RADNA VERZIJA ZAKONA O STOČARSTVU - Tekst propisa
I. OSNOVNE ODREDBE
Predmet uređivanja
Član 1.
Ovim zakonom uređuju se: ciljevi u stočarstvu; subjekti u stočarstvu i njihovi organizacioni oblici; odgajivački ciljevi i sprovođenje odgajivačkih programa; kontrola produktivnosti i očuvanje osobina domaćih životinja; gajenje domaćih životinja; gajenje pčela; akvakultura; gajenje divljači; očuvanje genetskih rezervi domaćih životinja i biološke raznovrsnosti u stočarstvu; proizvodi ribarstva, kao i druga pitanja od značaja za stočarstvo.
Odredbe ovog zakona odnose se na sledeće životinje: goveda; bivole; ovce; koze; konje; magarce; svinje; živinu; kuniće; pčele; gajenu divljač; ribe i druge vodene organizme, kao i druge životinje koje mogu da se gaje (u daljem tekstu: domaće životinje).
Odredbe ovog zakona ne odnose se na kućne ljubimce.
Značenje pojedinih izraza
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) akvakultura jeste gajenje ili uzgoj riba i drugih vodenih organizama korišćenjem tehnika kojima se povećava proizvodnja datih organizama iznad prirodnog kapaciteta životne sredine, ako organizmi ostaju u vlasništvu fizičkog ili pravnog lica tokom faze gajenja i uzgoja do faze ulova i uključujući fazu sakupljanja;
2) banka gena jeste institucionalizovano čuvanje genetskog materijala (semena, jajnih ćelija, embriona, somatskih ćelija i drugog biološkog materijala) radi dugoročnog očuvanja genetičkih resursa domaćih životinja, a po potrebi može obuhvatati i kontrolisano gajenje životinja u živim populacijama;
3) biološka raznovrsnost u stočarstvu predstavlja deo ukupne biološke raznovrsnosti koji obuhvata genetičke resurse, vrste i rase domaćih životinja od značaja za poljoprivredu i ishranu;
4) biotehnologija u stočarstvu podrazumeva sve dozvoljene biotehnološke metode, odnosno postupke pri gajenju domaćih životinja;
5) biološki i genetski testovi jesu postupci za utvrđivanje genetskog potencijala životinja i izvode se u skladu sa propisima, kao i odgajivačkim programima;
6) vlasnik domaćih životinja jeste pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice u čijem je vlasništvu domaća životinja;
7) veštačko osemenjavanje je pravovremeno, instrumentalno unošenje semena za veštačko osemenjavanje u ženske polne organe u cilju oplođenja i obavlja se kao stručni postupak u stočarstvu;
8) vrsta domaće životinje obuhvata sve domaće životinje istog roda koje su sličnih morfoloških i fizioloških osobina i koje međusobno parene daju neograničeno plodno potomstvo;
9) gajenje domaćih životinja jeste skup genetskih i zootehničkih postupaka u cilju ispoljavanja proizvodnog potencijala domaćih životinja;
10) gajenje divljači podrazumeva gajenje divljači u objektima i ograđenim prostorima u cilju proizvodnje mesa i naseljavanja lovišta;
11) genetska rezerva domaćih životinja jeste minimalan broj priplodnih životinja oba pola i/ili količina genetskog materijala (semena za veštačko osemenjavanje, jajnih ćelija, embriona, somatskih ćelija i drugog biološkog materijala), koji moraju biti obezbeđeni i održavani u skladu sa odgajivačkim programom radi očuvanja genetičkih resursa;
12) genetska varijabilnost jeste raznovrsnost gena unutar populacije;
13) genetska vrednost jeste merljiva nasledna karakteristika ili genetska specifičnost priplodne domaće životinje;
14) genetski materijal obuhvata priplodne domaće životinje oba pola, seme za veštačko osemenjavanje, jajne ćelije, embrione ili somatske ćelije;
15) glavni deo jeste deo matične knjige u koji se upisuju ili registruju čistokrvne priplodne domaće životinje koje ispunjavaju uslove za upis sa podacima o svojim precima i, po potrebi, svojim genetskim vrednostima;
16) ekološki normativ jeste dozvoljeno prisustvo domaćih životinja na određenom području pri njihovom gajenju, u cilju zaštite životne sredine;
17) etološki normativ podrazumeva ispunjavanje minimuma uslova koji obezbeđuju dobrobit i karakteristično ponašanje domaćih životinja;
18) životinjski genetički resursi jesu rase, sojevi i linije domaćih životinja, kao i genetički materijal namenjen njihovom očuvanju i održivom korišćenju;
19) zootehničko uverenje jeste odgajivačko uverenje, potvrda ili komercijalna dokumentacija koja se izdaje na papiru ili u elektronskom obliku za priplodne domaće životinje i njihove reprodiktivne materijale i koja sadrže informacije o pedigreu, identifikaciju i, po mogućnosti, rezultate testiranja proizvodne sposobnosti ili procene genetske vrednosti;
20) izvođač veštačkog osemenjavanja je svako pravno lice i preduzetnik koje je registrovano u Registar privrednih subjekata i koje je upisano u Registar pravnih lica i preduzetnika za obavljanje veterinarske delatnosti u skladu sa zakonima koji uređuju oblast zdravlja životinja;
21) klasa jeste horizontalna podela glavnog dela u koju se upisuju čistokrvne priplodne životinje prema svojim genetskim vrednostima;
22) kontrolisano razmnožavanje domaćih životinja jeste osemenjavanje semenom za veštačko osemenjavanje kvalitetnih muških priplodnih grla i presađivanje oplođene jajne ćelije, prirodno parenje kvalitetnim, odnosno odabranim muškim priplodnim grlima, prirodno i veštačko leženje živine i prirodno i veštačko osemenjavanje pčela;
23) linija jeste genetički stabilna i jednoobrazna subpopulacija čistokrvnih priplodnih životinja određene rase;
24) lokalno prilagođene rase jesu rase domaćih životinja koje su nastale na području Republike Srbije ili su se dugoročnim gajenjem i selekcijom prilagodile uslovima područja Republike Srbije;
25) matična knjiga jesu sve matične evidencije, datoteke ili nosači podataka koje vodi odgajivačko društvo koji se sastoje od glavnog dela i, ako odgajivačko društvo tako odluči, jednog ili više dodatnih delova za domaće životinje iste vrste koje ne ispunjavaju uslove za upis u glavni deo;
26) matica riba jeste polno zrela riba, bez obzira na pol;
27) nezakonit, neprijavljen i neregulisan ribolov ili “NNN ribolov” jesu ribolovne aktivnosti koje su nezakonite, neprijavljene ili neregulisane;
28) obeležavanje domaćih životinja jeste postupak označavanja domaćih životinja na trajan način, radi identifikacije, registracije i prikupljanja svih podataka u jedinstven informacioni sistem;
29) objekat za gajenje divljači predstavlja ograđeni prostor na poljoprivrednom ili drugom zemljištu sa pratećim objektima namenjenim za gajenje i reprodukciju divljači;
30) odgajivač je pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje je vlasnik domaće životinje, odnosno lice koje ima pravo čuvanja, gajenja, transporta i korišćenja domaće životinje;
31) odgajivačka organizacija jeste pravno lice čiji je osnovni cilj genetsko unapređenje domaće životinje sprovođenjem odgajivačkog programa;
32) odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje jesu sva udruženja odgajivača, odgajivačke organizacije, obrazovne ustanove i naučnoistraživačke organizacije čija je svrha sprovođenje odgajivačkog programa za čistokrvne priplodne domaće životinje upisane u matične knjige koje oni vode ili uspostavljaju;
33) odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje jesu sva udruženja odgajivača, odgajivačke organizacije, odgajivačnice koje posluju u zatvorenim sistemima proizvodnje ili obrazovne ustanove i naučnoistraživačke organizacije čija je svrha sprovođenje odgajivačkog programa za hibridne priplodne svinje registrovane u odgajivačke registre koje oni vode ili uspostavljaju;
34) odgajivački program jeste skup sistematskih radnji, uključujući upisivanje, selekciju, odgoj i razmenu priplodnih domaćih životinja i njihovih reprodiktivnih materijala, osmišljen i sproveden kako bi se očuvale ili poboljšale željene fenotipske i/ili genotipske osobine u ciljnoj priplodnoj populaciji;
35) odgajivačnica za hibridne priplodne svinje koje posluje u zatvorenom sistemu proizvodnje jeste pravno lice sa odgajivačkim programom u kom ne učestvuju odgajivači ili učestvuje ograničen broj odgajivača koji su u pogledu te odgajivačnice obavezani da od nje prihvataju isporuku hibridnih priplodnih svinja ili da joj isporučuju hibridne priplodne svinje;
36) parenje u srodstvu jeste parenje domaćih životinja koje imaju poznatog zajedničkog pretka;
37) pedigre jeste dokument o poreklu, proizvodnim osobinama i genetskim vrednostima kvalitetne priplodne domaće životinje;
38) plotkinja jeste ocenjena i odabrana domaća životinja ženskog pola koja ispunjava propisane uslove iz odgajivačkog programa;
39) područje za selekciju pčela i matica jeste teritorija na kojoj važe posebni uslovi za držanje i gajenje pčela;
40) priplodna životinja jeste čistokrvna priplodna domaća životinja ili hibridna priplodna svinja;
41) priplodna vrednost jeste procena očekivanog efekta genotipa priplodne domaće životinje na datu karakteristiku kod njenih potomaka;
42) priplodnjak jeste ocenjena i odabrana domaća životinja muškog pola koja ispunjava propisane uslove iz odgajivačkog programa;
43) provenijenca jeste trgovačko ime za priplodnu živinu koju je selekcioner držao u zatvorenom jatu i vršio selekciju tokom pet generacija. Krajnji hibrid takođe ima to ime;
44) proizvodi ribarstva jesu svi proizvodi obuhvaćeni glavom tri i tarifnim brojevima 1604 i 1605 u skladu sa propisom kojim se uređuje usklađivanje nomenklature carinske tarife;
45) pčelinja matica jeste jedina reproduktivno sposobna ženka u pčelinjoj zajednici;
46) pčelinje društvo jesu medonosne pčele, matica i trutovi smešteni u košnici sa pripadajućim saćem tokom proizvodne sezone;
47) pčelinjak jeste skup pčelinjih društava smeštenih u košnicama postavljenim na slobodnom prostoru, odnosno u posebno stabilnom ili montažnom objektu, a može biti ugrađen i u vozilo za prevoz;
48) pčelinja paša jesu medonosne biljke sa kojih pčele sakupljaju nektar, polen i smolaste materije;
49) rasa jeste populacija domaćih životinja koja je dovoljno ujednačena da bi jedna ili više grupa odgajivača koje su se dogovorile da upisuju te životinje u matične knjige sa podacima o njihovim poznatim precima u svrhu reprodukovanja njihovih nasleđenih karakteristika reprodukcijom, razmenom i selekcijom u okviru odgajivačkog programa, smatrale da se razlikuje od drugih domaćih životinja iste vrste;
50) reprodiktivni materijal jesu seme, jajne ćelije i embrioni, kao i matičnjaci pčela, prikupljeni ili proizvedeni od priplodnih domaćih životinja u svrhu asistirane reprodukcije;
51) sparivalište pčelinjih matica jeste mesto koje odgovara biološkim zahtevima za oplodnju matica;
52) testiranje domaćih životinja jeste primena propisanih metoda i postupaka ispitivanja ispoljenosti pojedinih osobina domaćih životinja;
53) transgene životinje jesu domaće životinje kod kojih je trajno promenjen njihov genom dodavanjem, oduzimanjem ili zamenom određenih gena, odnosno delova DNK;
54) ugrožena rasa jeste lokalna rasa domaćih životinja koja je naučno klasifikovana kao ugrožena, genetički prilagođena jednom ili više tradicionalnih sistema proizvodnje i/ili životnim sredinama, čija je ugroženost utvrđena sistemskim praćenjem od strane relevantnog tela u skladu sa kriterijumima definisanim međunarodnim aktima;
55) uverenje o poreklu jeste dokument o poznatom poreklu priplodne domaće životinje;
56) odgajivački registar jesu sve datoteke ili nosači podataka koje vodi odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje u koje se hibridne priplodne svinje registruju sa podacima o svojim precima;
57) uporedni test (kontrolno testiranje) jeste odabrani način upoređivanja nekih osobina različitih rasa, sojeva, linija, meleza ili hibrida domaćih životinja, hrane, dodataka hrani, opreme i dr.;
58) farma divljači jeste ograđeni ili zatvoreni objekat u kojem se gaji posebnom tehnologijom jedna vrsta divljači radi prometa proizvodima životinjskog porekla, dalje reprodukcije;
59) hibrid je individua dobijena ukrštanjem domaćih životinja različitih vrsta, rasa ili linija;
60) hibridna priplodna svinja jeste domaća životinja vrste svinja registrovana u odgajivački registar, koja je proizvedena namernim ukrštanjem ili se koristi za namerno ukrštanje između:
(1) čistokrvnih priplodnih svinja različitih rasa ili linija,
(2) priplodnih svinja koje su same rezultat ukrštanja (hibrida) između različitih rasa ili linija ili
(3) priplodnih svinja koje pripadaju jednoj od dveju kategorija navedenih u podtač. (1) ili (2);
61) čistokrvna priplodna domaća životinja jeste domaća životinja koja se upisuje ili registruje i koja ispunjava uslove za upis u odgovarajući deo matične knjige.
