë janë mbushur me gjelbërim.

Fjalët e nënvizuara kanë të bëjnë me:

а) erën e ftohtë të pranverës;
b) erën e nxehtë të vjeshtës;
c) erë e lehtë freskuese;
d) erën e dimrit mesatarisht të fortë.

Zgjidhja

c) erë e lehtë freskuese;

Detyra

Cilës periudhe të letërsisë i takon "Meshari" i Gjon Buzukut.

a) Rilindjes
b) Letërsisë së vjetër
c) Letërsisë bashkëkohore
 

Zgjidhja

b) Letërsisë së vjetër

Detyra

Lexo fragmentin e dhënë më poshtë dhe përgjigju në pyetjet e mëposhtme

...Kush mundetë me i raam mboh se ma i vobek kje Vuça Pasha, i silli, për të mbledhë nji ushtërij 12 mijë vetësh, nuk’ imbastuenë shumë milionj aarm, se Kelmandasitë tanë, të sijtë, me nji zaan’ - Eja kush anshtë trim - mbëledhunë afërë 500 vetë, vraanë, Vuçe Pashënë, vjetit së Krishtit 1639, e ndë nevojë mpsuen me granë lëkurën’ e qarrit, posi të begatët majën’ e miellit ende atyne ajo gjellë ma shije u ka, se pashallarëvet e sanxhakëvet mishi i kingjave e vjetëvat njomë....

Pjetër Bogdani "Burrënija e malësorëve"

Lexo fragmentin e dhënë më lartë dhe përgjigju pyetjeve vijuese.

Trego cilit shekull i takon gjuha e këtij fragmenti?

a) gegërishtes së shek. XVI
b) gegërishtes së shek. XVII
c) toskërishtes së shek. XVI
d) toskërishtes së shek. XVII

Zgjidhja

  b) gegërishtes së shek. XVII

Detyra

Numrat para emrit të personazheve shkruaj në vijat përballë titullit të veprës përkatëse. Një personazh është më tepër.

Zgjidhja

Detyra

Rikujto veçoritë e poemës, dhe në bazë të vargjeve cakto cili fragment i takon njërës poemë.

Fragmenti me poemë është në shembullin______________.
 

Zgjidhja

a)

Detyra

Lexo me kujdes këtë fragment:

Figura qëndrore e letërsisë shqiptare të Rilindjes, ai që u bë shprehës i aspiratave të popullit për liri e përparim, si poet i madh i kombit, është Naim Frashëri, bilbili i gjuhës shqipe. Naimi lindi më 25 maj 1846 në Frashër, që ishte edhe një qendër bejtexhinjsh. Mësimet e para i mori tek hoxha i fshatit në arabisht e turqisht. Që i vogël nisi të vjershëronte. Studimet e mesme i kreu në Janinë, në gjimnazin e njohur "Zosimea". Aty horizonti i tij kulturor u zgjerua së tepërmi, njohu letërsinë, kulturën dhe filozofinë klasike greke e romake, ra në kontakt me idetë e Revolucionit Borgjez Francez dhe me iluminizmin francez. Duke përvetësuar disa gjuhë, si: greqishten e vjetër e të renë, latinishten, frëngjishten, italishten e persishten, Naimi, jo vetëm që mori bazat e botëkuptimit të vet, por njohu edhe poezinë e Evropës e të Lindjes. Të gjitha këto tradita poetike ndikuan në formimin e tij si poet. Më 1870, pas mbarimit të shkollës, shkoi për të punuar në Stamboll, por u prek nga turbekulozi dhe u kthye në Shqipëri në klimë më të shëndetshme.
Gjatë viteve 1872-1877 Naimi punoi në Berat e në Sarandë si nëpunës. Kjo periudhë pati rëndësi të veçantë në formimin e tij. Atdhetar e si poet. Ai njohu më mirë jetën e popullit, zakonet, virtytet dhe aspiratat e tij, gjuhën e bukur e shpirtin poetik të njerëzve të thjeshtë, krijimtarinë popullore, bukurinë e natyrës shqiptare.

Ky është fragment nga:

a) teksti shkencor
b) ditari
c) biografia
d) autobiografia

Zgjidhja

c) biografia

Detyra

Duaje atdheun si shqiponja folenë
Puna vjen me këmbë të arta.
S’tundet mali nga dëbora .
Gënjeshtra i ka këmbët e shkurtra.
Fjala e ligë, më e rëndë se plumbi.
Qentë le të lehin, karvani shkon përpara.

