Na osnovu člana 35. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10 – US, 24/11, 121/12, 42/13 – US, 50/13 – US, 98/13 – US, 132/14 i 145/14) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05 – ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US, 72/12, 7/14 – US i 44/14),

Vlada donosi

Član 1.

U Uredbi o utvrđivanju Prostornog plana područja posebne namene Kostolačkog ugljenog basena („Službeni glasnik RS”, broj 1/13 – u daljem tekstu: Prostorni plan), u članu 3. st. 4. i 5. menjaju se i glase:

„Grafički prikazi (detaljne referalne karte) izrađene u razmeri 1: 2.500, i to: referalna karta br. 6.1.1. – Kompleks površinskog kopa „Drmno”, Namena prostora 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.1.2. – Kompleks površinskog kopa „Drmno”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.2.1. – Koridor tračnog transporta za ugalj površinskog kopa „Drmno” – „TE Kostolac A”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.2.2. – Koridor tračnog transporta za ugalj površinskog kopa „Drmno” – „TE Kostolac A”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.3.1. – Koridor za transport rudarske mehanizacije od površinskog kopa „Ćirikovac” do površinskog kopa „Drmno”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.3.2. – Koridor za transport rudarske mehanizacije od površinskog kopa „Ćirikovac” do površinskog kopa „Drmno”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.4.1. – Kompleks „TE Kostolac A” sa robnim pristaništem, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.4.2a. – Kompleks „TE Kostolac A” sa robnim pristaništem, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.5.1. – Kompleks „TE Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.5.2. – Kompleks „TE Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.6.1. – Koridor pepelvoda od „TE Kostolac A” do deponije „Srednje kostolačko ostrvo” i od „TE Kostolac A” do deponije u površinskom kopu „Ćirikovac”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.6.2. – Koridor pepelvoda od „TE Kostolac A” do deponije „Srednje kostolačko ostrvo” i od „TE Kostolac A” do deponije u površinskom kopu „Ćirikovac”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.7.1. – Koridor za transport emulzije gipsa od „TE Kostolac B” do deponije PK „Drmno”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.7.2. – Koridor za transport emulzije gipsa od „TE Kostolac B” do deponije površinskog kopa „Drmno”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.8.1. – Deponija pepela i šljake u površinskom kopu „Ćirikovac” koridor pepelvoda „TE Kostolac B”, do deponije, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.8.2. – Deponija pepela i šljake u površinskom kopu „Ćirikovac” koridor pepelvoda „TE Kostolac B”, do deponije, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.9.1. list 1 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.9.2. list 1 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.9.1. list 2 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.9.2. list 2 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.9.1. list 3 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.9.2. list 3 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.9.1. list 4 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 6.9.2. list 4 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do TE „Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta br. 6.9.1. list 5 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do „TE Kostolac B”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija; referalna karta 6.9.2. list 5 – Koridor industrijskog koloseka od železničke stanice Stig do „TE Kostolac B”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; referalna karta 6.10.1. – Kompleks „Dolina reke Mlave”, Namena površina 2022. godine, nivelacija i regulacija, i referalna karta 6.10.2. – Kompleks „Dolina reke Mlave”, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; karta br. 1 – Pravila uređenja i pravila građenja, Odlagalište „Drmno”, Planirana pretežna namena; karta br. 2 – Pravila uređenja i pravila građenja, Odlagalište „Petka”, Planirana pretežna namena prostora; karta br. 3 – Pravila uređenja i pravila građenja, Odlagalište „Ćirikovac”, Planirana pretežna namena prostora; karta br. 4 – Pravila uređenja i pravila građenja, Lokalitet „Klenovnik”, Planirana pretežna namena; karta br. 5 – Pravila uređenja i pravila građenja, Odlagalište „Srednje kostolačko ostrvo”, Planirana pretežna namena prostora; karta br. 6, list 1 – Pravila uređenja i pravila građenja, Koridori kablovskog elektrorazvoda od prostorne celine „Lokalitet Klenovnik” do TS „Drmno”, Planirana pretežna namena prostora; karta br. 6, list 2 – Pravila uređenja i pravila građenja, Koridori kablovskog elektrorazvoda od prostorne celine „Lokalitet Klenovnik” do TS „Drmno”, Planirana pretežna namena prostora; karta br. 7 – Pravila uređenja i pravila građenja, Koridori kablovskog elektrorazvoda od prostorne celine „Odlagališta Petka” do TS „Požarevac 1”, Planirana pretežna namena prostora; referalna karta br. 11.1 – Izmene i dopune pravila uređenja i pravila građenja za zaštitu površinskog kopa „Drmno” od podzemnih voda i prateće infrastrukturne objekte, Namena prostora, nivelacija i regulacija; referalna karta br. 11.2 – Izmene i dopune pravila uređenja i pravila građenja za zaštitu površinskog kopa „Drmno” od podzemnih voda i prateće infrastrukturne objekte, Osnove za parcelaciju i rešavanje imovinsko-pravnih odnosa; i u razmeri 1:500: karta br. 12 – Pravila uređenja i pravila građenja za pristupnu saobraćajnicu do robnog pristaništa, Regulacija, nivelacija i osnove za parcelaciju.

Grafičke prikaze iz st. 3. i 4. ovog člana, izrađene u 11 primeraka, overava svojim potpisom ovlašćeno lice organa koji je doneo planski dokument.”

Član 2.

Čl. 4–7. menjaju se i glase:

„Član 4.

Uređenje, korišćenje i zaštita područja sprovodiće se saglasno rešenjima iz Prostornog plana.

Član 5.

Grafički prikazi iz člana 3. st. 3. i 4. ove uredbe, čuvaju se trajno u: Vladi (jedan komplet), Ministarstvu građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture (dva kompleta), Ministarstvu rudarstva i energetike (dva kompleta), Ministarstvu zaštite životne sredine (jedan komplet), Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (jedan komplet), gradu Požarevcu (jedan komplet), opštini Veliko Gradište (jedan komplet), Javnom preduzeću „Elektroprivreda Srbije” (jedan komplet), Javnom preduzeću „Elektroprivreda Srbije” – Ogranak „TE – KO Kostolac” (jedan komplet).

Analitičko-dokumentaciona osnova planskog dokumenta izrađuje se u dva primerka i trajno se čuva u ministarstvu nadležnom za poslove prostornog planiranja.

Član 6.

Prostorni plan je dostupan zainteresovanim licima, u elektronskom obliku, preko Centralnog registra planskih dokumenata, koji vodi organ nadležan za poslove državnog premera i katastra.

Član 7.

Usklađivanje važećih planskih dokumenata, planova i programa razvoja i tehničke dokumentacije sa rešenjima, pravilima i smernicama Prostornog plana izvršiće se na način utvrđen Prostornim planom.”

Član 3.

U Prostornom planu područja posebne namene Kostolačkog ugljenog basena, u tekstualnom delu, u glavi I Polazne osnove u odeljku 1. Uvodne napomene, u stavu 10. reči: „Grafički prilozi – karte Prostornog plana urađene su na topografskim, ortofoto i katastarskim planovima u razmerama 1:50.000, 1:25.000, 1:10.000 i 1:2.500”, zamenjuju se rečima: „Grafički prilozi – karte Prostornog plana urađene su na topografskim, ortofoto i katastarskim planovima u razmerama 1:50.000, 1:25.000, 1:10.000 i 1:2.500, kao i katastarsko-topografskom planu u razmeri 1:500.”

Stav 12. menja se i glasi:

„Knjiga II: Pravila izgradnje i pravila uređenja prostora sadrži:

– opšta pravila izgradnje i uređenja prostora;

– pravila izgradnje i pravila uređenja prostora za 17 prostornih celina i koridora (planska rešenja i propozicije – namena prostora, nivelacija i regulacija, pravila izgradnje, uređenja i korišćenja prostora i dr. na nivou plana generalne ili plana detaljne regulacije).

Referalne karte (30 karata) sadrže namenu prostora i grafičku interpretaciju pravila izgradnje i uređenja prostora, kao i planski osnov za utvrđivanje javnog interesa, odnosno, za sprovođenje parcelacije i preparcelacije.”

Posle stava 16. dodaju se st. 17–26, koji glase:

„Donošenjem Odluke o izradi izmena i dopuna Prostornog plana područja posebne namene Kostolačkog ugljenog basena („Službeni glasnik RS”, broj 7/16) i Odluke o izradi Strateške procene uticaja izmena i dopuna Prostornog plana područja posebne namene Kostolačkog ugljenog basena na životnu sredinu („Službeni glasnik RS”, broj 108/15), pokrenuta je izrada izmena i dopuna Prostornog plana.

Opšti cilj izrade izmena i dopuna Prostornog plana je doprinos povećanju korišćenja obnovljivih izvora energije, uz smanjenje negativnih uticaja na životnu sredinu i u vezi s tim zaštita, kontrolisano i održivo korišćenje prirodnih resursa kao obnovljivih izvora energije.

Koncepcija planiranja, korišćenja, uređenja i zaštite planskog područja utvrđuje se na način koji istovremeno obezbeđuje uslove za realizaciju projekata u oblasti energetike i rudarstva, promociju i ostvarenje javnog interesa korišćenjem neobnovljivih i obnovljivih izvora energije i uvođenjem čistijih tehnoloških rešenja (posebno energetskih i saobraćajnih), energetsku stabilnost, održivi privredni i demografski razvoj, kao i permanentnu rekultivaciju degradiranog zemljišta uz razvoj zelenih površina, pošumljavanje i uređenje predela, i sprovođenje zaštite životne sredine.

Prostorne celine i koridori posebne namene za koje se izmenama i dopunama Prostornog plana utvrđuju pravila uređenja i pravila građenja obuhvataju:

– „Odlagalište Drmno” (KO Bradarac, Požarevac);

– „Odlagalište Petka” (KO Ćirikovac, Požarevac i KO Klenovnik, GO Kostolac);

– „Odlagalište Ćirikovac” (KO Ćirikovac, Požarevac);

– „Lokalitet Klenovnik” (KO Klenovnik, GO Kostolac);

– „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo” (KO Kostolac);

– odvodnjavanje PK „Drmno” i prateća tehnička infrastrukture PK „Drmno” (KO Kostolac selo);

– koridor pristupne saobraćajnice do robnog pristaništa (KO Kostolac).

Izmenama i dopunama Prostornog plana vrši se i rezervacija prostora za Projekat solarne elektrane na području deponije pepela i šljake na lokalitetu „Srednje kostolačko ostrvo”, na području katastarske opštine Kostolac. Zakonom o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, br. 129/07 i 18/16) utvrđene su katastarske opštine Kostolac i Selo Kostolac, odnosno naseljena mesta Kostolac i Selo Kostolac (u članu 20. navod pod 15). U katastru nepokretnosti, koji se vodi za opštinu Kostolac uspostavljene su katastarske opštine Kostolac – grad i Kostolac selo (Republički geodetski zavod). U zavisnosti od vrste podataka od značaja za pojedina planska rešenja korišćen je odgovarajući izvor.

Izmenama i dopunama Prostornog plana stvara se planski osnov za izdavanje lokacijskih uslova, izradu tehničke dokumentacije i pribavljanje odgovarajućih dozvola u skladu sa zakonom.

Izradom izmena i dopuna Prostornog plana dopunjuju se planska rešenja i propozicije utvrđene Prostornim planom i to za degradirane prostore koji su posledica razvoja rudarskih aktivnosti u prethodnom periodu u Kostolačkom ugljenom basenu. Ovi prostori (spoljna odlagališta jalovine i pepela) nisu više u funkciji rudarstva i predviđeni su za rekultivaciju (remedijaciju) koja je jednim delom realizovana.

Izmene i dopune Prostornog plana obezbeđuju planski osnov za izgradnju vetroelektrane i solarne elektrane i za plansko uređenje ukupnog prostora predmetnih odlagališta. Utvrđene su bliže planske propozicije za odvodnjavanje kopa „Drmno”, izgradnju energetskih i pratećih objekata, putne i energetske infrastrukture, kao i za sprovođenje rekultivacije, kako ravnih tako i kosih površina za buduću poljoprivredu, šumsku i voćarsku namenu.

Rekonstrukcijom postojećih lokalnih puteva, kao i mreže dalekovoda i trafostanica poboljšava se infrastrukturno opremanje ovog područja.

Korišćenjem resursa obnovljivih izvora energije, odnosno, izgradnjom vetroelektrane i solarne elektrane daje se važan doprinos unapređenju energetske efikasnosti na području Kostolačkog ugljenog basena i u Republici Srbiji i time posredno doprinosi unapređenju kvaliteta životne sredine.”

Odeljak 2. Zakonski (pravni) i planski osnov za donošenje prostornog plana, menja se i glasi:

„2. Zakonski (pravni) i planski osnov za donošenje Prostornog plana

2.1. Zakonski – pravni osnov

Zakonski – pravni osnov za izradu i donošenje Prostornog plana sadržan je u odredbama:

– Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10 – US, 24/11, 121/12, 42/13 – US, 50/13 – US, 98/13 – US, 132/14 i 145/14) kojim je propisano da se prostorni plan područja posebne namene donosi za područje koje zbog svojih karakteristika, ima posebnu namenu koja zahteva poseban režim organizacije, uređenja, korišćenja i zaštite prostora (područje obimne eksploatacije mineralnih sirovina);

– Zakona o Prostornom planu Republike Srbije od 2010. do 2020. godine („Službeni glasnik RS”, broj 88/10), kojim je propisano da se Prostorni plan Republike Srbije sprovodi prostornim planovima područja posebne namene;

– Pravilnika o sadržini, načinu i postupku izrade planskih dokumenata („Službeni glasnik RS”, br. 31/10, 69/10 i 16/11) i Pravilnika o sadržini, načinu i postupku izrade dokumenata prostornog i urbanističkog planiranja („Službeni glasnik RS”, broj 64/15).

Prilikom izrade Prostornog plana uzete su u obzir i odredbe drugih zakona i podzakonskih akata:

– Zakon o energetici („Službeni glasnik RS”, broj 145/14);

– Zakon o rudarstvu i geološkim istraživanjima („Službeni glasnik RS”, broj 101/15);

– Zakon o javnoj svojini („Službeni glasnik RS”, br. 72/11, 83/13, 105/14, 104/16 – dr. zakon, 108/16 i 113/17);

– Zakon o eksproprijaciji („Službeni glasnik RS”, broj 53/95, „Službeni list SRJ”, broj 16/01 – SUS i „Službeni glasnik RS”, br. 20/09, 55/13 – US i 106/16 – autentično tumačenje);

– Zakon o ozakonjenju objekata („Službeni glasnik RS”, broj 96/15);

– Zakon o vodama („Službeni glasnik RS”, br. 30/10, 93/12 i 101/16);

– Zakon o javnim putevima („Službeni glasnik RS”, br. 101/05, 123/07, 101/11, 93/12 i 104/13)

– Uredba o kategorizaciji državnih puteva („Službeni glasnik RS”, br. 105/13, 119/13 i 93/15);

– Zakon o železnici („Službeni glasnik RS”, br. 45/13, 91/15 i 113/17 – dr. zakon);

– Zakon o transportu opasne robe („Službeni glasnik RS”, broj 104/16);

– Zakona o plovidbi i lukama na unutrašnjim vodama („Službeni glasnik RS”, br. 73/10, 121/12, 18/15, 96/15 – dr. zakon, 92/16, 104/16 – dr. zakon i 113/17 – dr. zakon);

– Zakon o šumama („Službeni glasnik RS”, br. 30/10, 93/12 i 89/15);

– Zakon o poljoprivrednom zemljištu („Službeni glasnik PC”, br. 62/06, 65/08 – dr. zakon, 41/09, 112/15 i 80/17);

– Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju („Službeni glasnik RS”, br. 41/09, 10/13 – dr. zakon i 101/16);

– Zakon o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik PC”, br. 135/04, 36/09, 36/09 – dr. zakon, 72/09 – dr. zakon, 43/11 – US i 14/16);

– Zakon o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu („Službeni glasnik RS”, br. 135/04 i 88/10)

– Zakon o proceni uticaja na životnu sredinu („Službeni glasnik RS”, br. 135/04 i 36/09)

– Zakon o zaštiti vazduha („Službeni glasnik PC”, br. 36/09 i 10/13);

– Zakon o zaštiti od nejonizujućeg zračenja („Službeni glasnik RS”, broj 36/09);

– Zakon o efikasnom korišćenju energije („Službeni glasnik PC”, broj 25/13);

– Zakon o zaštiti prirode („Službeni glasnik PC”, br. 36/09, 88/10, 91/10 – ispravka i 14/16)

– Zakon o kulturnim dobrima („Službeni glasnik PC”, br. 71/94, 52/11 – dr. zakon, 52/11 – dr. zakon i 99/11 – dr. zakon);

– Zakon o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik RS”, br. 129/07, 83/14 – dr. zakon i 101/16 – dr. zakon);

– Uredba o utvrđivanju lučkog područja pristaništa za sopstvene potrebe u Kostolcu („Službeni glasnik RS”, broj 87/14);

– Uredba o kategorizaciji vodotoka („Službeni glasnik SRS”, broj 5/68);

– Uredba o graničnim vrednostima emisije zagađujućih materija u vode i rokovima za njihovo dostizanje („Službeni glasnik RS”, br. 67/11, 48/12 i 1/16);

– Uredba o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS”, broj 102/10);

– Pravilnik o opštim pravilima za parcelaciju, regulaciju i izgradnju („Službeni glasnik RS”, broj 22/15);

– Pravilnik o načinu određivanja i održavanja zona sanitarne zaštite izvorišta vodosnabdevanja („Službeni glasnik RS”, broj 92/08);

– Pravilnik o uslovima za nesmetan i bezbedan transport prirodnog gasa gasovodima pritiska većeg od 16 bar („Službeni glasnik RS”, br. 37/13 i 87/15);

– Pravilnik o uslovima za nesmetanu i bezbednu distribuciju prirodnog gasa gasovodima pritiska do 16 bar („Službeni glasnik RS”, broj 86/15);

– Pravilnik o načinu i uslovima za merenje količine i ispitivanje kvaliteta otpadnih voda i sadržini izveštaja o izvršenim merenjima („Službeni glasnik RS”, broj 33/16);

– Pravilnik o parametrima ekološkog i hemijskog statusa površinskih voda i parametrima hemijskog i kvantitativnog statusa podzemnih voda („Službeni glasnik RS”, broj 74/11).

2.2. Planski osnov

Planski osnov za izradu i donošenje Prostornog plana sadržan je u rešenjima Zakona o Prostornom planu Republike Srbije od 2010. do 2020. godine, i to:

1) poglavlju VII.1 „Mere i instrumenti za sprovođenje plana”, kojim je u prioritete za pripremu i donošenje prostornih planova područja posebne namene svrstan Kostolački ugljeni basen (rok 2010/2011);

2) poglavlju V.3 „Održivi razvoj ekonomije, transporta i infrastrukture”, u okviru prostornog razvoja rudarstva u sektoru uglja i energetske infrastrukture (poglavlje 3.1.3 „Prostorni razvoj rudarstva”, 3.3.2. „Energetska infrastruktura”), kojim je predviđeno da se eksploatacija lignita obavlja u Kostolačkom ugljenom basenu;

3) poglavlju V.3.4.2 „Bilansi upotrebe zemljišta”, kojim je procenjeno da je za potrebe obimne eksploatacije mineralnih sirovina, građevinskog materijala, odlagališta, jalovišta i deponije potrebno rezervisati prostore ukupne površine oko 1.000 km2, koji će se po završetku eksploatacije planski rekultivisati.

Prilikom izrade Prostornog plana uzete su u obzir uslovi i smernice iz sledećih planskih dokumenata višeg reda i razvojnih strategija:

1) Uredbe o utvrđivanju Regionalnog prostornog plana za područje Podunavskog i Braničevskog upravnog okruga („Službeni glasnik RS”, broj 8/15) kojom je utvrđeno da je u oblasti obnovljivih izvora energije, osnovni cilj njihovo značajnije učešće u energetskom bilansu, uz poštovanje principa održivog razvoja; na Planskom području se predviđa mogućnost korišćenja obnovljivih izvora energije, a naročito:

– solarne energije (čime se poboljšava energetska efikasnost i smanjuje negativan uticaj korišćenja fosilnih goriva na životnu sredinu); i

– energije vetra, kao pojedinačne lokacije ili kroz izgradnju vetroparkova na celoj teritoriji regiona;

2) Uredbe o utvrđivanju Prostornog plana područja posebne namene međunarodnog vodnog puta E-80 – Dunav (Panevropski koridor VII) („Službeni glasnik RS”, broj 14/15), u delu planskog područja koji pripada gradu Požarevcu čija su planska rešenja za deo priobalnog pojasa usklađena sa planskim rešenjima Prostornog plana. Ovom uredbom nije predviđena izgradnja solarne elektrane na Srednjem kostolačkom ostrvu, već samo remedijacija;

3) Strategije razvoja energetike Republike Srbije do 2025. godine sa projekcijama do 2030. godine („Službeni glasnik RS”, broj 101/15) dati su opšti – razvojni i strateški ciljevi delovanja u oblasti obnovljivih izvora energije, koji se pre svega odnose na povećanje udela energije iz obnovljivih izvora energije (hidroenergija vetra, biomasa i solarna energija) u bruto finalnoj potrošnji do 2020. godine;

4) uslova i smernica i iz drugih planskih i strateških dokumenata, kojima se utvrđuju pravci razvoja, uređenja i zaštite planskog područja.”

U odeljku 5. Ocena stanja prostornog razvoja po oblastima, u pododeljku 5.1. Rudarstvo i energetika, u tački 5.1.1. Rudarstvo – stanje eksploatacije mineralnih sirovina u Basenu, dodaje se novi stav 6, koji glasi:

„Prema podacima nadležnog ministarstva na Planskom području sledeća eksploataciona polja su u službenoj evidenciji i to: list 64 (lignit, ležište Stari Kostolac), list 63 (lignit), list 66 (ugalj, ležište Klenovnik), list 65 (lignit, Ćirikovac), list 63A (ugalj, ležište Drmno). Uslovi i mišljenja nadležnog ministarstva, kao i detaljniji podaci o eksploatacionim poljima, istraženim i overenim rezervama uglja na lokalitetima: Zapadni deo Kostolačkog basena, Klenovnik, Ćirikovac i Drmno dati su u dokumentacionoj osnovi Prostornog plana.”

Dosadašnji st. 6–19. postaju st. 7–20.

U podnaslovu Istraživanje i eksploatacija nafte i gasa, st. 1–4. menjaju se i glase:

„Rešenjem Ministarstva rudarstva i energetike posl. br. 310-02-059/2010-06 od 1. aprila 2010. godine, NIS a.d. Novi Sad je odobreno izvođenje geoloških istraživanja nafte i gasa na teritoriji Republike Srbije južno od Save i Dunava, na istražnom prostoru koji se u registru istražnih polja vodi pod brojem 1915 (istražni prostor je omeđen koordinatama 42°15′22′′ i 45°03′06′′ severne geografske širine i 19°00′54′′ i 23°00′13′′ istočne geografske dužine). Odobrena geološka istraživanja se izvode prema Projektu geoloških istraživanja nafte i gasa – teritorija Srbije južno od Save i Dunava, koja obuhvata i prostor Prostornog plana.

Pri eksploataciji nafte proizvode se i određene količine prirodnog gasa, koji je bio rastvoren u nafti (tzv. kaptažni gas). Ovaj gas karakteriše visoka toplotna moć, jer je bogat tečnim ugljovodonicima. On se nalazi pod malim pritiskom, od oko 3 bara i kao takav nema dovoljnu potisnu energiju za plasman na veće distance.

Resursi nafte i gasa na Planskom području delom se prostorno poklapaju sa prostiranjem Kostolačkog lignitskog ležišta. Na navedenom istražnom prostoru su, na osnovu rezultata do sada izvedenih geoloških istraživanja, otkrivena ležišta nafte i gasa na lokalitetima: Sirakovo, Ostrovo, Bradarac–Maljurevac i Kasidol. Na ovim naftnim i/ili gasnim poljima su utvrđene i overene bilansne rezerve nafte i/ili gasa, a zatim i odobrena eksploatacija nafte i/ili gasa od strane nadležnog državnog organa na poljima „Sirakovo”, „Ostrovo” i „Kasidol”.

Tabela 1: Odobrena eksploataciona polja

R. br.	Eksploataciono polje	Mineralne sirovine	Koordinate
			H	Y
1.	„Sirakovo”*	nafta i rastvoreni gas	4 950 500 4 950 500 4 947 100 4 947 100	7 522 700 7 527 300 7 522 700 7 527 300
2.	„Ostrovo”	gas	4 953 800 4 954 600 4 952 000 4 952 000	7 508 760 7 511 450 7 508 760 7 511 450
3.	„Kasidol”	nafta i rastvoreni gas	4 943 000 4 945 500 4 945 500 4 943 000	7 526 500 7 526 500 7 530 000 7 530 000

Napomena: * Za eksploataciono polje Sirakovo – koordinate polja nisu menjane u odnosu na granice polja prikazane u Prostornom planu.

Na naftnom polju „Bradarac–Maljurevac”, na kojem se eksploatacija nafte i rastvorenog gasa vrši od 1995. godine, u 2016. godini su overene bilansne rezerve nafte i rastvorenog gasa (koordinate date u tabeli). Takođe, bilansne rezerve nafte i gasa su utvrđene i overene i na naftnom polju „Kurjače” (Ministarstvo rudarstva i energetike, 24. februar 2017. godine). Ova dva naftna polja sa overenim bilansnim rezervama su i planirana eksploataciona polja.

Tabela 2: Overene bilansne rezerve – planirana eksploataciona polja

Red. br.	Naftno polje	Koordinate
		H	Y
rowspan="6"> 1.	Bradarac–Maljurevac	4 947 000	7 517 500
4 947 000		7 521 500
4 950 020		7 521 500
4 949 250		7 520 075
4 949 800		7 519 800
4 950 207		5 517 500
rowspan="4"> 2.	Kurjače	4 950 500	7 522 700
4 950 500		7 528 500
4 953 500		7 522 700
4 953 500		7 528 500

”

Posle stava 4. dodaju se st. 5–7, koji glase:

„Na navedenim eksploatacionim poljima, na kojima se vrši eksploatacija nafte i/ili gasa, izgrađena je neophodna infrastruktura za obavljanje procesa eksploatacije (sabirni sistemi, bušotine i bušotinski cevovodi).

NIS a.d. Novi Sad je u obavezi da vrši sanaciju i rekultivaciju zemljišta na površinama na kojima su rudarski radovi završeni, prema tehničkim projektima tehničke i biološke rekultivacije, koji su sastavni delovi glavnih ili dopunskih rudarskih projekata.

U slučaju otkrića novih ležišta nafte i gasa na Planskom području može se dozvoliti eksploatacija nafte i gasa i to na delovima na kojima nema posebnih ograničenja za ovu vrstu delatnosti, u skladu sa savremenim ekološkim standardima i propisima Republike Srbije.”

U podnaslovu Korišćenje metaličnih i nemetaličnih sirovina, posle stava 4. dodaje se stav 5, koji glasi:

„Prema podacima nadležnog ministarstva na Planskom području istražene su i overene rezerve sledećih mineralnih sirovina: šljunak i šljunak i pesak (lokaliteti Dragovac, veliko Laole i Livada – polja A i B) i les (lokalitet Drmno). Uslovi i mišljenja nadležnog ministarstva, kao i detaljniji podaci o istraženim i overenim rezervama dati su u dokumentacionoj osnovi Prostornog plana”.

U tački 5.1.2. Razvoj energetskog kompleksa, posle stava 7. dodaju se st. 8. i 9, koji glase:

„U toku je privođenje ležišta S5 proizvodnoj nameni na eksploatacionom polju „Ostrovo”, odnosno komprimovanje prirodnog gasa dobijenog iz ležišta i njegova prodaja poznatom kupcu. Privođenje nameni podrazumeva izgradnju sabirne gasne stanice, postrojenja za prečišćavanje gasa kao i dva kompresora za komprimovanje prirodnog gasa kapaciteta od po 1500 m3/h, što će omogućiti godišnju proizvodnju od 7680 t/god. komprimovanog prirodnog gasa.

Na naftnom polju „Sirakovo” izgrađena je kogeneraciona elektrana električne snage 850 kW i toplotne snage 987 kW, kao i mala elektrana Sirakovo 2 ukupne instalisane snage 2.000 kW sa dve jedinice snage od po 1.000 kW. Elektrane troše oko 14.000 Sm3 rastvorenog gasa dnevno, dok je trenutna proizvodnja gasa na polju oko 25.000 Sm3, što bi bilo dovoljno za još jednu elektranu snage 2.000 kW. Rastvoreni gas ima visoku toplotnu moć, i u svom sastavu sadrži značajan udeo viših ugljovodonika te kao takav nije pogodan za isporuku u distributivnu mrežu i korišćenje u vidu komprimovanog prirodnog gasa. Prečišćavanjem gasa i izdvajanjem viših ugljovodonika od raspoloživih količina iskoristilo bi se oko 5.000 Sm3 za proizvodnju komprimovanog prirodnog gasa.”

U pododeljku 5.3. Infrastrukturni sistemi, u tački 5.3.2. Korišćenje voda i vodoprivredna infrastruktura , posle stava 4. dodaje se novi stav 5, koji glasi:

„Prema podacima nadležnog ministarstva na Planskom području odobrena su ili su u proceduri za odobrenje istraživanja pitke vode na sledećim lokalitetima: izvorište na području naselja Ostrovo, izvorište za vodosnabdevanje objekata NIS a.d.; izvorišta Šalinac i „Lovac” u Kostolcu, kao i izvorište JKP Vodovod i kanalizacija Požarevac. Uslovi i mišljenja nadležnog ministarstva, kao i detaljniji podaci o istraženim i overenim rezervama dati su u dokumentacionoj osnovi Prostornog plana.”

Dosadašnji st. 5–26. postaju st. 6–27.

U glavi III. Planska rešenja, u odeljku 1. Rudarstvo i energetika, u pododeljku 1.3. Energetska efikasnost, posle stava 8. dodaje se stav 9, koji glasi:

„Energetska efikasnost na području Kostolačkog basena biće značajno unapređena planiranom izgradnjom 20 vetrogeneratora i dve solarne elektrane na spoljnim odlagalištima jalovine i na Srednjem kostolačkom ostrvu.”