Ciljevi u stočarstvu
Član 3.
Ciljevi u stočarstvu jesu:
1) poboljšanje, odnosno očuvanje osobina domaćih životinja vodeći računa o njihovoj vitalnosti;
2) očuvanje genetske varijabilnosti i biološke raznovrsnosti u stočarstvu;
3) proizvodnja dovoljnih količina kvalitetnih stočarskih proizvoda;
4) obezbeđivanje odgovarajuće ishrane za svaku vrstu domaćih životinja;
5) očuvanje lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja;
6) sprečavanje negativnih posledica gajenja domaćih životinja u srodstvu;
7) sprovođenje zoohigijenskih i etoloških normativa u gajenju domaćih životinja;
8) gajenje domaćih životinja uz poštovanje ekoloških normativa;
9) ostvarivanje prava i dužnosti subjekata u stočarstvu;
10) izvođenje stručnih zootehničkih poslova;
11) primena rezultata naučnoistraživačkog, stručnog, obrazovnog i savetodavnog rada u stočarstvu;
12) identifikacija, obeležavanje i registracija domaćih životinja.
Ciljevi u stočarstvu iz stava 1. ovog člana ostvaruju se sprovođenjem odgajivačkih programa, kao i obavljanjem drugih poslova u stočarstvu, u skladu sa ovim zakonom.
Načelo nediskriminacije
Član 4.
Uređivanje odnosa u oblasti stočarstva zasniva se na načelu nediskriminacije - upis u glavnu matičnu evidenciju domaćih životinja omogućiti za svaku domaću životinju koja ispunjava uslove za upis, na zahtev odgajivača, odnosno vlasnika domaće životinje. Svaki odgajivač ima pravo da postane član odgajivačke organizacije, odnosno da učestvuje u sprovođenju odgajivačkog programa, ako gaji priplodne domaće životinje na području rada odgajivačke organizacije i ako je saglasan da učestvuje u realizaciji odgajivačkog programa.
II. SUBJEKTI U STOČARSTVU I NjIHOVI ORGANIZACIONI OBLICI
Vrste subjekata
Član 5.
Subjekti u stočarstvu su:
1) odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje;
2) odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje i
3) odgajivači.
Obavljanje poslova u stočarstvu subjektima u stočarstvu i njihovim organizacionim oblicima, na teritoriji Republike Srbije, u okviru svojih ovlašćenja, obezbeđuje Republika Srbija preko ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Pravna lica koja obavljaju poslove u stočarstvu
Član 6.
Poslove u stočarstvu mogu da obavljaju pravna lica iz člana 5. stav 1. tač. 1) i 2) ovog zakona, odnosno pravna lica koja su registrovana u Registru privrednih subjekata, odnosno u drugom odgovarajućem registru propisanom posebnim propisom i koja su upisana u Registar odgajivačkih društava za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačkih društava za hibridne priplodne svinje (u daljem tekstu: Registar).
Odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje, u zavisnosti od vrste, odnosno rase domaćih životinja, može se sastojati od:
1) glavne odgajivačke organizacije;
2) regionalne odgajivačke organizacije;
3) osnovne odgajivačke organizacije;
4) organizacije sa posebnim ovlašćenjima.
Osnivačkim aktom odnosno statutom odgajivačkog društva za čistokrvne priplodne domaće životinje kao privrednog subjekta, određuje se sastav tog društva, odnosno pored glavne odgajivačke organizacije koja/e od organizacija iz stava 1. tač. 2) - 4) ulazi u njen sastav.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje može se sastojati od:
1) odgajivačke organizacije;
2) organizacije sa posebnim ovlašćenjima;
3) odgajivačnice za hibridne priplodne svinje koja posluje u zatvorenom sistemu proizvodnje.
Osnivačkim aktom odnosno statutom odgajivačkog društva za hibridne priplodne svinje kao privrednog subjekta, određuje se sastav tog društva, odnosno da li se ovo odgajivačko društvo sastoji od odgajivačke organizacije, organizacije sa posebnim ovlašćenjima i odgajivačnice za hibridne priplodne svinje koja posluje u zatvorenom sistemu proizvodnje ili se odgajivačnica za hibridne priplodne svinje koja posluje u zatvorenom sistemu proizvodnje osniva kao odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje.
1. Odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje
Glavna odgajivačka organizacija
Član 7.
Glavna odgajivačka organizacija dužna je da izradi i sprovodi glavni odgajivački program, koji rešenjem odobrava Ministarstvo.
Pri sprovođenju glavnog odgajivačkog programa iz stava 1. ovog člana, glavna odgajivačka organizacija, u zavisnosti od vrste, odnosno rase domaćih životinja, obavlja sledeće poslove:
1) vodi glavnu matičnu evidenciju po vrstama, odnosno rasama domaćih životinja na teritoriji Republike Srbije;
2) izdaje pedigre i uverenje o poreklu i druge zootehničke dokumente i vodi evidenciju o njima;
3) vrši procenu priplodne vrednosti i rangiranje domaćih životinja;
4) daje saglasnost za korišćenje i distribuciju semena za veštačko osemenjavanje priplodnjaka;
5) izrađuje plan korišćenja kvalitetnih priplodnih pčelinjih matica majki;
6) vodi evidenciju odgajivačkih organizacija i organizacija sa posebnim ovlašćenjima koje sprovode glavni odgajivački program;
7) vodi evidenciju odgajivača kvalitetnih priplodnih domaćih životinja;
8) predlaže priznavanje novostvorenih rasa, linija i hibrida domaćih životinja;
9) izrađuje stručna uputstva za sprovođenje glavnog odgajivačkog programa;
10) kontroliše rad na sprovođenju odgajivačkog programa osnovne i regionalne odgajivačke organizacije i organizacija sa posebnim ovlašćenjima koje sprovode glavni odgajivački program.
Glavna odgajivačka organizacija poslove iz st. 1. i 2. ovog člana može da obavlja ako ima:
1) potreban broj stručnjaka, i to za govedarstvo, svinjarstvo, ovčarstvo, kozarstvo i konjarstvo najmanje dva doktora biotehničkih nauka - odsek zootehnika, stočarstvo ili agronomija, od kojih jedan sa izborom u zvanje u naučnoj oblasti ili priznatim naučnim rezultatima i radnim iskustvom u oblasti odgajivanja i selekcije goveda, svinja, ovaca, koza i konja od najmanje pet godina (ili u satavu odgajivačkog društva organizacija za selekciju i procenu oplemenjivačkih vrednosti), odnosno najmanje jedan doktor biotehničkih nauka - odsek zootehnika, stočarstvo ili agronomija sa radnim iskustvom od najmanje tri godine, za ostale vrste domaćih životinja;
2) u radnom odnosu na neodređeno vreme sa punim radnim vremenom najmanje jedno lice za vođenje glavne matične evidencije, koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke - odsek stočarstvo, animalna proizvodnja ili zootehnika (diplomirani inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu;
3) odgovarajuće objekte, opremu i uređaje.
Regionalna odgajivačka organizacija
Član 8.
Regionalna odgajivačka organizacija sprovodi glavni odgajivački program na svojoj teritoriji, po dobijanju saglasnosti glavne odgajivačke organizacije.
U sprovođenju odgajivačkog programa iz stava 1. ovog člana, regionalna odgajivačka organizacija obavlja sledeće poslove:
1) vrši odabiranje domaćih životinja i širi njihov genetski napredak;
2) obrađuje podatke iz osnovne matične evidencije dobijene od osnovne odgajivačke organizacije i dostavlja ih glavnoj odgajivačkoj organizaciji;
3) vrši linearnu ocenu i superkontrolu mlečnosti radi sprovođenja odgajivačkog programa.
Regionalna odgajivačka organizacija može da obavlja poslove iz stava 2. ovog člana ako ima:
1) u radnom odnosu na neodređeno vreme sa punim radnim vremenom na poslovima selekcije domaćih životinja odgovarajući broj stručnjaka, a najmanje dva lica koja imaju stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke - odsek stočarstvo, animalna proizvodnja ili zootehnika (diplomirani inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu, od kojih jedan sa najmanje dve godine radnog iskustva u struci i položenim stručnim ispitom;
2) odgovarajuće objekte, opremu i uređaje.
Osnovna odgajivačka organizacija
Član 9.
Osnovna odgajivačka organizacija dužna je da izradi i sprovodi osnovni odgajivački program u skladu sa glavnim odgajivačkim programom.
U sprovođenju osnovnog odgajivačkog programa, osnovna odgajivačka organizacija može da obavlja sledeće poslove:
1) učestvuje u odabiranju domaćih životinja;
2) vrši obeležavanje domaćih životinja;
3) vodi osnovnu matičnu evidenciju i podatke dostavlja regionalnoj odgajivačkoj organizaciji i glavnoj odgajivačkoj organizaciji;
4) vrši kontrolu proizvodnih sposobnosti domaćih životinja nad najmanjim brojem domaćih životinja koji omogućava pravilno izvođenje odgajivačkog programa.
Osnovna odgajivačka organizacija poslove iz st. 1. i 2. ovog člana može da obavlja ako ima:
1) u radnom odnosu na neodređeno vreme sa punim radnim vremenom na poslovima gajenja domaćih životinja najmanje jedno lice koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke - odsek stočarstvo, animalna proizvodnja ili zootehnika (diplomirani inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu, odnosno na studijama u trajanju do tri godine na osnovnim strukovnim, odnosno osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 180 ESPB bodova iz oblasti stočarstva ili zootehnike.
2) odgovarajuće objekte, opremu i uređaje.