Zgjidhja

krahasim
metaforë - (të arta - epitet)
metaforë, (mali - edhe simbol i qëndrueshmërisë)
epitet
epitet
symbol

Detyra

Lexo me kujdes tekstin e mëposhtëm, pastaj përgjigju pyetjeve.

Ato prapë vështruan njëra-tjetrën në sy. Sytë e Dianës shkëlqenin si një dritare kujtimesh, kurse ato të Stelës qenë të menduar, të përshkuar nga kureshtja e jetës që s'e njihte.
Sa ishte rritur Stela! Jo, jo, ajo s'ishte aspak engjëll dhe, si për të pohuar këtë mendin- të fundit të së motrës, papritur Stela pyeti
- Po ti Diana ke shëtitur me djem atje?
- Posi
- Po ke dashuruar?
- Eh, si të them...,

Ismail Kadare                     
Fragment nga romani:"Qyteti pa reklama"

Dallo motivin të cilin e ka paraqitur shkrimtari. Rretho përgjigjen e saktë:

a) Motivin e njohjes;
b) Motivin e miqësisë;
c) Motivin e vetmisë;
d) Motivin e hidhërimit.

Zgjidhja

a) Motivin e njohjes;

Detyra

Në vijë nën secilin fragment shkruaj emërtimin e formës përkatëse të rrëfimit: (monolog, dialog, tregimin, përshkrim)

Shega është një fqinja jonë me një moshë rreth të pesëdhjetave. Fqinjësia është goxha e vjetër, mbi njëzetëvjeçare dhe, si i thonë, i njohim dhëmbë e dhëmballë njëri-tjetrit e njëra-tjetrës. E si të mos njihemi aq mirë, kur kemi marrë pjesë nëpër dasmat e secilës palë, kemi lindur fëmijët në të njëjtin pallat e në të njëjtin maternitet?… Edhe fëmijët aty u rritën e u bënë ca nga tetëmbëdhjetë e ca nga njëzetvjeçarë. E, pra, ne i njohim shoqi-shoqit edhe kollën kur ngjitemi nëpër shkallë, të mos themi se i njohim edhe ato "kollitjet" e zonës së poshtme…

Forma e rrëfimit është ________________.
- Mirëmbrëma, o mik!
- Mirëmbrëma, - iu përgjegj udhëtari.
- Nga vjen zotrote?
- Nga qyteti.
- Ke ndonjë mik këtu, apo...
- Jo, jam inspektor arsimi.

Forma e rrëfimit është _____________.

Sabri Tulani nuk e pyeti mikun nga qyteti përse qe munduar, se te shtëpia e tij vinin vazhdimisht blerës leshi, gjalpi, lëkurësh ose mish në këmbë. Mysafiri mbase donte katër a pesë shelegë për dasmë a ndonjë festë familjare. Pas përshëndetjes së zakonshme, miku nga qyteti filloi të interesohej për punët e çobanit që ruante dhentë e tij.

Forma e rrëfimit është _____________.

Zgjidhja

Përshkrim
Dialog
Rrëfim

Detyra

Para teje e ke fragmentin e një libri.

Në "Shtëpine e kukullës", pronar legjitim i kukullës, është një bashkëshort, një baba dhe një qytetar shembullor. Në shtëpinë e tij të vogël, me 3 fëmijët dhe gruan, ne shohim strehën e ëmbël familjare, familjen e lumtur të ëndërruar. Zonja Helmer jeton e lumtur, e sigurtë se i ka realizuar me të vërtetë të gjitha ëndërrat për të qenë bashkëshorte dhe nënë ideale, për të pasur një bashkëshort ideal, i cili, në rast nevoje, do te mund të jepte edhe jetën për të shpëtuar nderin e saj.

Teksti i shkruar është:

a) përshkrim
b) shpjegim
c) analizë

Zgjidhja

c) analizë

Detyra

Autori 1
Para pak kohe në 40 shkolla është bërë anketimi për dhunën midis nxënësve. Është konstatuar se në raportin midis viktimës-dhunuesit 58% e nxënësve nuk marrin pjesë. Me fjalë tjera, vetëm 58% e nxënësve nuk janë viktima, as dhunues. Domethënë, pak më pak se gjysma e nxënësve, saktësisht 42% gjenden në "rrethin e dhunës", qoftë si viktimë qoftë si dhunues. Në rolin e viktimës nga dhuna është një numër i madh i nxënësve, madje 37%.
Disa viktima njëkohësisht janë edhe dhunues. Në grupin e anketuar janë 8% nxënës të tillë. Në këtë grup, format më të shpeshta të sjelljes së dhunshme janë të ofenduarit dhe të përqeshurit. Pra, këta nxënës sulmojnë me fjalë.