U pododeljku 1.4. Obnovljivi izvori energije, u podnaslovu Energija vetra, posle stava 5. dodaje se stav 6, koji glasi:

„Prostornim planom utvrđena su pravila uređenja i pravila građenja za pet prostornih celina sa pratećom infrastrukturom u cilju izgradnje energetskih objekata za proizvodnju električne energije iz neobnovljivih izvora (vetra i sunca).”

U odeljku 3. Infrastrukturni sistemi, u pododeljku 3.3. Energetska infrastruktura, u podnaslovu Elektro-energetska infrastruktura, posle stava 13. dodaje se stav 14, koji glasi:

„Prostornim planom, u delu koji se odnosi na izgradnju vetroparkova i solarnih elektrana, utvrđeni su priključci na postojeće trafostanice reda 110/35 kV kablovskim vodovima od 35 kV. U prostornoj celini „Odlagalište Drmno” predviđa se izgradnja nove trafostanice reda 110/35 kV na koju će biti priključeni vodovi do 35 kV iz prostornih celina „Odlagalište Petka”, „Odlagalište Drmno”, „Odlagalište Ćirikovac” i „Lokalitet Klenovnik”. U okviru prostorne celine „Odlagalište Petka” planirana je izgradnja razvodnog postrojenja od 35 kV koje bi bilo povezano sa postojećom trafostanicom reda 110/35 kV koja se nalazi na oko 2,5 km južno od prostorne celine.”

U glavi IV. Primena i ostvarivanje Prostornog plana, u odeljku 1. Opšte odredbe, posle stava 6. dodaju se st. 7. i 8, koji glase:

„Planska rešenja i planske propozicije utvrđene Prostornim planom imaju direktnu primenu i za sledeće prostorne celine i koridore posebne namene:

1) prostorne celine „Odlagalište Drmno”, „Odlagalište „Ćirikovac”, „Odlagalište Petka” i „Lokalitet Klenovnik” i putne i energetske koridore za koje su utvrđena pravila uređenja i pravila građenja za vetrogeneratore i solarnu elektranu; za prostornu celinu „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo” je rezervisan prostor sa opštim pravilima uređenja, s tim što će bliža rešenja biti utvrđena naknadno;

2) eksploataciona polja nafte i gasa čije su granice definisane koordinatama za koja su utvrđena odgovarajuća planska rešenja; za nova eksploataciona polja će biti utvrđena naknadno kroz odgovarajuća planska rešenja, na osnovu kojih nadležan organ lokalne samouprave za poslove urbanizma može izdati akt u pogledu usaglašenosti eksploatacije sa odgovarajućim prostornim, odnosno urbanističkim planovima, lokacijske uslove ili informaciju o lokaciji.

Formiranje građevinskih parcela vrši se putem projekta (pre)parcelacije na osnovu planskih rešenja za direktnu primenu koja su utvrđena Prostornim planom i ovim izmenama i dopunama Prostornog plana. Radi formiranja i uvođenja u katastar nepokretnosti nove katastarske parcele za potrebe korisnika „Elektromreža Srbije” a.d. (koji se vodi za KO Kostolac selo u Službi za katastar nepokretnosti Požarevac), izvršiće se parcelacija po korisničkom principu katastarske parcele broj 303, KO Kostolac selo u okviru ograđenog prostora razvodnih postrojenja RP 400 kV „Drmno” i RP 110 kV „Drmno”, odnosno izdvajanjem zemljišta pod ovim objektima (zemljište za redovnu upotrebu objekata) nakon sprovedene prenamene iz ostalog u građevinsko zemljište i okončanog postupka ozakonjenja svih pojedinačnih, pa i ovih izgrađenih objekata. Pristup javnoj saobraćajnici novoformirane katastarske parcele obezbediće se odgovarajućim pravnim poslom kojim će se urediti službena upotreba zemljišta i objekta interne saobraćajnice u državnoj svojini, a time i omogućiti novom korisniku ostvarenje, po potrebi, investitorskih prava u smislu Zakona o planiranju i izgradnji.”

U odeljku 2. Izrada planskih dokumenata, razvojne, studijske i tehničke dokumentacije, stav 5. briše se.

Dosadašnji st. 6. i 7. postaju st. 5. i 6.

U pododeljku 2.1. Prioriteti u izradi planske dokumentacije, podtačka 1. menja se i glasi:

„Za naselja koja se nalaze u neposrednoj blizini rudarskih radova, zoni eksploatacije nafte i gasa ili u budućim eksploatacionim područjima lignitskih ležišta, predviđa se do 2020. godine izrada i donošenje odgovarajućih planova generalne regulacije za sledeća naselja: Drmno, Petka, Selo Kostolac, Klenovnik, Ćirikovac, Bradarac, Maljurevac, Kličevac, Dubravica, Batovac i Ostrovo (grad Požarevac) i za zonu uticaja istraživanja i eksploatacije nafte i gasa, odnosno, za naselja Kurjače, Majilovac i Sirakovo (opština Veliko Gradište). Ovim planskim dokumentima po pravilu treba obuhvatiti cele katastarske opštine naselja. Konačna granica planskog obuhvata biće utvrđena u okviru nacrta predmetnih planskih dokumenata.

Ovi urbanistički planovi obavezno sadrže poseban program zauzimanja površina različitih namena, preseljenja stanovništva i izmeštanja infrastrukturnih sistema, komunalnih (groblja), privrednih i drugih objekata.”

U delu Knjiga II: Pravila izgradnje i pravila uređenja, u glavi I. Pravila izgradnje i pravila uređenja prostora za prostorne celine i koridore posebne namene, u odeljku 1. Kompleks površinski kop „Drmno”, u pododeljku 1.2. Prostorni obuhvat i granica kompleksa „površinski kop Drmno – stanje 2022. godine”, stav 6. briše se.

U pododeljku 1.4. Pravila izgradnje i pravila uređenja prostora, u tački 1.4.3. Uređenje prostora namenjenog rudarstvu do 2022. godine, u podnaslovu Elektroenergetski i telekomunikacioni objekti, posle stava 1. dodaju se st. 2–4, koji glase:

„U cilju obezbeđenja kvalitetnog i sigurnog snabdevanja rudarske mehanizacije električnom energijom, kao i značajnog smanjenja gubitaka u prenosnoj mreži, u prvom kvartalu 2018. godine predviđa se izgradnja transformatorske stanice 110/6 kV „Rudnik 4” i dalekovoda naponskog nivoa 110 kV, RP 110 kV TE „Kostolac B” – TS 110/6 kV „Rudnik 4”.

Osnovni elementi TS „Rudnik 4” jesu: razvodno postrojenje 110 kV (spoljašnje postrojenje, dispoziciono postavljeno tako da se omogući lakše uvođenje dalekovoda 110 kV, a sastoji se iz: dva dalekovodna polja, jednog iz pravca TE „Kostolac B” i drugog rezervnog, dva transformatorska i jednog mernog polja u osi sabirnica); transformacije 110/6,3 kV (dva energetska transformatora snage 16 MVA, dispoziciono smeštena između komandno-pogonske zgrade i RP 110 kV); razvodnog postrojenja 6 kV (razvod je smešten u komandno-pogonskoj zgradi dispoziciono tako da je moguće uvođenje oklopljene šinske 6 kV veze iz transformacije i olakša razvod kablovskih veza prema površinskom kopu); komandno-pogonske zgrade; i pratećih objekata i sistema (pristupne i unutrašnje interne saobraćajnice, koje će biti i u funkciji vatrogasno-spasilačke intervencije, uljna kanalizacija sa uljnom jamom, ostala osnovna instalacija). TS „Rudnik 4” je objekat sa stalnom posadom i daljinski nadgledan. Lokacija (a ovo će nakon rekonstrukcije TS „Rudnik 2” u RP 110/35 kV, u dužem vremenu biti jedino razvodno postrojenje na zapadnoj strani kopa), ograđena je žičanom zaštitnom ogradom visine 2,2 m i unutrašnjom ogradom prema razvodnom postrojenju 110 kV.

Trasa novog dalekovoda dužine je oko 2,32 km, prolazi kroz prostor arheološkog parka „Viminacijum” u koridoru koji je odobren u sklopu Odluke o utvrđivanju lokaliteta Viminacijum u ataru sela Stari Kostolac za arheološko nalazište („Službeni glasnik RS”, broj 102/09). Stubovi (dva ugaono-krajnja, tri ugaono-zatezna i četiri noseća) su predviđeni kao čelični rešetkasti tipa „jela” sa vrhom za jedno zaštitno uže OPGW TIP F (48 optičkih vlakana), provodnik je Al/Č 240/40.”

Tačka 1.4.3. Režim uređenja i korišćenja prostora u delu koji je rezervisan za razvoj PK „Drmno” posle 2022. godine, briše se.

U odeljku 4. Kompleks TE „Kostolac A” sa robnim pristaništem, u pododeljku 4.2. Namena i prostorni obuhvat kompleksa, u stavu 5. broj: 7,40 zamenjuje se brojem: 3,02.

Posle stava 7. dodaje se novi stav 8, koji glasi:

„Veza sa Ulicom Nikole Tesle i železničkim terminalom obezbeđuje se priključivanjem robnog pristaništa na Ulicu kneza Lazara po njenoj izmeštenoj trasi. Za potrebe izmeštanja dela ove ulice iz lučkog područja uspostavlja se novi saobraćajni koridor delom kroz potcelinu 2, a delom po njenoj zapadnoj granici u zoni rezervacije za proširenje robnog pristaništa.”

Dosadašnji st. 8–13. postaju st. 9–14.

U pododeljku 4.5. Pravila izgradnje i pravila uređenja prostora, u tački 4.5.2. Pravila izgradnje i pravila uređenja za Industrijsko pristanište, u stavu 11. reči: „cele k.p. br.: 332, 335, 336, 337/1, 337/2 i 338, i deo k.p. br.: 331, 334, 342, 343, 2386 i 2390” zamenjuju se rečima: „cele k. p. br. 332, 335, 336, 337/1 i 338/1; i delovi k.p. br. 333*/1, 334/1, 342/1, 343/1 i 2386, sve KO Kostolac grad”.

U pododeljku 4.6. Pravila parcelacije i preparcelacije, stav 6. menja se i glasi: „Građevinske parcele GP 4.1, GP 4.2 i GP 4.3 se formiraju za potrebe izgradnje i uređenja industrijskog pristaništa (potcelina (2) a obuhvataju sledeće katastarske parcele, sve KO Kostolac grad:

– GP 4.1. (Lučko područje) obuhvata novoformiranu katastarsku parcelu broj 340/1, koja je prema Uverenju br. 952-3/2016-2858 od 23. juna 2016. Službe za katastar nepokretnosti Požarevac upisana u površini od 3.01,90 ha u LN broj 2262 KO Kostolac grad na ime Vlasnik Republika Srbija: korisnik – Agencija za upravljanje lukama;

– GP 4.2. (pretežna namena – Industrijsko pristanište, okvirna površina 2.53,00 ha) obuhvata cele k.p. br. 333/1 i 333/4 i delove k.p. br. 331 i 2386;

– GP 4.3. (pretežna namena – Industrijsko pristanište, okvirna površina 1,63 ha) obuhvata celu k.p. br. 395 i delove k.p. br. 394, 2385 i 2428.”

Stav 7. briše se.

Dosadašnji st. 8–10. postaju st. 7–9.

U odeljku 9. Koridor industrijskog koloseka železnička stanica Stig – TE „Kostolac B”, u pododeljku 9.2. Prostorni obuhvat koridora, u naslovu Gradska opština Požarevac, u podnaslovu KO Drmno, posle broja: 651, dodaju se reči: „cele k.p. br. 617, 618, 619, 620, 629, 630, 634, 635, 638 i 655”.

Posle odeljka 10. Kompleks „Dolina reke Mlave”, dodaju se odeljci 11, 12. i 13, koji glase:

„11. Pravila uređenja i pravila građenja za kompleks vetroelektrane i solarne elektrane

Planirani vetrogeneratori i solarni uređaji izgradiće se na odlagalištima jalovine iz kopova i odlagalištu pepela iz termoelektrana na Srednjem kostolačkom ostrvu u Kostolačkom ugljenom basenu.

Planirani energetski objekti biće povezani pristupnim saobraćajnicama na javne puteve kao i dalekovodima sa mrežom „Elektromreža Srbije” a.d.

Pravila uređenja i pravila građenja obuhvataju sledeće prostorne celine i koridore posebne namene:

– „Odlagalište Drmno”;

– „Odlagalište Petka”;

– „Odlagalište Ćirikovac”;

– „Lokalitet Klenovnik”;

– „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”;

– koridore pristupnih saobraćajnica;

– koridore dalekovoda.

Okvirne granice obuhvata prostornih celina i koridora posebne namene su:

1) Prostorna celina „Odlagalište Drmno” – oko 225 ha površine na području KO Bradarac (GO Požarevac) između koridora industrijske pruge Stig-TE „Kostolac B” (u izgradnji) sa direktnim priključkom na planiranu devijaciju DP IIB 37252; sa južne strane granica prostorne celine je po nekategorisanom putu za vezu naselja Bradarac sa trasom pruge;

2) Prostorna celina „Odlagalište Petka” – oko 260 ha teritorije grada Požarevca (180 ha u KO Ćirikovac, GO Požarevac i 80 ha KO Klenovnik, GO Kostolac) na delu rekultivisanog odlagališta Petka; orijentaciona granica je pretežno po nožici odlagališta tako da izvan obuhvata ostaju važni infrastrukturni objekti lokalnog i regionalnog značaja (saobraćajnica većim delom već izgrađena po novoj trasi, koja u skladu sa rešenjima Prostornog plana preuzima funkciju DP IIA 159 uz perspektivu unapređenja njenog značaja u sistemu državnih puteva sa izgradnjom mosta preko Dunava; magistralni vrelovod Kostolac – Požarevac za transport vrele vode 130/75◦S, NP 16 do gradske primarne mreže; lokalna pruga Požarevac–Kostolac, delimično demontirana i planirana za rekonstrukciju; dalekovod naponskog nivoa 110 kV, u prenosnoj mreži Republike Srbije označen kao 102AB/1;

3) Prostorna celina „Odlagalište Ćirikovac” – oko 116 ha na području KO Ćirikovac, GO Požarevac i to rekultivisanog nekadašnjeg otkopnog prostora PK „Ćirikovac” izvan nove deponije pepela i starog spoljašnjeg odlagališta Mlava–Mogila;

4) Prostorna celina „Lokalitet Klenovnik” – oko 264 ha na području GO Kostolac (84 ha u KO Klenovnik) i to rekultivisanog unutrašnjeg odlagališta sa internim rudničkim putevima, komunalnim smetlištem u sanaciji do konačnog zatvaranja, sa tri strane po trasama opštinskih puteva;

5) Prostorna celina „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo” – oko 264 ha branjenog područja i osnovni zaštitni nasip, tzv. inicijalni obodni nasip na delu Srednjeg kostolačkog ostrva sa njegovim kasnijim devijacijama na prostoru deponije, gde je u periodu 1980–2015. godine odlagan pepeo i šljaka iz termoelektrana; sa izgradnjom probne kasete na deponiji u PK „Ćirikovac” i promenom tehnologije pripreme, transporta i odlaganja, od 2010. godine na Srednjem kostolačkom ostrvu se više ne odlaže pepeo i šljaka iz TE „Kostolac B”, da bi 2015. godine bilo okončano i odlaganje iz TE „Kostolac A” i otpočeo ciklus zatvaranja deponije;

6) koridori pristupnih saobraćajnica obuhvataju zemljišni pojas same saobraćajnice sa potrebnim instalacijama koje se polažu u kanalizaciju izgrađenu u putnom profilu ili neposredno uz njega; pristupne saobraćajnice se grade kao nove ili revitalizacijom i delimičnom rekonstrukcijom postojećih internih puteva u sistemu JP EPS na području KO Kostolac grad, KO Ćirikovac i KO Klenovnik za vezu sa sistemom javnih puteva utvrđenih rešenjima Prostornog plana za potrebe prostornih celina: „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”, „Odlagalište Ćirikovac” i „Odlagalište Petka”; i

7) koridori dalekovoda, odnosno njihove granične linije se utvrđuju prema tehničkim normativima, ekonomskoj opravdanosti i zahtevima operatora prenosne mreže Republike Srbije, a s obzirom na propisanu širinu izvođačkog – radnog i sigurnosnog pojasa.

11.1. Uvodne napomene

Pravila uređenja i pravila građenja iz ovog poglavlja zajedno sa grafičkim prikazima služe za neposrednu primenu Prostornog plana. Na osnovu njih nadležni organ može izdati informaciju o lokaciji i lokacijske uslove. Za prostornu celinu „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo” utvrđena su samo opšta pravila uređenja.

––––––––

52 U skladu sa Uredbom o izmeni Uredbe o kategorizaciji državnih puteva („Službeni glasnik RS”, broj 93/15)

Pravila građenja se utvrđuju po pretežnim namenama sa jasnim navođenjem komplementarnih, odnosno, pratećih i dopunskih namena. U posebnim slučajevima gde se urbanistički parametri nisu mogli generalizovati po pretežnim namenama, oni su utvrđeni po pojedinačnim lokacijama – grupama objekata ili posebnim objektima.

Grafički iskazi pravila uređenja i pravila građenja prikazani su na odgovarajućim planskim kartama 1–5 po prostornim celinama, na Karti 6: Koridor kablovskog elektrovoda od prostorne celine „Lokalitet Klenovnik” do TS „Drmno” (list 1 i 2) i Karti 7: Koridor kablovskog elektrovoda od prostorne celine „Odlagalište Petka” do TS „Požarevac 1”.

Za površine javne namene, druge komplekse i zelene površine, u područjima za neposrednu primenu, primenjuju se pravila uređenja i građenja definisana u odgovarajućim poglavljima, a za intervencije na objektima koji su kulturna dobra ili dobra koja uživaju prethodnu zaštitu, kao i za sve objekte koji se nalaze u okviru prostorne kulturno-istorijske celine i celine pod prethodnom zaštitom, obavezno je usklađivanje sa uslovima nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture.

Na području za neposrednu primenu pravila uređenja i pravila građenja Prostornog plana zadržavaju se postojeće nivelacione kote raskrsnica. Postojeće i planirane regulacione linije, definisane na područjima za neposrednu primenu pravila građenja, obavezujuće su za dalje sprovođenje.

Na delovima prostornih celina gde su Prostornim planom utvrđena pravila uređenja i pravila građenja za prostorne celine i koridore posebne namene53, primenjuju se ta pravila, s tim što će se planirana izgradnja energetskih objekata i koridora sprovoditi prema pravilima utvrđenim izmenama i dopunama Prostornog plana.

Dozvoljena je fazna realizacija planirane izgradnje, s tim da svaka faza bude zaokružena celina i da to nije suprotno zahtevima imalaca javnih ovlašćenja.

Uzeta su u obzir rešenja Prostornog plana koja se odnose na građenje i rekonstrukciju opštinskih puteva, pre svega s obzirom na Prostornim planom utvrđeni njihov koridor (putni + zaštitni pojas), tako da će priključivanje pojedinačnih lokacija koje su predmet ovih pravila, u regulacionom i nivelacionom smislu, biti usaglašeno u okviru urbanističkih rešenja za izgradnju u koridoru, odnosno minimum 10 m dužine pristupnog puta će se po potrebi rekonstruisati prema tim pravilima. Ovo važi i u slučaju predložene prekategorizacije u opštinski put.

11.2. Analiza i ocena postojećeg stanja, načina korišćenja prostora i osnovnih ograničenja

Na osnovu realizovanih istražnih radova, sprovedenog monitoringa o uticajima na okolinu i urađene studijske i tehničke dokumentacije, izgradnja vetroelektrane (sa 20 vetrogeneratora) i solarne elektrane predviđena je na spoljnim odlagalištima površinskih kopova Kostolačkog ugljenog basena i delom na neporemećenom tlu Požarevačke grede (u zoni PK „Klenovnik”/PK „Ćirikovac”). Rezervisana je, takođe, odgovarajuća površina za novu solarnu elektranu na Srednjem kostolačkom ostrvu (na deponiji pepela i šljake u zatvaranju).

Najznačajnije ograničenje za izgradnju, pre svega vetroelektrane, je nehomogen nasuti materijal čije konsolidaciono sleganje nije još završeno. Naime, mogućnost sanacije deponija je ograničena, pa je neophodno nakon detaljnih geomehaničkih i hidrogeoloških istraživanja, u projektima i izvođenju, obezbediti uslove za fundiranja visokih vetrogeneratora (117 m do gondole generatora, odnosno 180 m sa elisom rotora u vertikalnom položaju). Fundiranje solarnih panela i drugih objekata solarne elektrane predstavlja manji problem.

„Odlagalište Drmno”. Lokalitet „Drmno” predstavlja spoljno odlagalište jalovine sa PK „Drmno”. Odlagalište je maksimalne dužine oko 2 km, širine 1,2 km i visine oko 50 m. Kosine odlagališta su rekultivisane. Formirano je u vidu etaža, kosina i kupastih nagomilanja različitih širina i visina. Izdvajaju se dve veće etaže, oko kote 140 m n.v. i 127 m n.v. Debljina nasutog – jalovinskog materijala je 40–50 m.

Odlagalište je formirano na delu terena koji predstavlja zaravan lesne terase (Q1lt) sa kotom terena oko 81–95 m n.v.

––––––––

53 Odeljci 1. do 10. Knjiga II

Nasipanjem jalovinskog materijala formirano je odlagalište – nasut materijal (nt) sa najvišom kotom terena oko 141 m n.v. Na osnovu inženjerskogeološkog rekognosciranja terena u zoni odlagališta izdvojeni su stabilni delovi (zaravnjeni delovi etaža), uslovno stabilni delovi (kosine etaža i kupasta nagomilanja) i nestabilni delovi odlagališta (umirena i aktivna klizišta).

Prema prognoznom inženjerskogeološkom modelu terena (Skica 2) osnovnu geološku građu terena čine pliocenski sedimenti (PL1) koji se pojavljuju približno oko kote 50(65) m n.v, a predstavljeni su laporovitim i peskovitim glinama, laporima, peskovima i horizontima uglja i ugljevite gline.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 2: – Prognozni inženjerskogeološki model terena lokaliteta „Drmno”

Povlatu pliocenskim sedimentima čine sedimenti lesne terase (Q1lt1) koja predstavlja nekadašnju površinu terena (kota oko 82–95 m n.v.). Debljina terasnih sedimenata je oko 20–30 m, a izgrađena je od šljunkova, peskova i lesoida koji su prekriveni humusnim slojem. Na humusni sloj terasnih sedimenata odlagan je nasut materijal – jalovina iz PK „Drmno”. Odlagan jalovinski materijal je izuzetno heterogenog sastava i različitih fizičko-mehaničkih i deformacionih svojstava.

Sastoji se od lesoidnih sedimenata, laporovito peskovitih glina, lapora i peskova u jednoj haotičnoj, izmešanoj masi. Pri odlaganju jalovinskog materijala nije vršeno kontrolisano zbijanje u slojevima.

Zapadna strana spoljašnjeg odlagališta kopa „Drmno” je rekultivisana još krajem osamdesetih godina prošlog veka, da bi 2008. godine bila urađena biološka rekultivacija na 10 ha spoljašnjeg odlagališta, a tokom 2009. godine i agrobiološka rekultivacija na još 10 ha. Na peskovitom supstratu podignut je i vinograd površine dva hektara. Oko 20,5 ha kosina odlagališta je pošumljeno (bagrem – 15 ha, crni bor – 1,5 ha i topola – 4 ha). Na 41 ha zaravnjene površine starog odlagališta gaje se ratarske kulture (uljana repica – 7 ha, detelina – 16 ha i leguminozne smeše – 18 ha). Veći deo ovih površina biće isključen iz poljoprivredne proizvodnje, s obzirom na konflikt između proizvodnje hrane i proizvodnje energije.

„Odlagalište Petka”. Lokalitet „Petka” predstavlja spoljno odlagalište jalovine sa PK „Ćirikovac”. Odlagalište je maksimalne dužine 2,2 km, širine 1,2 km i visine oko 60 m. Formirano je u vidu etaža (oko četiri), kupastih nagomilanja i kosina različitih širina i visina. Debljina nasutog materijala na najnižoj etaži je oko 15–18 m, a na najvišoj oko 60 m. Odlagalište je većim delom rekultivisano.

Na humusni sloj terasnih sedimenata odlagan je nasut materijal – jalovina iz PK „Ćirikovac”. Odlagani nasut materijal je izuzetno heterogenog sastava i različitih fizičko-mehaničkih i deformacionih svojstava. Sastoji se od lesnih sedimenata, laporovitih i peskovitih glina, lapora i peskova lokalno sa komunalnim otpadom u jednoj haotičnoj, izmešanoj masi. Pri odlaganju jalovinskog materijala nije vršeno kontrolisano zbijanje u slojevima.

Odlagalište je formirano na delu terena koji predstavlja padinu izgrađenu od pliocenskih sedimenata (PL1) i aluvijalnu ravan reke Mogile (Q2al) sa kotom terena od 75–130 m n.v. Nasipanjem jalovinskog materijala formirano je odlagalište – nasut materijal (nt) sa najvišom kotom terena oko 130 m n.v. Na osnovu inženjerskogeološkog rekognosciranja terena u zoni odlagališta izdvojeni su stabilni delovi (zaravnjeni delovi etaža), uslovnostabilni delovi (kosine etaža i kupasta nagomilanja kojih ima mnogo) i nestabilni delovi odlagališta (umirena i aktivna klizišta).

Prema prognoznom inženjerskogeološkom modelu terena (Skica 3) osnovnu geološku građu terena čine pliocenski sedimenti (PL1) koji se pojavljuju oko kote 51 (58) m n.v, a predstavljeni su laporovitim i peskovitim glinama, laporima, peskovima i horizontima uglja i ugljevite gline. Povlatu pliocenskim sedimentima čine sedimenti prve aluvijalne terase (Q1t1) koja predstavlja nekadašnju površinu terena (kota oko 76 m n.v.). Debljina terasnih sedimenata je 18–24 m, a predstavljeni su šljunkovima, peskovima i alevritima koji su prekriveni humusnim slojem debljine 0,5–1,2 m.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 3. – Prognozni inženjerskogeološki model terena lokaliteta „Petka”

Na ravnim deponijama odlagališta, zemljište je pripremljeno za poljoprivrednu proizvodnju, dok su kosine rekultivisane pošumljavanjem.

„Odlagalište Ćirikovac”. Odlagalište Ćirikovac predstavlja spoljno i delom unutrašnje odlagalište jalovine sa PK „Ćirikovac”. Odlagalište je maksimalne dužine oko 1,7 km, širine 1 km i visine oko 10–40 m. Formirano je u vidu etaža, kosina, a najviše u vidu kupastih nagomilanja različitih širina i visina. Debljina nasutog materijala je oko 10–40 m.

Deo unutrašnjeg odlagališta PK „Ćirikovac” koristi se za odlaganje pepela i šljake iz termoelektrana.

Nakon završetka podzemne eksploatacije uglja u jami Ćirikovac 1973. godine, izvršeno je zatvaranje jamskih hodnika ugradnjom betonskih vodnih i drvenih protivpožarnih pregrada u zoni otkopanog prostora, a zatim i zatvaranje niskopa, a time i jame u celini. Međutim njena sanacija je samo delimično sprovedena, pa su i efekti sistematskog odvodnjavanja jame ograničeni, da bi već 1975. godine došlo do potapanja cele jame. Kada su u toku površinske eksploatacije vodonosni horizonti otvoreni, kao i usled površinskog odvodnjavanja kopa, pokrenute su mase u zoni odlagališta. Naknadnim sanacionim radovima (za potrebe otvaranja deponije pepela i šljake – probno otvaranje 2010. godine) odlagalište je stabilizovano i delimično rekultivisano. Veći deo radova na tehničkoj i biološkoj rekultivaciji spoljašnjeg odlagališta kopa „Ćirikovac” je urađen, kada je podignuto 117 ha šumskih zasada (bagrem, crni bor i dr.), 77 ha ravnih površina je osposobljeno za ratarsku proizvodnju (pšenica, kukuruz, povrće, detelina) i oko 55 ha sanirano samoniklom vegetacijom. S obzirom na to da je u PK „Ćirikovac” u dužem periodu obustavljena eksploatacija, postojeći objekti i postrojenja („rudnički krug” i kompleks drobilane) se uklanjaju, demontiraju ili adaptiraju u skladu sa budućom namenom (privreda i poslovanje), a lokacije se uređuju u skladu sa novim načinom korišćenja, pri čemu treba voditi računa o prolasku pristupnog puta do prostorne celine.

Osnovnu geološku građu terena čine pliocenski sedimenti (PL1) koji se nalaze (nalazili su se) na površini terena (padinskom delu), a predstavljeni su laporovitim i peskovitim glinama, laporima, peskovima i horizontima uglja i ugljevite gline. Prirodne padine, približno na koti 75 m n.v. nalazi se aluvijalna ravan (Q2al) reke Mogile i Mlave. Debljina aluvijalnih sedimenata je oko 10–15 m, a izgrađeni su od šljunkova, peskova, alevrita i treseta. Na zamočvareni deo aluvijalne ravni, nestabilni deo padine i deo površinskog kopa Ćirikovac, odlagan je nasut materijal – jalovina iz PK „Ćirikovac”. Odlagani jalovinski materijal je izuzetno heterogenog sastava i različitih fizičko-mehaničkih i deformabilnih svojstava. Sastoji se od lesoidnih sedimenata, laporovito peskovitih glina, lapora i peskova u jednoj haotičnoj, izmešanoj masi. Pri odlaganju jalovinskog materijala nije vršeno kontrolisano zbijanje u slojevima.

S obzirom da tri lokaliteta, „Petka”, „Drmno” i (delimično) „Ćirikovac”, u celini i delom lokalitet „Klenovnik”, predstavljaju odlagališta jalovine sa površinskih kopova Kostolačkog basena, koja se sada tretiraju kao rekultivisane površine, treba očekivati izuzetno heterogen sastav i neujednačenu konsolidaciju tla u svakoj tački posmatranja.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 4. – Prognozni inženjerskogeološki model terena lokalitetima

„Lokalitet Klenovnik”. Lokalitet „Klenovnik” predstavlja delom prirodni deo terena, a delom unutrašnje i spoljno odlagalište PK „Klenovnik”. Prirodni deo pripada Požarevačkoj gredi koja se na zapadnom delu graniči sa zatvorenim PK „Klenovnik”, a na krajnjem jugu sa zatvorenim PK „Ćirikovac”. Najviša kota terena je oko 174 m n.v. U okviru PK „Klenovnik” izdvaja se unutrašnje i spoljno odlagalište i otkopni prostor. Najviša kota terena je oko 167 m n.v, a najniža 100 m n.v.