Ministar nadležan za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: ministar) bliže propisuje uslove u pogledu objekata, opreme i uređaja za odgajivačke organizacije iz čl. 7 - 9. ovog zakona.
Organizacije sa posebnim ovlašćenjima
Član 10.
Organizacije sa posebnim ovlašćenjima jesu:
1) centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje koji gaji potreban broj priplodnjaka za dobijanje i promet semena za veštačko osemenjavanje radi sprovođenja glavnog odgajivačkog programa;
2) testna stanica koja vrši kontrolu proizvodnih sposobnosti domaćih životinja radi sprovođenja odgajivačkog programa i druga testiranja, u skladu sa ovim zakonom;
3) laboratorija za ispitivanje kvaliteta sirovog mleka koja vrši poslove ispitivanja kvaliteta sirovog mleka domaćih životinja radi sprovođenja odgajivačkog programa;
4) laboratorija za molekularno-genetske testove koja vrši molekularno-genetske testove radi sprovođenja odgajivačkog programa;
5) organizacija za sakupljanje, dobijanje i presađivanje embriona koja vrši poslove sabiranja, dobijanja i presađivanja embriona radi sprovođenja odgajivačkog programa;
6) centar za selekciju pčelinjih matica koji vrši merenje, testiranje, ocenjivanje osobina i kontrolisanu oplodnju matica majki za potrebe selekcijskog programa iz pčelarstva, kao i gajenje i promet priplodnog materijala pčela, u skladu sa odgajivačkim programom za ovu vrstu priplodnih domaćih životinja;
7) inkubatorska stanica koja vrši proizvodnju živine u inkubatoru radi sprovođenja odgajivačkog programa;
8) odgajivalište matica riba, mlađi i oplođene ikre koje vrši gajenje i promet priplodnog materijala, u skladu sa odgajivačkim programom za ovu vrstu i rasu domaćih životinja;
9) distributivni centar za promet reproduktivnog materijala koji vrši poslove skladištenja i prometa semena za veštačko osemenjavanje domaćih životinja radi sprovođenja odgajivačkog programa;
10) centar za gajenje i selekciju divljači koji vrši merenje, testiranje, ocenjivanje osobina određene vrste divljači za potrebe selekcijskog programa iz gajenja divljači, kao i gajenje i promet reprodiktivnog materijala divljači, u skladu sa odgajivačkim programom za ovu vrstu priplodnih životinja i
11) centar za selekciju i procenu priplodnih vrednosti koji učestvuje u kreiranju i sprovođenju odgajivačkih programa odgajivačkog društva.
Organizacije sa posebnim ovlašćenjima sprovode poslove predviđene glavnim odgajivačkim programom po dobijanju saglasnosti glavne odgajivačke organizacije.
Organizacije iz stava 1. ovog člana obavljaju svoje poslove ako ispunjavaju uslove u pogledu stručnog kadra, objekata, opreme i uređaja.
Ministar bliže propisuje uslove u pogledu stručnog kadra, objekata, opreme i uređaja organizacija iz stava 1. tač. 2) do 11) ovog člana, kao i za objekte, opremu i uređaje organizacija iz stava 1. tačka 1) ovog člana.
2. Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje
Pojam i poslovi odgajivačkog društva za hibridne priplodne svinje
Član 11.
U svrhu sprovođenja odgajivačkog programa za hibridne priplodne svinje registrovane u odgajivačke registre koje oni vode ili uspostavljaju, odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje ili odgajivačnica za hibridne priplodne svinje koja posluje u zatvorenom sistemu proizvodnje može podneti zahtev Ministarstvu da ih prizna kao odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje dužno je da izradi i sprovodi glavni odgajivački program, koji rešenjem odobrava Ministarstvo.
U sprovođenju glavnog odgajivačkog programa iz stava 2. ovog člana, odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje obavlja sledeće poslove:
1) vodi glavnu matičnu evidenciju;
2) vrši obeležavanje domaćih životinja;
3) izdaje pedigre i uverenje o poreklu hibridnih priplodnih svinja i druge zootehničke dokumente i vodi evidenciju o njima;
4) vrši procenu priplodne vrednosti i rangiranje hibridnih priplodnih svinja;
5) odobrava za korišćenje u priplodu i proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje kvalitetnih priplodnjaka;
6) vodi evidenciju učesnika u sprovođenju glavnog odgajivačkog programa;
7) vodi evidenciju odgajivača kvalitetnih hibridnih priplodnih svinja;
8) predlaže priznanje novostvorenih rasa, linija i hibrida;
9) izrađuje stručna uputstva za sprovođenje glavnog odgajivačkog programa i
10) kontroliše rad na sprovođenju odgajivačkog programa svih učesnika koji sprovode glavni odgajivački program.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje poslove iz st. 2 i 3. ovog člana može da obavlja ako ima:
1) potreban broj stručnjaka, i to najmanje dva doktora biotehničkih nauka - odsek zootehnika, stočarstvo ili agronomija, od kojih jedan sa izborom u zvanje u naučnoj oblasti ili priznatim naučnim rezultatima i radnim iskustvom u oblasti odgajivanja i selekcije svinja od najmanje pet godina (ili u satavu odgajivačkog društva organizaciju za selekciju i procenu oplemenjivačkih vrednosti);
2) u radnom odnosu na neodređeno vreme sa punim radnim vremenom najmanje jedno lice za vođenje glavne matične evidencije, koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke - odsek stočarstvo, animalna proizvodnja ili zootehnika (diplomirani inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu;
3) odgovarajuće objekte, opremu i uređaje.
Vrste, upis i sadržina matične knjige i registra domaćih životinja
Član 12.
Domaće životinje mogu da se upišu u matičnu knjigu, odnosno u registar, i to:
1) glavnu matičnu knjigu domaćih životinja;
2) matičnu knjigu lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja o poreklu rase;
3) registar matičnih jata živine;
4) registar matica pčela poznatog porekla;
5) registar gajene divljači po vrstama.
Matična knjiga, odnosno registar sadrži naročito podatke o:
1) vrsti, rasi i poreklu domaćih životinja;
2) identifikaciji grla;
3) datumu rođenja domaćih životinja;
4) imenu i prezimenu, odnosno nazivu odgajivača i adresi, odnosno sedištu odgajivača.
Matičnu knjigu, odnosno registar iz stava 1. ovog člana vodi glavna odgajivačka organizacija.
Ministar bliže propisuje uslove za upis domaćih životinja u matičnu knjigu, odnosno u registar, sadržinu i način vođenja matične knjige, odnosno registra.
Struktura matičnih knjiga
Član 13.
Matične knjige se sastoje od glavnog dela i po potrebi, odnosno ako je to predviđeno glavnim odgajivačkim programom, jednog ili više dodatnih delova.
Ako je glavna odgajivačka organizacija utvrdila različite kriterijume ili postupke za upis čistokrvnih priplodnih životinja u različite klase, ta odgajivačka organizacija može podeliti glavni deo matičnih knjiga na klase:
1) prema genetskim vrednostima tih domaćih životinja i dalje podeliti te klase prema njihovoj starosti ili polu ili
2) prema starosti ili polu tih domaćih životinja, pod uslovom da su te klase takođe dalje podeljene prema njihovim genetskim vrednostima.
Odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje može zahtevati da se čistokrvna priplodna domaća životinja podvrgne testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti pre njenog upisa u određenu klasu glavnog dela.
Ako su glavnim odgajivačkim programom utvrđeni uslovi za upis u glavni deo matične knjige, glavna odgajivačka organizacija koje sprovodi taj odgajivački program, na zahtev odgajivača utvrđuje, u tom glavnom delu, najmanje jednu klasu za upis čistokrvnih priplodnih domaćih životinja koje ispunjavaju neophodne uslove. Glavna odgajivačka organizacija može utvrditi jedan ili više dodatnih delova u matičnoj knjizi za domaće životinje iste vrste koje ne ispunjavaju uslove za upis u glavni deo, pod uslovom da pravila utvrđena u glavnom odgajivačkim programu dozvoljavaju da se potomci tih domaćih životinja upisuju u glavni deo.
Ministar bliže propisuje uslove za upis čistokrvnih priplodnih domaćih životinja u glavni i dodatne delove matične knjige.
Izdavanje zootehničkih uverenja
Član 14.
Ako odgajivač koji učestvuje u glavnom odgajivačkom programu koji je odobren zahteva zootehnička uverenja za svoje priplodne domaće životinje ili njihove reproduktivne materijale, odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje ili odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje koje sprovodi taj odgajivački program izdaje ta uverenja.
Ministar bliže propisuje uslove za izdavanje, sadržinu i format zootehničkih uverenja.
3. Naučno-stručni savet za stočarstvo
Osnivanje Naučno-stručnog saveta za stočarstvo
Član 15.
Radi razmatranja stručnih pitanja, davanja stručnih mišljenja i učešća u realizaciji projektnih zadataka u oblasti stočarstva, ministar, u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava, rešenjem osniva posebnu radnu grupu - Naučno-stručni savet za stočarstvo (u daljem tekstu: Naučno-stručni savet).
Poslovi Naučno-stručnog saveta
Član 16.
Naučno-stručni savet razmatra stručna pitanja, daje stručna mišljenja i učestvuje u realizaciji projektnih zadataka u vezi sa:
1) propisima kojima se uređuje oblast stočarstva;
2) predlozima dugoročnih razvojnih programa iz oblasti stočarstva;
3) predlozima mera poljoprivredne politike iz oblasti stočarstva;
4) listom lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja i ugroženih rasa i
5) drugim značajnim pitanjima iz oblasti stočarstva.
III. REGISTAR
Subjekti koji se upisuju u Registar
Član 17.
U Registar se upisuju pravna lica i to:
1) odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje i
2) odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje.
U Registar se ne upisuju odgajivači.
Način upisa u Registar
Član 18.
Upis u Registar vrši se na osnovu zahteva koji pravno lice iz člana 17. stav 1. ovog zakona podnosi Ministarstvu.
Pravno lice iz člana 17. stav 1. ovog zakona upisuje se u Registar ako ispunjava uslove u pogledu odgovarajućeg objekata, opreme i uređaja, kao i u pogledu stručnog kadra, u skladu sa ovim zakonom.
Ministar donosi rešenje o upisu u Registar, u roku od 60 dana od dana podnošenja zahteva za upis u Registar.
Rešenje ministra iz stava 3. ovog člana je konačno i protiv njega može se pokrenuti upravni spor.
Rešenjem iz stava 3. ovog člana utvrđuje se oblast rada u stočarstvu po vrstama domaćih životinja, izdaje se na period od pet godina i može se obnoviti.
Zahtev za obnovu rešenja podnosi se najkasnije u roku od 90 dana pre isteka roka važenja rešenja.
Pravno lice koje je upisano u Registar dužno je da obavesti Ministarstvo o svakoj promeni podataka koji se odnose na upis u Registar.
Ministar propisuje sadržinu i obrazac zahteva iz stava 1. ovog člana i uslove u pogledu odgovarajućeg objekta, opreme i uređaja iz stava 2. ovog člana.
Sadržina i način vođenja Registra
Član 19.
Podaci iz Registra su javni i na osnovu njih se sačinjava spisak odgajivačkih društava za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačkih društava za hibridne priplodne svinje.
Registar se vodi u elektronskoj formi i može se povezivati sa drugim bazama i registrima koje vodi Ministarstvo.
Vođenje, održavanje i zaštita podataka u Registru obezbeđuje se odgovarajućim programom i različitim nivoima pristupa podacima.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja Registra, kao i način objavljivanja podataka iz registra.
Brisanje iz Registra
Član 20.