Autori 2
Numri më i madh i nxënësve ka deklaruar se gjatë shkollimit të vet, gjatë kohës së mësimit ose pas tij, kanë qenë të nënshtruar të përqeshurit, ofendimit, nofkave përbuzëse. Gjithashtu i theksojnë edhe pakënaqësitë tjera: të të ngacmuarit pa vend, përhapjen e gënjeshtrave për ta, ndikimin te shokët tjerë që të mos shoqërohen me ta.
Edhe arsimtarët edhe të të punësuarit e tjerë në shkollë konfirmojë se ofendimi dhe goditja fizike janë formë e përditshme e sjelljes së dhunshme në shkollë. Vetëm regjistrimi i problemit nuk domethënë se kemi arsye të ndihemi mirë. Përkundrazi, këto forma të dhunës lehtë mbulohen, kuptohen lehtë, "më lehtë" përballohen dhe "shërohen", edhe pse mund të jenë mjaft të rënda dhe me pasoja mjaft të ndërlikuara.

Rretho shkronjën para pohimit/gjykimit të saktë.
Të dy autorët vetëm i kanë paraqitur të dhënat, pa pasur qëndrim për problemin të cilin e anketojnë.
Autori 1 është i brengosur më shumë se sa autori 2.
Autori 2 është i brengosur më shumë se sa autori 1.
Të dy autorët njësoj janë të brengosur për shkak të dhunës në shkolla.

Zgjidhja

c) Autori (2) është më shumë i brengosur se Autori (1)

Detyra

Lexo me kujdes këtë tekst dhe zgjidhi detyrat.
Duke lexuar ndotjen e atmosferës shkencëtarët kanë konstatuar se Australia hedh në atmosferë më shumë gazra të dëmshme për një banor nga secili shtet tjetër i zhvilluar industrialisht. Për shkak të shtimit të numrit të banorëve dhe rrahjes së pyetjeve gjatë tre dhjetëvjetëshave Australia është bërë një nga ndotësit më të mëdhenj të gazrave të cilat i kontribuojnë të të ashtuquajturit "efektit të serrës së ngrohtë ". Kështu në Australi në vitin 1990 janë hedhur në atmosferë 36.4 tonë dioksid-karboni për një banor, ndërsa njëkohësisht në SHBA kjo sasi ka qenë 25,3 ton, në Kanada 23,1 ton, në Gjermani 18 ton dhe në Norvegji 12,1 ton.
Thekso tri fjalë vendimtare nga ky tekst:

1. ______________________________
2. ______________________________
3. ______________________________

Zgjidhja

1. atmosfera
2. ndotja ose të ndoturit
3. Australia
(Nuk është me rëndësi renditja e pohimeve)

Detyra

Shiko me kujdes tabelën dhe përgjigju në pyetje.

a) Cilat janë okluzive dybuzore? _______________________
b) Rretho sonantet dridhëse

Zgjidhja

a) p,b ;
b) r, rr

Detyra

Me kujdes lexo tekstin e mëposhtëm dhe rretho shkronjën para titullit i cili do t’i përgjigjej:

Në Japoni ekziston një radiostacion i pazakonshëm. Vazhdimisht, 24 orë, në radiovalët e saj dëgjohet i njëjti zë; jo muzika, por të rrahurat e zemrës së njeriut. Dhe kështu ditë e natë. Mirëpo, anketat flasin se dëgjuesit, dhe këtë një numër mjaft i madh i tyre, duan ta dëgjojnë këtë. Në teknikën stereo natyrisht.

Titulli mund të ketë përmbajtjen:

a) Zemra e njeriut
b) Përparësitë e teknikës stereo
c) Ndonjë radiostacion i pazakonshëm
d) 24 orë

Zgjidhja

c) Ndonjë radiostacion i pazakonshëm

Detyra

Prindërit të kanë njohtuar se mendojnë të shpërngulen në një qytet më të madh. Do të donin të dëgjojnë edhe mendimin tënd. Ti ke për detyrë të mendosh mirë për këtë propozim, të vendosësh a je për shpërngulje ose je kundër saj, t’i theksosh shkaqet dhe arsyetimet e mundshme për vendimin tënd dhe tërë këtë të nënshkruash.