Površina trapeznog oblika od oko 46 ha spoljašnjeg odlagališta severno od nekadašnjeg površinskog kopa, blago je nagnuta od jugoistoka prema zapadnom i severozapadnom delu. S obzirom na blizinu naseljenih mesta realizovana je šumska rekultivacija i formirana park – šuma. Rešenje je dato u slobodnom pejzažnom stilu, tako da čini jednu gustu mešovitu sastojinu od 17 vrsta drveća i ukrasnog šiblja koja uspevaju u ovim krajevima. Sejani travnjak je predviđen samo na površini od 4 ha. Rekultivacija unutrašnjeg odlagališta pošumljavanjem (svih 122 ha) je projektovana paralelno sa eksploatacijom preostalih rezervi uglja na ovom polju. Izbor vrsta (lišćara i četinara) je sačinjen na osnovu agrohemijskih analiza deposola, ali do konačnog zatvaranja površinskog kopa i dalje, na delu kopa i unutrašnjeg odlagališta odvijala se samo spontana rekultivacija, izuzev rekultivacije jugoistočnog oboda unutrašnjeg odlagališta „Klenovik” krajem osamdesetih godina prošlog veka. Na površinskom kopu „Klenovnik”, gde je eksploatacija završena, prema rešenjima Prostornog plana predviđeno je uređenje prostora za muzej rudarstva na otvorenom.

U okviru ovog lokaliteta, u krajnjem severoistočnom delu unutrašnjeg odlagališta, formirano je privremeno gradsko smetlište komunalnog otpada. Predviđena je sanacija deponije uz vremenski ograničeno korišćenje do njenog konačnog zatvaranja, u uslovima postizanja prihvatljivog nivoa sanitacije (izgradnja laguna, prekrivanje odloženog otpada inertnim materijalom, ograđivanje i sl.), ali ona je sprovedena u zanemarljivom obimu, a smetlište i dalje u upotrebi u sistemu JKP.

Prema prognoznoj inženjerskogeološkoj karti (Skica 5) istočna strana grede predstavlja nestabilnu padinu izgrađenu od pliocenskih sedimenata (PL1), a sama „greda” je od lesnih i lesoidnih sedimenata (Q1l1). Nasipanjem jalovinskog materijala formirano je odlagalište – nasut materijal (nt) koji predstavlja unutrašnje i spoljno odlagalište PK „Klenovnik”.

Na osnovu inženjerskogeološkog rekognosciranja izdvojeni su stabilni delovi (uzani, zaravnjeni pojas „grede” širine oko 30–160 m i zaravnjeni delovi odlagališta), uslovno stabilni delovi (padinski delovi koji nisu zahvaćeni klizištima, kosine etaža i kupasta nagomilanja odlagališta) i nestabilni delovi terena (umirena i aktivna klizišta koja zahvataju znatnu površinu).

Detaljna geotehnička istraživanja terena za mesta na kojima se planiraju vetroturbine podrazumevaju sledeća istraživanja i ispitivanja: istražno bušenje, opite standardne penetracije (SPT), opite statičke penetracije (CPTU) sa seizmokonusom, piezometarske konstrukcije, geofizička ispitivanja (refrakciona i geoelektrična), geomehanička laboratorijska ispitivanja tla (klasifikaciono-identifikaciona, mehanička čvrstoća i deformabilnost), hemijska ispitivanja vode i geodetsko snimanje istražnih radova. Na osnovu ovih istraživanja i ispitivanja treba uraditi elaborat o geotehničkim uslovima izgradnje parka vetroelektrana u Kostolačkom ugljenom basenu.

Na lokalitetu „Klenovnik” pri projektovanju vetrogeneratora ograničavajući faktor su znatne nestabilne površine na istočnom delu terena.

Prema prognoznom inženjerskogeološkom modelu terena (Skica 5) osnovnu geološku građu terena čine pliocenski sedimenti (PL1) koji se na istočnoj strani grede nalaze na površini terena, na „grebenu“ ispod lesnih naslaga, a u zoni PK „Klenovnik” ispod jalovinskog materijala. Pliocenski sedimenti su predstavljeni laporovitim i peskovitim glinama, laporima, peskovima i horizontima uglja i ugljevite kline. Vršni deo grede je izgrađen od lesnih i lesoidnih sedimenata debljine oko 30 m.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 5. – Prognozni inženjerskogeološki modle terena lokalitetima „Klenovnik”

Prilikom konačnog izbora lokacija za vetrogeneratore i TS 110/35 kV, vodilo se računa o položaju Manastira Rukumija, planiranom proširenju mesnog groblja Bradarac i transportnom koridoru za pepeo i šljaku i drugoj infrastrukturi.

„Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”. Deponija pepela i šljake „Srednje kostolačko ostrvo” je do konačnog zatvaranja funkcionisala kao važan objekat u sistemu JP EPS. Istovremeno, tokom višedecenijske eksploatacije, objekat deponije je predstavljao rizik za okolinu (životnu sredinu), odnosno, prisutni rizici iz tehnološkog procesa i s obzirom na veličinu kapaciteta rezultirali su pojedinačnim akcidentima od kojih je poslednji (2013. godine) vezan za razvejavanje pepela sa kasete A.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 6 – Početne etape formiranja deponije pepela i šljake

Izbor lokacije deponije pepela i šljake za potrebe kostolačkih termoelektrana izvršen je 1973. godine. Kao objekat deponija je zaživela nakon 1977. godine, kada je otpočela gradnja inicijalnog nasipa na koti 73 m n.v. Deponovanje je otpočelo nakon izgradnje nasipa na koti 76 m n.v, čime je formiran prvi akumulacijski prostor. „Dinamičkim planom punjenja etaža u funkciji produkcije pepela” (Energoprojekt, 1976), predviđena je (kao II etapa, V faza), izgradnja nasipa na koti 86,4 m do 1. septembra 1994. i zapunjavanje akumulacijskog prostora do 2002. godine, ali ni ove apsolutne kote, ni kasnije projektovana nadvišenja deponije, od kojih su neka podrazumevala da se postojeća tehnologija hidrauličkog transporta sa retkom mešavinom i postojeći sistem deponovanja sa dvostadijalnim klasiranjem, zameni poboljšanom tehnologijom guste hidromešavine, nisu dostignuta do konačnog zatvaranja deponije, krajem 2015. godine.

Rad deponije podrazumevao je: izgradnju obodnih i pregradnih nasipa tako da su formirane tri kasete (A, B i C) od kojih je jedna uvek bila radna, druga rezervna, a treća u tzv. privremenoj rekultivaciji; zapunjavanje akumulacionog prostora uz izdvajanje plaže značajne površine; ugradnju drenažnih prstenova, bunara i pijezometara; permanentni rad crpne stanica; i orošavanje neaktivne kasete. Na osnovnom nasipu sa ciljem zaštite zemljišta, izveden je pojas priobalnog zelenila oko vodotoka, a izbor vrsta zasnivan je na onim koje su otporne na zagađenja.

Kompleks deponije je vezan sa mrežom javnih puteva i naseljskih ulica preko interne sabirne saobraćajnice na dva mesta, s tim što je funkcija priključka na opštinski put izgubljena pre par godina usled nadvišenja, odnosno uspostavljanja novog zaštitnog levoobalnog nasipa Mlave. Trenutno je u funkciji samo priključak na javnu naseljsku saobraćajnicu koja se završava prelazom preko Kanala tople vode – veza sa TE „Kostolac A” kroz naselje Kanal (Ulica kneza Miloša). Za prilaz pojedinačnim objektima unutar kompleksa deponije i vezu sa jalovištem „Kipa Dunavac”, gde će se obezbediti pozajmište materijala za potrebe rekultivacije, postoji mreža zemljanih puteva.

Površine na kojima je organizovana deponija pepela i šljake u širem smislu, jesu zemljište pod samom deponijom i prostor u neposrednoj funkcionalnoj vezi sa njom, odnosno mesto u prostoru na kome su obavljani radovi u fazi eksploatacije i gde će se odvijati konačna faza rekultivacije po prestanku funkcionisanja deponije 2015. godine.

Prostornu celinu za koju će se utvrditi nova osnovna namena posle 2022. godine, čine objekti i površine koje pripadaju deponiji pepela i šljake, odnosno objekat deponije u užem smislu sa instalacijama, postrojenjima i ugrađenom opremom; interne unutrašnje i pristupne saobraćajnice.

Deponija pepela, u širem smislu, predstavlja fizičku i tehničko-tehnološku, ali i biotehničku celinu sa svim svojim postojećim i planiranim instalacijama, postrojenjima i opremom, pomoćnim zgradama, saobraćajnim objektima i površinama, energetskim objektima, magistralnom i razvodnom mrežom tehničke i komunalne infrastrukture i zaštitnim zelenilom u svrhu sprovođenja dela zaštitnih mera.

Izvan orijentacione granice rezervacije prostora za buduću solarnu elektranu nalaze se: obodna saobraćajnica po osnovnom nasipu koja je do sada funkcionisala kao interni put, prateći tehnički objekti deponije, zgrade različitih vrsta i pomoćni – prateći objekti (magacini, septičke jame, bunari, česme, ograde i rampe), magistralni i razvodni pepelovodi i drugi cevovodi, elektromotorni razvod pumpne i utovarne stanice), sve za potrebe eksploatacije deponije, pojedinačni elektrodistributivni stubovi, transformatorske stanice 6/0,4 kV i razvodna postrojenja, mreža tehničke i komunalne infrastrukture, slobodne zelene površine i objekti u funkciji zaštite od elementarnih nepogoda i tehničkih katastrofa; priključci na tehnološku, vodoprivrednu i saobraćajnu infrastrukturu.

Uz obodnu saobraćajnicu u zajedničkom koridoru položeni su: pepelovod kojim se po obimu deponije transportuje retka hidromešavina, magistralni cevovod tehničke vode ND 400 kao deo sistema za prskanje kaseta, odnosno cevovod sistema za orošavanje (ovaj sistem se dalje sastoji od razvodnih cevovoda i sistema prskača); i nadzemni i podzemni visokonaponski kabl VN 6 kV. Izvan infrastrukturnog koridora položena je ostala mreža tehničke infrastrukture (postojeći visokonaponski kabl VN 6 kV, podzemni i na betonskim stubovima; telekomunikacioni kablovi specijalne namene u funkciji sistema osmatranja i obaveštavanja i dr. Oko kompleksa deponije postoji zeleni pojas, a i dalje podiže se pojas zelenila u funkciji obezbeđivanja zaštite od zagađenja kao i negativnih vizuelnih uticaja.

Većim delom pomoćni i prateći objekti i prisutna tehnička i druga infrastruktura se uklanjaju, ali jedan deo kapaciteta će biti zadržan radi uklapanja za potrebe konačne rekultivacije, odnosno buduće namene.

Najveći deo Srednjeg kostolačkog ostrva čini antropogeni predeo koji je nastao izmeštanjem dela Dunavca. Napušteno korito Dunavca je nasuto, i tako je formirana lokacija jalovišta „Kipa Dunavac”, a zatim i deponijskog prostora, što je uslovilo i formiranje specifičnog vegetacijskog pokrivača u formi žbunasto-drvenaste vegetacije – šikare. Postojeći šumski pokrivač na rekultivisanom jalovištu zauzima površinu nepravilnog oblika. Pored šumskih zajednica na ovom prostoru uočava se i vegetacija ritova i bara, močvarnih i dolinskih livada. Nema zaštićenih prirodnih ni kulturnih dobara kao ni identifikovanih objekata geonasleđa.

Prirodno tlo je uglavnom od šljunkovitog materijala znatne vodopropustljivosti što se naročito manifestuje kod funkcionisanja drenaža i definisanja provirnih linija. Za potrebe termoelektrana i rudnika, vršena su višegodišnja merenja zagađenja vazduha, voda i zemljišta.

U poslednjoj etapi deponovanje je vršeno samo u akumulacijskom prostoru kasete „C”, dok se na završnoj etaži deponije (kasete „A” i „B”) već izvodila završna biološka rekultivacija. Po završenoj eksploataciji deponije (2015. godine) na deponiji će se odvijati još samo radovi na trajnoj biološkoj rekultivaciji i remedijaciji i praćenju stanja (stabilizacije deponije) – monitoring. Procena je da se remedijacija, stabilizacija i biološka rekultivacija odvijaju u prvom trogodišnjem periodu, nakon čega je zemljište pripremljeno za konačnu rekultivaciju. Pri tome, pod konačnom rekultivacijom podrazumeva se privođenje prostora nekadašnje deponije pepela i šljake nekoj novoj nameni.

S obzirom na izolovani položaj lokacije Srednjeg kostolačkog ostrva između tri vodotoka (reke Dunav i Mlava, Kanal tople vode) uz istovremenu relativno dobru saobraćajnu povezanost sa naseljima Kostolac, Selo Kostolac i Drmno, raspoloživu ravnu površinu od oko 300 ha, blizinu pristana i budućeg pristaništa i s obzirom na preporuke Zavoda za zaštitu prirode bazirane na dogođenoj i potencijalnoj degradaciji prostora, „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo” uslovno predstavlja odgovarajući prostor za izgradnju fotonaponske solarne elektrane, nakon završene remedijacije i rekultivacije potrebnog obima.

Koridori priključnih saobraćajnica

Na Planskom području i okruženju postojećim Prostornim planom utvrđena je mreža javnih saobraćajnica koja čini funkcionalni i održiv saobraćajno-transportni sistem. Rekonstrukcija postojećih i izgradnja novih delova ovog sistema prostorno se sinhronizuje sa razvojem rudarsko-energetskih aktivnosti u zoni njihovog uticaja, iako nisu njima direktno ugroženi. U skladu sa opštim ciljevima razvoja saobraćajnog sistema, akcenat je stavljen na definisanje koridora i objekata koji omogućavaju efikasniji transport robe i putnika i, posebno, podizanje kvaliteta životne sredine u zonama postojećih koridora. Planirana je: izgradnja puta sa tehničkim elementima državnog puta II reda na potezu od postojeće obilaznice državnog puta I reda u gradu Požarevcu prema naselju Petka i u nastavku do novog saobraćajnog koridora koji se proteže uz obalu Dunava. Trasa novog puta u delu od naselja Petka prema severu koristi deo trase postojećeg opštinskog puta. Deonica državnog puta DP IIA 159 od gradskog naselja Kostolac do obilaznice u Požarevcu po funkcionalnim karakteristikama postaje opštinski put, odnosno ulice u naseljima Kostolac, Klenovnik i Ćirikovac. Predviđena je rekonstrukcija postojećeg puta između seoskog dela Kostolca i gradskog naselja Kostolac (poprečna veza pored parovoda) u okviru granice Lokaliteta „Klenovnik”, čime su stvoreni uslovi za dobijanje funkcionalnog ranga opštinskog puta. Izgradnjom/produženjem ovog puta ostvaruje se veza i sa novim putem regionalnog značaja na desnoj obali Dunava. Predviđena je za postplanski period provera (kroz izradu studijsko-tehničke dokumentacije) neophodnosti izgradnje i iznalaženje najpovoljnije pozicije novog drumskog mosta na Dunavu (na potezu između Dubravice i Rama), koji bi omogućio znatno poboljšanje saobraćajne povezanosti područja sa Vojvodinom, kao i sa susednom državom Rumunijom; i izgradnja novog opštinskog puta od novog puta Rukumija – Klenovnik, istočnim i severoistočnim obodom kopa u zatvaranju Klenovnik, i dalje, prema naselju Kostolac. Predviđena je, takođe, izgradnja novog opštinskog puta između postojećeg državnog puta i planiranog puta sa tehničkim elementima državnog puta II reda, u pravcu istok–zapad; izgradnja novog opštinskog puta (po trasi postojećih nekategorisanih, šumskih i poljskih puteva) od manastira Rukumija do naselja Klenovnik, čijom se izgradnjom ostvaruje kontinuitet u kretanju na pravcu Bradarac – manastir Rukumija – Klenovnik.

Ovako razgranata mreža javnih puteva, pre svega opštinskog ranga, od kojih su neki u okviru predmetnih prostornih celina, ili po njihovim granicama, a drugi u neposrednom okruženju, omogućava saobraćajnu povezanost celina međusobno i sa primarnim saobraćajnim čvorovima, bilo direktnim priključivanjem (Lokalitet „Klenovnik”, „Odlagalište Drmno”), bilo kroz izgradnju nove („Odlagalište Ćirikovac”, deponija pepela i šljake „Srednje kostolačko ostrvo”) ili rekonstrukciju („Odlagalište Ćirikovac”, „Odlagalište Petka”) postojeće priključne saobraćajnice.

Ovim planskim rešenjima utvrđuju se priključenja pojedinačnih prostornih celina isključivo na mestima postojećih saobraćajnih priključaka, s obzirom na dispozicione odnose i značaj javnog puta, s tim što se svi postojeći priključci koji zadovoljavaju uslove upravljača javnih puteva zadržavaju.

Koridori dalekovoda

Na području Kostolačkog ugljenog basena u proteklom periodu je razvijena složena mreža prenosne (400 kV, 220 kV i 110 kV) i distributivne električne mreže. Od najvećeg značaja za planiranu proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora je pitanje pristupa sistemu za prenos električne energije i to u delu naponskog nivoa 110 kV.

Na Planskom području prisutni su sledeći dalekovodi naponskog nivoa 110 kV prenosnog područja Beograd: DV 101 A/4 (TE „Kostolac A” – Smederevo 4), DV 101 B/4 (TE „Kostolac A” – Smederevo 1), DV 102 AB/1 (TE „Kostolac A” – Požarevac), DV 1128/1 (TE „Kostolac A” – Rudnik 1), DV 1128/2 (Rudnik 1 –), DV 1044AB (TE „Kostolac A” – Smederevo 3), DV 1159 (TE „Kostolac A” – TE „Kostolac B”) i DV 1160 (TE „Kostolac B” – Rudnik 2) DV 1196/1 (TS Rudnik 1 – TS Rudnik 3) i DV 1196/2 (TS Rudnik 3 – TS Veliko Gradište).

Za potrebe kontinuiranog korišćenja sistema za prenos električne energije Republike Srbije od strane energetskih subjekata povezanih sa ovim sistemom, uključujući i JP EPS, „Elektromreža Srbije” a.d. kao operator prenosnog sistema izdaje tehničke uslove, odobrenje za izgradnju priključka, sve regulisano ugovorom i pravilima za prenosni sistem na osnovu garancije porekla proizvedene električne energije, kvaliteta električne energije, analize dinamičkih tranzijenata, rešenih imovinskih-pravnih odnosa na zemljištu neophodnom za izgradnju dalekovoda i trafo veze. Potrebno je pribaviti i izraditi potrebnu dokumentaciju (lokacijski uslovi izdati na osnovu ove planske dokumentacije, idejna rešenja za zahteve lokacije, idejni projekt i studiju procene uticaja na životnu sredinu, projekt za građevinsku dozvolu) i sve druge potrebne dokumente u skladu sa važećim propisima Republike Srbije.

Odobrenjem za priključenje na prenosni sistem definiše se: mesto priključenja na sistem, način i tehnički uslovi priključenja, troškovi priključenja, potrebna ispitivanja u skladu sa pravilima za prenosni sistem, instaliran i odobreni kapacitet, način isporuke energije i način merenja energije i snage, kao i rok za fizičko priključenje objekta.

Imajući u vidu prostorne zahteve koji se postavljaju prenosnoj mreži, neophodno je rezervisati potrebni prostor za koridore priključnih dalekovoda. Svaka gradnja ispod i u blizini dalekovoda uslovljena je „Pravilnikom o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova nazivnog napona od 1 kV do 400 kV” („Službeni list SFRJ”, broj 65/88; „Službeni list SRJ”, broj 18/92), kao i odredbama Zakona o zaštiti od nejonizujućeg zračenja. Za gradnju objekata u blizini ili ispod dalekovoda potrebna je saglasnost „Elektromreža Srbije” a.d. Potrebno je obezbediti servisne puteve i ostale uslove za normalno održavanje dalekovoda naponskog nivoa 110 kV.

11.3. Ciljevi prostornog razvoja i granice prostornih celina

11.3.1. Opšti i posebni ciljevi izrade planskog dokumenta

Opšti ciljevi prostornog razvoja Planskog područja su povećanje korišćenja obnovljivih izvora energije i smanjenje negativnih uticaja na životnu sredinu, kao i utvrđivanje odgovarajućih planskih rešenja i planskih propozicija na nivou plana detaljne regulacije kao osnov za izdavanje lokacijskih uslova i građevinskih dozvola za izgradnju planirane vetroelektrane i solarne elektrane i time dâ doprinos kontrolisanom i održivom korišćenju resursa obnovljivih izvora energije na području Kostolačkog ugljenog basena, odnosno, povećanju proizvodnje energije iz alternativnih izvora čime se poboljšava kvalitet životne sredine, saglasno smernicama iz Strategije razvoja energetike Republike Srbije do 2025. godine sa projekcijama do 2030. godine.

Posebni ciljevi prostornog razvoja su:

– doprinos održivom razvoju područja u delu koji se odnosi na energetsku efikasnost i obnovljive izvore energije;

– racionalno korišćenje prostora na spoljnim odlagalištima jalovine površinskih kopova i deponije pepela i šljake na Srednjem kostolačkom ostrvu;

– prostorno i pejzažno uređenje spoljnih odlagališta i okolnog prostora;

– efikasno sprovođenje rekultivacije i remedijacije odlagališta;

– obezbeđivanje stabilnosti planiranih vetrogeneratora i drugih energetskih i pratećih objekata na osnovu obavljenih istražnih radnji, studijske, tehničke i planske dokumentacije;

– obezbeđenje planskog osnova za projektovanje i izgradnju putne, energetske i druge infrastrukture u zoni vetro i solarnih elektrana;

– obezbeđenje polaznih osnova za uspostavljanje monitoringa uticaja planiranih elektrana na okolinu; i dr.

11.3.2. Opis granica prostornih celina

Granice prostornih celina određene su kao neprekinute linije definisane koordinatama karakterističnih tačaka u državnom koordinatnom sistemu54 i po spoljnim granicama obuhvaćenih katastarskih parcela sa opisom kako sledi:

1) „Odlagalište Drmno”: od početne tačke A1, na granici KO Bradarac i KO Kostolac, je po spoljnoj granici k.p. br. 960 i 959, pa po liniji između tačaka A2 i A3 seče k.p. br. 917, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 415, 923 i 411, seče k.p. br. 411 i 410 po liniji između tačaka A4 i A5, seče k.p. br. 410 i 409 po liniji između tačaka A5 i A6, seče k.p. br. 408 i 407 po liniji između tačaka A6 i A7, pa nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 406; zatim po pravoj liniji između tačaka A8 i A9 seče k.p. br. 923 i dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 419, 420, 421, 422 i 423, pa seče k.p. br. 922 po pravoj liniji između tačaka A10 i A11 i nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 425; po liniji između tačaka A12 i A13 seče k.p. br. 918, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 268, po liniji između tačaka A14 i A15 seče k.p. br. 926, dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 264, pa po liniji između tačaka A16 i A17 seče k.p. br. 931, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 144, 143, 142, 141 i 140, pa po liniji između tačaka A18 i A19 seče k.p. br. 932, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 139, a zatim seče k.p. br. 917 po liniji između tačaka A20 i A21; dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 614, 613, 612, 611, 610, 609, 608, 607, 606, 605, 604, 603 i 602, seče 951 po liniji između tačaka A22 i A23, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 550, 551, 552, 553, 554 i 953, a potom seče k.p. br. 953 po liniji između tačaka A24 i A25 i dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 516, 515, 514, 513, 512 i 511, seče k.p. br. 955 po liniji između tačaka A26 i A27, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 495, pa seče k.p. br. 957 po liniji između tačaka A28 i A29 i nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 459/1, 459/2, 458/2, 457/2, 456/2, 455/2, 454/2, 453/1, 959, 452/2, 451/2, 450/2 i 449/2 do početne tačke (sve KO Bradarac, GO Požarevac);

2) „Odlagalište Petka”: po spoljnim granicama k.p. br. 2896 u KO Klenovnik, GO Kostolac, i dalje po spoljnoj granici k.p. br. 1550, 1545, 1546, 1548 i 1549 (sve KO Ćirikovac, GO Požarevac) do početne tačke;

3) „Odlagalište Ćirikovac”: od početne tačke A1 je po spoljnoj granici k.p. br. 1551/1, po liniji između tačaka A2 i A3 seče k.p. br. 1551/1, potom po pravoj liniji seče k.p. br. 1682 između tačaka A4 i A5 i nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 1677, 1678, 1680 i 1681, seče k.p. br. 1683 između tačaka A6 i A7, dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 1551/1 i seče k.p. br. 1819 između tačaka A8 i A9; dalje nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 1822,

––––––––

54 Koordinate date u Prostornom planu su orijentacione i zahtevaju proveru u odgovarajućim projektima parcelacije.

1551/1 i 1840, seče k.p. br. 1839 između tačaka A10 i A11 i nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 1854, 1857, 1858 i 1551/1 do tačke A12 (sve KO Ćirikovac, GO Požarevac; dalje je po katastarskoj granici KO Ćirikovac / KO Klenovnik u KO Ćirikovac, sve do početne tačke;

4) Lokalitet Klenovnik: od početne tačke A1 na granici KO Kostolac selo i KO Klenovnik po spoljnoj granici k.p. br. 2650/1, 2650/2, 2518, 2517, 2516, 2515, 2514, 2513, 2510, 2509, 2508, 2507, 2506, 2505, 2504, 2503, 2502, 2500, 2496, 2494, 2493, 2491, 2490 i 2489, seče k.p. br. 2685 po pravoj liniji između tačaka A2 i A3 i nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 2487, 2480, 2479, 2443, 2455, 1922, 1921 i 1640/1 (sve KO Kostolac selo, Gradska opština Kostolac); dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 1417, 2366, seče k.p. br. 2910 između tačaka A4 i A5, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 2419, 2416, 2415, 2412, 2411 i 2911/1, seče k.p. br. 2911/1 između tačaka A6 i A7, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 2494, 2492, 2490, 2489, 2488 i 2487, seče k.p. br. 2908 i 2456 između tačaka A8 i A9 i dalje je po spoljnoj granici k.p. br. 2770, 2769, 2768, 2767, 2766, 2765, 2764, 2763/1 i 2763/2, seče k.p. br. 2456 između tačaka A10 i A11, nastavlja po spoljnoj granici k.p. br. 2479/2, 2479/4, 2478, 2477, 2476, 2475, 2474, 2473, 2472, 2471, 2470, 2469, 2467, 2468, 2466, 2465, 2464, 2463, 2462, 2461/1, 2460/1, 2459/1, 2458/1, 2457, 2456/1, 2455/1, 2452, 2450, 2449, 2445, 2444, 2443, 2334, 2335, 2338, 2339, 2342, 2343, 2344, 2345, 2348, 2349, 2351 i 2352; potom seče k.p. br. 2286 između tačaka A12 i A13, nastavlja po njenoj granici i granici k.p. br. 2906 do početne tačke;

5) „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”: od početne tačke 1 je po spoljnoj granici k.p. br. 2424; po liniji definisanoj tačkama 2-39 seče k.p. br. 2445/1 i nastavlja njenom spoljnom granicom između tačaka 39 i 40; potom seče k.p. br. 2417/1 po liniji između 40 i 41, seče k.p. br. 2419 po liniji između 41 i 42, seče k.p. br. 2421 po liniji definisanoj tačkama 42, 43 i 44, zatim seče k.p. br. 2417/1 po liniji između 45 i 46; po liniji promenljivog pravca definisanoj tačkama 46 do 52 seče k.p. br. 2428, potom seče k.p. br. 2426 između tačaka 52 i 53, seče k.p. br. 2427 po liniji definisanoj tačkama 53 i 55, pa između tačaka 55 i 56 seče k.p. br. 2426; po liniji definisanoj tačkama 56, 57 i 58 seče k.p. br. 2424 do početne tačke.

11.4. Planirana namena prostora

Planirana namena prostora u je vezana za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora – vetroelektranu (20 vetrogeneratora) i solarne elektrane na „Odlagalištu Petka” i „Srednjem kostolačkom ostrvu” (rezervacija prostora). Dopunsku i prateću namenu prostora čine pristupni putevi, energetska i druga infrastruktura, upravne i druge zgrade, zelene i rekultivisane površine i sl.

11.4.1. Prostor predviđen za vetroelektrane

Kompleks vetroelektrane se sastoji iz sledećih funkcionalnih podcelina: jednostrukog niza vetroagregata koji predstavljaju generatorske jedinice (sastoje se od rotora, gondole, tornja i temelja, naponskog nivoa 690V/35 kV)55, unutrašnje kablovske mreže (podzemni kablovski vodovi naponskog nivoa 35 kV), trafo-stanice 35/110 kV sa komandnom i upravnom zgradom (preko koje se vetroelektrana priključuje na prenosni sistem radi plasmana proizvedene električne energije i odakle se upravlja radom elektrane) i pristupnih puteva (fizički pristup radi transporta opreme, izgradnje i montaže opreme vetroagregata i trafo-stanice, koji se može se poklapati sa trasom unutrašnje kablovske mreže delimično ili u potpunosti). U kontekstu navedenog, može se konstatovati da se kompleks vetroelektrane sastoji od objekata za proizvodnju električne energije (vetroagregati), infrastrukturnih objekata za prenos električne energije (unutrašnja kablovska mreža i TS sa upravnom i komandnom zgradom) i saobraćajnih objekata (pristupnih saobraćajnica).

Nadzor rada vetroelektrane vršiće se iz komandne sobe, formirane u upravnoj zgradi, posredstvom centralnog upravljačko-nadzornog sistema. Centralni upravljačko-nadzorni sistem vetroelektrane biće pomoću mreže optičkih kablova povezan sa upravljačkim sistemima svih vetroagregata. Svaka vetroturbina sa generatorom snabdevena je sopstvenim upravljačkim sistemom. Upravljački sistem vetroagregata je savremen mikroprocesorski sistem.