Odgajivačko društavo za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačko društavo za hibridne priplodne svinje briše se iz Registra ako:
1) donese odluku o prestanku obavljanja određene delatnosti za koju je upisano u Registar;
2) se utvrdi da više ne ispunjava uslove za upis u Registar;
3) ne sprovodi glavni odgajivački program;
4) po isteku roka iz člana 18. stav 6. ovog zakona, nije izdato novo rešenje.
Brisanje iz Registra vrši se na osnovu rešenja koje donosi ministar.
Ministar donosi rešenje o brisanju iz Registra u roku od 60 dana od dana ispunjenja uslova za brisanje iz Registra.
Rešenje ministra iz stava 2. ovog člana je konačno i protiv njega može se pokrenuti upravni spor.
IV. ODGAJIVAČKI CILjEVI I SPROVOĐENjE ODGAJIVAČKIH PROGRAMA
Odgajivački ciljevi
Član 21.
Osnovni odgajivački ciljevi su povećanje produktivnosti domaćih životinja, izmena i poboljšanje rasnog sastava, kao i sprečavanje smanjenja brojnog stanja domaćih životinja.
Odgajivački ciljevi u stočarstvu detaljnije se utvrđuju glavnim odgajivačkim programom.
Mere za postizanje ciljeva iz glavnog odgajivačkog programa
Član 22.
Mere za postizanje ciljeva iz glavnog odgajivačkog programa su:
1) kontrola produktivnosti priplodnih i kvalitetnih priplodnih domaćih životinja;
2) odabiranje i proizvodnja priplodnih i kvalitetnih priplodnih domaćih životinja;
3) proizvodnja kvalitetne hrane za domaće životinje;
4) odabiranje i korišćenje kvalitetnih muških i ženskih priplodnih domaćih životinja za proizvodnju;
5) ispitivanje prenošenja osobina na potomstvo kvalitetnih priplodnih domaćih životinja;
6) vođenje matične evidencije domaćih životinja;
7) proizvodnja i uvođenje u proizvodnju drugih rasa i novostvorenih rasa i hibrida domaćih životinja;
8) druge odgajivačke i zootehničke mere.
Dugoročni program mera za sprovođenje odgajivačkog programa
Član 23.
Mere iz člana 22. ovog zakona utvrđuju se Dugoročnim programom mera za sprovođenje odgajivačkog programa koji donosi Vlada za period od pet godina.
Program iz stava 1. ovog člana sadrži mere odabiranja i korišćenja kvalitetnih priplodnih domaćih životinja, uvođenja u proizvodnju i širenja drugih novostvorenih rasa i hibrida domaćih životinja, ispitivanja prenošenja osobina na potomstvo, kontrole produktivnosti priplodnih i kvalitetnih priplodnih domaćih životinja i kontrolisanog razmnožavanja domaćih životinja po vrstama i rasama u Republici Srbiji, kao i visinu i izvore sredstava za sprovođenje programa.
Godišnji program mera za sprovođenje odgajivačkog programa
Član 24.
Za sprovođenje Dugoročnog programa mera za sprovođenje odgajivačkog programa Vlada donosi Godišnji program mera za sprovođenje odgajivačkog programa koji sadrži obim i vrstu mera za pojedine vrste domaćih životinja, obim sredstava za sprovođenje mera, kao i način raspodele sredstava za tu godinu.
Glavni odgajivački program
Član 25.
Glavnim odgajivačkim programom, koji donosi glavna odgajivačka organizacija i odgajivačko društavo za hibridne priplodne svinje, utvrđuju se odgajivački ciljevi, veličina populacije, odgajivačke metode i selekcijski program, program banke gena, razvojni i istraživački zadaci za potrebe povećanja efikasnosti izvođenja programa i uslovi za uspešnije gajenje domaćih životinja.
Glavnim odgajivačkim programom iz stava 1. ovog člana obezbeđuje se širenje genetskog napretka i poboljšanje kvaliteta stočarskih proizvoda, u skladu sa zootehničkim standardima.
Za svaku vrstu, odnosno rasu domaćih životinja koje su od značaja za stočarstvo donosi se glavni odgajivački program.
Odobravanje glavnog odgajivačkog programa
Član 26.
Glavni odgajivački program odobrava Ministarstvo, pod uslovom da:
1) ima jedan ili više sledećih ciljeva:
(1) u slučaju čistokrvnih priplodnih domaćih životinja:
poboljšanje rase,
očuvanje rase,
stvaranje nove rase,
obnova rase;
(2) u slučaju hibridnih priplodnih svinja:
poboljšanje rase, linije ili ukrštanja,
stvaranje nove rase, linije ili ukrštanja;
2) detaljno opisuje ciljeve selekcije i odgajivačke ciljeve;
3) ispunjava druge dodatne zahteve.
Ministar bliže propisuje dodatne uslove za odobravanje glavnog odgajivačkog programa.
Osnovni odgajivački program
Član 27.
Osnovna odgajivačka organizacija donosi osnovni odgajivački program koji mora biti u skladu sa odobrenim glavnim odgajivačkim programom.
Usklađenost osnovnog odgajivačkog programa sa odobrenim glavnim odgajivačkim programom utvrđuje glavna odgajivačka organizacija.
Prava odgajivača koji učestvuju u odgajivačkim programima
Član 28.
Odgajivači imaju pravo da učestvuju u odobrenom glavnom odgajivačkom programu pod uslovom:
1) da se njihove priplodne domaće životinje odgajaju na gazdinstvima koja se nalaze na geografskoj teritoriji tog odgajivačkog programa;
2) da njihove priplodne domaće životinje, u slučaju čistokrvnih priplodnih domaćih životinja, pripadaju rasi, ili u slučaju hibridnih priplodnih svinja, rasi, domaćih liniji ili ukrštanju, obuhvaćenim tim odgajivačkim programom.
Odgajivači koji učestvuju u odgajivačkom programu iz stava 1. ovog člana imaju pravo da:
1) upisuju svoje čistokrvne priplodne domaće životinje u glavni deo matične knjige koju je odgajivačko društvo uspostavilo za tu rasu;
2) upisuju svoje domaće životinje u dodatni deo matične knjige koju je odgajivačko društvo uspostavilo za tu rasu;
3) registruju svoje hibridne priplodne svinje u odgajivački registar koji je odgajivačko društavo za hibridne priplodne svinje uspostavilo za rasu, liniju ili ukrštanje;
4) učestvuju u testiranju proizvodne sposobnosti i proceni genetske vrednosti;
5) dobiju zootehničko uverenje;
6) na zahtev, dobiju ažurirane rezultate testiranja proizvodne sposobnosti i procene genetske vrednosti za svoje priplodne domaće životinje, ako su ti rezultati dostupni;
7) imaju pristup svim ostalim uslugama koje odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje ili odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje koje sprovodi taj odgajivački program, pruža u vezi sa tim odgajivačkim programom.
Pored prava utvrđenih u st. 1. i 2. ovog člana, ako pravila odgajivačkog društva za čistokrvne priplodne domaće životinje ili odgajivačkog društavo za hibridne priplodne svinje predviđaju članstvo, odgajivači imaju pravo i da:
1) da postanu članovi tog odgajivačkog društva i
2) da učestvuju u utvrđivanju i razvoju glavnog odgajivačkog programa.
Prava i obaveze odgajivačkih društava za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačkih društava za hibridne priplodne svinje
Član 29.
Odgajivačka društva za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačka društva za hibridne priplodne svinje čiji su glavni odgajivački programi odobreni, imaju pravo da samostalno određuju i sprovode te odgajivačke programe.
Odgajivačka društva za čistokrvne priplodne domaće životinje ili odgajivačka društva za hibridne priplodne svinje imaju pravo da isključe odgajivače iz učešća u odgajivačkom programu ako ti odgajivači ne postupaju u skladu sa pravilima tog odgajivačkog programa ili ne ispunjavaju obaveze utvrđene u ugovoru zaključenim sa odgajivačkim društvom za čistokrvne priplodne domaće životinje ili odgajivačkim društvom za hibridne priplodne svinje.
Kontrola sprovođenja odgajivačkog programa
Član 30.
Kontrolu sprovođenja svih odgajivačkih programa vrši Ministarstvo.
Pri vršenju kontrole iz stava 1. ovog člana Ministarstvo može zahtevati od odgajivačkih organizacija i odgajivačkog društva za hibridne priplodne svinje objašnjenja i podatke potrebne za sprovođenje odgajivačkog programa i ima pravo uvida u dokumentaciju koja se odnosi na odgajivački program.
Glavna odgajivačka organizacija i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje dužni su da Ministarstvu dostave izveštaj o sprovođenju glavnog odgajivačkog programa za proteklu kalendarsku godinu, najkasnije do isteka prvog tromesečja tekuće godine.
V. KONTROLA PRODUKTIVNOSTI I OČUVANjE OSOBINA DOMAĆIH ŽIVOTINjA
Prihvatanje čistokrvnih priplodnih domaćih životinja i
njihovih reproduktivnih materijala za odgoj
Član 31.
Odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje koje sprovodi odobren glavni odgajivački program za rasu prihvata:
1) za prirodno parenje, sve čistokrvne priplodne životinje te rase, na način kako je određeno odgajivačkim programom;
2) za veštačko osemenjavanje, seme prikupljeno od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste goveda koje su podvrgnute proceni genetske vrednosti;
3) za veštačko osemenjavanje, seme prikupljeno od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste svinja, ovaca ili koza koje su podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
4) za veštačko osemenjivanje, seme prikupljeno od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste kopitara koje su, ako se to zahteva odgajivačkim programom, podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
5) za transfer embriona, jajne ćelije prikupljene i upotrebljene za in vitro proizvodnju embriona i embriona dobijenih in vivo začetih upotrebom semena iz tač. 2) ili 3) ovog stava, pod uslovom da su te jajne ćelije i embrioni prikupljeni od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste goveda, svinja, ovaca ili koza koje su podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
6) za transfer embriona, jajne ćelije prikupljene i upotrebljene za in vitro proizvodnju embriona i embriona dobijenih in vivo začetih upotrebom semena iz tačke 4) ovog stava, pod uslovom da su te jajne ćelije i embrioni prikupljeni od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste kopitara koje su podvrgnute, ako se to zahteva odgajivačkim programom, testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
7) za testiranje muških grla čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste goveda, svinja, ovaca i koza, seme prikupljeno od čistokrvnih priplodnih domaćih životinja koje nisu podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti pod uslovom da se seme koristi isključivo u svrhu testiranja tih muških grla u okviru ograničenja količine koja su neophodna da bi se tom odgajivačkom društvu omogućilo da sprovede takve testove.
U slučaju čistokrvnih priplodnih domaćih životinja vrste kopitara, odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje može izuzetno zabraniti ili ograničiti upotrebu jedne ili više tehnika reprodukcije iz stava 1. ovog člana ili upotrebu čistokrvnih priplodnih životinja za jednu ili više tih tehnika reprodukcije, uključujući upotrebu njihovih reproduktivnih materijala, pod uslovom da su ta zabrana ili ograničenje navedeni u njegovom odobrenom glavnom odgajivačkom programu.
Sve zabrane ili ograničenja koja su navedena u glavnom odgajivačkom programu odgajivačkog društva za čistokrvne priplodne domaće životinje koje je uspostavilo matičnu knjigu porekla rase, obavezujuće su za odgajivačke programe odgajivačkih društava koja uspostavljaju matične knjige potomaka za istu rasu.