Për këtë detyrë i ke gjithsej 90 minuta. Gjatë asaj kohe duhet të vendosësh cilin qëndrim do të përfaqësosh (për shpërngulje ose kundër saj), të gjesh argumentet dhe arsyetimet me të cilat do të mbrosh qëndrimin tënd, pastaj të shkruash hartimin, përsëri ta lexosh, të verifikosh a ka gabime dhe të korrigjosh të gjitha gabimet të cilat i vëren. Mos harro që hartimit tënd t’ia japësh edhe titullin.

Puna jote do të vlerësohet në bazë të asaj se:
- sa është teksti i qartë, i tërësishëm dhe koherent.
- sa qartë e ke paraqitur dhe i ke arsyetuar argumentet të cilat nuk pajtohen me qëndrimin tënd
- sa i respekton rregullat e drejtshkrimit.

Të lutem shkruaj me shkronja të qarta.

Punë të mbarë!

Zgjidhja

Vlerësohet sa është teksti i qartë, i tërësishëm dhe koherent, sa qartë e ke paraqitur qëndrimin tënd dhe si e ke arsyetuar shpërnguljen dhe sa i ke marrë parasysh argumentet të cilat nuk pajtohen me qëndrimin tënd dhe sa i respekton rregullat e drejtshkrimit.

Detyra

Shkruaj shqyrtimin për këtë temë: ROLI I MODËS NË BOTËN BASHKËKOHORE

Njerëzit kanë mendime të ndryshme se sa është e rëndësishme moda në jetën bashkëkohore. Shqyrtimi të cilin do të shkruash filloje duke theksuar mendimet e ndryshme për këtë, vazhdoni të theksoni argumentet dhe në fund nxirrni një përfundim. Gjithashtu ke parasysh se moda nuk ka të bëjë vetëm me veshjen, por edhe me shumë dukuri tjera.

ROLI I MODËS NË BOTËN BASHKËKOHORE

__________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Zgjidhja

Vlerësohet sa shqyrtimi është i qartë, i tërësishëm dhe koherent, sa janë theksuar qartë dhe në mënyrë të saktë argumentet dhe a vijon përfundimi pas tyre.

Detyra

Para jush i keni vargjet e poezisë "Vaji i bylbylit" lexoni me kujdes dhe shkruani një ese të shkurtër.
Çka paraqesin vargjet e kësaj poezie? Si paraqitet portreti i poetit? Në ç`moshë ishte poeti kur i shkroi këto vargje? Ndër cilat krijime të autorit radhitet kjo poezi? Etj.

Vaji i Bylbylit

Po shkrihet bora,
Dimni po shkon;
Bylbyl i vorfën,
Pse po gjimon?

Pushoi murlani
Me duhi t'vet;
Bylbyl i vorfën,
Çou mos rri shkret.

Gjith; fushët e malet
Blerim e mbëloj;
Livadhi e pema
Gjithkah lulzoj.

Ndër pyje e orgaja,
N'ma t'mirin vend,
Me rreze dielli
Po e gëzon gjith'kend.

E tuj gjimue
Shikon rreth e rreth
Nji prrue qi veret
Rrjedh nëpër gjeth.

A çil kafazi,
Bylbyl, flutro;
Ndër pyje e orgaja,
Bylbyl, shpejto.

Kerkush ma hovin
Atje s'ta pret,
Me zeher haejen
Kerkush s'ta qet.

Kafaz ke qiellin,
Epshin pengim,
E gjith ku t'rreshket
Shkon fluturim.

Nëpër lamije
Ke me gjet mel,
Për gjith'prendverën
Njajo buk t'del.

E kur t'zitë e di
ndër prroje pi,
Te njato prroje
Qi ti vetë di.

Tash pa frigë çerdhen
E ban ndoj lis;
Nuk je si'i nieri
Qi nuk ka fis

E kur t'vin zhegu,
Kur dielli shkon,
Ti ke me këndue
Si ke zakon.

Rreth e rreth gjindja
Me t'ndie rri;
Prej asi vendit
Dahen me zi.

A çilë kafazi,
Bylbyl, flutro;
Ndër pyje e ograja,
Bylbyl, shpejto.

Ndër tranfofille,
Ndër zamakë nga;
Ku qeshet kopshti,
Idhnim mos mba.

Po shkrihet bora,
Dimni po shkon;
Biylbyl i vorfën ,
Pse po gjimon?