––––––––

55 Tačne vrednosti srednjenaponskog nivoa (20-35 kV) definisaće se u okviru projekta za građevinsku dozvolu.

Vetroagregatska jedinica će imati mogućnost za regulaciju napona i frekvence u skladu sa zahtevima operatora prenosnog sistema. Odgovarajućim softverom će biti obuhvaćena i organizacija održavanja (monitoring i iznalaženje kvara), lokalno ili daljinski. Sistem će takođe obezbediti podatke i komande za daljinsko upravljanje i analizu podataka.

Sistem uzemljenja vetroagregata sastoji se od prstenastog i temeljnog uzemljivača i zemljovoda.

Sistem osvetljenja (spoljašnje rasvete) predviđa se za kompleks trafostanice sa upravnom zgradom. Sistem pozicionog obeležavanja objekata vetroagregata treba da bude u skladu sa uslovima Direktorata civilnog vazduhoplovstva; u slučaju mogućnosti izbora različitih tipova pozicionog obeležavanja, u skladu sa preporukama „Studije monitoringa ptica i slepih miševa za potrebe izgradnje vetroparka”, treba odabrati sistem koji manje privlači ptice i slepe miševe, a kako bi se umanjila šansa za potencijalni mortalitet.

Telekomunikacioni sistemi vetroelektrane obuhvataju sistem za potrebe upravljanja vetroparkom (aktivna oprema i optička kablovska infrastruktura u polju vetroparka) i sisteme u objektima upravne i komandno pogonske zgrade.

Izvan prostornih celina koje se uređuju prema ovim pravilima, a sadrže lokacije pojedinačnih vetrogeneratora i pristupne saobraćajnice internog karaktera u sistemu JP EPS (koji je i operator vetroelektrane), kao i delove transportnih puteva, koji su privremenog karaktera u fazi montaže i demontaže stalne opreme i nosećih konstrukcija, za potrebe vetroelektrane Kostolac biće angažovane i druge površine: tokom izgradnje (za potrebe transporta) i u eksploataciji, npr. duž trase spoljnjeg kablovskog razvoda.

S obzirom na specifične karakteristike i dimenzije, transport opreme i delova nosećeg stuba vetrogeneratora je predviđen Dunavom do ušća reke Mlave i dalje javnim i internim putevima i preko drugih površina na kojima se formiraju transportni putevi privremenog karaktera za vangabaritni transport (nagib nivelete transportnog puta do 6% i, pre svega, velike radijuse horizontalnih krivina).

Transport je regulisan odredbama Zakona o plovidbi i lukama na unutrašnjim vodama, Uredbe o uslovima koje moraju da ispunjavaju luke, pristaništa i privremena pretovarna mesta („Službeni glasnik RS”, br. 33/15 i 86/16), zakona kojima se uređuju javni putevi, železnica i Carinskog zakona („Službeni glasnik RS”, br. 18/10, 111/12, 29/15, 108/16 i 113/17 – dr. zakon) i dr.

U prostornoj celini „Odlagalište Drmno” predviđena je izgradnja sedam vetrogeneratora i razvodnog postrojenja; u prostornoj celini „Odlagalište Petka” tri, vetrogeneratora u „Odlagalište Ćirikovac” četiri, a na „Lokalitetu Klenovnik” predviđena je izgradnja šest vetrogeneratora.

11.4.2. Prostor predviđen za Solarnu elektranu – Prostorna celina „Odlagalište Petka”

Na južnom delu prostorne celine „Odlagalište Petka”, na površini od 33,5 ha, planirana je izgradnja fotonaponske solarne elektrane kapaciteta 9,9 MW koja će proizvoditi električnu energiju korišćenjem metode konverzije neakumuliranog sunčevog zračenja u jednosmernu struju preko odgovarajućih solarnih panela na bazi poluprovodničke tehnologije (PV). Ovako dobijena jednosmerna struja se preko frekventnog pretvarača (invertora, odnosno regulatora) pretvara u naizmeničnu struju na naponskom nivou od 400V~.

Solarna elektrana je predviđena kao objekat mrežnog sistema („grid on”), odnosno u paralelnom radu sa elektroenergetskim sistemom. Obezbeđena je visoka dostupnost elektrane na mreži i mogućnost jednostavnog proširenja elektrane, decentralizovano rešenje je fleksibilno, jer se lako može smanjiti ili povećati snaga elektrane sa korakom od 1MW.

Izabrano decentralizovano rešenja solarne elektrane podrazumeva veliki broj invertorskih jedinica malih pojedinačnih snaga raspoređenih po površini elektrane, a s tim u vezi manje gubitke u kablovima, nižu cenu ugradnje i transporta, brzu zamenu pojedinačnog invertora, niže gubitke u prenosu energije i konekcijama na višim voltažama. Maksimalni nivo efikasnosti sa niskom sopstvenom potrošnjom elektrane.

Ovim rešenjem postiže se sledeće:

– smanjenje potrebe površine za izgradnju elektrane (prebacivanjem donje zone u zonu škarpe);

– smanjenje dužina ograde i saobraćajnica;

– postiže se ušteda u izgradnji i korišćenju elektrane;

– smanjenjem pada napona, pri skraćenju dužine kablova i s obzirom na važeću „Feed-in” tarifu ostvaruje se značajna ušteda na godišnjem nivou;

– bolja kompaktnost elektrane, jednostavnija izgradnja i održavanje;

– manja i kompaktnija površina za izvođenje geoloških/geotehničkih radova;

– zanemarljivi uticaji na životnu sredinu.

U konkretnom slučaju mora se koristiti napon primara od 35 kV i napon sekundara oko 400 V, jer je većina invertora dizajnirana za taj napon.

Usvojeno tehničko rešenje čini string sistem korišćenjem invertora snage 50 kW, decentralizovanih trafostanica snage od 1 MW raspoređenih po polju sa zajedničkim RP postrojenjem.

Paneli se postavljaju horizontalno u redu na rastojanju od 3,5 m između redova, pod uglom do 25o. Usvojeno je rešenje sa fiksnim uglom (bez automatskog zakretanja panela). Oprema fotonaponskog sistema se montira na metalnu noseću konstrukciju Paneli se vezuju redno na invertore u stringove, kako bi se smanjio broj kablova naizmenične struje koji idu ka trafostanici.

U slučaju trajnog prestanka rada solarne elektrane predviđa se demontaža. Postupak demontaže je u tehničkom i normativnom smislu jednostavan i uobičajen za ovu vrstu objekata.

Površine u okviru prostorne celine izvan utvrđene lokacije solarne elektrane (i lokacija pojedinačnih vetrogeneratora – VG8, VG9 i VG10) uređuju se kao rekultivisano nekadašnje spoljno odlagalište jalovine sa PK „Ćirikovac”.

Radi dobijanja potrebne što ravnije površine za postavljanje panela iskrčiće se šiblje i površine pod drvećem, s tim što će mlada šuma ostati netaknuta i zaštićena. Predviđeni su drenažni kanali kako bi se sprečila erozija zemljišta, odroni i klizišta.

Prema Uslovima za projektovanje i priključenje JP „Elektroprivreda Srbije” – Operator distributivnog sistema „EPS Distribucija” d.o.o. Distributivno područje Kragujevac (2017. godine), solarnu elektranu „Kostolac–Petka” je moguće priključiti na elektrodistributivni sistem izgradnjom priključnog 35 kV kablovskog voda, od razvodnog postrojenja elektrane do TS 110/35 kV Požarevac 1.

11.4.3. Prostor rezervisan za solarnu elektranu u prostornoj celini

„Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”

Obuhvaćene površine, na kojima je organizovana deponija pepela i šljake u užem smislu (zemljište pod samom deponijom i prostor u neposrednoj funkcionalnoj vezi sa njom), u narednom periodu su mesto na kome će se obavljati radovi u konačnoj fazi rekultivacije. Istovremeno sa sanacionim radovima uspostaviće se odgovarajući sistem monitoringa po svim aspektima uticaja na životnu sredinu, aktivno će se primenjivati mere na odstranjivanju drenažnih i provirnih voda, zaštiti od raznošenja pepela i prašine, kao i sprečavanju eolske erozije i pratiti geometrijski i geotehnički parametri konsolidacije nehomogenog nasipa kakav predstavlja telo deponije.

Do privođenja konačnoj nameni, a to je proizvodnja energije u solarnoj fotonaponskoj elektrani, obavljaće se deo pripremnih i prethodnih radova za potrebe uspostavljanja odabranog fotonaponskog sistema i izgradnje pojedinačnih objekata i postavljanje uređaja, proizvodnja električne energije, upravljanje sistemom, transformacija i prenos energije, skladišta i servisiranje, pristup lokaciji i parkiranja i dr.).

U internim (servisnim) saobraćajnicama (obodnim, poprečnim i podužnim) koje su sve sa karakteristikama protivpožarnih puteva predvideće se polaganje podzemnih 35 kV vodova – pojedinačnih i zbirnog. Priključenje na prenosni sistem Republike Srbije ostvariće se izgradnjom novog dalekovoda naponskog nivoa 110 kV.

S obzirom na karakteristike tla (dominantno zastupljen sloj deponovanog pepela), preliminarno je potrebno planirati veću dubinu pobijanja šipova za noseću potkonstrukciju pod nagibom za fotonaponske panele. Temeljenje megavatnih stanica56, TS i komandne zgrade preliminarno se predviđa na armirano-betonskim pločama koje će se oslanjati na šipove pobodene u tlo.

––––––––

56 Fotonaponska elektrana će sadržati odgovarajući broj grupa sekcija modula elektrane sa odgovarajućim brojem megavat stanica (integrisani sklop, koji sačinjavaju fotonaponski invertori, blok – transformator i njegovo razvodno postrojenje odnosno ćelija, i koji se nalazi u montažnoj kontejnerskoj trafostanici) svaka snage 1,25 MW, u odgovarajućim montažnim kontejnerima. Kako centralni invertori (megavatne stanice) imaju mogućnost usklađivanja snage u okviru prefabrikovane isporuke, njih treba dimenzionisati u narednoj fazi projektovanja shodno odabranom varijantom rešenju.

Opravdanost izgradnje solarne elektrane „Srednje kostolačko ostrvo”, proizvodni kapacitet (razmatraće se varijante elektrane iste prostorne dispozicije, ali različite pojedinačne nazivne snage fotonaponskih modula), optimalna električna konfiguracija postrojenja, uslovljenost priključenja na 110 kV naponski nivo, smanjenje prenosnih gubitaka, kao i faznost izgradnje57 mora se analizirati kroz dalju izradu tehničke i planske dokumentacije.

U okviru Prostornog plana utvrdiće se i opšta pravila uređenja i pravila građenja čijom će se primenom obezbediti rezervacija prostora za buduću proizvodnju energije iz OIE.

Prostor deponije na Srednjem kostolačkom ostrvu je uslovno povoljan ili povoljan za planiranu namenu s obzirom na postojanje određenih pogodnosti i ograničenja.

Osnovne pogodnosti su:

– solarni potencijal Kostolca predstavlja prosečnu vrednost u Republici Srbiji (između 1.300 kWh/m2 i 1.350 kWh/m2 globalnog horizontalnog zračenja sunca godišnje);

– tri postojeće kasete za odlaganje pepela i šljake koje predstavljaju veliku ravnu horizontalnu površinu kakva je potrebna za solarnu elektranu na tlu;

– dovoljna udaljenost od naseljenih mesta, a time i manja mogućnost negativnih uticaja;

– povoljna saobraćajna dostupnost (pristup lokalitetu je moguć putem postojećih i planiranih saobraćajnica, planiranu gustu mrežu javnih saobraćajnica državnog i lokalnog nivoa);

– mogućnost pristupa međunarodnim plovnim putem (pristan na Dunavu, pristanište u Kostolcu);

– u okviru zatvaranja deponije predviđa se nasipanje svih površina rekultivacionim slojem zemljišta debljine 50 cm na prethodno postavljenu bentonitsku foliju (remedijacija), što daje dobru podlogu za polaganje fotonaponskih ćelija;

– nisu predviđeni učestali zasadi drveća ili drugi izvori senki;

– blizina velikih vodenih površina reke Dunav i tople Mlave igra pozitivnu ulogu u solarnom zračenju jer predstavlja reflektujuće površine, npr. širina Dunava je na ovom mestu više od 1 km što apsolutno uvećava vrednosti indirektnog sunčevog zračenja usled refleksije;

– kako se tehnologija ne bazira na konverziji toplotne energije, problemi nastali usled pregrevanja okruženja su redukovani na minimum (za razliku od termosolarnih elektrana).

Osnovna ograničenja su:

– nepovoljni uticaj solarne elektrane se ogleda pre svega u pokrivanju biljnog sveta (niskog rastinja) i neophodnoj upotrebi biocidne zaštite što je posebno važno i osetljivo pitanje ukoliko postojeću vegetaciju u okruženju čine retke vrste zaštićene zakonom;

– blizina ekoloških koridora ptica (mada je fotonaponska solarna elektrana povoljnije rešenje od termosolarne elektrane u tom smislu);

– nepovoljni uticaj na vegetaciju se može takođe negativno odraziti i na druge ekosisteme (uzročno-posledični uticaji na insekte – leptire, kretanje sitnih glodara, vodozemaca i reptila);

– kako je sistem solarne elektrane pod permanentnim naponom čija je bezbednost od primarnog značaja neophodno je prethodno rešiti višedecenijsko pitanje postojanja nelegalnog vikend naselja u neposrednoj blizini deponije;

– telo deponije čini rastresiti nekonsolidovani materijal nepovoljan iz aspekta temeljenja građevinskih konstrukcija, ali i po pitanju nejednakog sleganja kod potkonstrukcije panela;

– nužno je pažljivo pozicionirati fotonaponske module tako da ne budu u senci s obzirom na prisutne vlažne šume i zaštitno zelenilo na lokaciji;

– udaljenost mesta mogućeg priključivanja na prenosni sistem za koje se može garantovati pouzdani prihvat isporučene energije.

––––––––

57 Prethodnom studijom opravdanosti i generalnim projektom solarne elektrane Srednje kostolačko ostrvo, Nelt grupa d.o.o., Beograd, 2016. sugerisana su varijantna rešenja kroz tri celine – A, B i C što odgovara formiranim kasatama za odlaganje pepela, pri čemu Celina A obuhvata sve neophodne sadržaje za fotonaponsku elektranu (proizvodni deo, servisni deo, upravni i komandni deo, priključni i pristupni deo) dok celine B i C ne sadrže priključni i upravni deo, jer ih moguće da se naknadno priključe na celinu A.

11.4.4. Bilans površina posebne namene po prostornim celinama

Tabela 3: Bilans površina posebne namene po prostornim celinama

PROSTORNA CELINA	NAMENA PROSTORA (PRETEŽNA)	POVRŠINA (ha)
rowspan="8"> „ODLAGALIŠTE PETKA” KO ĆIRIKOVAC (179,34 ha) I KO KLENOVNIK (79,41 ha)	LOKACIJA SOLARNE ELEKTRANE „PETKA” SA PRISTUPNOM SAOBRAĆAJNICOM ………	33,50
OGRAĐENI DEO KOMPLEKSA (PLATO SA SOLARNIM PANELIMA, INTERNE SAOBRAĆAJNICE)....................................................................................................	15,35
PARKING I PLATO ISPRED KOMANDNO-UPRAVNE ZGRADE I ZEMLJIŠTE POD ZGRADOM (67 m2)................................................................................................	0,02
UREĐENO ZELENILO SA INTERNIM I PRISTUPNIM SAOBRAĆAJNICAMA .............................................................................................	18,13
LOKACIJE VG 8 (0,20 ha), VG 9 (0,20 ha) I VG 10 (0,22 ha) .................................	0,62
POVRŠINE U REKULTIVACIJI SA INTERNIM I SERVISNIM PUTEVIMA................................................................................................................	229,33
KORIDOR TOPLOVODA	1,27
UKUPNO:	258,75
rowspan="2"> „SREDNjE KOSTOLAČKO OSTRVO”	REZERVACIJA PROSTORA ZA SOLARNU ELEKTRANU...................................... (od čega REKULTIVACIJA KOSINA DEPONIJE 60.09 ha	252,81
UKUPNO:	312,90
rowspan="7"> LOKALITET „KLENOVNIK” KO KOSTOLAC SELO (285,29 ha) KO KLENOVNIK (192,08 ha)	LOKACIJE VETROGENERATORA VG 15 (0,17 ha), VG 16 (0,20 ha), VG 17 (0,20 ha), VG 18 (0,20 ha), VG 19 (0,20 ha), VG 20 (0,28 ha).................................................	1,25
POVRŠINE U REKULTIVACIJI SA INTERNIM I SERVISNIM PUTEVIMA ................................................................................................................	416,55
POLJOPRIVREDNE POVRŠINE............................................................................	6,47
KORIDOR ZA IZGRADNjU OPŠTINSKOG PUTA .................................................	8,32
KORIDOR KABLOVSKOG ELEKTRORAZVODA ....................................................	1,95
PROSTORNA CELINA 2, 8 I 10 ............................................................................	55,94
UKUPNO:	477,37
rowspan="8"> „ODLAGALIŠTE ĆIRIKOVAC”	LOKACIJA VETROGENERATORA VG 11 (0,20), VG 12 (0,20), VG 13 (0,20) I VG 14 (0,20).....................................................................................................................	0,80
REKULTIVISANE POVRŠINE.............................................................................	105,10
INTERNA SAOBRAĆAJNICA................................................................................	2,37
KORIDOR KABLOVSKOG ELEKTRO RAZVODA....................................................	0,48
POLJOPRIVREDNE POVRŠINE...........................................................................	8,19
UPRAVA KOPA...........................................................................................................	18,16
PROSTORNA CELINA 3, 8 I 10 (obuhvaćeni deo) .................................................	60,69
UKUPNO:	192,74
rowspan="5"> „ODLAGALIŠTE DRMNO”	LOKACIJE VETROGENERATORA vg 1 (0,20), vg 2 (0,23), vg 3 (0,25), vg 4 (0,19),vg 5 (0,21), vg 6 (0,31), vg 7 (0,23) ..............................................................	1,62
POVRŠINE U REKULTIVACIJI SA INTERNIM I SERVISNIM PUTEVIMA	222,21
KORIDOR KABLOVSKOG ELEKTRORAZVODA .....................................................	0,95
LOKACIJA TRAFOSTANICE ................................................................................	1,01
UKUPNO:	224,84
colspan="2"> UKUPNO U OBUHVATU PROSTORNIH CELINA:	1466,60

11.5. Pravila uređenja i pravila građenja

11.5.1. Uređenje građevinskog i drugog zemljišta namenjenog energetskim objektima

Površine na kojima će se formirati lokacije za izgradnju objekata za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora (vetrogeneratori i solarne elektrane), objekata za transformaciju proizvedene elektroenergije radi uključivanja elektrana u prenosni (ili distributivni) elektrosistem Republike Srbije, kao i koridori za polaganje elektroenergetskog kablovskog razvoda, interne i servisne saobraćajnice, obuhvaćene su granicama prostornih celina: (1) „Odlagalište Drmno”, (2) „Odlagalište Petka”; (3) „Odlagalište Ćirikovac”; (4) „Lokalitet Klenovnik”; i (5) „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”, a uređuju se prema ovim pravilima uređenja i pravilima građenja kao građevinsko zemljište (javno) za izgradnju i održavanje objekata od javnog interesa.

Proizvodnja električne energije je, u smislu zakona kojim se uređuje energetika, delatnost od opšteg interesa u oblasti proizvodnje, prenosa i distribucije električne energije (oblast 1) prema Uredbi o utvrđivanju Liste poslova u oblastima u kojima se obavljaju delatnosti od opšteg interesa i u kojima se koriste informaciono-komunikacioni sistemi od posebnog značaja („Službeni glasnik RS”, broj 94/16). Proizvodnja energije iz obnovljivih izvora je od strateškog značaja na nacionalnom nivou.

Ostale obuhvaćene površine su površine rekultivisane nakon okončanih rudarskih aktivnosti na odlaganju jalovine i okončanih drugih rudarskih radova, pa se saglasno zakonu, utvrđuju se kao javna površina namenjena „objektima od javnog interesa”, a koriste se u režimu ostalo zemljište (veštački stvoreno).

Površine koje se uređuju ovim pravilima uređenja i pravilima građenja su većim delom u prethodnom periodu pribavljene u državnu svojinu eksproprijacijom ili drugim pravnim poslom za potrebe rudarskih aktivnosti korisnika „TE-KO Kostolac”. Izgradnja i korišćenje površina na delu prostorne celine „Lokalitet Klenovnik” (Požarevačka greda) moguća je ako se utvrdi javni interes za eksproprijaciju, delimičnu eksproprijaciju ili stvarnu službenost, a investitorska i druga prava ustupe novom korisniku.

Regulacijom zemljišta, tj. regulacionim i urbanističkim uslovima uređenja prostora u obuhvatu granica prostornih celina, obezbeđuje se zaštita javnog interesa i rezervacija prostora – površina namenjenih objektima i aktivnostima od javnog interesa.

Osnovni elementi regulacije u okviru prostornih celina jesu:

(1) prema površinama i prostornim celinama drugih namena po granici prostornih celina između tačaka definisanih u državnom koordinatnom sistemu: 1 – 58 – 1 (Odlagalište SKO); A1 – A29 – A1 („Odlagalište Drmno”); A1 – A13 – A1 (lokalitet „Klenovnik”); („Odlagalište Ćirikovac”); granica prostorne celine Odlagalište „Petka” definisana je po granicama obodnih parcela; ovim granicama obuhvaćene su sledeće katastarske parcele:

– „Odlagalište Srednje kostolačko ostrvo”, cele k.p. br: 2412, 2413, 2414, 2422 i 2423; i delovi k.p. br: 2417/1, 2419, 2420, 2421, 2424, 2425, 2426, 2427, 2428 i 2445/1 (sve KO Kostolac grad);

– „Odlagalište Petka”, cela k.p. br. 2896, KO Klenovnik i cele k.p. br. 1545, 1546, 1547, 1548, 1549 i 1550 (sve KO Ćirikovac);

– „Odlagalište Ćirikovac”, cele k.p. br: 1677, 1678, 1680, 1681, 1820, 1821, 1822, 1840, 1854, 1857 i 1858 i delovi k.p. br: 1551/1, 1682, 1683, 1819 i 1839, sve KO Ćirikovac;

– „Odlagalište Klenovnik”, pored celih k.p. br. 1640/1, 1640/8, 1640/9, 1640/10, 1640/11, 1640/12, 1640/13, 2457, 2458, 2459, 2461, 2462, 2463, 2464, 2466, 2467/1 i 2473; odnosno delova k.p. br. 2443, 2444, 2445, 2446, 2447, 2448, 2449, 2450, 2451, 2452, 2453, 2454, 2456, 2460, 2467/2, 2468, 2469, 2470, 2474, 2475, 2602, 2603, 2604, 2606, 2471, 2472 i 2650/1 (sve KO Kostolac selo); i celih k.p. br. 1418, 1419, 1420, 1421, 1426, 1427, 2364/2, 2365, 2366, 2419, 2420 i 2423/2 i delova k.p. br. 1417, 1422, 1423, 1424, 1425, 1428, 1429, 1430, 1431, 1433, 2256, 2257, 2258, 2259, 2260, 2261, 2363, 2364/1, 2411, 2412, 2415, 2416, 2417, 2421, 2422, 2423/1, 2423/3, 2493, 2494, 2908 i 2910 (sve KO Klenovnik), u KO Klenovnik obuhvaćene su i druge katastarske parcele koje se uređuju isključivo prema pravilima uređenja i pravilima građenja za prostorne celine i koridore posebne namene Prostornog plana;

– Odlagalište „Drmno”, cele k.p. br. 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 264, 265, 266, 267, 268, 406, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449/1, 449/2, 450/1, 451/1, 452/1, 453/1, 454/1, 455/1, 456/1, 457/1, 458/1, 459/1, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 956, 958, 959, 960, 961 i 962 i delovi k.p. br. 407, 408, 409, 410, 411, 917, 918, 922, 923, 926, 931, 932, 951, 953, 955 i 957 (sve KO Bradarac);

(2) granične linije lokacije za izgradnju solarne elektrane definisane između tačaka 1 – 18 – 1 na delu prostorne celine „Odlagalište Petka” i po obodnoj liniji najviše etaže deponije pepela i šljake na Srednjem kostolačkom ostrvu;

(3) granične linije lokacija za postavljanje stubova vetrogeneratora VG1 – VG 20; lokacije se utvrđuju kao četvorougaone površine (izuzetak je lokacija VG7) po obimu između pripadajućih tačaka (1) do (81), radi uvođenja u posed operatora elektrane, dobijanja upotrebne dozvole i uvođenja izgrađenog objekta u katastar nepokretnosti;

(4) izdvojene zemljišne površine, kao površine koje se zauzimaju pri izgradnji i eksploataciji vetrogeneratora na kojima će se utvrditi stvarna službenost (od VG1 do VG7 sve delovi katastarskih parcela u KO Bradarac i to: VG1 – k.p. br. 429, 917, 482 482; VG2 – k.p. br. 475; VG3 – k.p. br. VG4 – k.p. br. 448, 962, 452/1; VG5 – k.p. br. 613, 612,611 i 610; VG6 – k.p. br. 547; i VG7 – k.p. br. 522; VG8 – k.p. br. 2896, KO Klenovnik; VG9 i VG10 – delovi k.p. br. 1550, KO Ćirikovac; VG11 i VG12 – delovi k.p. br. 1551/1, KO Ćirikovac; VG13 – delovi k.p. br. 1551/1, 1839 i 1840, sve KO Ćirikovac; VG14 – delovi k.p. br. 1551/1, 1682, 1683, 1678,1680 i 1681, sve KO Ćirikovac; VG15 – delovi k.p. br. 2481, 2482/1 i 2482/2, sve KO Klenovnik; VG16 – delovi k.p. br. 1432,1433 i 1434, sve KO Klenovnik; VG17 – delovi k.p. br. 2650/1,2460, 2606 i 2604, sve KO Kostolac selo; VG 18 – deo k.p. br. 1417, KO Klenovnik; VG19 i VG20 – delovi k.p. br. 1640/1, KO Kostolac selo);

(5) granične linije lokacije TS 110/35 „Drmno” između tačaka (82) i (85) u odnosu na koje se utvrđuje zaštitni pojas širine 30 m koji se uređuje prema internim pravilima JP EPS;

(6) granična linija koridora vrelovoda T1 do T10 na delu Odlagališta Petka u KO Klenovnik;

(7) granične linije koridora u kojima se formiraju trase 35 kV kablovskog elektrorazvoda unutar prostornih celina (unutrašnji kablovski razvod) i između njih; koridori unutar prostornih celina se utvrđuje u širini 6 do 8 m tako da obuhvataju i servisnu saobraćajnicu sa odvodnim kanalom (po potrebi obostrano); u koridoru je moguće postavljanje trasa druge infrastrukture uz saglasnost operatora.

Uređenje lokacije za izgradnju solarne elektrane „Petka”. Lokacija se uređuje kao ograđena isplanirana površina sa generalnim padom prema jugu i poprečnim padom prema odvodnim kanalima duž požarnih saobraćajnica. Platoi na kojima će se postaviti solarni paneli prethodno su pripremljeni nivelacionim radovima, raskrčavanjem i hemijski tretirani protiv spontanog zatravljenja i zakorovljenja. Ograđeni deo lokacije se preko kontrolisanih ulaza priključuje na glavne interne saobraćajnice, a tako se ostvaruje saobraćajna povezanost sa pristupnim putevima internog karaktera i dalje sa javnim saobraćajnicama preko postojećeg priključka. Izvan ograđenog dela, na internoj saobraćajnici za vezu sa vetroparkom, uređuje se parking za službena vozila i prostor za izgradnju objekta komadno-kontrolnog centra. Lokacija je osvetljena spoljnom rasvetom. Nije predviđeno priključivanje na komunalnu infrastrukturu, a snabdevanje električnom energijom instalisanih potrošača (sopstvena potrošnja) je iz TS „Požarevac 1” u svojstvu povlašćenog potrošača.

Uređenje lokacije za izgradnju solarne elektrane „Srednje kostolačko ostrvo”. Površine u obuhvatu prostorne celine u planskom periodu nisu predviđene za građenje u smislu Zakona o planiranju i izgradnji. Predviđeno je zatvaranje deponije pepela, remedijacija i rekultivacija (tehnička i biološka), odnosno nasipanje svih površina rekultivacionim slojem zemljišta debljine 50 cm na prethodno postavljenu bentonitsku foliju (remedijacija). Pozajmište materijala za nasipanje je sa graničnih delova susedne Kipe Dunavac. Nakon izvršene remedijacije i rekultivacije i ostvarene brze konsolidacije kroz primenjene maksimalne mere odvodnjavanja (obodni i drenažni kanali, nadvišenje prelivnih drenažnih šahti), predviđeno je instaliranje solarne elektrane u postplanskom periodu. Pojedinačni objekti tehničke infrastrukture, barake i zgrade svih vrsta, stalna oprema u funkciji deponovanja pepela i šljake, postepeno se uklanjaju ili, po potrebi, zadržavaju tokom planskog perioda.

Uređenje pojedinačnih lokacija vetrogeneratora VG1 do VG20. Pojedinačne lokacije se uređuju kao raščišćene i nivelisane površine, 17–31a, regulisane tako da obuhvataju stubno mesto nosača vetroturbine sa odgovarajućim postamentom (anker-blok za vezu sa temeljnom konstrukcijom, po pravilu duboko fundiranje) u svemu prema dispozicionim i lokacijskim zahtevima i tehničkim rešenjima datim u okviru Prethodne studija opravdanosti sa generalnim projektom izgradnje vetroparka „Kostolac” sa maksimalnim iskorišćenjem potencijala vetra (2014. godina) i Studiji opravdanosti parka vetroelektrana u Kostolcu instalisane snage 66 MW, Netinvest (2016. godina), sa pristupom na javnu površinu (javnu saobraćajnicu ili koridor planiranog opštinskog javnog puta), direktno ili preko interne saobraćajnice istog korisnika, čime su obezbeđeni minimalni uslovi za formiranje građevinske parcele. Prilikom dalje izrade tehničke dokumentacije izvršiti proveru i prilagoditi pozicije vetrogeneratora tako da se ispuni zahtev međunarodnog standarda EN50341-3-4 prema kome minimalno potrebno rastojanje između horizontalne projekcije najbližeg faznog provodnika dalekovoda reda 110 kV i više u neotklonjenom stanju, kao i bilo kog dela priključno-razvodnog postrojenja (u daljem tekstu: PRP), i ose najbližeg vetrogeneratora iznosi H ose rotora + D/2 + 10 m gde je D prečnik elise rotora.