U slučaju ugrožene rase, odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje može zabraniti ili ograničiti upotrebu čistokrvne priplodne domaće životinje te rase, uključujući upotrebu njenih reproduktivnih materijala, ako bi takva upotreba ugrozila očuvanje ili genetsku raznolikost te rase.
Seme iz stava 1. tačka 7) prikupljeno od muških grla čistokrvnih priplodnih domaćih životinja koje su upisane u glavni deo matične knjige koju je uspostavilo odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje koje sprovodi odobren glavni odgajivački program, prihvata drugo odgajivačko društvo koje sprovodi odobreni odgajivački program za istu rasu, pod istim uslovima i ograničenjima količine za testiranje proizvodne sposobnosti i, po potrebi, procenu genetske vrednosti, kao oni koji se primenjuju na muška grla čistokrvnih priplodnih domaćih životinja.
Reproduktivni materijali čistokrvnih priplodnih domaćih životinja iz st. 1. tač. 2) do 7) ovog člana, prikupljaju se, proizvode, prerađuju i skladište u centru za uzimanje ili skladištenje semena ili od strane tima za prikupljanje ili proizvodnju embriona, koji su odobreni za trgovinu ovom robom u skladu sa zakonima koji uređuju oblast zdravlja životinja.
Izuzetno od stava 1. tač. 2), 3) i 5) ovog člana, ako je cilj odobrenog glavnog odgajivačkog programa očuvanje rase ili očuvanje genetske raznolikosti koja postoji unutar rase, testiranje proizvodne sposobnosti ili procena genetske vrednosti sprovodi se samo ako taj odgajivački program zahteva testiranje proizvodne sposobnosti ili procenu genetske vrednosti.
Metode za proveru identiteta
Član 32.
Ako se čistokrvne priplodne domaće životinje vrste goveda, ovaca, koza i kopitara koriste za prikupljanje semena za veštačko osemenjavanje, odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje može da zahteva da se te čistokrvne priplodne domaće životinje identifikuju analizom njihove krvne grupe ili nekim drugim odgovarajućim metodom koji pruža najmanje isti stepen sigurnosti kao što je DNK analiza.
Ako se priplodne domaće životinje vrste goveda, svinja, ovaca, koza i kopitara koriste za prikupljanje jajnih ćelija i embriona, kao i ako se priplodne domaće životinje vrste svinja koriste za prikupljanje semena za veštačko osemenjavanje, odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje može zahtevati da se te priplodne domaće životinje identifikuju jednim od metoda navedenih u stavu 1. ovog člana.
Registracija hibridnih priplodnih svinja u odgajivačke registre
Član 33.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje, na zahtev svojih odgajivača, registruje u svoj odgajivački registar sve hibridne priplodne svinje iste rase, linije ili ukrštanja koje ispunjavaju uslove koje propisuje ministar.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje ne može odbiti da registruje u svoje odgajivačke registre sve hibridne priplodne svinje koje su registrovane u skladu sa aktom iz stava 1. ovog člana, u odgajivački registar koji je za istu rasu, liniju ili ukrštanje uspostavilo odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje priznato u Republici Srbiji ili u drugoj državi.
Prihvatanje hibridnih priplodnih svinja
i njihovih reproduktivnih materijala za odgoj
Član 34.
Odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje koje sprovodi odobren glavni odgajivački program za hibridne priplodne svinje iste rase, linije ili ukrštanja, prihvata:
1) za prirodno parenje, sve hibridne priplodne svinje iste rase, linije ili ukrštanja kako je određeno u tom odgajivačkom programu;
2) za veštačko osemenjavanje, seme prikupljeno od hibridnih priplodnih svinja koje su, ako se to zahteva glavnim odgajivačkim programom, podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
3) za transfer embriona, jajne ćelije prikupljene i upotrebljene za in vitro proizvodnju embriona i embriona dobijenih in vivo začetih upotrebom semena iz tačke 2) ovog stava, pod uslovom da su te jajne ćelije i embrioni prikupljeni od hibridnih priplodnih svinja koje su, ako se to zahteva odobrenim glavnim odgajivačkim programom, podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti;
4) za testiranje muških grla hibridnih priplodnih svinja, seme prikupljeno od hibridnih priplodnih svinja koje nisu podvrgnute testiranju proizvodne sposobnosti ili proceni genetske vrednosti, pod uslovom da se seme koristi isključivo u svrhu testiranja tih hibridnih priplodnih svinja u okviru ograničenja količine koja su neophodna kako bi ta odgajivačnica sprovela testove.
Muška grla hibridnih priplodnih svinja koja su registrovana u odgajivački registar koji je uspostavilo odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje koje sprovodi odobreni glavni odgajivački program, kao i njihove reproduktivne materijale, prihvata drugo odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje koje sprovodi odgajivački program za istu rasu, liniju ili ukrštanje u istoj ili drugoj državi, pod istim uslovima i ograničenjima količine za testiranje proizvodne sposobnosti i, po potrebi, procenu genetske vrednosti, kao oni koji se primenjuju na hibridne priplodne svinje tog odgajivačkog društva za hibridne priplodne svinje.
Reproduktivni materijali hibridnih priplodnih svinja iz stava 1. tač. 2) do 4) ovog člana, prikupljaju se, proizvode, prerađuju i skladište u centru za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje ili od strane organizacije za sakupljanje, dobijanje i presađivanje embriona.
Poreklo kvalitetnih priplodnih domaćih životinja
Član 35.
Svaka kvalitetna priplodna domaća životinja, odnosno drugi priplodni materijal mora imati poznato poreklo.
Poznato poreklo kvalitetne priplodne domaće životinje i drugog priplodnog materijala utvrđuje glavna odgajivačka organizacija.
Poreklo ženskih kvalitetnih priplodnih domaćih životinja može biti puno, odnosno nepotpuno poreklo.
Poreklo muških kvalitetnih priplodnih domaćih životinja može biti puno.
Puno poreklo kvalitetne priplodne domaće životinje, u smislu ovog zakona, postoji ako su poznate dve ili više generacija predaka, u zavisnosti od uslova predviđenih glavnom matičnom evidencijom.
Nepotpuno poreklo kvalitetne priplodne domaće životinje, u smislu ovog člana, postoji ako se ne mogu utvrditi svi preci, na način utvrđen u stavu 5. ovog člana. Minimalni udeo poznatog porekla u tom slučaju je poznato poreklo jednog od roditelja.
Ministar propisuje uslove za ispunjavanje punog ili nepotpunog porekla kvalitetnih priplodnih domaćih životinja iz st. 5. i 6. ovog člana, kao i metode i način za utvrđivanje i proveru porekla.
Kontrola proizvodnih sposobnosti i procena
priplodne vrednosti domaćih životinja
Član 36.
Kontrola proizvodnih sposobnosti i procena priplodne vrednosti domaćih životinja vrši se na način i metodama koje su određene odobrenim glavnim odgajivačkim programom.
Rezultati procenjene priplodne vrednosti domaćih životinja koriste se za razvrstavanje kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase.
Kontrola proizvodnih sposobnosti i metode za procenu priplodne vrednosti domaćih životinja moraju biti u skladu sa međunarodno priznatim postupcima i metodama.
O kontroli proizvodnih sposobnosti i drugih osobina domaćih životinja odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje vode zbirku podataka.
Ministar propisuje način vršenja kontrole proizvodnih sposobnosti domaćih životinja, metode za procenu priplodne vrednosti domaćih životinja, kao i sadržinu i način vođenja zbirke podataka iz stava 4. ovog člana.
Obaveštavanje odgajivača o rezultatima kontrole proizvodnih sposobnosti
i procene priplodne vrednosti domaćih životinja
Član 37.
Pravna lica iz člana 36. stav 4. ovog člana dužna su da odgajivaču daju rezultate kontrole proizvodnih sposobnosti priplodnih domaćih životinja i procene priplodne vrednosti domaćih životinja u obimu, roku i na način koji je utvrđen odobrenim glavnim odgajivačkim programom.
Razvrstavanje kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase
Član 38.
Svaka kvalitetna priplodna domaća životinja mora biti ocenjena i razvrstana u klase radi sprovođenja selekcijskog programa i gajenja.
Ocenjivanje i razvrstavanje kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase vrši odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje.
Ministar propisuje postupak i način ocenjivanja i razvrstavanja kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase.
Priznavanje novih rasa, linija i hibrida domaćih životinja
Član 39.
Nove rase, linije i hibridi domaćih životinja koje nastaju na teritoriji Republike Srbije priznaje ministar rešenjem.
Ministar propisuje uslove za priznavanje novih rasa, linija i hibrida domaćih životinja.
Testiranje novih rasa, provenijenci, linija, hibrida i uveženih
kvalitetnih priplodnih domaćih životinja
Član 40.
Za uključivanje novih rasa, provenijenci, linija, hibrida i uveženih kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u glavni odgajivački program postojećih rasa mora biti sprovedena odgovarajuća provera njihovih proizvodnih sposobnosti, procena priplodne vrednosti i razvrstavanje u klase.
Proveru proizvodnih sposobnosti kvalitetnih priplodnih domaćih životinja, procenu priplodne vrednosti i razvrstavanje u klase vrši odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje.
Razmnožavanje domaćih životinja
Član 41.
Razmnožavanje domaćih životinja je zootehnički postupak koji se izvodi veštačkim osemenjavanjem ili prirodnim parenjem pod uslovima i na način propisan ovim zakonom i propisima kojima se uređuje zdravlje životinja.
Izvođač veštačkog osemenjavanja, odnosno odgajivač dužan je da vodi evidenciju o veštačkom osmenjavanju, odnosno prirodnom parenju i da izdaje potvrdu o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju.
Ministar bliže propisuje način vođenja evidencije o veštačkom osemenjavanju, odnosno prirodnom parenju, kao i sadržinu potvrde iz stava 2. ovog člana.
Parenje u srodstvu
Član 42.
Parenje u srodstvu vrši se tako da se poštuje najveći dozvoljeni koeficijent srodstva koji je određen odobrenim glavnim odgajivačkim programom za svaku vrstu i rasu domaćih životinja kako bi se sprečilo smanjenje vitalnosti, sposobnosti preživljavanja, plodnosti i drugih osobina domaćih životinja u uzastopnim generacijama.
Priplodnjaci za prirodno parenje
Član 43.
Priplodnjaci za prirodno parenje moraju da ispunjavaju uslove iz člana 31. stav 1. tačka 1) i člana 34. stav 1. tačka 1) ovog zakona.
Odgajivač može da koristi priplodnjaka za prirodno parenje ako ima matični list priplodnjaka, pedigre i dozvolu za njegovo korišćenje izdatu od glavne odgajivačke organizacije, ako je priplodnjak upisan u glavnu matičnu evidenciju domaćih životinja i ako se za priplodnjaka vodi pripusni spisak.
Pripusni spisak iz stava 2. ovog člana predstavlja evidenciju o upotrebi priplodnjaka za prirodno parenje, u koji se upisuje datum parenja, podaci o plotkinji (ID/HB broj, rasa i datum rođenja); otac plotkinje (HB broj, ime i rasa)), redni broj parenja (prvo parenje i ostala parenja), kao i broj potvrde o prirodnom parenju
Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana, kada ne postoji dovoljan broj kvalitetnih priplodnih domaćih životinja, mogu se koristiti priplodnjaci i kada nisu ispunjeni propisani uslovi.
Glavnim odgajivačkim programom utvrđuju se uslovi i način korišćenja priplodnjaka, kao i period važenja dozvole za korišćenje priplodnjaka za prirodno parenje.