Zgjidhja

Vargjet e kësaj poezie paraqesin vetmin e poetit të cilën e ndiente i ndodhur larg vendlindjes. Portreti i poetit paraqitet në moshë të re, sepse kur shkroi këto vargje poeti kishte njëzet vjet. Vjersha radhitet ndër krijimet e para të Ndre Mjedjes.

Detyra

Rretho vetëm shenjat e pikësimit që janë karakteristike për ligjëratën e drejtë. Vendos ku duhet shenjat e pikësimit që mundojnë.
Sot e hodha llafin për Viktorin dhe ajo menjëherë më tha: Oh nuk mbaj më korrespondencë me të - dhe kur e pyeta: - Bëtë llafe? I kujt është faji? U përgjigj: jo jo thjesht i dhashë duart. - Çdo të thotë i dhashë duart?

Zgjidhja

Sot e hodha llafin për Viktorin, dhe ajo menjëherë më tha: " Oh, nuk mbaj më korrespondencë me të". - dhe, kur e pyeta: - Bëtë llafe? I kujt është faji?- u përgjigj: - jo, jo, thjeshtë i dhashë duart. - Çdo të thotë i dhashë duart?

Detyra

Rretho shkronjën para fjalisë e cila është shkruar saktë, sipas rregullave drejtshkrimore.

a) Kush e di kur do të kthehet.
b) Ai do të punojë në një ndërmarrje shumë të njohur.
c)Për herë të parë kam dëgjuar për "Bashkimin Evropian".
d) Tridhjetëepesë mijë spektatorë ishin mbledhur në stadium.

Zgjidhja

c) Për herë të parë kam dëgjuar për "Bashkimin Evropian".

Detyra

Fjalët e dhëna ndaj në rrokje:

Zgjidhja

he-kur-udhë, pas-ardhë-si, bashk-udhë-tar, vet-edu-ki-mi

Detyra

Në cilën nga fjalët e dhëna nuk është bërë qiellzorëzimi? Nënvizo atë fjalë.

a) kungull- kunguj
b) lepur- lepuj
c) peshk- peshq
d) baba- baballarë
e) breg-brigje

Zgjidhja

d) baba-baballarë

Detyra

Shkruaj cilave lloje u takojnë fjalitë e varura të nënvizuara:

1. Kur i kishte dëgjuar për herë të parë këto fjalë, ishte tallur një javë të tërë me Tefën.
2. Nuk i pëlqente, vetëm sepse nuk i shkonte pas fjalë.
3. Edhe pse ishin të lodhur nga punët e ditës, nuk mbeti fshatar pa dhënë ndihmën e tij me krahë, me qereste ose me kafshë.

Zgjidhja

1. fjali kohore
2. fjali shkakore
3. fjali lejore

Detyra

Në vijat përkatëse përballë fjalive të poshtëshënuara shkruaji rasën e emrit të nënvizuar:

a) Mësuesin e pashë para oborrit të shkollës.__________
b) Detyra e mësuesit është e shenjtë.________________
c) Mësuesi im është i sjellshëm. __________________
ç) Prej mësuesit mësojmë shumë gjëra.______________
d) Mësuesit i dhanë një dhuratë. __________________

Zgjidhja

a) kallëzore
b) gjinore
c) emërore
ç) rrjedhore
d) dhanore

Detyra

Cakto kuptimin e fjalëve të nënvizuara në fjalën e ardhshme.

- Mos na shit mend tani, - i tha Rina, - se ta dimë forcën e trimërinë.

Shet mend do të thotë _______________________

Zgjidhja

(dikush) përpiqet të tregohet më i ditur a më i zoti sesa është; është mendjemadh e mburret përpara të tjerëve; i është rritur mendja;

Detyra

Lexo me kujdes tekstin dhe zgjidh detyrën.

Gjatë vitit 2009, popujtë e e shumtë e kanë shënuar njëzetvjetorin e rënies së perdes së hekurt e cila dikur e ka ndarë Kontinentin e vjetër. Megjithatë, dy dhjetëvjetësha pas kësaj ngjarjeje vendimtare, kujtimet për perden e hekurt edhe më tutje janë të pranishme në kujdesën e banorëve të vjetër të kontinentit.

Fjalët e nënvizuara kanë domethënien se:

a) muri nga hekuri, është i ngjashëm me murin e Kinës;
b) krijesë joekzistuese, e trilluar.
c) kufi ideologjik, kufi bllokues;
d) Rrjedhë e ujit e ngrirë e madhe lundruese.

Zgjidhja

c) Kufi ideologjik, kufi bllokues;