11.5.2. Opšti i posebni uslovi i mere zaštite prirodnog i kulturnog nasleđa, rekultivacije, životne sredine i života i zdravlja ljudi

Zaštita životne sredine. Na osnovu: analize stanja životne sredine, prostornih odnosa Planskog područja sa njegovim okruženjem, planiranih aktivnosti u Planskom području, procenjenih mogućih negativnih uticaja na kvalitet životne sredine i uslova nadležnih institucija, utvrđene su smernice za smanjenje negativnih uticaja na životnu sredinu koje su ugrađene u planska rešenja, a koje je potrebno razraditi prilikom implementacije planskog dokumenta i prilikom izrade tehničke dokumentacije:

– prilikom izrade tehničke dokumentacije za planirane objekte i prateće infrastrukturne sadržaje, obavezno je primenjivati propozicije Prostornog plana i Izveštaja o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu iz 2018. godine, kao i uslove nadležnih institucija pribavljene za predmetni plan i mere koje su na osnovu njih ugrađene u planska rešenja i Izveštaj o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu;

– tehničkom dokumentacijom predvideti mere koje obezbeđuju zaštitu od akcidentnih situacija;

– Investitor je dužan da u kompleksu trafostanice obezbedi tehničke mere zaštite za sprečavanje curenja transformatorskog ulja u zemljište;

– sve intervencije u prostoru moraju biti planirane i izvođene na način da ne izazovu trajna oštećenja, zagađivanje ili na drugi način degradiranje životne sredine, a sve eventualno oštećene površine potrebno je bez odlaganja sanirati;

– u slučaju da se u toku zemljanih radova naiđe na prirodno dobro koje je geološko-paleontološkog ili minerološko-petrografskog porekla (za koje se pretpostavlja da ima svojstvo prirodnog spomenika), izvođač radova je dužan da o tome obavesti Zavod za zaštitu prirode i da preduzme sve mere kako se prirodno dobro ne bi oštetilo do dolaska ovlašćenog lica;

– projektovati objekte u skladu sa Zakonom o zaštiti od požara („Službeni glasnik RS”, br. 111/09 i 20/15) i drugim srodnim zakonskim i podzakonskim aktima u skladu sa uslovima Ministarstva unutrašnjih poslova – Sektora za vanredne situacije;

– svi objekti moraju biti izgrađeni u skladu sa važećim zakonima i pravilnicima koji regulišu konkretnu oblast.

Smernice vezane za kompleks vetroelektrane:

– u cilju zaštite stanovništva od buke, udaljenost vetroturbina ne sme biti manja od 350 metara od najbližih stambenih objekata;

– u slučaju bilo kakvog kvara koji može znatno povećati nivo buke, treba ograničiti ili prekinuti rad i otkloniti kvar;

– prilikom eventualne instalacije nove opreme, kao jedan od bitnih parametara treba uzeti u obzir podatke o buci, te nabavljati niskobučnu opremu; po puštanju u rad, merenjem treba proveriti uticaj buke koja se javlja u prostoru kao posledica rada nove opreme;

– nakon puštanja u rad vetroelektrane, potrebno je izmeriti intenzitet buke na lokaciji u blizini najbližih stambenih objekata;

– obavezno je sprovođenje postkonstrukcijskog monitoringa stanja ornitofaune i hiropterofaune u skladu sa Pravilnikom o specijalnim tehničko-tehnološkim rešenjima koja omogućavaju nesmetanu i sigurnu komunikaciju divljih životinja („Službeni glasnik RS”, broj 72/10); na osnovu rezultata monitoringa, potrebno je eventualno predvideti dodatne mere zaštite;

– treba izbeći bilo kakve intervencije u zonama gde se nalaze identifikovana i potencijalna skloništa prisutnih vrsta, kao i u zonama identifikovanih i potencijalnih lovnih teritorija u skladu sa rezultatima izvršenog jednogodišnjeg monitoringa leteće faune;

– neposrednu okolinu vetrogeneratora promenjenu njihovom izgradnjom, tj. pozicije vetrogeneratora sa zonama za nesmetano funkcionisanje, a i bezbednosne zone određene efektivnim poluprečnikom od 200 m oko vetrogeneratora, treba održavati tako da ne privlače insekte (ukloniti i ne dozvoliti dalji razvoj drvenaste i žbunaste, kao i korovske, vegetacije, ne dozvoliti stvaranje barica i sl.); ovo se naročito odnosi na odvodne kanale oko stubova vetrogeneratora koji treba da budu tako projektovani, izvedeni i održavani da se voda u njima što kraće zadržava i da se ne dozvoljava razvoj vegetacije u njima; razvoj korovske, a naročito drvenaste i žbunaste vegetacije posebno se ne sme dozvoliti pored puteva koji će da vode od stubova do atarskih puteva;

– uklanjanje i suzbijanje drvenaste i žbunaste vegetacije preporučuje se iz predostrožnosti i na širem prostoru lokacija, između pozicija vetroturbina, kad god i gde god je moguće;

– na lokaciji Ćirikovac, uz glavni nasuti put koji ima funkciju letnog koridora lovne teritorije, zbog visoke aktivnosti slepih miševa ali uz izrazitu prostornu fokusiranost vegetacije (kako uz sam put, tako na krčevinama uz put), u cilju sprečavanja rasipanja aktivnosti ka vetrogeneratorima u ovoj zoni, a time i rizika od smrtnog stradanja (tj. zadržavanja fokusa u zoni puta), na kraju izgradnje vetroparka treba formirati, a tokom rada održavati, nisku i usku linearnu vegetacijsku strukturu od kombinacije niskog drveća i žbunja (nizak drvored ili visoka živica); za ovo se mogu iskoristiti i elementi vegetacije koja trenutno postoji uz ovaj put; ovakva vegetacija nikako ne sme da se očuva niti formira, štaviše treba aktivno da se uklanja i suzbija, uz pristupne puteve pojedinačni vetroturbina;

– na lokacijama Klenovnik i Drmno, tokom noći u periodu od 1. marta do 30. septembra pri temperaturama višim od 7 °C i brzini vetra manjoj od 7 m/s (uz mogućnost dodatnog rafiniranja ove mere u zavisnosti od tehničkih karakteristika upravljačkog sistema i nalaza postkonstrukcionog monitoringa) tehničkom dokumentacijom treba predvideti mogućnost ograničavanja/usporavanja vetrogeneratora (eng. curtailment ili feathering), ali ovu meru ne treba implementirati ukoliko se za tim ne pokaže potreba na osnovu nalaza postkonstrukcionog monitoringa;

– osnove stuba svakog vetrogeneratora izgraditi i obezbediti u betonskom ležištu i na takav način da se ispod njih ne mogu ukopavati sisari koji vode podzeman način života, a koji su potencijalan plen grabljivica.

Detaljne tehničko-tehnološke i organizacione mere zaštite biće definisane prilikom izrade Studije o proceni uticaja projekta vetrelektrane Kostolac na životnu sredinu i tehničke dokumentacije koje će se raditi za pojedinačne projekte.

Solarne elektrane, posebno one koje se nalaze van urbanih celina, imaju zanemarljiv uticaj na životnu sredinu.

Izgradnjom solarnih elektrana u okviru granica neće se ugroziti životinjski svet u okolini, jer je lokacija elektrane planirana tako da ne ugrožava staništa ptica i slepih miševa prema nalazima studije monitoringom navedenih životinja i mišljenju Zavoda za zaštitu prirode Srbije. Pored toga:

– na osnovu studije o proceni uticaja projekta solarne elektrane na životnu sredinu, solarne panele postaviti na dovoljnoj udaljenosti od obale Dunava kako bi se redukovao efekat vodene površine i smanjio rizik nadletanja ptica vodenih staništa; i obezbediti dovoljnu udaljenost solarnih panela od naseljenih mesta (Kostolac, Stari Kostolac, Ćirikovac);

– prilikom izrade tehničke dokumentacije, potrebno je predvideti ograđivanje prostora solarne elektrane kako bi se ograničio pristup ljudima i divljim životinjama;

– ne planirati učestale zasade drveća ili drugih izvora senki;

– posebnu pažnju posvetiti upotrebi biocidne zaštite koja će se koristiti za pokrivanju biljnog sveta (niskog rastinja) što je posebno važno i osetljivo pitanje ukoliko postojeću vegetaciju u okruženju čine retke vrste zaštićene zakonom; takve vrste je potrebno zaštititi i preneti na neku drugu, prethodno pripremljenu lokaciju, uz konsultaciju odgovarajućih stručnjaka;

– isto se odnosi i na druge ekosisteme povezane sa određenom vegetacijom (uzročno-posledični uticaji na insekte – leptire, kretanje sitnih glodara, vodozemaca i reptila);

– problem nejednakog sleganja može se javiti i prilikom izgradnje potkonstrukcije za fotonaponske panele, te se to u proračunima mora uzeti u obzir;

– pažljivo pozicionirati fotonaponske module tako da ne budu u senci s obzirom na prisutne vlažne šume i zaštitno zelenilo na lokaciji;

– prilikom postavljanja potkonstrukcije i pozicioniranja fotonaponskih modula uzeti u obzir pravac, brzinu i jačinu vetra na lokaciji.

Detaljne tehničko-tehnološke i organizacione mere zaštite za pojedinačne objekte i Dunava, kao ekološkog koridora međunarodnog značaja, biće definisane prilikom izrade tehničke dokumentacije i Studije o proceni uticaja projekta solarne elektrane na životnu sredinu.

Zaštita kulturnog nasleđa

Planirane solarne i vetroelektrane ne nalaze se u blizini zaštićenih spomenika kulture niti dobara pod prethodnom zaštitom.

Na lokacijama planiranim za izgradnju solarne i vetroelektrane nisu evidentirana kulturna dobra sa statusom zaštićenog arheološkog nalazišta, niti arheoloških nalazišta pod prethodnom zaštitom.

Potrebno je obezbediti uslove da se izbegnu oštećenja objekata i predmeta prilikom izgradnje solarne i vetroelektrane.

Investitor je dužan da obezbedi saradnju sa nadležnim zavodom za zaštitu spomenika kulture i sredstva za vršenje stalnog arheološkog nadzora i obrade terena neposredno pre i u toku radova, kao i poštovanje propozicija Zakona o kulturnim dobrima i drugih zakona. Ako se u toku izvođenja građevinskih i drugih radova naiđe na arheološka nalazišta ili arheološke predmete, izvođač radova je dužan da odmah, bez odlaganja prekine radove i o tome obavesti Zavod za zaštitu spomenika kulture, kao i da preduzme mere da se nalaz ne uništi i ne ošteti i da se sačuva na mestu i u položaju u kome je otkriven, a sve u skladu sa članom 109. stav 1. Zakona o kulturnim dobrima.

Rekultivacija degradiranih površina. Za rekultivisane površine pod šumskom vegetacijom pored preventivnih mera (redovno čuvanje od bespravnog korišćenja, zabrana pašarenja u novopodignutim i mladim sastojinama, praćenje procesa sušenja, zaštita šuma od požara redovnim osmatranjem i organizovanjem dežurstava, postavljanjem tabli obaveštenja, čišćenjem puteva i sl., monitoring uticaja šumskih ekosistema na poboljšanje kvaliteta zemljišta (deposola) i životne sredine) potrebno je predvideti i mere nege. Ove mere obuhvataju: proredu, popunjavanje i uništavanje korova. Za popunjavanje kultura treba koristiti sadni materijal iste starosti i uzrasta kao i biljke u kulturi. Popunjavanje počinje u drugoj godini života kulture, kada je procenat propalih biljaka veći od 15%. U slučaju ravnomerno raspoređenog gubitka 10–20% od ukupnog broja posađenih biljaka popunjavanje nije potrebno. Ako se posađene biljke nisu primile u većem broju na pojedinim mestima, tako da su čitave „krpe” ostale prazne, kultura se mora popuniti čak i ako je, ukupno uzeto, propalo manje od 10% zasađenih biljaka. Prilikom sadnje potrebno je dodati u sadne jame hranivo.

Na osnovu Zakona o šumama, korisnik šuma je dužan da sprovodi preventivne (specijalistički nadzor, čuvanje šuma od bespravnog korišćenja i zloupotrebe, praćenje eventualne pojave sušenja šuma i insekatskih gradacija i dr.) i represivne mere na zaštiti.

U cilju sprečavanja požara predvideti mere predohrane – uredno poslovanje u šumi, kontinualnu propagandu, mere za brzo otkrivanje požara kao i gašenje požara i mere posle požara (sanacije opožarenih površina).

U šumskim kulturama zabranjeno je bacanje smeća, odlaganje otpada, privremeno skladištenje različitih materijala, uzurpiranje i izgradnja različitih objekata koji nisu u funkciji šumskog kompleksa. Površine pod spontanom vegetacijom očuvati.

Planirana rekultivacija Srednjeg kostolačkog ostrva odvijaće se u dve faze:

1) prva faza podrazumeva skidanje sloja pepela u debljini od 15–20 cm gde je to moguće i izvršiti prekrivanjem slojem humusnog zemljišta sa zeolitom kako bi se smanjio štetan uticaj na životnu sredinu;

2) druga faza bi obuhvatila tehničku i biološku rekultivaciju na ravnim i kosim površinama.

Idejnim projektom predloženo je postavljanje solarnih panela na ravnom delu površine, tako da zbog efikasnosti, a i zbog bezbednosnih razloga nije predviđeno zasnivanje drvenastih kultura. Zbog toga biološka etapa rekultivacije na terenima kao što je prostor Srednjeg kostolačkog ostrva realizuje se putem zasnivanja travno-leguminoznog biljnog pokrivača. Biljne vrste koje se mogu koristiti za rekultivaciju su: crveni vijuk (Festuco rubra) u količini od 20 kg/ha, (36,4%); prava livadarka (Poa pratensis) u količini od 15 kg/ha, (27,3%); žuti zvezdan (Trifolium corniculatus) u količini od 15 kg/ha, (27,3%) i bela detelina (Trifolium repens) u količini od 5 kg/ha (9,0%).

Površine u okolini Srednjeg kostolačkog ostrva koje su u prethodnom periodu služile kao privremene deponije ili površine koje su kontaminirane prilikom akcedentnih situacija, zauzimaju oko 18 ha. Pre otpočinjanja radova na potpunoj rekultivaciji ravnih površina Srednjeg kostolačkog ostrva prethodi faza sanacije 18 ha zemljišta u okolini Srednjeg kostolačkog ostrva. Ovo zemljište predstavlja zonu u kojoj je tokom eksploatacije došlo do akcidentnih izlivanja pepela usled prelivanja preko obodnih nasipa (kasete A, B i C), kao i havarijskog isticanja usled oštećenja bočnih drenažnih ispusta (kaseta B). U okviru ove faze radova predviđeno je skidanje, transport i deponovanje ovog pepela na deponiju Srednjeg kostolačkog ostrva.

Pejzažno uređenje prostora

Osnovna pravila pejzažnog uređenja obuhvataju sledeće:

– svesti na minimum izgradnju novih puteva, ograda i ostale infrastrukture;

– odstojanje vetroturbina od najbližeg šumskog staništa trebalo bi da bude veće od 200 m;

– nakon okončanja radova na izgradnji obavezna je kompletna sanacija svih degradiranih površina, uključujući i ozelenjavanje.

Predvideti mere za ublažavanja vizuelnog uticaja kao što su:

– ograničeno korišćenje objekata kao što su ograde, putevi, nadzemni vodovi i uklanjanje neispravnih vetroturbina;

– izbegavanje gradnje na strmim padinama kako bi se sprečilo stvaranje vododerina na terenu i ozelenjavanje;

– opredeljivanje za uniformnu veličinu i boju (svetlo siva ili bledo plava) vetroturbina, osim u slučajevima kada se vizuelni efekat može smanjiti farbanjem donjeg dela stuba u nijanse zelene boje kako bi se bolje uklopili u pejzaž;

– izbegavanje grafike ili natpisa.

U okviru izrade Studije o proceni uticaja energetskog objekta (vetroelektrana i solarne elektrane), potrebno je izvršiti analizu vrste i značaja očekivanih promena u karakteru predela i vizuelnom utisku koje će nastati kao rezultat rada elektrane. Prilikom procene vizuelnog uticaja treba odrediti zonu teoretske vidljivosti u zavisnosti od visine gondole vetrogeneratora.

Prilikom procene potencijalnog vizuelnog uticaja vetroelektrane razmatrati uticaj i u odnosu na položaj vizuelnog receptora i njegove osetljivosti. Tokom utvrđivanja osetljivosti receptora posebno uvažiti i dužinu perioda izloženosti pogledu, stepen izloženosti pogledu, funkciju receptora i prirodu pogleda. Razmotriti potencijalne kumulativne uticaje koji planirani vetrogeneratori mogu imati sa drugim planiranim objektima OIE u neposrednoj blizini i utvrditi odgovarajući radijus, vremenski okvir kao i odgovarajući opseg uticaja (od minimalnog do umerenog i negativnog).

U slučaju kada je ugao posmatranja takav da je vetrogenerator osvetljen sa zadnje strane ili se vidi njegova silueta u odnosu na nebo, vetrogenerator može izgledati tamniji, a time i mnogo uočljiviji. Efekat treperenja senke do kojeg dolazi kada sunčeva svetlost prolazi kroz lopatice turbine u pokretu takođe može privući pažnju posmatrača. Zbog efekata treperanja senke udaljenost od turbine do najbližih stambenih naselja potrebno je da bude na dovoljnoj udaljenosti, u skladu sa međunarodnim standardima i na osnovu rezultata Studije o proceni uticaja projekta elektrane na životnu sredinu i na osnovu rezultata Studije o proceni uticaja projekta elektrane na životnu sredinu.

Sigurnost sistema

Izbor lokacije energetskih objekata, njihova izgradnja, montaža nosećih konstrukcija i elektro-mašinske i elektronske opreme, funkcionisanje, kontrola i održavanje planiranih objekata i sistema u eksploatacionom periodu, priključivanje i paralelni rad sa distributivnim elektroenergetskim sistemom, kao i demontaža nakon eksploatacionog perioda, aktivnosti su koje podrazumevaju prisustvo određenih rizika u pogledu stabilnosti dela elektroenergetskog sistema Republike Srbije, uticaja na sve aspekte životne sredine, života i zdravlja ljudi, kako u redovnim, tako i pri ekstremnim situacijama koje mogu da dostignu nivo elementarne nepogode i dovedu energetski objekt i njegovo okruženje u stanje vanrednog događaja, pa i vanredne situacije. S toga je, već u fazi istražnih radova i pri izradi tehničkih rešenja, neophodno predvideti mere i postupke za identifikaciju pojedinačnih rizika i njihovo dovođenje na prihvatljivi nivo, uz očuvanje ekonomske opravdanosti i tehničke izvodivosti.

Prethodne analize za izbor lokacija planiranih energetskih postrojenja pokazale su da konfiguracija terena i naseljenost područja nisu ograničavajući faktor koji bi direktno uticao na sigurnost sistema i nivo rizičnih uticaja.

Saobraćajna uređenost šireg područja, postojeća i planirana, omogućava punu realizaciju transportnih, servisnih i interventnih pristupa lokacijama i postrojenjima, čime doprinosi smanjenju mogućih šteta u akcidentnim okolnostima.

Klimatski potencijal područja je podesan za proizvodnju energije iz OIE, ali vremenske prilike bitno utiču na pouzdanost sistema. Npr. solarna elektrana po sunčanom danu radi sa snagom bliskoj nominalnoj, a ako je u tom trenutku prekrije oblak, može doći do praktično trenutnog smanjenja snage na vrednost manju od 10%. Iz tog razloga, rezerva primarne i sekundarne regulacije se mora povećati kako bi se pokrila nepredvidivost proizvodnje.

Za potrebe otklanjanja rizika po distributivni elektroenergetski sistem (u daljem tekstu: DSEE) neophodno je striktno poštovanje uslova priključivanja planiranih objekata za proizvodnju električne energije na distributivni sistem koje utvrđuje operator distributivnog sistema.

Za zaštitu elektroenergetskog sistema od havarija i drugih nepredviđenih poremećaja, u DSEE se primenjuje mera ograničenja potrošnje pomoću naponske redukcije sniženjem napona za 5% od nazivnog napona Un. Zaštita od prenapona u 35 kV mreži se izvodi primenom odvodnika prenapona, pri čemu je mreža projektovana tako da je zadovoljen standardni stepen izolacije LI170AC70 (38 Si 70/170).

Za priključenje i bezbedan paralelan rad Solarne elektrane „Petka” sa DSEE, elektrana mora da zadovolji osnovne kriterijume i to: kriterijum maksimalno dozvoljene snage generatora u elektrani; kriterijum trajno dozvoljenih vrednosti napona u stacionarnom režimu; kriterijum trajno dozvoljenih vrednosti struje elemenata DSEE; kriterijum flikera; kriterijum dozvoljenih struja viših harmonika i interharmonika; i kriterijum snage kratkog spoja.

Za zaštitu generatora i elemenata rasklopne aparature elektrane do mogućih havarija i oštećenja usled kvarova i poremećaja u DSEE primenjuju se dve zaštite: sistemska zaštita i zaštita priključnog voda. Delovanjem ovih zaštita mora se na spojnom prekidaču izvršiti automatsko prekidanje paralelnog rada elektrane sa DSEE.

Sistemska zaštita se sastoji iz:

– naponske zaštite, koja reaguje na poremećaj ravnoteže između proizvodnje i potrošnje reaktivne energije;

– frekventne zaštite, koja reaguje na poremećaj ravnoteže između proizvodnje i potrošnje aktivne energije;

– zaštite priključnog voda sa strane DSEE koja će biti obezbeđena iz TS 110/35 kV „Požarevac”.

Neophodno je obezbediti isključenje elektrane na spojnom prekidaču u slučaju zemljospoja. Zemljospojnu zaštitu izvesti u skladu sa Pravilima o radu DSEE.

Ugradnjom odgovarajućih zaštitnih i drugih tehničkih uređaja u objektu elektrane, treba obezbediti da se priključenje elektrane na DSEE na spojnom prekidaču može izvršiti samo ako je na svim faznim provodnicima prisutan napon sa strane DSEE.

U slučaju nestanka pomoćnog napona za napajanje zaštitnih uređaja i strujnih krugova komandi rasklopnih aparata u elektrani, predvideti automatsko isključenje elektrane.

U elektrani se koriste mikroprocesorski (digitalni) zaštitni uređaji, kao samostalni releji ili u okviru sistema integrisane zaštite i upravljanja solarnom elektranom. Sva zaštitna oprema mora da radi nezavisno od rada sistema upravljanja, nadzora i komunikacije u okviru elektrane.

U fazi eksploatacije predviđa se redovno – periodično i vanredno održavanje i monitoring stanja opreme i nosećih konstrukcija radi održavanja pouzdanosti rada postrojenja. U tom smislu se vrši periodični spoljni pregled eventualnih spoljnih oštećenja od atmosferskih prilika kod stringbokseva i unutrašnji vizuelni pregled od prodora voda ili vlaga. Kod invertera se vrši periodična kontrola prenaponske zaštite i osigurača i stanje podataka na LCD ekranu. Osim u slučaju kvara, periodični pregled se vrši svake četiri godine i to na način da se elektrana potpuno isključi, a paneli prebace u prazan hod.

Fotonaponski moduli, kao uređaji bez pokretnih delova, konstruisani su za životni vek od 30 i više godina uz veoma malu verovatnoću mogućeg otkazivanja u toku svog rada. Fotonaponski uređaji ne proizvode nikakvu emisiju štetnih materija u prirodnu okolinu i predstavljaju nečujan lokalni izvor energije.

Sa druge strane, aspekti stabilnosti, uključujući i seizmičku stabilnost i nosivosti temeljnog podtla, odnosno geotehnički uticaji na visoke stubove vetrogeneratora u uslovima neokončanog konsolidacionog sleganja nehomogenizovanih nasipa u okviru odlagališta, veoma su izraženi kod stubova vetrogeneratora, mogu dovesti do promene geometrije, a time i promene naponskog stanja. Merodavnu kombinaciju opterećenja primeniti na promenjenu geometriju nosećeg stuba. Kod stubova vetrogeneratora, kao visokih vertikalnih objekata, neophodno je obeležavanje karakterističnih tačaka objekta sa kontrolom vertikalnosti cele konstrukcije tokom izgradnje, a takođe i ispitivanje nepromenjenosti geometrije objekta tokom vremena.

Plansko područje je izloženo određenom seizmičkom hazardu koji, prema Seizmološkim uslovima Broj 02-619/16 izdatim od strane Republičkog seizmološkog zavoda za potrebe izrade izmena i dopuna Prostornog plana iz 2018. godine, iznosi 7° MCS, odnosno, numerička vrednost seizmičkog hazarda za povratni period 475 god. po parametru maksimalnog horizontalnog ubrzanja PGA(g) na osnovnoj steni (vs=800m/s) na lokaciji je 0,04 do 0,08. Prema Evrokodu 8 (EN1998-1) ulazni parametri za seizmičku analizu pri projektovanju izvedeni su iz uslova da se objekat, prosečnog veka eksploatacije od 50 godina, ne sruši, što odgovara seizmičkom dejstvu sa verovatnoćom prevazilaženja od 10% u periodu od 50 godina. Ovaj zemljotres ima povratni period događanja od TNCR= 475 godina. Drugi uslov sadržan je u zahtevu da se ograničena oštećenja mogu javiti samo kao posledica dejstva zemljotresa za koji postoji verovatnoća da bude prevaziđen od 10% u periodu od deset godina odnosno zemljotresom koji ima prosečan povratni period od 95 godina.

Projektovanje seizmički otpornih konstrukcija planiranih elektrana izvršiti prema Evrokod 8 – SRPS EN 1998-1:2012 – Deo 1: Opšta pravila, seizmička dejstva i pravila za zgrade, SRPS EN 1998-5:2012: Projektovanje seizmički otpornih konstrukcija – Deo 5: Temelji, potporne konstrukcije i geotehnički aspekti. Ovaj deo standarda je komplementaran sa materijom povezanih delova evrokodova koji se bave tornjevima, jarbolima i dimnjacima. Ovaj standard daje pravila za projektovanje seizmički otpornih konstrukcija za visoke, vitke konstrukcije: tornjeve, uključujući zvonike i vodozahvatne tornjeve, jarbole, industrijske dimnjake i svetionike izgrađene od armiranog betona ili čelika, među koje se mogu uvrstiti i noseći stubovi vetrogeneratora.

Visoki stubovi vetrogeneratora koji se nalaze u prečniku 15 km od ose poletno-sletne staze aerodroma u Kostolcu, mogu se smatrati preprekama, pa je njihovo obeležavanje obavezno i obavlja se radi sprečavanja svake moguće opasnosti od udesa vazduhoplova. Kao i drugi građevinski objekti istih svojstava (dimnjaci, antenski stubovi, dalekovodi i sl.) na visokim terenskim kotama ili koji su usamljeni, ovi stubovi mogu predstavljati prepreku za vazdušnu plovidbu, tako da je potreban uvid u kompletnu projektnu dokumentaciju i saglasnost za izgradnju i stavljanje u rad objekata Direktorata civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije u saradnji sa Kontrolom letenja Srbije i Crne Gore (SMATSA). Način obeležavanja objekata bojenjem i svetlima određen je u preporukama međunarodnih standarda Aneks 14, koje izdaje Organizacija međunarodne civilne avijacije ICAO (International Civil Aviation). Za objekte (antene, stubove i tornjeve) visine 45–203 m, predviđeno je obeležavanje na međuvisinama kombinacijom svetala niskog i srednjeg intenziteta bez zableska. Zaporci elisa boje se naizmenično u crnu i belu boju.

Potrebno je izraditi i striktno primenjivati plan za kontrolu erozije i kontrolu nanosa i kvalitet vode za sve oblasti gde može zemljište, naročito na kosinama odlagališta, rečno korito, kao i zaštitni nasip biti poremećeno tokom izgradnje.

Izbor lokacije vetrogeneratora na „odlagalištu Petka” izvršen je i s obzirom na zonu uticaja leđenja vetrogeneratora, odnosno tako da udaljenost od lokacije Solarne elektrane „Petka” bude više od 250–300 m koliko je sračunat domet odbacivanja ledenih komada.

Rizik od povređivanja ljudi ili oštećenja imovine i s tim u vezi zahtevi bezbednosti i zaštite na radu identifikovani su kao mogućnost:

– formiranje leda i ledenica na elisama (i eventualno lomljenje i padanje leda);

– pad ili lom lopatice turbine;

– pad turbine;

– udar munje i požar – pucanje strukture vetroturbine;

– posledica neovlašćenog pristupa i vandalizma.

Što se tiče odbacivanja komada leda sa lopatica, vetroturbine će biti opremljene anti-vibracionim senzorima za detekciju svake neravnoteže nastale zaleđivanjem elise, tako da vetrogenerator ne počne sa radom pre nego što led bude uklonjen sa elise. Sa druge strane, pad leda direktno sa strukture vetrogeneratora može uzrokovati teško povređivanje ljudi koji se nalaze u podnožju, pa je neophodna kontrola prisustva i zadržavanja radnika na održavanju. U tom smislu potrebno je razmotriti opravdanost ugradnje grejane opreme čime će se smanjiti rizik od zaleđivanja.

Vetrogeneratori mogu biti izloženi ekstremnim vremenskim uslovima (brzinama vetra) što može dovesti do krivljenja elemenata, udaranja lopatice u stub i njenog loma, pa u cilju smanjenja ovog rizika u fazi projektovanja, pri izboru tehničkih patrametara, treba razmatrati, uzimajući u obzir ekstremne klimatske uslove, i brzinu vetra na lokaciji.

Rizik od pada turbine je zanemarljiv.

Struktura vetrogeneratora je takva da se potencijalni udar groma ne može izbeći. Ali do posledica može doći samo kod neodgovarajuće zaštite od direktnog udara, nedovoljnog uzemljenja i drugih propusta u zaštiti.

Vetrogenerator je na rizik od požara manje osetljiv nego trafostanica kod koje se primenjuju standardne mere zaštite.