Zabranjeno je korišćenje za priplod muških grla koja nisu odabrana za priplod, kao i muških grla u tovu.
Priplodnjaci za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje
Član 44.
Priplodnjaci za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje moraju da ispunjavaju uslove iz člana 31. stav 1. tač. 2) i 3) i člana 34. stav 1. tačka 2) ovog zakona.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, kada je ugroženo razmnožavanje domaćih životinja, mogu se koristiti priplodnjaci za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje i kada nisu ispunjeni propisani uslovi.
Centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje može da koristi za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje odabrane priplodnjake ako ima matični list priplodnjaka, pedigre, ako je priplodnjak upisan u glavnu matičnu evidenciju domaćih životinja i ako ima dozvolu za njegovo korišćenje izdatu od strane komisije za godišnji pregled centara za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje koju obrazuje glavna odgajivačka organizacija.
Glavnim odgajivačkim programom određuju se uslovi i način korišćenja priplodnjaka za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje.
Odabiranje priplodnjaka za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje vrši se po potrebi, a najmanje jedanput godišnje.
Zabranjeno je korišćenje priplodnjaka koji nisu odabrani za korišćenje u priplodu za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje.
Seme za veštačko osemenjavanje
Član 45.
Seme za veštačko osemenjavanje domaćih životinja može se koristiti i staviti u promet ako:
1) je dobijeno i uskladišteno u centru za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje;
2) je dobijeno od priplodnjaka koji imaju zootehnička dokumenta iz člana 44. stav 3. ovog zakona;
3) je obeleženo na propisan način, da se za njega vodi evidencija o proizvodnji i da ga prati propisana dokumentacija;
4) ispunjava uslove o kvalitetu propisane ovim zakonom i uslove o zdravstvenoj ispravnosti u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje životinja.
Izuzetno od stava 1. ovog člana odgajivač može proizvoditi i koristiti seme za veštačko osemenjavanje koje ispunjava uslove iz stava 1. tač. 2) i 4) ovog člana ako služi za sopstvene potrebe na poljoprivrednom gazdinstvu.
Centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje ne sme ometati promet semenom za veštačko osemenjavanje koje je dobijeno u drugom centru za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje, ako to seme za veštačko osemenjavanje ispunjava propisane uslove.
Odredba stava 1. ovog člana ne odnosi se na seme za veštačko osemenjavanje živine, kunića, divljači i pčela.
Ministar propisuje način obeležavanja semena za veštačko osemenjavanje, način vođenja evidencije o proizvodnji semena za veštačko osemenjavanje, kao i uslove koje mora da ispunjava seme za veštačko osemenjavanje u pogledu kvaliteta.
Veštačko osemenjavanje
Član 46.
Veštačko osemenjavanje može da obavlja izvođač veštačkog osemenjavanja.
Veštačko osemenjavanje u svom stadu može da obavlja i odgajivač na osnovu ugovora o saradnji sa izvođačem veštačkog osemenjavanja, ako je stručno osposobljeno za izvođenje veštačkog osmenjavanja i ako poseduje srednju stručnu spremu poljoprivrednog ili veterinarskog smera.
Odgajivač iz stava 2. ovog člana može da izvrši osemenjavanje na području naseljenih mesta sa otežanim uslovima rada, ako je dobio saglasnost izvođača veštačkog osemenjavanja.
Stručno osposobljavanje odgajivača za veštačko osemenjavanje životinja vrši se na organizovanim obukama koje sprovodi srednja škola i visokoobrazovna ustanova iz oblasti veterinarske medicine, veterinarski institut, veterinarski specijalistički zavod, odnosno centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje, a prema programu koji donosi Ministarstvo i kojim se utvrđuje sadržina i način sprovođenja stručnog osposobljavanja.
Odredbe ovog člana ne odnose se na veštačko osemenjavanje živine, kunića i pčela.
Obaveze izvođača veštačkog osemenjavanja
Član 47.
Izvođač veštačkog osemenjavanja dužan je da:
1) vrši veštačko osemenjavanje u skladu sa glavnim odgajivačkim programom;
2) koristi seme za veštačko osemenjavanje koje ispunjava propisane uslove;
3) ostvaruje propisane minimalne rezultate osemenjavanja;
4) prikuplja propisane podatke o veštačkom osemenjavanju i dostavlja ih centru za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje i glavnoj odgajivačkoj organizaciji.
Centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje
Član 48.
U centru za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje može se držati priplodnjak koji ima pedigre, koji je upisan u glavnu matičnu evidenciju domaćih životinja i ako ima dozvolu za korišćenje priplodnjaka izdatu od strane komisije za godišnji pregled centara za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje.
Radi sprovođenja glavnog odgajivačkog programa, centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje dužan je da:
1) koristi testirane kvalitetne priplodne domaće životinje ili kvalitetne priplodne domaće životinje koje su u postupku testiranja i koje imaju dozvolu za korišćenje;
2) vodi evidenciju o priplodnjacima, o proizvodnji i skladištenju semena za veštačko osemenjavanje, o stavljanju u promet semena za veštačko osemenjavanje, kao i da dostavlja godišnji izveštaj glavnoj odgajivačkoj organizaciji;
3) prati i analizira rad izvođača veštačkog osmenjavanja na osnovu podataka o rezultatima veštačkog osemenjavanja dobijenih od njega.
Za sprovođenje glavnog odgajivačkog programa, centar za reprodukciju i veštačko osemenjavanje mora da ima u radnom odnosu na neodređeno vreme sa punim radnim vremenom na poslovima gajenja domaćih životinja najmanje jedno lice koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke - odsek stočarstvo, animalna proizvodnja ili zootehnika (diplomirani inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu i jednog doktora veterinarske medicine specijalistu za poslove reprodukcije životinja, kao i odgovarajuće objekte, opremu i uređaje.
Jajne ćelije i embrioni
Član 49.
Jajne ćelije i embrioni domaćih životinja (u daljem tekstu: jajne ćelije i embrioni) mogu se koristiti i staviti u promet ako:
1) su dobijeni i uskladišteni na propisan način u organizaciji za sabiranje, dobijanje i presađivanje embriona;
2) potiču od priplodnih domaćih životinja koje ispunjavaju uslove za dobijanje jajnih ćelija i embriona u skladu sa glavnim odgajivačkim programom;
3) su obeleženi na propisan način, a ako su u domaćoj životinji primaocu ona mora biti obeležena na propisan način;
4) ih prati uverenje o poreklu i proizvodnim sposobnostima;
5) ispunjava uslove o kvalitetu propisane ovim zakonom i uslove o zdravstvenoj ispravnosti u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje životinja.
Ministar bliže propisuje uslove iz stava 1. tačke 5) ovog člana koje mora da ispunjavaju jajne ćelije i embrioni.
Odredbe ovog člana ne odnose se na jaja za nasad živine i pčelinje matičnjake.
Genetske manipulacije i transgene domaće životinje
Član 50.
Menjanje nasledne osnove domaćih životinja metodama genetske manipulacije može se vršiti samo u naučnoistraživačke svrhe, u zatvorenom i za tu svrhu opremljenom objektu, uz dozvolu koju izdaje ministar rešenjem.
Rešenje ministra iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega može se pokrenuti upravni spor.
Komercijalna upotreba transgenih domaćih životinja vrši se u skladu sa propisima kojima se uređuju genetički modifikovani organizmi.
Molekularno-genetski testovi
Član 51.
Molekularno-genetski testovi koriste se za sakupljanje informacija o kvalitetnim priplodnim domaćim životinjama, za donošenje odluka u sprovođenju odgajivačkog programa, za očuvanje lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja i radi očuvanja biološke raznovrsnosti domaćih životinja.
Molekularno-genetske testove izvodi laboratorija za molekularno-genetske testove u skladu sa načelima dobre laboratorijske prakse, kao i po međunarodno priznatim metodama.
Testiranje proizvodnih sposobnosti domaćih životinja
Član 52.
Testiranje proizvodnih sposobnosti domaćih životinja vrši se u skladu sa odobrenim glavnim odgajivačkim programom, na način kojim se obezbeđuje međunarodna merljivost dobijenih rezultata.
Ministar bliže propisuje metode za testiranje proizvodnih sposobnosti i procenu genetske vrednosti, način sprovođenja testiranja proizvodnih sposobnosti i procene genetske vrednosti, kao i obaveze odgajivačkih društava za čistokrvne priplodne domaće životinje i odgajivačkih društava za hibridne priplodne svinje koje sprovode testiranje proizvodne sposobnosti ili procenu genetske vrednosti.
VI. GAJENjE DOMAĆIH ŽIVOTINjA
Cilj gajenja domaćih životinja
Član 53.
Gajenje domaćih životinja (u daljem tekstu: gajenje) vrši odgajivač, u skladu sa ovim zakonom i propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja, radi ostvarivanja ciljeva u stočarstvu iz člana 3. ovog zakona.
Ispunjavanje potreba domaćih životinja u gajenju
Član 54.
Gajenje se vrši uz ispunjavanje potreba domaćih životinja u gajenju, tako da se zadovoljavaju njihove biološke potrebe, ne ometaju njihove telesne funkcije i ponašanje, kao i da se sa njima postupa, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja.
Ishrana, nega i smeštaj domaćih životinja su odgovarajući ako zadovoljavaju fiziološke, etološke i druge potrebe domaćih životinja. Domaće životinje moraju se hraniti i negovati na način koji odgovara svakoj vrsti domaćih životinja i mora im se obezbediti odgovarajući smeštaj u objektima za gajenje. Prisilno hranjenje domaćih životinja dozvoljeno je u funkciji preživljavanja ili iz zdravstvenih razloga.
Prevoz i klanje domaćih životinja mora se obavljati, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja.
Odgajivač je dužan da obezbedi posebnu negu i lečenje za bolesne, povređene i iznemogle domaće životinje, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja.
Objekti i oprema za gajenje
Član 55.
Objekti za gajenje jesu:
1) štale, pčelinjaci, objekti za gajenje divljači, akvakulturu i dr.;
2) drugi prostori za gajenje (ograđeni i neograđeni pašnjaci) sa nadzorom nad pašom, ograde, trkališta, ispusti, prostor za sabiranje vode i dr.
Objekti iz stava 1. ovog člana moraju da ispunjavaju propisane zootehničke uslove u skladu sa ovim zakonom i uslove u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje životinja.
Radi obezbeđivanja odgovarajućih uslova za gajenje i kvalitet proizvoda životinjskog porekla, odgajivač je dužan da, u skladu sa zoohigijenskim i etološkim normativima, koristi odgovarajuću opremu za smeštaj, hranjenje, napajanje, čišćenje i negu, kao i opremu za prevoz životinja i životinjskih otpadaka, a u skladu sa propisima kojima se uređuje dobrobit životinja i sporedni proizvodi životinjskog porekla.
Ishrana domaćih životinja
Član 56.
Odgajivač je dužan da domaće životinje redovno snabdeva sa dovoljnom količinom kvalitetne, zdravstveno ispravne hrane, vode za piće, vazduhom, tako da su u dovoljnoj meri zadovoljene njihove biološke potrebe.
Hrana za domaće životinje mora biti takva da zadovoljava osnovne potrebe domaćih životinja kojima je namenjena.
Zabranjeno je davanje hormonalnih preparata da bi se podsticao rast, proizvodnja mleka, mesa, jaja ili iz drugih razloga domaćim životinjama koje se koriste u proizvodne i sportske svrhe.
Produkti metabolizma domaćih životinja
Član 57.
Produkti metabolizma domaćih životinja, odnosno izlučevine domaćih životinja mogu se upotrebljavati kao đubrivo.