Neovlašćen pristup i slučajevi vandalizma su problem kod sve tehničke opreme kod koje je se upravlja „na daljinu”. Lokacija solarne elektrane, trafostanica i upravna zgrada kod vetroelektrane biće ograđene i sa kontrolisanim ulazima. Sa druge strane lokacije vetrogeneratora nisu ograđene, pa je zaštita lokacije od neovlaštenog pristupa ili slučajeva vandalizma moguća samo kroz preventivno delovanje službe obezbeđenja.

Pored ciklično ponovljenih identifikacija mogućih rizika i kontrole i provere opravdanosti primenjenih mera na smanjenju rizika zahteva se primena dobrih praksi za održavanje sistema i najboljih praksi za upravljanje životnom sredinom u okviru integrisanog menadžment sistema. Postizanje i održavanje sistema menadžmenta životnom sredinom i socijalnim pitanjima koji su ekvivalentni ISO 14001 za sve delove JP EPS. Zahteva se kontrola zaštite zdravlja i bezbednosti na radu (OHSAS standard), uključujući obavezno izveštavanje.

Kontrola emisija prašine u sušnim periodima obavlja se korišćenjem vode ili drugih metoda za suzbijanje prašine na putevima i drugim mestima koja stvaraju prašinu.

11.5.3. Pravila građenja

Na obuhvaćenim površinama unutar granica prostornih celina, prema ovim pravilima građenja moguće je građenje zgrada, prvenstveno montažnog tipa i polaganje odgovarajuće infrastrukture samo za tehničke i tehnološke potrebe u svrhu proizvodnje energije iz obnovljivih izvora – osnovna namena. Izvan uređenih lokacija u sklopu solarne elektrane i vetroparka, ne predviđa se građenje zgrada i drugih građevinskih objekata, a trase internih puteva i prelazak mreža energetske, komunalne i druge infrastrukture je moguć samo uz uslove JP EPS, kao imaoca javnih ovlašćenja i pod uslovima koji neće ugrožavati funkcionisanje planiranih energetskih objekata.

1) Solarna elektrana „Petka”

Solarna elektrana „Petka” je predviđena kao fotonaponska, u mrežnom/paralelnom režimu rada, bez termoakumulacije. Predviđeno je postavljanje 36.855 fotonaponskih panela, pojedinačne snage 270 W, što daje ukupnu instalisanu snagu elektrane od 9,951 MW. Solarni paneli se postavljaju u pravcu istok–zapad, u redovima različite dužine (35 m do 263,3 m), uslovljeno konfiguracijom terena. Međusobno rastojanje između redova je 3,5 m. Redovi se pružaju. Jedan red formiran je od tri reda, orijentisano prema jugu. Solarni paneli se postavljaju na odgovarajuću potkonstrukciju u funkciji stabilnosti i nosivosti (anker blokovi, anker stubovi ili betonski temelji) u svemu prema uslovima iz geomehaničkog elaborata izrađenog za nivo projekta za građevinsku dozvolu.

Za vezu elektrane sa prenosnom mrežom, predviđena je izgradnja 10 decentralizovanih trafostanica montažnog tipa (krupno panelni tip sa otvorima zaštićenim žaluzinama, zakrovljenje betonskim korubama sve u suvoj montaži), snage 1MW, dimenzija 3,52 x 3,52 m i jednog zajedničkog razvodnog postrojenja 35 kV, dimenzija 6,10 x 7,40 m.

Razvodno postrojenje je masivni prizemni objekat, pravougaonog oblika dimenzija 7,40 x 6,10 m. Krov je dvovodan sa nagibom krovnih ravni od 8°.

Podzemne 35 kV kablove postavljati u rov dubine 1,10 m, a niskonaponske kablove postavljati u rov dubine 0,8 m. Kablovi se polažu tako da budu u sredini sloja posteljice od sitnozrne zemlje iz iskopa ili peska debljine 20 cm, koja se postavlja na dno kablovskog rova.

Zatrpavanje kablovskog rova vrši se zemljom iz otkopa u slojevima od po 20 cm, pri čemu se za prvi sloj koji se stavlja iznad posteljice koristi sitnozrnasta zemlja. Slojevi zemlje iznad posteljice pojedinačno se nabijaju mehaničkim nabijačima.

Pri zatrpavanju kablovskog rova, iznad kabla duž cele trase, treba da se postave plastične upozoravajuće trake, od kojih je prva na 30 cm, a druga na oko 50 cm iznad kabla.

Širina rova je različita i zavisi od broja kablova. Kod polaganja većeg broja kablova u zajedničkom rovu obezbediti minimalne distance među njima. Bočne stranice rova izvesti pod minimalnim nagibom 1:4.

Odvođenje atmosferskih voda će se rešiti nivelacijom terena, odnosno formiranjem blagog nagiba od 1%, prema prirodnim odnosno prokopanim kanalima za prikupljanje atmosferskih voda putem kojih će se one odvoditi van površine solarnog parka.

Saobraćajno rešenje u okviru lokacije solarne elektrane je rešeno internom mrežom saobraćajnica, male frekventnosti unutar prostora solarne elektrane, širine 3,5 m sa minimalnim unutrašnjim radijusom krivine od 7 m i spoljašnjim 10,5 m. Saobraćajnice su koncipirane kao jednosmerne, neasfaltirane. Kao gornji sloj saobraćajnice predviđa se sloj šljunka, debljine 20 cm.

Saobraćajni tokovi su prisutni u fazi izgradnje, zbog potrebe montaže trafostanica i razvodnog postrojenja i dopremanja opreme. Saobraćajni tokovi su prisutni i u fazi eksploatacije za prolaz vatrogasnog vozila usled požara, kao i kod servisnih potreba, kao prolaz za laka vozila za potrebe čišćenja panela.

Predviđena su četiri kolska ulaza na kojima se izvode dvokrilne kapije i to dve širine 3,60 m i po jedna širine 4,00 m i 2,60 m. Po celom obimu solarne elektrane izvodi se žičana ograda sa čeličnim stubovima visine 2,55 m postavljenim na rastojanju od 2,5 m. Pletena žica je visine 2,0 m. Vrhovi stubova su povezani sa tri reda bodljikave žice. Na svakom desetom stubu i u uglovima postaviti kosnike za stabilizaciju.

Za osvetljenje komunikacionih puteva na površini Solarne elektrane „Petka” koristiće se ukupno 40 čeličnih okruglih stubova za spoljašne osvetljenje, visine 4,5 m, sa dva segmenta. Na svaki stub montira se tipska reflektorska svetiljka za montažu na stub javnog osvetljenja.

2) Vetroelektrana „Kostolac”

Izgradnja vetroelektrane Kostolac58 podrazumeva postavljanje 20 vetroagregata čija visina ose rotora iznosi 117 m, a ukupna visina sa elisom u vertikalnom položaju iznosi 180 m (117+63=180)59.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 7: Prikaz gabaritnih karakteristika vetrogeneratora i dispozicija stubnog mesta u okviru projektovane površine za montažu

Vetroagregat se sastoji iz temelja, čeličnog stuba sačinjenog od segmenata koji se spajaju, gondole u kojoj je smeštena generatorska jedinica, rotora koji mehanički pokreće generatorsku jedinicu i elisa (lopatica) koje kinetičku energiju vetra pretvaraju u mehaničku i prenose na rotor.

Pored stubova vetroagregata predviđa se izgradnja objekata trafostanice 110/35 kV i upravne zgrade vetroparka koje se nalaze na zajedničkom platou u prostornoj celini „Odlagalište Drmno”. Na istom platou trafostanice predviđen je i otvoreni skladišni prostor. Plato je okvirnih dimenzija 135 m x 75 m i kompletno je ograđen spoljnom ogradom. Unutrašnjom ogradom se odvaja upravna zgrada vetroparka od trafostanice, kao i skladišni prostor. Uz plato je predviđen rezervoar za snabdevanje protivpožarnom i tehničkom vodom.

––––––––

58 Studija opravdanosti sa idejnim projektom izgradnje parka vetroelektrana na lokalitetu Kostolca – A3-IDP-S1 – PROJEKAT ARHITEKTURE S1-6, PR/EPS-VPK/16, A3-IDP-S1 rev.1.0

59 Gabaritne karakteristike generatora i površine za izgradnju date u idejnom projektu biće proverene i po potrebi redefinisane tokom pripreme za izradu projekta za građevinsku dozvolu, što će se naglasiti prilikom ishodovanja lokacijskih uslova.

Upravna zgrada RP 110 kV je prizemni objekat, orijentacionih dimenzija 25 x 15 m. Objekat treba podeliti u dve funkcionalne celine: jednu za smeštaj opreme i drugu za stalni i povremeni boravak tri člana posade u smeni.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 8: Pojedinačni objekti i lokacije u kompleksu vetroelektrane „Kostolac”

Pored dve navedene zgrade, u spoljnom razvodnom postrojenju 110 kV, predviđene su tri relejne kućice. Objekti su masivni, u sistemu nosećih zidova, sa armirano betonskom tavanicom, koja nosi kosi krov. Fundiranje objekta je na trakastim temeljima zidova. Portali i nosači aparata su čelično-rešetkaste konstrukcije, fundirane na temeljima samcima. Predviđena dubina fundiranja temelja portala je 2,5 m, a nosača aparata 1,5 m. Kade trafoa i uljna jama su armirano-betonske vodonepropusne konstrukcije, međusobno su povezane uljnom kanalizacijom, kada se za tehničko rešenje biraju uljni transformatori (u slučajevima tzv. „suvih” transformatora nema ulja, te nije nužno planirati kade koje štite tlo u havarijskom slučaju). Između kada trafoa treba predvideti protivpožarni zid.

U razvodnom postrojenju predviđaju se armirano-betonski kablovski kanali sa demontažnim poklopnim pločama.

Unutar kompleksa izvode se unutrašnje saobraćajnice. Za snabdevanje protivpožarnom i tehničkom vodom predviđa se rezervoar sa pumpnom stanicom. Ova dva sistema su potpuno nezavisna međusobno, sa dve komore, jedna za tehničku, a druga za protivpožarnu vodu. Rezervoar će se puniti cisternama. Predviđa se armirano-betonska vodonepropusna septička jama za fekalnu kanalizaciju, koja će se prazniti cisternom.

Radi povezivanja TS sa postojećom 110 kV mrežom, mogu biti predviđeni dodatni DV stubovi između TS i postojećeg dalekovoda, u skladu sa tehničkim uslovima operatora prenosnog sistema. Ukoliko uslovi operatora predviđaju takve stubove, fundiranje treba rešiti na temeljima samcima na dubini od 2,5 m.

Funkcije upravljačkog sistema vetroagregata su sledeće: monitoring i nadzor nad celokupnim radom, sinhronizacije generatora sa mrežom za vreme sekvence povezivanja u cilju ograničavanja polaznih struja, vođenje vetro turbine u toku raznih situacija poremećaja, automatsko zakretanja gondola, regulacija nagibom lopatica (engleski: feathering), regulacija reaktivne snage i delovanje na promenu brzine (engleski: curtailment), kontrolisanje generisane buke, monitoring ambijentalnih uslova, nadgledanja mreže i nadgledanja sistema za detekciju požara.

Kao zajednički uzemljivač u objektu je predviđen temeljni uzemljivač izrađen pomoću pocinkovane trake Fe/Zn 25 x 4 mm postavljene u mršavom betonu temelja stuba vetroagregata i zavarene mestimično za armaturu temelja. Ukupna otpornost uzemljivača dobija se kao zbir paralelnih impedansi temeljnog uzemljivača, prstenastog uzemljivača i paralelnih impedansi kablova sa metalnim plaštovima koji se povezuju između stubova vetroagregata. Sistem uzemljenja se može izvesti i na drugačiji način (prema uputstvu proizvođača opreme) ukoliko zadovoljava propisane parametre. Sistem uzemljenja predviđa se za upravnu zgradu razvodnog postrojenja 110 kV sa relejnim kućicama i upravnu zgradu vetroparka.

3) Priključne, pristupne, transportne i druge interne saobraćajnice

Predložen je sledeći poprečni prifil priključnih puteva:

– širina kolovoza	2 h 2,75 = 5,50 m;
– ivične trake	2 h 0,25 = 0,50 m;
– zemljišna bankina	2 h 1,00 = 2,00 m.

Ukoliko pored pristupnih puteva treba da se izgrade i druge instalacije, treba izvršiti proširenje bankina za smeštanje instalacija. Za proširenje kolovoza u krivinama treba kao merodavna vozila usvojiti dva kamiona.

Kolovozna konstrukcija na priključnim putevima:

– habajući sloj od asfaltbetona AB11 debljine 20 cm;

– donji noseći sloj od drobljenog krečnjačkog agregata mehanički stabilizovan debljine 30 cm.

Poželjno bi bilo da se prema sloju drobljenog krečnjačkog agregata uredi sloj od bitumiziranog drobljenog krečnjačkog agregata AB11 debljine 60 cm da bi se sprečio prodor vode u kolovoznu konstrukciju.

Građenje, rekonstrukcija i održavanje internih saobraćajnica treba da omoguće nesmetan i bezbedan prolaz mehanizacije, odnosno prevoz opreme vangabaritnim vozilima i manevar građevinskih mašina u radu.

Predviđena je minimalna širina kolovoza od 4,5 m sa obostranim bankinama od 0,5 m sa obe strane. Poprečni nagibi su planirani jednostrano od 2%, a posteljice 4%. Odvodnjavanje kolovoza, puta i platoa, kao i posteljice, predviđeno je podužnim i poprečnim padovima do kanala pored puta ili na okolni teren, s obzirom da je kolovozna konstrukcija od drobljenog krečnjačkog agregata (DKA) i šljunka.

Svi interni putevi koji će biti korišćeni za vangabaritni transport opreme treba da podnesu osovinsko opterećenje od 12t do 20t.

Usvojena je sledeća kolovozna konstrukcija:

– DKA 0/31,5 5 cm;

– DKA 0/63 15 cm;

– Šljunkovito peskoviti materijal 45 cm.

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

UKUPNO 65 cm

Na karakterističnim mestima treba izvršiti proširenje puta na spoljašnju i unutrašnju stranu, a sa istim radijusom koji je u osovini puta, čime se obezbeđuje minimalna prohodnost za teška vozila.

11.5.4. Pravila parcelacije i preparcelacije

Promena granica postojećih parcela i formiranje novih se vrši na osnovu opštih pravila za parcelaciju i preparcelaciju i na osnovu posebnih pravila za određenu namenu, definisanih ovim pravilima građenja. Novoformirane parcele treba da imaju geometrijsku formu što bližu pravougaoniku ili drugom obliku koji je prilagođen terenu, planiranoj nameni i tipu izgradnje. Podela postojeće parcele na dve ili više manjih parcela vrši se pod sledećim uslovima:

– podela se vrši u okviru granica parcele;

– pristup na javnu površinu novoformiranih parcela mora se ostvariti preko parcele pristupnog puta;

– podelom se ne mogu formirati parcele koje su substandardne u pogledu veličine i načina gradnje u odnosu na neposredno okruženje, odnosno planirani tip izgradnje.

Na parcelama koje su planirane kao površine javne namene, dozvoljena je parcelacija i preparcelacija u skladu sa funkcionalnom organizacijom planiranih energetskih objekata, u skladu sa uslovima i saglasnostima nadležnih institucija i u skladu sa pravilima građenja.

Površine regulisane graničnom linijom lokacije solarne elektrane, što uključuje i deo južne pristupne saobraćajnice mogu biti parcelacijom izdvojene iz k.p. br. 1550 KO Ćirikovac, a preparcelacijom formirana i uvedena u katastar nepokretnosti za KO Ćirikovac nova građevinska parcela, tako da obuhvata: cele k.p. br. 1545, 1546, 1547, 1548 i 1549; i deo k.p. br. 1550.

Kod pojedinačnih lokacija za izgradnju vetrogeneratora i lokacija trafostanice TS „Drmno” na „Odlagalištu Drmno”, menja se katastarska namena, parcelacijom formiraju i uvode u odgovarajući katastar nepokretnosti nove građevinske parcele, primenom odredbi člana 69. Zakona o planiranju i izgradnji, kojim su uređeni posebni slučajevi formiranja građevinske parcele.

Naime, može se formirati građevinska parcela pod uslovom da postoji pristup objektu, odnosno uređajima, radi održavanja i otklanjanja kvarova ili havarije. Kao dokaz o rešenom pristupu javnoj saobraćajnoj površini priznaje se i ugovor o uspostavljanju prava službenosti prolaza sa vlasnikom poslužnog dobra, odnosno saglasnost vlasnika poslužnog dobra.

Za površine koje će se angažovati za potrebe izgradnje i ugradnje opreme i elise vetroturbina ne formira se posebna građevinska parcela. Kao dokaz o rešenim imovinsko-pravnim odnosima na zemljištu prihvata se ugovor o ustanovljavanju prava službenosti, odnosno ugovor o zakupu zemljišta u privatnoj svojini sa vlasnikom zemljišta, zaključen u skladu sa posebnim propisima, kao i ugovor o uspostavljanju prava službenosti zaključen sa vlasnikom, odnosno korisnikom zemljišta koji je imalac javnih ovlašćenja, na period koji odredi vlasnik, odnosno korisnik zemljišta. Kada se kao dokaz o rešenim imovinsko-pravnim odnosima na zemljištu prilaže ugovor o ustanovljavanju prava službenosti ili saglasnost vlasnika ili korisnika zemljišta, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra upisuje pravo svojine samo na objektu, a ugovor, odnosno saglasnost vlasnika se upisuje u list nepokretnosti koji vodi organ nadležan za poslove državnog premera i katastra. Ugovor o ustanovljavanju prava službenosti sadrži opis vrste i obima ograničenja koje trpi vlasnik poslužnog dobra.

Ukoliko se pri projektovanju organizacije radova na građenju i montaži ustanovi potreba privremenog zauzimanja drugih susednih površina (drugačije uređena kranska staza, manevarski prostor za autodizalice, skladištenje opreme u delu podesnijem za preuzimanje) od utvrđenih na osnovu korišćenih projektantskih podloga moguće je utvrditi javni interes za delimični eksproprijaciju (službenost) i na tim površinama.

11.5.5. Obezbeđenja pristupa objektima, mreža infrastrukture, kablovski elektrorazvod

Pristup svim prostornim celinama je preko postojećih priključnih saobraćajnica, a pristup pojedinačnim objektima preko mreže postojećih internih, planiranih servisnih i transportnih puteva.

Prilikom projektovanja i izvođenja trase kablovskog elektrorazvoda potrebno je pridržavati se svih normativa, standarda i tehničkih propisa za ovu vrstu radova, a trasu propisno obeležiti.

Planirana postrojenja za proizvodnju energije iz OIE priključuju se na distributivni elektroenergetski sistem kako sledi.

(1) Oprema i infrastruktura Solarne elektrane „Petka”

Solarna elektrana „Petka” sledećih tehničkih karakteristika: planirane odobrene snage – 9,750 kW, maksimalne snage sa kojom se preuzima energija iz DSEE – 75 kW i opremljene sa 195 generatora (invertora) u elektrani, priključiće se na distributivni sistem u svemu prema Uslovima za projektovanje i priključenje br. 01.0.0.0.08.01. – 86958/1 – 2017 Operatora distributivnog sistema „EPS Distribucija” d.o.o.

Elektrana će raditi paralelno sa DSEE sa predajom električne energije u DSEE u celosti. Na mestu priključenja elektrane na DSEE (uvod voda u novoizgrađeno i opremljeno kablovsko polje 35 kV u TS 110/35 kV Požarevac 1) ugradiće se daljinska stanica.

Rasklopna oprema u novoizgrađenom DV polju 35 kV TS 110/35 kV Požarevac 1 na mestu priključenja elektrane na DSEE treba da bude u skladu sa koncepcijom operatora distributivnog sistema. Rasklopni aparati treba da budu daljinski upravljivi.

Izgradnja objekata za smeštaj opreme na mestu priključenja elektrane na DSEE, izgradnja elektroenergetskih objekata u DSEE do mesta priključenja elektrane na DSEE, opremanje mesta priključenja elektrane na DSEE kao i opremanje mernog mesta u isključivoj je nadležnosti operatora distributivnog sistema.

Na mestu priključenja elektrane na DSEE ugrađuje se merni uređaj za obračunsko merenje predate i preuzete električne energije između elektrane i DSEE.

U DSEE se primenjuje automatska regulacija napona primenom regulacione preklopke sa korakom od 1,6% od nazivnog napona Un, koja ima za cilj da održi vrednost napona u granicama +/- 10% nazivnog napona Un. Napon se reguliše na sekundarnoj strani TS 110/35 kV. Automatska regulacija napona se sprovodi sa vremenskim zatezanjem od 30 do 180 s, a moguća je i primena ručne regulacije napona.

Elektrana se projektuje i izvodi u skladu sa važećim tehničkim propisima i standardima, kao i pravilima o radu distributivnog sistema.

Instalacije i uređaji u elektrani moraju biti prilagođeni standardu SRPS EN 50160.

U elektrani treba obezbediti regulaciju napona na izlazu energetskog pretvarača. Regulacija napona se mora obavljati u minimalnom opsegu faktora snage 0,95 induktivno – 0,95 kapacitivno. Faktor snage u režimu prijema aktivne električne energije iz DSEE treba da bude iznad 0,95 (cos ≥ 0,95).

Elektrana se povezuje sa DSEE preko jednog trofaznog priključnog voda koji se dimenzioniše i izvodi prema nazivnom naponu mreže i planiranoj odobrenoj snazi elektrane, odnosno priključni vod od TS 110/35 kV Požarevac do RP elektrane treba izgraditi kablom HHE 49-A 4h (1 h 150) mm2, u dužini od oko 3,6 km, takođe je potrebno istom trasom izgraditi optički kabl sa monomodnim vlaknima (dužine od oko 3,6 km).

Kao sastavni deo planiranog postrojenja za proizvodnju energije izvešće se: priključni vod od mesta priključenja elektrane na DSEE do RP 35 kV i na dalje; i 35 kV razvodno postrojenje elektrane na pogodnom mestu, koje sadrži dovodno – odvodnu ćeliju sa spojnim prekidačem za vezivanje priključnog voda.

Opremu koja omogućava daljinski nadzor i komunikaciju i koja komunicira sa daljinskom stanicom na mestu priključenja elektrane na DSEE treba predvideti po protokolu IEC 60870-5-104 korišćenjem fiberoptičkog kabla. Fiberoptički kabl sa monomodnim vlaknima položiće se od 35 kV razvodnog postrojenja elektrane do mesta priključenja elektrane na DSEE.

Neophodno je obezbediti isključenje elektrane na spojnom prekidaču u slučaju zemljospoja. Zemljospojnu zaštitu treba izvesti u skladu sa Pravilima o radu DSEE.

Ugradnjom odgovarajućih zaštitnih i drugih tehničkih uređaja u objektu elektrane, treba obezbediti da se priključenje elektrane na DSEE na spojnom prekidaču može izvršiti samo ako je na svim faznim provodnicima prisutan napon sa strane DSEE.

Nije dozvoljeno ostrvsko napajanje dela DSEE iz elektrane. Ugradnjom odgovarajućih uređaja u objektu elektrane, treba obezbediti da se delovanjem uređaja za relejnu zaštitu, na spojnom prekidaču, izvrši automatsko odvajanje elektrane sa DSEE, ako je sa strane DSEE prekinuto napajanje. Ponovno priključenje generatora je moguće nakon deset minuta od uspostavljanja normalnog naponskog stanja.

Zabranjeno je uključivanje elektrane na DSEE bez sinhornizacije. Za sinhronizaciju generatora (invertora) na DSEE koristi se generatorski prekidač.

Pre priključenja elektrane na DSEE potrebno je dostaviti izveštaje o tipskom, komandnom i prijemnom ispitivanju opreme koja se ugrađuje u elektrani i do mesta priključenja elektrane na DSEE, pribavljene od proizvođača, koji potvrđuju da tehnički parametri elektrane odgovaraju podacima navedenim u zahtevu za rešenje, odredbama rešenja, odredbama pravila o radu distributivnog sistema, propisima i standardima iz odgovarajućih oblasti.

TS 110/35kV „Požarevac 1” (2x31,5MVA) locirana je u naselju Ćirikovac na oko 4 km severno od grada. Ova TS napaja sam grad Požarevac i veći broj seoskih naselja koja pripadaju GO Požarevac, kao i tri naselja iz opštine Malo Crniće. Vezana je sa dva voda 110 kV (na istim stubovima) sa razvodnim postrojenjem 110 kV u TE Kostolac A i sa dva voda (takođe na istim stubovima) sa TS 110/35 kV „Petrovac”, koja je dalje povezana sa TE Morava i TS 400/110 kV „Bor 2”. Presek provodnika ovih vodova AlČe 120mm2 (jedini vodovi u mreži – a sa tim presekom) i ova dva dvostruka voda (Kostolac–Požarevac i Požarevac–Petrovac) izgrađena su 1948. godine i najstariji su vodovi u prenosnoj mreži Republike Srbije. I zbog starosti i zbog malog preseka provodnika, ovi vodovi su najozbiljniji kandidat za revitalizaciju (ili zamenu) u narednom periodu. Postignuto vršno opterećenje TS 110/35 kV „Požarevac 1” je 60,4 MVA što predstavlja granicu maksimuma, odnosno 96% instalisane snage. Pri ovakvom režimu opterećenja TS 110/35 kV „Požarevac 1” nije moguće priključenje novih potrošača. Trafostanica „Požarevac 1” nema traženi faktor sigurnosti „n-1” što jasno ukazuje na veoma nisku pouzdanost napajanja. Rekonstrukcija ove trafostanice će se uređivati prema pravilima uređenja i pravilima građenja druge prostornoplanske ili urbanističke dokumentacije, a uključiće po potrebi i rekonstrukciju mesta i načina priključenja elektrane.

Svrha rekonstrukcije transformatorske stanice 110/35 kV „Požarevac 1” je kvalitetnije napajanje električnom energijom područja grada Požarevca i okoline, zamena elektroenergetske opreme kojoj je istekao eksploatacioni vek i podizanje nivoa pouzdanosti i raspoloživosti EEO od posebnog značaja. Planirano je vazduhom izolovano 110 kV postrojenje za spoljnu montažu sa dva sistema glavnih sabirnica, dva transformatorska polja, četiri dalekovodna polja i jedno spojno polje. Postrojenje 35 kV je planirano vazduhom izolovano za unutrašnju montažu, metalom oklopljeno, sa izvlačivim ćelijama smeštenim u novoj zgradi dve transformatorske ćelije, minimum devet izvodnih ćelija, jedna spojna ćelija, dve ćelije merna – kućni trafo. Planirana su dva energetska transformatora 110/36/10,5 kV snage 31,5/31,5/10,5 MVA. Radovi na rekonstrukciji su planirani nakon izgradnje nove transformatorske stanice 110/35/10 kV „Požarevac 2”, posle 2019. godine.

(2) Oprema i infrastruktura Vetroelektrane „Kostolac”

Vetroelektrana „Kostolac”, planirane instalisane snage oko 66 MW (konačan tip turbine će biti izabran na osnovu sprovedenog tenderskog postupka nabavke opreme) priključuje se na prenosni sistem prema redosledu aktivnosti propisanih procedurom za priključenje objekta na prenosni sistem. JP EPS je podnelo zahtev privrednom društvu „Elektromreža Srbije” a.d. za izradu Studije priključenja objekta VE „Kostolac” na prenosni sistem.

U skladu sa Planom razvoja prenosnog sistema Republike Srbije za period od 2017. godine do 2026. (2031.) godine, stepenom izgrađenosti prenosne mreže i na bazi analize sigurnosti primenom kriterijuma „N-1”, priključenje je predviđeno preko priključno razvodnog 110 kV postrojenja (TS 110/35 kV Drmno), priključnim dalekovodom 110 kV na dalekovod 110 kV br. 1128/1 TE „Kostolac A” – TS „Rudnik 1”, po principu ulaz – izlaz. Parametri za projektovanje priključka i uslovi operatora definisaće se u Studiji priključenja prema Pravilima o radu prenosnog sistema („Službeni glasnik RS”, broj 79/14). Kvalitet frekvencije na mestu priključenja, odnosno povezivanja, mora biti u skladu sa standardom SRPS EN 50160. Kvalitet isporuke električne energije ocenjuje se na osnovu kvaliteta napona, kvaliteta frekvencije, prekida isporuke električne energije i dr.

Postupajući po zahtevu za definisanje predloga mesta pristupa distributivnom sistemu za potrebe sopstvene potrošnje transformatorske stanice 35 /110 kV ,,Drmno” – PRP 110 kV VP „Kostolac”, operator distributivnog sistema je odbacio predlog da se napajanje sopstvene potrošnje vetroelektrane „Kostolac” izvede sa postojećih energetskih kapaciteta PK „Drmno” u neposrednoj blizini lokacije buduće trafostanice „Drmno” pošto se ne radi o distributivnoj elektroenergetskoj mreži. Nadležna elektrodistribucija je za potrebe sopstvene potrošnje PRP 110 kV vetroparka „Kostolac” definisala tri moguće tačke pristupa distributivnom sistemu, za čiju realizaciju je neophodno ostvariti uslove kroz izgradnju 10 kV napojnog voda i TS 10/0,4 kV u skladu sa idejnim projektom vetroparka u Kostolcu:

(1) priključenje 10 kV napojnog voda na novi dalekovod za napajanje postrojenja za vodosnabdevanje seoskog naselja Kličevac sa mogućnošću dvostranog napajanja iz TS 35/10 kV „Zavojska” i TS 35/10 kV „Majilovac”; trasa predloženog 10 kV napojnog voda je u putnom pojasu puta Drmno–Bradarac–Kličevac, ukupne dužine oko 6,1 km;

(2) priključenje 10 kV napojnog voda na distributivnu trafo stanicu 10/0,4 kV „Drmno 3” u seoskom naselju Drmno; trasa predloženog 10 kV napojnog voda je oko 3,35 km u zemljišnom pojasu puta koji se nalazi u okviru PK „Drmno”; postojeći 10 kV dalekovod je radijalan i napaja seoska naselja Kostolac i Drmno;

(3) priključenje 10 kV napojnog voda na distributivnu trafo stanicu 10/0,4 kV ,,Bradarac 3” u seoskom naselju Bradarac; trasa predloženog 10 kV napojnog voda je 1,95 km u putnom pojasu državnog puta Bradarac–Kličevac, s tim što postojeći dalekovod 10 kV ,,Bradarac” karakteriše veliki broj priključenih trafostanica, veliko opterećenje voda, velika dužina voda i mala pouzdanost i raspoloživost.

Izbor mogućnosti iz tačke (1) prethodnog stava, izvršen je s obzirom na mogućnost rešavanja imovinsko pravnih odnosa duž trase planiranog voda. Kabl se polaže najpre u rov u zemljišnom pojasu nekategorisanog puta, podbušavanjem i u zaštitnoj cevi na dubini minimalno 1,5 m prelazi državni put DP IIB 372 i sa leve je strane u pravcu rasta stacionaže ovog puta na minimalno 3 m od nožice nasipa, odnosno linije useka, većim delom kroz zemljište u javnoj svojini, pribavljeno delom i za potrebe korisnika JP EPS, do ponovnog prelaska državnog puta i uvođenja u PRP. Operator distributivnog sistema, odnosno nadležna Elektrodistribucija će izdati tehničke uslove isključivo za pristup distributivnom sistemu, odnosno za priključenje sopstvene potrošnje PRP 110 kV VP „Kostolac” u sklopu pripreme za izradu projekta za građevinsku dozvolu za vetroelektranu, kada će se pouzdano definisati potrebna oprema i infrastruktura.

Sopstvena potrošnja pojedinačnog vetroagregata u okviru VP Kostolac iznosi oko 90 kW60, a oni se snabdevaju niskonaponskom mrežom koja ide istom trasom unutrašnje i spoljašnje kablovske mreže.

(3) Kablovski razvod za potrebe Solarne elektrane „Petka” na delu „Odlagalište Petka” – TS „Požarevac 1”

Spoljni kablovski razvod podrazumeva polaganje priključnog kablovskog voda HNE 49-A 4h (1 h 150) mm2, u dužini oko 2,04 km (od ukupno 3,2 km dužine priključnog voda od RP do TS), istom trasom izgradiće se optički kabl sa monomodnim vlaknima (dužine od oko 3,2 km).

Trasa spoljnjeg kablovskog razvoda počinje u tački 20* na granici prostorne celine „Odlagalište Petka”. Između tačaka 20* i 21* kabl se kratko polaže u koridoru vrelovoda (duž k.p. br. 3491). Trasa se ukršta sa koridorom planiranog gasovoda srednjeg pritiska GM 08-05/2 istočni pravac, deonica PŠ 5 – MRS „Ćirikovac”, a dalje je paralelna sa koridorom vrelovoda Kostolac – Požarevac. Rov se izvodi u zemljišnom pojasu nekategorisanih puteva (k.p. br. 1506, 755/1, 755/4, 755/5, 741/2, 741/4, 757/2, 757/4, 757/3 i 775/1) do tačke 21a*; između tačaka 21a* i 22 kabl se polaže u servisnoj saobraćajnici uz vrelovod, na delu na kojem je koridor vrelovoda uspostavljen na poljoprivrednom zemljištu u privatnom vlasništvu. Od tačke 22* do 25* kabl se polaže u koridoru vrelovoda (k.p. br. 755/3, 755/2, 766/1 – nekategorisani put i 766/2); a dalje do tačke 26* polaže se kroz k.p. br. 651 i 656 sa privatnim vlasnicima po osnovu utvrđenog javnog interesa za stvarnu službenost ili na osnovu sporazuma kada je pribavljena saglasnost vlasnika. Od tačke 26* kabl je u koridoru vrelovoda duž katastarske parcele k.p. br. 766/2 na kojoj je planirana izgradnja pumpne stanice za podizanje pritiska (PPS); do priključka na TS „Požarevac 1” (k.p. br. 3490/2) trasa prolazi kroz k.p. br. 763/1, 763/2 i 769 prelazeći nekategorisani put prokopavanjem i ukrštajući sa nadzemnim vrelovodom, podbušivanjem nasipa u sigurnoj dužini (sve KO Ćirikovac, GO Požarevac).

Kabl se izvodi kao podzemni, u odgovarajućoj kablovici, u rovu u kojem je položen i optički monomodni kabl u sistemu daljinskog upravljanja i kontrole. Polaganje kabla će se urediti odgovarajućim pravnim poslom u skladu sa zakonom duž katastarskih parcela u KO Ćirikovac: k.p. br. 640, 651, 656, 741/2, 741/4, 755/1, 755/3, 755/4,755/5, 757/2, 757/3, 757/4, 766/1, 766/2, 769, 775/1, 775/2, 1506, 1545, 3490/2, 3491 i 3050.

(4) Kablovski razvod za vetroelektranu od „Odlagališta Petka” do „Odlagališta Ćirikovac”

Vezni kablovski razvod se uspostavlja polaganjem energetskih kablova (razvod od VG8, VG9 i VG10) najpre u bankini priključnog puta za prostorne celine „Odlagalište Petka” (k.p. br. 1551/3, KO Ćirikovac). Državni put DP IIB 159 prelazi se podbušivanjem na minimalnoj dubini zaštitne cevi od 1,8 m. Na mestu

––––––––

60 Izbor varijante priključenja sopstvene potrošnje, kao i snaga potrošnje pojedinačnog agregata date u idejnom projektu biće provrene i po potrebi redefinisane tokom pripreme za izradu sledećih nivoa tehničke dokumentacije.

ulaska trase u prostornu celinu „Odlagalište Ćirikovac” predviđa se unutrašnji razvod tako što se kroz kompleks Uprave kopa „Ćirikovac” formira koridor za rov i servisnu saobraćajnicu.

(5) Kablovski razvod Lokacija Klenovnik – „Odlagalište Ćirikovac”

Iz VG15 elektrovod se izvodi po trasi između tačaka 6* i 10*, tako što se najpre kabl polaže u zemljišnom pojasu puta Klenovnik Bradarac, ukrštajući se između tačaka 8* i 9* sa koridorom pepelovoda iz termoelektrana TEKO A i B do lokacije deponije Ćirikovac, prati isti put, a zatim između tačaka 9* i 10* prelazi ga prokopavanjem, pri čemu treba voditi računa da je planirana prekategorizacija (OP 8), te da je moguća rekonstrukcija ove saobraćajnice u planiranom koridoru, a time i sve infrastrukture u putnom i zaštitnom pojasu (deo k.p. br: 3359/2, 2519, 2551, 2552, 3350, 2554, 2666, 2668, 2669, 2670, 2667, 2653, 2645, 2639, 2638, 2637, 3349, 3041, 3039, 3038 i 3353 (šahta), KO Bradarac).

(6) Kablovski razvod „Odlagalište Ćirikovac” – „Odlagalište Drmno”

Od tačke 5* do tačke 10* trasa prati planirani priključni put, prolazeći duž delova k.p. br. 2965, 3005, 3006, 3007, 3008, 3009, 3010, 3011 i 3012, sve KO Bradarac, pri čemu treba voditi računa da je zemljište u rezervaciji za eventualni ponovni prelaz rudarske mehanizacije preko reke Mlave, a prema rešenjima Prostornog plana.

Između tačaka 11* i 12* polaže se kroz uređeno inundaciono područje reke Mlave prelazeći njeno minor korito i desnoobalni nasip podbušivanjem; od tačke 12* do tačke 16* kabl je u zemljišnom pojasu naseljske saobraćajnice planirane za prekategorizaciju u OP8 (3132 i 3131, 1613). Između tačaka 14* i 15* prelazi prokopavanjem korito starog rukavca Mlave; u tački 16* se ukršta sa DP B 372 prelazeći na njegovu desnu stranu na stacionaži km 16+154, a dalje se polaže u zemljišno-putnom pojasu oko 103 m u smeru rasta stacionaže ovog puta. U tački 17* menja pravac i od tačke 18* se polaže duž naseljske saobraćajnice i dalje atarskim putem do tačke 19* na granici prostorne celine „Odlagalište Drmno”. Između tačaka 13* i 18* trasa je u građevinskom području naselja Bradarac. Obuhvaćene parcele su k.p. br. 3338, 3132, 3131, 3040, 1613, 1611, 1122 i 931, sve KO Bradarac.

Dubina ukopavanja kablova ne sme biti manja od 0,7 m za kablove napona do 10 kV, odnosno 1,1 m za kablove 35 kV. Elektrovod polagati najmanje 0,5 m od temelja objekata i 1 m od kolovoza, a gde je moguće mrežu polagati u slobodnim zelenim površinama.

Ukrštanje kablovskog voda sa putem izvan naselja i internim putevima vrši se tako što se kabl polaže u betonski kanal, odnosno u betonsku ili plastičnu cev uvučenu u horizontalno izbušen otvor, tako da je moguća zamena kabla bez raskopavanja puta; vertikalni razmak između gornje ivice kablovske kanalizacije i površine puta treba da iznosi najmanje 0,8 m.

Međusobni razmak energetskih kablova (višežilnih, odnosno kablovskog snopa tri jednožilna kabla) u istom rovu određuje se na osnovu strujnog opterećenja, ali ne sme da bude manji od 0,07 m pri paralelnom vođenju, odnosno 0,2 m pri ukrštanju; da se obezbedi da se u rovu kablovi međusobno ne dodiruju, između kablova može celom dužinom trase da se postavi niz opeka, koje se montiraju nasatice na međusobnom razmaku od 1 m.

Drugi uslovi koje treba ispuniti jesu:

– pri paralelnom vođenju energetskih i telekomunikacionih kablova najmanje rastojanje mora biti 0,5 m za kablove napona 1 kV, 10 kV i 20 kV, odnosno 1 m za kablove napona 35 kV;

– pri ukrštanju sa telekomunikacionim kablovima najmanje rastojanje mora biti veće od 0,5 m, a ugao ukrštanja treba da bude u naseljenim mestima najmanje 300, po mogućstvu što bliže 900, a van naseljenih mesta najmanje 450; po pravilu elektroenergetski kabl se polaže ispod telekomunikacionih kablova;

– nije dozvoljeno paralelno polaganje energetskih kablova iznad ili ispod cevi vodovoda i kanalizacije;

– horizontalni razmak energetskog kabla od vodovodne ili kanalizacione cevi treba da iznosi najmanje 0,5 m za kablove 35 kV, odnosno najmanje 0,4 m za ostale kablove;

– pri ukrštanju, energetski kabl može da bude položen ispod ili iznad vodovodne ili kanalizacione cevi na rastojanju od najmanje 0,4 m za kablove 35 kV, odnosno najmanje 0,3 m za ostale kablove;

– ukoliko ne mogu da se postignu ovi razmaci na tim mestima, energetski kabl se provlači kroz zaštitnu cev;

– nije dozvoljeno paralelno polaganje elektroenergetskih kablova iznad ili ispod cevi gasovoda;

– razmak između energetskog kabla i gasovoda pri ukrštanju i paralelnom vođenju treba da bude u naseljenim mestima 0,8 m, odnosno izvan naseljenih mesta 1,2 m. Razmaci mogu da se smanje do 0,3 m, ako se kabl položi u zaštitnu cev dužine najmanje 2 m sa obe strane mesta ukrštanja ili celom dužinom paralelnog vođenja.

Radove na javnim putevima ne treba izvoditi bez prethodnog odobrenja – dozvole za raskopavanje teritorijalno nadležne institucije za održavanje lokalnih puteva i ulica. Nadležnim organizacijama omogućiti i neophodan uvid i kontrolu radova.

Cevi položiti pored puteva u projektovanom rovu, na minimalnu udaljenost 1,0 m mereno od linije koju čine krajnje tačke poprečnog profila puta, od nožica nasipa ili spoljne ivice useka61. Odmah po polaganju i snimanju cevi, rovove propisno zatrpati sa odgovarajućim zbijanjem materijala u slojevima, a zaštitne pojaseve puteva dovesti u prvobitno stanje.

Navedenim radovima, i u toku korišćenja i održavanja objekata i mreža infrastrukture, ne sme se nanositi šteta javnim putevima ili ugrožavati normalno odvijanje i bezbednost saobraćaja (nanošenjem zemlje i blata na kolovoz, deponovanjem građevinskog i drugog materijala pored puta, zadržavanjem vozila i dr.).

Cevovode postaviti ispod javnog puta državnog ranga na označenim ukrštajnim mestima, kroz zaštitnu cev.

Temeljne jame za bušenje trupa puta (kada se primenjuje ovaj način prelaska), odnosno rovovi i šahte iz kojih će se vršiti prelaz kroz trup puta treba da budu locirani na ivici putnog pojasa ili minimum 3,0 m od ivice pružnog pojasa. Odmah po postavljanju zaštitnih cevi propisno zatrpati temeljne jame i radne rovove sa obe strane puta (i industrijske pruge). Zemljišni i zaštitni pojas moraju da se dovedu u prvobitno stanje, a mesta prodora vidno i trajno obeleže odgovarajućim belegama po ivici putnog pojasa.

U slučaju izgradnje i eventualne rekonstrukcije javnog puta ili drugih radova na zaštiti konstrukcije ili povećanju bezbednosti saobraćaja, ako se ne mogu izvoditi bez izmeštanja kablova, cevovode blagovremeno izmestiti, odnosno prilagoditi novim uslovima.

Ukrštanje trase, odnosno prelaz preko stalnih i povremenih vodotoka izvesti upravno na vodotok.

Prelaz preko vodotoka izvesti ispod dna korita na dubini od 1,5 m kod neregulisanih, odnosno 1,0 m kod regulisanih vodotoka. Na mestima gde postoje zaštitni nasipi pored korita reke izvršiti mehaničko utiskivanje zaštitne cevi ispod trupa nasipa bez prekopavanja istih.

Ukoliko se prelaz planira vazdušno, predvideti posebnu noseću konstrukciju ili ispitivanjem i proračunima dokazati mogućnost kačenja svih ili nekog od cevovoda za postojeće konstrukcije (pločasti ili cevasti propusti kod saobraćajnica).

Tokom ugradnje – polaganja zaštitne cevi ne sme se smanjivati proticajni profil vodotoka, remetiti normalan protok, pogoršati postojeći režim voda, niti nanositi šteta i oštećenje obalama i vodnim objektima.

Trasa se ukršta sa drugim visokonaponskim i niskonaponskim kablovskim i vazdušnim elektroenergetskim vodovima, odnosno vodi paralelno sa njima. U planskom obuhvatu postoje objekti prenosne mreže.

Radove na trasi treba izvoditi uz pribavljenu saglasnost i u saradnji sa nadležnim elektrodistributivnim preduzećima radi zajedničkog određivanja elektroenergetskih vodova i njihovog obezbeđivanja, uz poštovanje zapisnika o usklađivanju komunalnih infrastruktura i propisa i preporuka operatora distributivnog sistema.

Trasu projektovati uz primenu svih zaštitnih mera da bi se obezbedili postojeći elektroenergetski vazdušni i kablovski vodovi u pogledu ukrštanja odnosno paralelnog vođenja, shodno važećim tehničkim propisima i preporukama i to:

Ukrštanje sa elektroenergetskim kablovima izvodi se pod uglom od 90º; dubina polaganja druge infrastrukture u zaštitnoj cevi mora da bude veća od dubine položenih elektroenergetskih kablovskih vodova. Vertikalna udaljenost na mestu

––––––––

61 Kod državnih puteva izvan naseljenog mesta ovo rastojanje se uvećava na 3,0 m.

ukrštanja mora biti 0,3–0,5 m. Mesta ukrštanja obezbediti uvlačenjem u zaštitne cevi. Paralelno vođenje trase sa podzemnim elektroenergetskim kablovima napona do 10 kV dozvoljeno je na minimalnom rastojanju od 0,5 m, a preko te vrednosti na minimalnom rastojanju od 1,0 m.

Na delovima gde se trasa postavlja paralelno sa postojećim elektroenergetskim kablovskim vodom, iskop rova vršiti isključivo ručno, uz maksimalnu opreznost.

Uslovi za vodovod i kanalizaciju su:

– radovi na polaganju trase mogu otpočeti samo uz pismenu saglasnost i prethodno obezbeđen nadzor predstavnika ovlašćenog javnog komunalnog preduzeća, s obzirom na mogućnost da se na trasi nalaze vodovodne cevi koje nisu dokumentacijski evidentirane i nakon obeležavanja mesta ukrštanja;

– prilikom kopanja rova za trasu, otkopavanje vršiti ručno do peska ili do cevi, pa nakon sagledavanja stvarnog stanja preduzeti zaštitu cevi, za njeno eventualno potkopavanje, a po posebnim uslovima nadležnog javnog komunalnog preduzeća;

– eventualno izmeštanje vodovodnih cevi može se vršiti samo po odobrenju i prema posebnim uslovima nadležnog komunalnog preduzeća;

– ukrštanje se može izvesti na minimalno 8 m od šahti;

– pri izvođenju radova na iskopu i polaganju cevovoda u zoni magistralnog cevovoda vodosnabdevanja nije dozvoljen pristup teškoj mehanizaciji.

Uslovi za ostalu komunalnu infrastrukturu su:

– trasa se, naročito u naseljenim zonama, ukršta sa objektima i mrežom komunalne infrastrukture;

– ukrštanje sa mrežom komunalne infrastrukture vršiti, po pravilu, pod uglom od 90º, sa vertikalnim rastojanjem od 0,5 m;

– za paralelno vođenje trase sa ostalim komunalnim infrastrukturnim objektima, odstojanje osa trase ne treba da je manje od 1,0 m, ukoliko posebnim uslovima nije drugačije naznačeno.

Deo dokumenta je u pripremi i može se videti po objavljivanju celog dokumenta u Pravnoj bazi.
Celom dokumentu se može pristupiti preko taba "otvori relacije" ili "otvori prečišćen tekst".

Skica 9: Karakteristični izgled rova za polaganje energetskog i telekomunikacionog kabla

11.5.3.3. Pravila uređenja i pravila građenja za pumpnu stanicu za podizanje pritiska na k.p. br. 766/2, KO Ćirikovac

Pumpna stanica za podizanje pritiska (u daljem tekstu: PSP) je objekat potreban za nadoknadu hidrauličkog pada pritiska u cevnoj mreži sistema daljinskog grejanja Požarevca i okolnih naselja (Kostolac selo, Kostolac grad, Petka, Klenovnik i Ćirikovac). Trenutno se protok grejnog fluida u sistemu daljinskog grejanja Požarevca i okolnih naselja obezbeđuje cirkulacionim pumpama u izemnjivačko-pumpnoj stanici (IPS) u TE-KO „A” u Kostolcu i to sa dve od tri ugrađene cirkulacione pumpe. Kapacitet ovih cirkulacionih pumpi u zbiru je oko 3000 m3/h. Za sada su u pogonu dve cirkulacione pumpe u paralelnom radu sa kapacitetom oko 2000 m3/h od kojih Požarevcu pripada 1150 m3/h. Elektromotori ovih cirkulacionih pumpi su izvedeni na 6 kV, a električna snaga je 500 kW, a nisu regulisani i rade kaskadno.

Razmenjivači toplote, cevni sistem i armatura, u sistemu daljinskog grejanja Požarevca i okolnih naselja, su nazivnog pritiska 16 bar. Pri konačnom protoku od 3.000 m3/h, pad pritiska u mreži, od izvora do Požarevca i nazad do izvora (Kostolac–Požarevac–Kostolac), iznosi 48 bar. S obzirom na nazivni pritisak sistema, nije moguće ovaj pad pritiska nadoknaditi na jednom mestu centralno, već je potrebno nadoknadu izgubljenog pritiska ostvariti dislocirano na mreži. Za te potrebe treba izgraditi PSP na desetom kilometru od Kostolca, na ulazu u Požarevac, na granici Požarevca i Ćirikovca kod trafo stanice „Požarevac 1”.

PSP čine mašinska oprema, cirkulacione pumpe i cevovodi, elektro napajanje i upravljanje. PSP je potrebno snabdeti elektro napajanjem i to iz dva izvora sa 35 kV dalekovoda i trafostanicom na 6 kV i 0,4 kV. Za smeštaj predmetne opreme potrebno je izgraditi građevinske objekte potrebnih gabarita koja je definisana za ovu. Lokacija PSP je definisana prema padu pritiska i blizini izvora elektro napajanja. Za sve objekte na parceli potrebno je izgraditi i pristupne saobraćajnice internog karaktera sa površinama za manevrisanje i parkiranje vozila. Preporučuje se da pojedinačni objekti budu izgrađeni kao montažno-demontažni. Težiti jednostavnijoj zanatskoj obradi.

Dispozicija pojedinačnih objekata i uređenih platoa, skladišnih i manipulativnih, uslovljena je tehnološkim zahtevima i potrebnim internim komunikacijama, ali uz neophodno poštovanje sledećih zahteva: rastojanja pojedinačnih zgrada ne smeju biti manja od najnižih kriterijuma za očekivane efekte (rušenje, požar); posebnu pažnju obratiti na bezbednosne pojase između objekata kojima se sprečava širenje požara; i pristup objektima sa saobraćajnica ne sme biti sprečen nadstrešnicama i drugim preprekama.

Trasa vrelovoda Kostolac–Požarevac je ivicom predmetne parcele. Vrelovod će biti uklopljen u objekat PSP. U koridoru nadzemnog vrelovoda, na propisanom rastojanju i uz saglasnost JKP u odgovarajućem rovu polaže se priključni elektrovod u sistemu Solarne elektrane „Petka”.

12. Izmene i dopune pravila uređenja i pravila građenja koje se odnose na zaštitu od podzemnih voda i prateće infrastrukturne objekte

12.1. Uvodne napomene

Strategijom razvoja energetike Republike Srbije do 2025. godine sa projekcijama do 2030. godine („Službeni glasnik RS”, broj 101/15), kao i drugim dokumentima strateškog, razvojnog i programskog karaktera na korporativnom62, sektorskom do nacionalnog nivoa, predviđena je kao prioritetna aktivnost izgradnja novih termoenergetskih kapaciteta na ugalj snage 700 MW do 2025. godine, od čega izgradnja bloka B3 u TE „Kostolac” snage 350 MW do 2020. godine. Elektroenergetska, ali i ukupna energetska bezbednost zemlje obezbeđuje se i modernizacijom revitalizacijom i ekološkim unapređenjem termoenergetskih blokova snage preko 300 MW, TE „Kostolac” B1 i B2 (usklađivanje sa Direktivom o velikim ložištima u prethodnom periodu od 2014. godine kao PK.2 Prva faza paket projekta Kostolac B, za šta je planski osnov obezbeđen u Prostornom planu; otvaranje druge faze realizacije Paketa projekata započeto potpisivanjem ugovora o zajmu za kredit.63) i funkcionisanjem, u skladu sa Uredbom o graničnim vrednostima emisija zagađujućih materija u vazduh iz postrojenja za sagorevanje, Prilog 1. Granične vrednosti emisija za velika postrojenja za sagorevanje („Službeni glasnik RS”, broj 6/16) termoenergetskih blokova snage ispod 300 MW (Kostolac A1 i A2), čije je ukidanje predviđeno za period od 2018. do 2024. godine64.

––––––––

62 Studija Dugoročni program eksploatacije uglja u ugljonosnim basenima EPS, Knjiga 2 Dugoročni program razvoja eksploatacije uglja u Kostolačkom ugljonosnom basenu, Centar za površinsku eksploataciju d.o.o., Beograd, Geoing Group d.o.o., Beograd, 2016.

63 Zakon o potvrđivanju Ugovora o zajmu za kredit za povlašćenog kupca za drugu fazu paket projekta Kostolac-b, „Službeni glasnik RS – Međunarodni ugovori”, broj 2/15.

64 u skladu sa Nacionalnim planom za smanjenje emisija, što znači da će postrojenja biti tretirana u grupi, a ne pojedinačno, uz poštovanje odrednica Direktive o velikim ložištima, Direktive o industrijskim emisijama (IED), Zaključaka o najboljim dostupnim tehnikama (Best Available Techniques, BAT) za velika postrojenja za sagorevanje (usvojeni u EU, 2017. godine), na način kako je definisano Odlukom Ministarskog saveta (2016.) o spisku postrojenja koje mogu biti predmet ograničenog izuzeća („opt-out”), odnosno, mogu nastaviti da rade najviše 20.000 sati posle 1. januara 2018. godine, ako operator odluči da počne sa ovim režimom tog dana; ukoliko postrojenje dostigne 20.000 radnih sati, ono mora biti zatvoreno i pre 31. decembra 2023.

S tim u vezi kao prioritetna aktivnost u Kostolačkom ugljenom basenu realizovaće se proširenje kapaciteta na površinskom kopu „Drmno”, odnosno postepeno povećavanje proizvodnje uglja za dostizanje kapaciteta od 12 miliona tona uglja godišnje, uz završetak investicionih aktivnosti iz prethodnog perioda za kapacitet od devet miliona tona uglja godišnje. Dugoročnije gledano, predviđa se aktiviranje proizvodnje na drugim površinskim kopovima (Ćirikovac, zapadni deo kostolačkog basena).

12.2. Kratak prikaz postojećeg stanja, načina korišćenja prostora i osnovnih ograničenja

Završetkom investicione izgradnje kopa Drmno na 9 x 106 t uglja godišnje kao i povećanjem na 12 x 106 t uglja godišnje, omogućava se sigurno snabdevanje postojećih termoenergetskih blokova TE Kostolac A i Kostolac B ukupne instalisane snage 1007 MW, kao i snabdevanje buduće termoelektrane TE Kostolac B3 snage 350 MW ugljem prosečnog kvaliteta 9800 kJ/kg, tokom čitavog projektovanog eksploatacionog veka termoenergetskih kapaciteta, usklađenog sa Nacionalnim planom za smanjenje emisija.

Površinski kop „Drmno” je jedini aktivni kop u Kostolačkom ugljenom basenu u njegovom istočnom delu. Konačna kontura površinskog kopa je određena na osnovu sledećih ograničenja prostornog karaktera:

– položaj objekata TE „Kostolac B” i arheološkog nalazišta Viminacijum (Odluka o utvrđivanju lokaliteta Viminacijum u ataru sela Stari Kostolac za arheološko nalazište, „Službeni glasnik RS”, broj 102/09);

– uređeno korito reke Mlave;

– reka Dunav, odnosno uspostavljanje zaštitnog pojasa širine 500–700 m od njene obale u kojoj zoni je predviđeno uređenje saobraćajnog koridora državnog značaja u postplanskom periodu;

– istočna granica je određena na terenu (idući od severa ka jugu) ostavljanjem zaštitnog pojasa šumskih i poljoprivrednih površina minimalne širine 800 m do granice građevinskog područja naselja Kličevac;

– na jugu granica isklinjenja ugljenog sloja odnosno granica bilansnih rezervi.

U uslovima povećanja kapaciteta proizvodnje uglja neophodno je sukcesivno zauzimanje zemljišta za potrebe rudarskih aktivnosti osnovnih i pratećih, s tim što front radova na uglju i otkrivci neće napredovati na ovim površinama do 2030. godine, u pravcu severa na prostor do konačne konture kopa.

Površine namenjene ovim aktivnostima pretežno su poljoprivredno zemljište ispresecano meliorativnim i zaštitnim kanalima. U manjoj meri prisutne su šume poljskog jasena i veštački podignute sastojine topola (oko 48 ha ukupno) osnovne namene: proizvodnja tehničkog drveta. Ovim šumama gazduje JP „Srbijašume”, Beograd, ŠG „Severni Kučaj” – Kučevo, preko ŠU „Požarevac”. Gazdinska jedinica „Ostrvo” (na teritoriji grada Požarevca 2023,32 ha65), kojoj pripadaju ove šume, nalazi se u popisu šuma i šumskog zemljišta u okviru Severnokučajskog šumskog područja, pripada Braničevskom okrugu i šumskoj oblasti Istočna Srbija. Prema odredbama Zakona o šumama i Pravilnika o sadržini osnova i programa gazdovanja šumama, godišnjeg izvođačkog plana i privremenog izvođačkog plana gazdovanja privatnim šumama („Službeni glasnik RS”, br. 122/03 i 145/14 – dr. pravilnik) izrađena je i u primeni „Osnova gazdovanja šumama za GJ „Ostrvo” (2018–2027)”, Biro za planiranje i projektovanje u šumarstvu Beograd, 2017. Što se unutrašnje otvorenosti tiče, javni primarni kamionski put sa kolovoznom konstrukcijom Kličevac – Dunav je izvan granice prostorne celine.

Gazdinska jedinica „Ostrvo” je u sastavu lovišta „Hrastovača” ukupne površine 3114,00 ha, ustanovljenog Rešenjem o ustanovljenju lovišta „Hrastovača” („Službeni glasnik RS”, br. 21/94 i 11/95) – Rešenje Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede broj 324-02-283/1-93-06 i ispravka Rešenja o ustanovljenju br. 234-02-00381/1-93-06. Na osnovu podataka i uvida na terenu (brojno stanje divljači na osnovu prolećnog brojanja 2017. godine) u aktuelnoj osnovi gazdovanja šumama (OGŠ) konstatuje se da je broj divljači neznatan. Za ovo lovište urađena je Lovna osnova sa važnošću do 31. marta 2019. Na pravcu razvoja planiranih rudarskih aktivnosti su i objekti poljoprivrednog kombinata „Hrastovača”, zemljište kojim upravlja JP „Srbijašume”.

––––––––

65 U proteklih deset godina površina gazdinske jedinice se smanjila za 1845,7 ha od čega je JP EPS korisnik na površini od 1616,58 ha.

Granicom prostorne celine obuhvaćeno je oko 842 ha teritorije grada Požarevca na području GO Kostolac, KO Kostolac selo i to cele k p. br. 730, 731, 732, 774, 779 i 785, kao i obuhvaćeni delovi katastarskih parcela k.p. br. 780, 781, 783, 775, 773, 771/2, 771/4, 770, 739, 742, 729, 728, 727, 726, 724 i 723. Granica je utvrđena kao neprekinuta linija sa zapadne strane po granici Prostornog plana područja posebne namene arheološkog nalazišta Viminacijum („Službeni glasnik RS”, broj 14/15) (A1–A2 i A6–A7), sa severne strane iza konačne konture kopa sa obodnom saobraćajnicom i vodonepropusnim ekranom po obimu kopa (A7–A28), sa istočne strane po liniji između tačaka A28 i A30 i sa južne strane po granici prostorne celine Kompleks površinski kop Drmno – stanje 2022. godine za koju su pravila uređenja i pravila građenja utvrđena u Prostornom planu (A39 do početne tačke). Između tačaka A2 i A6 granica prostorne celine obuhvata I fazu izmeštanja Dunavca. U drugoj fazi izmeštanja između tačaka A7 i A34 formira se novi uliv Dunavca u zaštitni kanal (4 -5).