Objekti za smeštaj izlučevina domaćih životinja
Član 58.
Sa izlučevinama domaćih životinja mora se postupati tako da se ne ugrožava zdravlje ljudi i domaćih životinja, životna sredina, kvalitet hrane i stočarskih proizvoda.
Objekti za izlučevine domaćih životinja su:
1) đubrišta;
2) osočne jame;
3) lagune;
4) sedimentacijski bazeni.
Ministar bliže propisuje tehničke i tehnološke uslove za objekte iz stava 2. ovog člana.
Obeležavanje i evidentiranje domaćih životinja
Član 59.
Domaće životinje moraju biti obeležene, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje zdravlje životinja.
Obeležavanje domaćih životinja mogu da vrše:
1) veterinarske ambulante, veterinarske stanice, veterinarske klinike i veterinarske službe;
2) osnovna odgajivačka organizacija;
3) odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje;
4) odgajivač koji je stručno osposobljen da vrši obeležavanje.
Stručno osposobljavanje odgajivača iz stava 2. tačka 4) ovog člana vrši se na organizovanim obukama, prema programu koji donosi Ministarstvo.
Lica iz stava 2. ovog člana mogu da vrše obeležavanje domaćih životinja ako su ovlašćena za obeležavanje od strane Ministarstva.
Lica iz stava 2. ovog člana odgovorna su za pravilno obeležavanje domaćih životinja.
Odgajivač iz stava 2. tačka 4) ovog člana o izvršenom obeležavanju domaće životinje vodi štalsku knjigu.
Štalska knjiga iz stava 6. ovog člana sadrži podatke o identitetu, poreklu, plodnosti i proizvodnim sposobnostima domaće životinje.
Lica iz stava 2. ovog člana dužna su da podatke o obeležavanju domaće životinje dostave Ministarstvu, radi upisa podataka o obeleženim domaćim životinjama u Centralnu bazu podataka o obeležavanju životinja (u daljem tekstu: Centralna baza).
Ministar bliže propisuje način obeležavanja i evidencije domaćih životinja.
VII. GAJENjE PČELA
Uslovi i način gajenja pčela
Član 60.
Gajenje pčela vrši se u pčelinjaku.
Odgajivač pčela dužan je da postavi pčelinjak tako da pčele ne smetaju susedima i prolaznicima.
Ministar bliže propisuje uslove i način gajenje pčela.
Pčelinja paša, katastar pčelinje paše i fenološke karte
Član 61.
Korišćenje medonosnog bilja za pčelinju pašu je slobodno i bez naknade.
Katastar pčelinje paše jeste zbirka podataka o prisustvu medonosnog bilja na određenom području, koji vodi pravno lice registrovano u odgovarajućem registru u skladu sa propisima o udruženjima i osnovano radi ostvarivanja ciljeva u oblasti pčelarstva (u daljem tekstu: udruženje pčelara).
Fenološka karta jeste skup podataka o mogućnosti paše, po vrstama pčelinje paše, koju vodi udruženje pčelara na utvrđenom području prognoziranja pčelinje paše.
Ministar propisuje bliže uslove o sadržini i načinu vođenja katastra iz stava 2. ovog člana.
Selidba pčela
Član 62.
Radi korišćenja pčelinje paše, odgajivač pčela može pčelinjak preseljavati sa stalnog mesta na drugo mesto držanja.
Selidba pčela se obavlja u skladu sa uslovima propisanim zakonom kojim se uređuje zdravlje životinja.
Pčelari iz drugih zemalja mogu koristiti pčelinju pašu na teritoriji Republike Srbije samo uz saglasnost Ministarstva.
Ministar bliže propisuje uslove i način selidbe pčela iz stava 1. ovog člana, kao i uslove za izdavanje saglasnosti iz stava 3. ovog člana.
Praćenje odbeglog roja pčela
Član 63.
Vlasnik, odnosno korisnik zemljišta, dužan je omogućiti odgajivaču pčela prolaz preko njegovog zemljišta radi praćenja odbeglog roja, a u slučaju štete ima pravo na naknadu.
Zaštita pčela za vreme pčelinje paše
Član 64.
Upotreba sredstava za zaštitu bilja otrovnih za pčele za vreme pčelinje paše obavljaće se u skladu sa propisima kojima se uređuju sredstva za zaštitu bilja.
Pravno, odnosno fizičko lice može vršiti upotrebu sredstava za suzbijanje komaraca, otrovnih za pčele za vreme pčelinje paše, samo po odobrenju nadležnog organa jedinice lokalne samouprave.
Odobrenje iz stava 2. ovog člana izdaje se za jedno tretiranje.
Lica iz stava 2. ovog člana dužna su obavestiti:
1) udruženje pčelara koje se nalazi na teritoriji jedinice lokalne samouprave na kojoj se vrši suzbijanje komaraca o izdatom odobrenju;
2) odgajivača pčela, putem sredstava javnog informisanja, najmanje 48 sati pre tretiranja o mestu i vremenu upotrebe sredstava otrovnih za pčele, načinu upotrebe, vremenu trajanja otrovnog sredstva i ugroženom području.
Pod ugroženim područjem iz stava 4. tačka 2) ovog člana, smatra se površina na kojoj se upotrebljava sredstvo za suzbijanje komaraca, kao i okolno zemljište koje se prostire u krugu od 5 km, udaljenosti od granice te površine.
U slučaju primene sredstava iz st. 1. i 2. ovog člana odgajivač pčela dužan je da preduzme potrebne mere zaštite pčela, i to:
1) zatvaranje leta košnice;
2) privremeno preseljavanje.
Zaštitni pojas oko centra za selekciju pčelinjih matica
Član 65.
U zaštitnom pojasu oko centra za selekciju pčelinjih matica primenjuju se posebni uslovi prometa i selidbe pčela i pčelarskog priplodnog materijala radi stručne kontrole nad parenjem pčelinjih matica.
Gajenje pčela u zaštićenom pojasu oko centara za selekciju pčelinjih matica vrši se pod posebnim uslovima.
Ministar propisuje veličinu zaštitnog pojasa i posebne uslove prometa i selidbe pčela i pčelarskog priplodnog materijala, kao i posebne uslove gajenja pčela.
VIII. GAJENjE DIVLjAČI
Uslovi za gajenje divljači
Član 66.
Intenzivno gajenje divljači iz klase sisara i ptica može da se obavlja samo na farmi divljači.
Priplodna divljač potiče od čistih vrsta i podvrsta određene vrste divljači.
Odgajivač koji se bavi farmskim gajenjem divljači mora da ispunjava uslove u pogledu objekata za gajenje divljači, odgovarajuće opreme za gajenje određene vrste divljači i stručnog kadra.
Odgajivač koji se bavi farmskim gajenjem divljači može uneti divljač na farmu divljači ako ima uverenje o njenom zdravstvenom stanju, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje životinja.
Odgajivač koji se bavi farmskim gajenjem divljači mora da vodi evidenciju o proizvodnji za pojedine proizvodne faze.
Objekti za gajenje divljači, u smislu ovog zakona, su površine zemljišta i voda ograđene ogradama koja sprečava divljač da slobodno napusti prostor ili kavezi koji zadovoljavaju potrebe gajenja određene vrste divljači.
Površine ograđenog prostora i kaveza moraju zadovoljiti potrebe određene vrste i uzrasne kategorije divljači koja se gaji.
Ministar bliže propisuje uslove u pogledu površina ograđenog prostora, objekata, odgovarajuće opreme i stručnog kadra i način vođenja evidencije iz st. 3. i 6. ovog člana.
Unošenje divljači koje nema na teritoriji Republike Srbije
Član 67.
Unošenje divljači koje nema na teritoriji Republike Srbije na farmu divljači vrši se na osnovu dozvole ministra nadležnog za poslove zaštite životne sredine.
IX. AKVAKULTURA
Uslovi za obavljanje akvakulture
Član 68.
Akvakultura može da se obavlja samo u objektima za akvakulturu.
Objekti za akvakulturu, u smislu ovog zakona, su ribnjak, poluribnjak, kavez, ograđeni ili pregrađeni delovi ribolovne vode i drugi objekti koji služe za gajenje riba.
Ribnjak je ograničena, od prirodnih tokova odvojena vodena površina u kojoj se gaji riba, a koji se može puniti vodom, odnosno potpuno isprazniti.
Poluribnjak je ograničena, od prirodnih tokova odvojena vodena površina u kojoj se gaji riba, a koji se ne može potpuno isprazniti.
Kavez je ograđeni prostor postavljen u vodi za potrebe gajenja riba.
Ograđeni ili pregrađeni delovi ribolovne vode su ograđeni ili pregrađeni prirodni (potoci, reke, rukavci) ili veštački tokovi (kanali), jezera, bare, veštačke akumulacije, drugi antropogeni vodeni ekosistemi, odnosno drugi sistemi koji služe za gajenje riba.
Drugi objekti za gajenje riba su bazeni za gajenje riba izgrađeni od različitih materijala, različitih oblika koji služe za gajenje riba.
Odgajivač koji se bavi akvakulturom može uneti ribu u objekat ako ima uverenje o njenom zdravstvenom stanju, u skladu sa propisima kojima se uređuje veterinarstvo.
Odgajivač koji se bavi akvakulturom mora da vodi evidenciju o proizvodnji za pojedine proizvodne faze.
Odgajivač koji se bavi akvakulturom mora da ispuni uslove u pogledu objekata iz stava 2. ovog člana, odgovarajuće opreme i stručnog kadra.
Ministar bliže propisuje uslove u pogledu objekata, opreme i stručnog kadra iz stava 10. ovog člana.
Unošenje riba i ostalih vodenih organizama stranog porekla
Član 69.
Unošenje riba i ostalih vodenih organizama stranog porekla u objekat za akvakulturu može se vršiti na osnovu dozvole ministra nadležnog za zaštitu životne sredine.
Posebni uslovi za lov ribe
Član 70.
U objektima za akvakulturu mogu da se love ribe koje imaju veličinu manju od veličine propisane u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita i održivo korišćenje ribljeg fonda, kao i za vreme lovostaja.
X. PROIZVODI RIBARSTVA
Međunarodna potvrda (sertifikat)
Član 71.
Proizvodi ribarstva mogu se uvoziti, izvoziti i biti u tranzitu ako ih, pored uslova propisanih zakonom kojim se uređuje veterinarstvo, prati i međunarodna potvrda (sertifikat) o ulovu, koja mora da bude originalna i izdata od strane nadležnog organa zemlje porekla.
Proizvode ribarstva koji se izvoze, pored dokumenata iz stava 1. ovog člana, prati i:
1) međunarodna potvrda za reeksport (sertifikat za reeksport) izdata od strane nadležnog organa zemlje koja nije zemlja porekla, a na čijoj teritoriji je proizvod ribarstva uvezen, skladišten, prerađen, odnosno podeljen;
2) potvrda da proizvodi ribarstva potiču od ulova za koji je izdata međunarodna potvrda (sertifikat) o ulovu, koju izdaje nadležni veterinarski inspektor.
Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana, za određene proizvode ribarstva, kao i za određene zemlje nisu potrebne potvrde iz st. 1. i 2. ovog člana.
Dokumenti o ulovu i svi sa njima povezani dokumenti, overeni u skladu sa sistemima dokumentovanja ulova koje je usvojila regionalna organizacija za upravljanje u ribarstvu, prihvataju se kao sertifikati o ulovu u pogledu proizvoda ribarstva.
Ministarstvo vodi evidenciju o potvrdama iz st. 1. i 2. ovog člana.