12.3. Planirana namena prostora

Na obuhvaćenim površinama planirani su rudarski radovi i izvođenje rudarskih objekata u tehnološkom procesu i objekata rudarske tehničke infrastrukture, pre svega zaštita kopa od površinskih i podzemnih voda, uspostavljanje novih lokacija pratećih objekata i pomoćnih tehničkih sistema i izgradnja novih elektroenergetskih objekata od kojih je najznačajniji TS „Rudnik 5” (110/6 kV, 2x16 MVA) sa koridorom dalekovoda naponskog nivoa 110 kV TS „Rudnik 3” – TS „Rudnik 5”. Do konačnog zatvaranja površinskog kopa (okvirno oko 2052. godine) površine će se sukcesivno zauzimati u postplanskom periodu radi pomeranja fronta rudarskih radova na uglju i otkrivci i odlaganju jalovine u unutrašnje odlagalište, sve uz njegovu kontinuiranu rekultivaciju.

Detaljne namene u prostoru se uspostavljaju prema rešenjima iz studijske i projektne dokumentacija za radove i objekte, a koja se izrađuje prema Zakonu o rudarstvu i geološkim istraživanjima i u skladu sa odgovarajućim dozvolama koje izdaje Ministarstvo rudarstva i energetike. S obzirom na to da je kompleks površinskog kopa dinamična celina, detaljne namene se permanentno menjaju u skladu sa dinamikom pomeranja fronta otkopa.

Na osnovu stručnih sagledavanja datih kroz studijsku i programsku dokumentaciju za PK „Drmno” i drugih podataka dostavljenih od strane stručnih službi TE-KO izdvojene su, kao prioritetne, aktivnosti koje će se do 2030. godine odvijati u okviru ove prostorne celine i prostorne celine Kompleks PK Drmno – stanje 2022. godine.

U periodu 2018–2030. godine kontinuirano u obe celine odvijaće se sledeće rudarske aktivnosti:

– istražni geološki radovi;

– rešavanje imovinskih odnosa za potrebe napredovanja rudarskih radova i investicionih objekata;

– izrada pristupnih saobraćajnica;

– rekultivacija degradiranih površina na unutrašnjem odlagalištu PK „Drmno”;

– obezbeđivanje prostora za odlaganje gipsa u unutrašnjem prostoru odlagališta PK „Drmno”;

– odlaganje pepela i šljake u prostoru unutrašnjeg odlagališta PK „Drmno”;

– izrada glavnih i poprečnih drenažnih kanala u podini uglja za dreniranje unutrašnjeg odlagališta.

Druge prioritetne aktivnosti predstavljaju sledeći radovi:

– izrada trafostanica TS Rudnik 4 i TS Rudnik 5 i dalekovoda naponskog nivoa 110 kV za napajanje ovih trafostanica, 2018. i 2019. godine;

– izrada vodonepropusnog ekrana 2018–2025. godine sa izmeštanjem dela zaštitnih kanala u priobalju Dunava (4-5 i 4-3);

– izrada zapadnog gravitacionog cevovoda (u daljem tekstu: ZGC), 2018–2020. godine;

– produžetak novoizrađenog korita Dunavca od kanala K-1 do kanala K- 4-5, II faza 2020–2025. godine;

– izrada linija bunara: LC-XVI, LC-XVII, LC-XVIII, LC-XIX, LC-14, LC-14I, LC-14II i LC -14III 2018–2030;

– izrada obodnih linija bunara po konturi kopa (ŠLA, LC XI’ – nastavak sa istočne i zapadne strane kopa) 2020–2022. godine;

– izrada cevovoda od vodosabirnika u starom koritu reke Mlave do šahti ZGC, 2019. godine;

– izrada saobraćajnice po konturi kopa Drmno 2019–2020. godine;

– izmeštanje postojećeg kontejnerskog naselja Drmno (zapad) prema severu, prateći dinamiku razvoja kopa 2020–2021. godine;

– izrada novog spojnog kanala K-4-3 u okviru druge faze sa istočne strane kopa 2021. godine;

– izmeštanje poljoprivredne ekonomije PP „Hrastovača”, 2022–2024. godine;

– izmeštanje postojećeg kontejnerskog naselja (istok) napred prema Dunavu, prateći dinamiku razvoja kopa 2025–2026. godine.

12.4. Pravila uređenja i pravila građenja

Obuhvaćene površine se uređuju kao javne površine namenjene rudarskim aktivnostima od javnog interesa, tako da se za nepokretnosti unutar granice prostorne celine može utvrditi javni interes za eksproprijaciju i javni interes za administrativni prenos.

Odredbama Zakona o šumama, kada to zahteva javni interes utvrđen posebnim zakonom ili aktom Vlade, promena namene šuma i šumskog zemljišta se vrši bez naknade. Promena namene šuma i šumskog zemljišta prema članu 10. stav 1. tačka 6) Zakona o šumama moguća je i samo na osnovu saglasnosti nadležnog ministarstva radi eksploatacije mineralnih sirovina, ako je površina šuma i šumskog zemljišta za ove namene manja od 15 ha, ali uz naknadu u visini petostruke vrednosti šume čija namena se menja. Uz zahtev za davanje saglasnosti za prenamenu podnosi se u ovom slučaju projekat rekultivacije.

Po granici ove prostorne celine uspostavlja se osnovna regulacija, odnosno razdvajanje površina namenjenih rudarskim aktivnostima od javnog interesa i drugih namena u susednom području.

S obzirom na to da PK „Drmno” u tehničkom i organizacionom smislu funkcioniše kao povezani i jedinstven celoviti kompleks i da se pojedinačne aktivnosti odvijaju istovremeno u obe celine, pravila uređenja i pravila građenja (uključujući i pravila parcelacije i preparcelacije) koja su već utvrđena u Prostornom planu za ovaj površinski kop, unutrašnje odlagalište i za pojedinačne objekte i infrastrukturne koridore za koje se uspostavljaju unutrašnje regulacije, važe i za uređenje i građenje u ovoj prostornoj celini.

Na površinskom kopu „Drmno”, za eksploataciono odvodnjavanje krovinskih naslaga uglja i zaštitu od priliva podzemnih voda u radno područje kopa, predviđeni su objekti odvodnjavanja – drenažni bunari, drenažni kanali, odvodni cevovodi i vodonepropusni ekran. Bunari su locirani kao linijske baraže oko granica površinskog kopa i ispred otkopnog fronta.

Sistem zaštite od podzemnih voda na površinskom kopu Drmno je kombinovanog tipa, odnosno sastoji se iz drenažnih bunara, vodonepropusnog ekrana, etažnih kanala, vodosabirnika i pumpnih stanica. Osnovu čine baraže bunara koje su postavljene po konturama eksploatacionog polja. Na jugu je urađen vodonepropusni ekran u dužini od oko 2.625 m.

Bunari dreniraju sve vodonosne horizonte u povlati III ugljenog sloja sa zadatkom obaranja nivoa podzemnih voda, tako da visina procurivanja vode bude maksimalno 1 m od povlate uglja u profilu otkopavanja. Baraže bunara po obodu površinskog kopa su stalne, dok su baraže upravne na pravac napredovanja fronta radova privremenog karaktera.

Baraže bunara se sastoje iz jedne ili dve linije. Rastojanje između baraža „C” linija iznosi oko 500 m, dok rastojanja između dve linije u baraži bunara iznosi oko 50 m. Bunari u liniji su udaljeni jedan od drugog od 70 do 150 m. Dubine bunara se kreću od 32 do 145 m, u zavisnosti od lokacije. Dubine rastu idući prema severozapadu. Svi bunari su rađeni kao savršeni66, do dubine od 6 do 10 m unutar III ugljenog sloja. Ispumpane vode iz sistema zaštite površinskog kopa Drmno od podzemnih i površinskih voda odvode se van područja površinskog kopa, u konačne recipijente (Mlava, Dunav). Za zaštitu unutrašnjeg odlagališta od podzemnih voda postavljaju se na jugozapadu baraže bunara, ekran na jugu i jugoistoku i bunari na istoku. Potrebno je da budu uvek u radu.

––––––––

66 Savršeni bunari su oni kod kojih je vodoprijemni deo bunara do vodonepropusne podloge izdani.

S obzirom na to da će rudarskim radovima tokom 2018. godine u potpunosti biti presečeno korito Dunavca, bilo je potrebno izraditi novi deo korita koji će se spojiti sa Kanalom 4–1 ispred rudarskih radova na severnoj strani. Usvojeno je tehničko rešenje odvodnjavanja priobalja Dunava (prema Tehničkom rudarskom projektu odvođenja voda po zapadnoj granici PK Drmno sa implementacijom odvođenja voda u novi deo Dunavca, Terragold&CO d.o.o. Beograd, 2016), gde se predviđa novi spojni kanal 4 (novo korito Dunavca sa zaštitnim nasipom) između nekadašnjeg Dunavca koji se pregrađuje zemljanom vodonepropusnom pregradom po celoj dužini nekadašnje uređene inundacije i postojećeg kanala 4–1 u I fazi, a kasnije u II (konačnoj) fazi produženje kanala Novi spojni 4 do kanala 4–5. Minimalna širina profila kanala sa zaštitnim nasipom je 35 m. Napredovanjem fronta rudarskih radova površinskog kopa Drmno na sever, tokom 2018. godine, presecanjem Dunavca, stvaraju se tehnički uslovi za preusmeravanje voda u sistem postojećih drenažnih kanala koji gravitiraju crpnoj stanici Zavojska.

Od mesta presecanja, Dunavac će izgubiti sadašnju ulogu recipijenta voda sa nižih delova krajnjeg zapadnog dela terena pored regulisanog korita Mlave i severozapadnog dela područja na ušću regulisanog korita Mlave u Dunav i delom pored Dunava. Koncepcija odvodnjavanja površinskog kopa Drmno u aluvijalnom delu područja predviđa izradu ekrana kao meru zaštite kopa od voda iz aluvijalnog vodonosnog sloja. Ovo tehničko rešenje zahteva rekonstrukciju postojećih drenažnih kanala za zaštitu od visokih nivoa podzemnih voda. Na ovaj način bi se izbegla prevlaženost nižih delova terena između konture površinskog kopa Drmno, Mlave i Dunava.

Vodonepropusni ekran se sukcesivno gradi po istočnoj, zapadnoj i konačnoj severnoj konturi kopa radi sprečavanja prodiranja provirnih voda iz vodotoka i njihovih aluviona u prostor kopa. Ekran se izvodi kao betonski, moguće uz dodatak bentonitskih smeša za formiranje injekcione zavese. Širina kanala je 0,8 m odnosno 1,0 m, a dubina promenljiva po deonicama od 14,8 – 54,50 m. Prema prognoznim proračunima izgradnjom ekrana umanjuje se prodor vode u radilište u obimu od oko 50%, s tim što nema uticaja na hidrauličke i hidrodinamičke uslove na susednim delovima područja, a time i na obaranje nivoa podzemne vode i eventualna sleganja tla u vezi sa tim.

TS „Rudnik 5” je transformatorska stanica sa spoljnim klasičnim postrojenjem sa pet polja i jednim sistemom sabirnica, transformacijom 110/6 kV, 2x16 MVA sa 6 kV-nim unutrašnjim postrojenjem, preko 110 kV dalekovoda dužine oko 3 km priključena na TS „Rudnik 3”. Posebno pripremljen i isplaniran plato površine oko 33 a uređuje se kao ograđena i osvetljena lokacija za izgradnju objekta sa prostorijom za smeštaj posade. Predviđeno je priključenje na sistem daljinskog upravljanja.

12.4.1. Opšti i posebni uslovi i mere zaštite prirodnog i kulturnog nasleđa, rekultivacije, životne sredine i života i zdravlja ljudi

Osnovni rizici u vezi sa planiranim aktivnostima odnose se na stabilnost unutrašnjeg odlagališta, realizaciju sistema odvodnjavanja (pri čemu se ima u vidu stanje nakon velikih poplava iz 2014. godine) i mali, ali uvek prisutni rizik od tehničkih akcidenata, uključujući udesne situacije u vezi sa prisutnim motornim uljem i iskorišćenom ambalažom do predaje ovlašćenom kupcu – operateru. U vezi sa posipanjem solju bermi i internih puteva u uslovima jakog snega i kiše treba predvideti odgovarajući kvalitet materijala odvodnih cevovoda i potrebna uzorkovanja na mestima ispuštanja u konačni recipijent.

Za pojedinačne objekte i aktivnosti planirane unutar granice prostorne celine, u skladu sa Vodnim uslovima br. 325-05-00560/2017-07 izdatim 15. novembra 2017. godine od strane Republičke direkcije za vode, a koje mogu uticati na vodni režim, potrebno je ishodovati vodna akta u posebnom postupku.

Doslednom primenom standarda kvaliteta i standarda u upravljanju rizicima po životnu sredinu, ovi i drugi mogući uticaji će se staviti pod kontrolu.

S toga je neophodno uspostavljanje programa integrisanog upravljanja zaštitom životne sredine na prostoru, za sada istočnog dela Kostolačkog basena, u pogledu zaštite voda, zaštite zemljišta, zaštite vazduha, upravljanja rudarskim otpadom i monitoringa životne sredine. U program uključiti praćenje stanja zdravlja stanovništva u okruženju, odnosno podršku odgovarajućim programima na lokalnom i regionalnom nivou. Za potrebe izrade programa utvrditi nulto stanje i tako definisati zonu uticaja površinskog kopa.

Treba voditi računa o kumulativnom uticaju termoenergetskih objekata.

Ugrožavanje životne sredine je moguće usled emitovanja i prisustva buke, ali treba imati u vidu da intenzitet emitovane buke znatno i relativno brzo opada sa povećanjem rastojanja od izvora buke (od 80 dB na izvoru buke do čak 5 dB na 500 m od kopa). Buka potiče od rudarskih aktivnosti na kopu. Najveći uticaj na emisije buke daju: rotorni bageri za otkrivku i ugalj, trakasti transporteri otkrivke i uglja, sistemi za odlaganje otkrivke, pomoćna mehanizacija i stanice za utovar uglja. Sa druge strane, emisije buke su stalne, pošto rudnici rade 24 časa dnevno, uključujući dane vikenda i državnih praznika, pa dugotrajno izlaganje i nižim nivoima buke može dovesti do neuroloških i kardiovaskularnih smetnji kod zaposlenih, mada ne postoje pouzdani dokazi za slučaj prenošenje buke iz radne u životnu sredinu. Potrebno je predvideti merenje nivoa buke u zoni uticaja površinskih kopova za potrebe monitoringa životne sredine.

Iako manjeg značaja, neki od psihološko-afektivnih uticaja, kao što je osvetljenost ili promena pejzažnih karakteristika, mogu izazvati negativne posledice po stanovništvo u okruženju površinskih kopova.

Rudničke prašine, koje nastaju eksploatacijom i preradom uglja i spadaju u industrijske prašine, pod određenim uslovima (vetar, vlažnost, atmosferski pritisak) iz radne sredine lako dospevaju u okruženje, a u atmosferi izdvojene kao tzv. industrijski aerosoli negativno utiču na razvoj biljnog i životinjskog sveta i zdravlje ljudi. Pored dejstva izazvanog udisanjem, prašine mogu delovati na čovečiji organizam preko kože. Negativno se odražavaju na disajne puteve (antrakoza i druge fiziološke promene na plućima izazvane ugljenom prašinom) i sluzokožu usta, očiju i nosa. Izazivaju alergije i zatvaranje pora na koži. Tvrde mineralne prašine imaju abraziono dejstvo na zube i desni. S obzirom na konfiguraciju i udaljenost mogućih receptora ne očekuje se ovaj uticaj.

Prilikom otkrivanja uglja postoji opasnost od požarnih gasova izdvojenih u vazdušnu sredinu, s obzirom na to da se primenjuju mašine velikih instalisanih snaga, a transport jalovine se obavlja gumenim trakama velikih dužina.

U završnoj fazi, planirani razvoj kopa „Drmno” jednim delom zahvata područje definisano „Emerald mrežom”. Druga područja od značaja za zaštitu prirode (IBA područja – zona Dubovac–Ram; Ramsarsko područje „Labudovo okno” i PBA područje u zoni zaštite Specijalnog rezervata prirode „Deliblatska peščara”) nalaze se izvan granice prostorne celine i izvan konačne konture kopa.

S obzirom na zakonske okvire i Nacionalnu strategiju za aproksimaciju u oblasti životne sredine za Republiku Srbiju („Službeni glasnik RS”, broj 80/11) i Nacionalnu strategiju održivog korišćenja prirodnih resursa i dobara („Službeni glasnik RS”, broj 33/12) potrebno je dosledno sprovoditi uslove i zahteve Zavoda za zaštitu prirode Srbije.

13. Pravila uređenja i pravila građenja za pristupnu saobraćajnicu do robnog pristaništa

13.1. Polazne osnove

Za potrebe uspostavljanja saobraćajnog priključka lučkog područja, odnosno robnog pristaništa „Kostolac” koje će JP EPS, Ogranak TE-KO „Kostolac” koristiti za svoje potrebe, u fazi građenja i eksploatacije, kao i uspostavljanja saobraćajne i povezanosti komunalnom infrastrukturom naselja „Kanal” i postojećih i planiranih objekata na obali i u priobalju Dunava, neophodno je kao prioritetnu aktivnost pre otvaranja radova na izgradnji i uređenju robnog pristaništa realizovati građevinske i druge radove na izgradnji pristupne saobraćajnice.

Radi izgradnje pristupne saobraćajnice prema ovim pravilima uređenja i pravilima građenja uspostavlja se koridor za izmeštanje onog dela Ulice kneza Lazara koji se zauzima za potrebe izgradnje i uređenja robnog pristaništa. Koridor se uspostavlja delimično kroz potcelinu (2) prostorne celine 4. Kompleks TE „Kostolac A” sa robnim pristaništem, a delom po njenoj zapadnoj granici. Sa izmeštanjem gradske saobraćajnice iz lučkog područja, izmešta se i pripadajuća komunalna infrastruktura i kablovski elektrodistributivni razvod.

Tokom radova na izgradnji robnog pristaništa (izgradnja kejskih konstrukcija od čeličnih talpi, nivelacija, odnosno nasipanje peskom i iskop viših delova terena, izgradnja suprastrukture, postavljanje pretovarne opreme, uređaja i dr.), Ulica kneza Lazara na delu od raskrsnice sa Ulicom Nikole Tesle do izmeštenog dela saobraćajnice, koristiće se kao saobraćajna veza gradilišta sa mrežom javnih saobraćajnica, a dalje, po izmeštenom delu trase koristiće se za saobraćajnu i transportnu komunikaciju između istočnog i zapadnog dela gradilišta razdvojenog vodnom površinom Dunavca. Ovi saobraćajni i transportni zahtevi su privremenog karaktera, a biće regulisani putem uspostavljanja privremenog režima saobraćaja i privremene saobraćajne signalizacije, prema odgovarajućem elaboratu – projektu saobraćajne bezbednosti, na način koji se usaglasi sa imaocem javnih ovlašćenja na upravljanju ulicama u GO Kostolac i mesno nadležnim organom saobraćajne policije.

Na deonici Ulice kneza Lazara, dužine oko 320 m, od raskrsnice sa Ulicom Nikola Tesla do deonice ulice po izmeštenoj trasi, neophodno je predvideti radove na pojačanom održavanju, s obzirom na zahteve drumskog transporta pristanišnih tereta, uključujući i neposredne gradilišne potrebe. Finansiranje ovih radova regulisaće se u skladu sa odgovarajućim zakonima.

13.2. Prostorni obuhvat i planirana namena prostora

Ovim pravilima uređenja i pravilima građenja obuhvaćeno je 0,48 ha površine izvan građevinskog područja gradske opštine Kostolac, na teritoriji grada Požarevca i to: cele katastarske parcele 340/2 i 342/3; i delovi katastarskih parcela 333/5, 334/1, 338/1, 342/1, 343/1, 374, 2385 i 2390/3.

Obuhvaćene površine su u javnoj svojini i koriste se za različite potrebe u sistemu JP EPS (TE-KO) ili su u opštoj upotrebi kao delovi ulica (Ulica Desanke Maksimović, Ulica kneza Lazara).

Uspostaviće se nova javna namena obuhvaćenih površina: za izgradnju dela Ulice kneza Lazara po izmeštenoj trasi, odnosno uređenje koridora za izmeštanje dela ulice i pripadajućih distributivnih mreža u obuhvatu granične linije sa sledećim opisom: od tačke K1 je po spoljnoj granici k.p. br. 333/1; između tačaka K2 i K3’ je po spoljnoj granici k.p. br. 340/1; između tačaka K3’ i K3 je po spoljnoj granici k.p. br. 333/5; seče k.p. br. 2390/3 po liniji između tačaka K3 i K4, a zatim je po spoljnoj granici k.p. br. 394; po pravoj liniji između tačaka K5 i K6 seče k.p. br. 394, a potom po liniji između tačaka K6 do K12 seče k.p. br. 2385; po liniji između tačaka K12 i K13 je po spoljnoj granici k.p. br. 374, zatim po liniji između tačaka K13 i K14 je po spoljnoj granici k.p. br. 344, a dalje seče k.p. br. 343/1 do K17; po pravoj liniji između tačaka K17 i K18 seče k.p. br 342/1 i 338/1, zatim po liniji od K18 do K20 seče k.p. br 334/1, a potom menja pravac i seče k.p.br. 2390/1 (sve KO Kostolac grad) do početne tačke.

Za katastarske parcele, cele ili delove, u planskom obuhvatu može se utvrditi javni interes za administrativni prenos.

Sa obuhvaćenih površina, u okviru pripreme za građenje, ukloniće se (izmestiti) deo trase pepelovoda na visokim osloncima, izvršiće se raščišćavanje, što podrazumeva uklanjanje rastinja i rušenje postojećih kolovoza, kao i radovi na nivelacionoj pripremi terena.

Nova saobraćajnica se gradi, odnosno predviđa se njeno pojačano održavanje, kao nastavak Ulice kneza Lazara po približno postojećoj trasi, od ukrštanja sa granicom prostorne celine Kompleks TE „Kostolac A” sa robnim pristaništem (stacionaža km 0 + 000) do priključka lokacije robnog pristaništa i dalje po zemljišnom pojasu Ulice Desanke Maksimović, od nekadašnje raskrsnice, po izmeštenoj trasi sve duž granice lučkog područja. Na stacionaži km 0 + 190, napušta uličnu trasu, skreće u pravcu zapada i izlazi iz prostorne celine ukrštajući se sa njenom granicom na stacionaži km 0 + 220,20. Dalje izmeštena saobraćajnica prati granicu lučkog područja do vraćanja na trasu Ulice kneza Lazara i kratko kroz zemljišni pojas ove ulice stiže do uklapanja u postojeći profil Ulice kneza Lazara na stacionaži km 0 + 386,78.

13.3. Pravila uređenja i pravila građenja

Za potrebe izgradnje pristupne saobraćajnice, odnosno izmeštanja Ulice kneza Lazara sa pripadajućom infrastrukturom, formira se koridor koji se uređuje kao javna saobraćajna površina, tako da se po graničnim linijama koridora između tačaka K1, K2 , K3′ i K3, odnosno K4, K5, K6, K7, K8, K9, K10, K11, K12, K13, K14, K15, K16, K17, K18, K19 i K20 uspostavlja urbanistička regulacija saobraćajnice – ulice.

Iz delova katastarskih parcela prema projektu parcelacije i preparcelacije koji sadrži projekt geodetskog obeležavanja, formiraće se nova građevinska parcela (zemljišni pojas saobraćajnice) i uvesti u evidenciju nepokretnosti prema stvarnoj nadležnosti na upravljanju. Nova parcela se formira radi izgradnje i korišćenja novog dela gradske ulice, kao dobra u opštoj upotrebi u javnoj svojini67 i na način propisan zakonom, odnosno odlukom organa lokalne samouprave kome će se ovo zemljište i objekat dati na upravljanje. S obzirom na to da je zemljište u javnoj svojini, prethodno će se izvršiti pomeranje granice susednih parcela u svojini Republike Srbije po graničnoj liniji koridora K4 – K20.

U regulaciji saobraćajnice, odnosno u koridoru za izmeštanje saobraćajnice izmestiće se ili položiti novi vodovi distributivne mreže (komunalna infrastruktura), koja predstavlja dobro u opštoj upotrebi.

Planirana pristupna saobraćajnica je gradska saobraćajnica – ulica II reda, tako da se svi projektni parametri utvrđuju za računsku brzinu od 40 km/h.

Na delu izmeštene trase, širina ulice je 8,50 m. Poprečni profil ovog dela sadrži kolovoz širine 2 x 3,00 m, jednostranu pešačku stazu širine 1,50 m najpre sa leve strane, a zatim sa desne strane u pravcu rasta stacionaže i obostrane bankine širine 0,50 m. Kosine nasipa i useka se izvode u nagibu 1:2, što odgovara geotehničkim uslovima terena. Poprečni nagib kolovoza u pravcu iznosi 2,5% i on zajedno sa podužnim nagibom formira rezultujući nagib kojim se obezbeđuje odvođenje vode sa kolovoza. U horizontalnim krivinama poprečni nagib iznosi 2,5–4,0 %, a vitoperenje kolovozne ploče vrši se oko unutrašnje ivice kolovoza. Poprečni nagib trotoara iznosi 2,0% i usmeren je ka kolovozu.

Sve kolovozne površine i trotoari oivičene su betonskim ivičnjacima na mestima pešačkih prelaza postavljenim u oborenom položaju kako bi se omogućilo nesmetano kretanje lica sa invaliditetom.

Za odvodnjavanje posteljice u poprečnom nagibu od 4,0% predvideti drenažne rovove. Celom dužinom trase predvideti dopunski iskop za posteljicu, zamenu materijala i izradu kolovozne konstrukcije za teško saobraćajno opterećenje.

Vodovodna mreža

Predviđa se rekonstrukcija vodovodne mreže u sklopu pojačanog održavanja i to od priključka na PVC cevovod u Ulici Nikole Tesla do ulaza u pristanište u dužini od oko 300 m. Predviđa se i izmeštanje postojećeg cevovoda u kolovoz nove (izmeštene) saobraćajnice na 1 m od ivice kolovoza, do priključka na postojeći cevovod u Ulici kneza Lazara. Minimalna dubina polaganja cevovoda od kote terena do temena cevi je 1,5 m. Izmešteni cevovod je polietilenski PE 100 SDR 17, prečnika 160 mm. Cevovod se polaže u rov širine 0,8 m, na peščanu posteljicu od 10 cm i zatrpava peskom do visine od 30 cm iznad temena cevi i sabija ručnim nabijačem do prirodne zbijenosti.

Atmosferska kanalizacija se izvodi, s obzirom na to da u ovom delu Kostolca ne postoji izgrađena atmosferska kanalizacija, kao nezavisan, zatvoren cevni kanalizacioni sistem koji

––––––––

67 Zakon o javnoj svojini

se sastoji iz slivnika, revizionih šahtova, kanalizacionih cevovoda, hidrodinamičkog separatora za prečišćavanje i armiranobetonskih ispusta sa žabljim poklopcem prečišćene vode iz istočnog kraka u kanal za evakuaciju tople vode iz TE „Kostolac A”, odnosno sa izlivom u Kostolački kanal iz zapadnog kraka cevovoda. Cevovod PP DN315 se vodi po osi saobraćajnice. Za gravitacionu kanalizaciju predviđene su korugovane cevi od polipropilena (PP SN8).

Izmeštanje postojećih 10 kV i 0,4 kV elektrodistributivnih vodova predvideti u svemu prema tehničkim uslovima operatora distributivnog sistema „EPS distribucija” d.o.o. Ogranak Elektrodistribucija Požarevac.

Javna rasveta

Napajanje javne rasvete vršiće se iz razvodnog ormana rasvete ROR, koji se nalazi na fasadi novoprojektovane trafostanice 10/0,4 kV u kompleksu pristaništa. Stubovi javne rasvete su čelični konusni, i moraju biti zaštićeni (spolja i iznutra) od korozije vrućim cinkovanjem i opremljeni antivandal bravama, u svemu prema SRPS EN-40 i sa atestom ISO-9001 i sertifikatom CE. Za trofazno napajanje stubova sa svetiljkama projektovani su kablovi tipa XP00 4x25 mm, 1kV. Kablovi se pri prelasku ispod saobraćajnica štite postavljanjem u odgovarajuću PVC cev Ø110 mm. Napojni kabl se polaže u asfaltni trotoar na dubini od 0,8 m.

Izmeštanje postojećih telekomunikacionih instalacija

U neposrednom okruženju nalaze se postojeći IPAN Kanal 2 kao i optički i bakarni kablovi pristupne mreže: privodni optički kabl TOSM 03 (2x6) od račvastog nastavka na uglu ulica Nikola Tesla i Kneza Lazara do IPAN Kanal 2; privodni optički kabl TOSM 03 (2x6) koji je položen od IPAN Kanal 2 do IPAN Kanal 1; bakarni TK 59 150x4x0,4, TK 59 75x4x0,4; TK 59 200x4x0,4; i TK 59 5x4x0,4.

13.4. Opšti i posebni uslovi i mere zaštite kulturnog nasleđa, životne sredine i života i zdravlja ljudi

Prilikom projektovanja i građenja pristupne saobraćajnice i tokom eksploatacije, potrebno je dosledno sprovoditi propisane opšte i posebne uslove i mere zaštite kulturnog nasleđa, životne sredine i života i zdravlja ljudi i bezbednosti na radu, kao i zahteve, mišljenja i uslove imalaca javnih ovlašćenja.

Sa posebnom pažnjom treba regulisati pitanja saobraćajne bezbednosti i to:

– na mestima uklapanja izmeštene trase u postojeće stanje ulice, zbog promene poprečnog profila ulice, odnosno suženja puta sa obe strane (obeležavanje saobraćajnim znakom i dopunskom tablom);

– u toku građenja pristaništa odgovarajućom regulacijom saobraćaja sa merom kratkotrajne obustave javnog saobraćaja, kao i uspostavljanje obaveze održavanja putnog profila, pranja kolovozne površine i uklanjanje nečistoća rasutih sa radnih mašina i vozila u transportu;

– uspostavljanje „zone 30” ili druge mere trajnog ograničenja brzine kretanja vozila.”

Član 4.

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.