Ministar bliže propisuje obrazac međunarodne potvrde (sertifikata) o ulovu, obrazac međunarodne potvrde za reeksport (sertifikat za reeksport) i obrazac potvrde da su proizvodi ribarstva u skladu sa međunarodnom potvrdom (sertifikatom) o ulovu, listu proizvoda ribarstva za koje nisu potrebne potvrde iz st. 1. i 2. ovog člana, listu zemalja za koje nisu potrebne potvrde iz st. 1. i 2. ovog člana, listu sistema za dokumentovanje ulova koje je usvojila regionalna organizacija za upravljanje u ribarstvu, kao i način vođenja evidencije iz stava 5. ovog člana.
Nezakonit, neprijavljen i neregulisan ribolov
Član 72.
Nezakonit ribolov jesu ribolovne aktivnosti:
1) koje obavljaju domaća ili strana ribarska plovila u morskim vodama pod nadležnošću određene države bez dozvole te države ili u suprotnosti sa njenim zakonima i drugim propisima;
2) koje obavljaju ribarska plovila koja plove pod zastavom država ugovornih strana odgovarajućih regionalnih organizacija za upravljanje u oblasti ribarstva, ali koje postupaju suprotno merama očuvanja i upravljanja usvojenim u tim organizacijama i obavezujućim za te države, ili suprotno odgovarajućim odredbama važećeg međunarodnog prava ili
3) koje obavljaju ribarska plovila u suprotnosti sa nacionalnim propisima ili međunarodnim obavezama, uključujući obaveze koje su preuzele države koje sarađuju sa odgovarajućim regionalnim organizacijama za upravljanje u oblasti ribarstva.
Neprijavljen ribolov jesu ribolovne aktivnosti:
1) koje nisu prijavljene ili su pogrešno prijavljene odgovarajućem nacionalnom organu, u suprotnosti sa nacionalnim zakonima i drugim propisima ili
2) koje se sprovode u oblasti nadležnosti odgovarajuće regionalne organizacije za upravljanje u oblasti ribarstva i koje nisu prijavljene ili su pogrešno prijavljene u suprotnosti sa propisima za prijavljivanje te organizacije.
Neregulisan ribolov jesu ribolovne aktivnosti:
1) koje na području nadležnosti odgovarajuće regionalne organizacije za upravljanje u ribarstvu obavljaju ribarska plovila bez državne pripadnosti, ribarska plovila koja plove pod zastavom države koja nije ugovorna strana te organizacije ili neki drugi ribolovni subjekt na način koji nije u skladu sa merama očuvanja i upravljanja te organizacije ili je suprotan tim merama ili
2) koje obavljaju ribarska plovila u oblastima ribljih fondova ili za riblje fondove za koje ne postoje važeće mere očuvanja ili upravljanja na način koji nije u skladu sa odgovornošću država za očuvanje živih morskih resursa na osnovu međunarodnog prava.
Nije dozvoljen uvoz proizvoda ribarstva sa ribarskih plovila i zemalja za koje se utvrdi da učestvuju ili ne sarađuju u sprečavanju nezakonitih, neprijavljenih i neregulisanih ribolovnih aktivnosti.
Ministarstvo prihvata listu ribarskih plovila i zemalja koje učestvuju ili ne sarađuju u sprečavanju nezakonitih, neprijavljenih i neregulisanih ribolovnih aktivnosti koju objavljuju nadležna tela EU.
XI. OČUVANjE GENETSKIH REZERVI DOMAĆIH ŽIVOTINjA I BIOLOŠKE RAZNOVRSNOSTI U STOČARSTVU
Očuvanje genetskih rezervi domaćih životinja
Član 73.
Genetske rezerve domaćih životinja obuhvataju pojedinačne rase, sojeve i linije domaćih životinja. Genetske rezerve domaćih životinja čuvaju se u vidu minimalnog broja domaćih životinja, doza semena za veštačko osemenjavanje, jajnih ćelija ili embriona.
Ministar propisuje Listu genetskih rezervi domaćih životinja, kao i način očuvanja genetskih rezervi iz stava 1. ovog člana.
Sredstva za očuvanje genetskih rezervi domaćih životinja obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.
Program očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu
Član 74.
Očuvanje biološke raznovrsnosti u stočarstvu izvodi se u skladu sa Programom očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu, koji donosi ministar za period od pet godina.
Program iz stava 1. ovog člana obuhvata ocenu stanja u pogledu biološke raznosvrsnosti u stočarstvu, i to:
1) očuvanje svih rasa domaćih životinja koje se gaje na teritoriji Republike Srbije, a posebno očuvanje lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja;
2) očuvanje rasa domaćih životinja izvan sredine u kojoj su nastale (ex-situ očuvanje), odnosno u sredini gde su nastale (in-situ očuvanje) za svaku rasu domaćih životinja;
3) uspostavljanje i rad banke gena u stočarstvu;
4) ispunjavanje međunarodnih obaveza;
5) povećanje javne svesti o značaju očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu;
6) povezivanje sa drugim programima iz oblasti poljoprivrede.
Programom iz stava 1. ovog člana utvrđuje se obim sredstava za sprovođenje programa, način raspodele sredstava, kao i subjekti u stočarstvu koji će ga sprovoditi.
Lokalno prilagođene rase domaćih životinja
Član 75.
Lokalno prilagođene domaćih životinja su pod posebnom brigom države.
Ministar bliže propisuje listu lokalno prilagođenih rasa i ugroženih lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja, koja sadrži i kriterijume za utvrđivanje ugroženosti rase.
Ministarstvo zaštićuje ime i lokalno prilagođenu rasu domaćih životinja u skladu sa ratifikovanim međunarodnim ugovorima i sporazumima.
Odgajivači lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja upisuju se u Registar odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja, koji vodi Ministarstvo.
Upis u Registar odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja vrši se na osnovu zahteva vlasnika domaćih životinja.
Ministar donosi rešenje o upisu u Registar odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja u roku od 60 dana od dana podnošenja zahteva.
Rešenje ministra o upisu u registar iz stava 6. ovog člana je konačno i protiv njega može se pokrenuti upravni spor.
Registar odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja vodi se u elektronskoj formi i može se povezivati sa drugim bazama i registrima koje vodi Ministarstvo.
Ministar bliže propisuje uslove u pogledu gajenja i prometa lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja, kao i sadržinu i način vođenja Registra odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja.
Posebne mere u stočarstvu u vanrednim uslovima
Član 76.
U slučaju vanrednog stanja ili stanja neposredne ratne opasnosti ili prirodnih, odnosno drugih nesreća koje ugrožavaju očuvanje minimalnog broja priplodnog materijala potrebnog za razmnožavanje domaćih životinja, odnosno ako je u većem obimu ugrožena biološka raznovrsnost domaćih životinja na teritoriji Republike Srbije, Ministarstvo može da naredi posebne mere kojima se sprečava ugroženost domaćih životinja, i to:
1) zabrana prometa domaćih životinja;
2) zabrana klanja domaćih životinja;
3) sprovođenje odgajivačkih programa u vanrednim uslovima i
4) druge mere.
XII. SREDSTVA ZA SPROVOĐENjE POSLOVA U STOČARSTVU
Član 77.
Sredstva za sprovođenja mera iz Dugoročnog programa mera za sprovođenje odgajivačkog programa i Godišnjeg programa mera za sprovođenje odgajivačkog programa, kao i za sprovođenje posebnih mera u vanrednim uslovima, sredstva za očuvanje genetskih rezervi, očuvanje biološke raznovrsnosti domaćih životinja, obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije, budžetu autonomnih pokrajina i budžetu jedinice lokalne samouprave.
Poslovi koji nisu obuhvaćeni merama iz stava 1. ovog člana mogu se finansirati iz drugih izvora, u skladu sa odgajivačkim aktom, odnosno statutom.
XIII. NADZOR
Član 78.
Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo.
Inspekcijski nadzor vrši Ministarstvo preko poljoprivrednog, veterinarskog i graničnog veterinarskog inspektora.
Poslove poljoprivrednog inspektora može da obavlja lice koje ima stečeno visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke (dipl. inženjer poljoprivrede, master inženjer poljoprivrede, specijalista inženjer poljoprivrede, specijalista strukovni inženjer poljoprivrede) na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, master strukovnim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu, radno iskustvo u struci od najmanje 3 godine i položen državni stručni ispit.
Poslove veterinarskog i graničnog veterinarskog inspektora može da obavlja lice koje ispunjava uslove u skladu sa zakonom kojim se uređuje veterinarstvo.
Na sadržinu, vrste i oblike i postupak inspekcijskog nadzora, ovlašćenja i obaveze učesnika u inspekcijskom nadzoru i druga pitanja od značaja za inspekcijski nadzor koja nisu drugačije uređena ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona, primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje inspekcijski nadzor.
Službena legitimacija i službeno odelo
Član 79.
U obavljanju poslova inspekcijskog nadzora, poljoprivredni inspektor ima službenu legitimaciju kojom dokazuje svoje službeno svojstvo i identitet, propisanu zakonom kojim se uređuje inspekcijski nadzor i podzakonskim aktom donetim na osnovu tog zakona.
Poljoprivredni inspektor obavlja poslove inspekcijskog nadzora u propisanom službenom odelu.
U obavljanju poslova inspekcijskog nadzora veterinarski i granični veterinarski inspektor imaju propisanu službenu legitimaciju, kao i službeno odelo u skladu sa zakonom kojim se uređuje veterinarstvo.
Ministar bliže propisuje izgled službenog odela poljoprivrednog inspektora, način nošenja i razduženja, kao i način vođenja evidencije o izdatim službenim legitimacijama i službenim odelima.
Prava i dužnosti poljoprivrednog ispektora
Član 80.
U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, poljoprivredni inspektor ima pravo i dužnost da proverava:
1) da li glavna odgajivačka organizacija sprovodi glavni odgajivački program;
2) da li regionalna odgajivačka organizacija sprovodi glavni odgajivački program;
3) da li je osnovna odgajivačka organizacija donela i da li sprovodi osnovni odgajivački program;
4) da li organizacije sa posebnim ovlašćenjem sprovode poslove predviđene glavnim odgajivačkim programom;
5) ispunjenost uslova iz člana 7. stav 3, člana 8. stav 3, člana 9. stav 3. i člana 10. stav 3. ovog zakona;
6) da li odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje sprovodi glavni odgajivački program;
7) da li je glavni odgajivački program odobren;
8) ispunjenost uslova iz člana 11. stav 4. ovog zakona;
9) da li je domaća životinja upisana u matičnu knjigu, odnosno u registar;
10) da li glavna odgajivačka organizacija vodi matičnu knjigu, odnosno registar;
11) da li je zootehničko uverenje izdato na propisan način;
12) da li čistokrvne priplodne domaće životinje ispunjavaju uslove za upis u glavni i dodatne delove matične knjige;
13) da li je odgajivačko odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje, odnosno odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje upisano u Registar;
14) da li su odgajivački ciljevi u stočarstvu utvrđeni glavnim odgajivačkim programom;
15) da li je odgajivačima omogućeno da učestvuju u odobrenom odgajivačkom programu;
16) da li je glavna odgajivačka organizacija i odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje dostavilo Ministarstvu izveštaj o sprovođenju glavnog odgajivačkog programa u skladu sa članom 30. stav 3. ovog zakona;
17) sprovođenje kontrole produktivnosti i očuvanja osobina domaćih životinja;
18) da li odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje, na zahtev svojih odgajivača, registruje u svoj odgajivački registar sve hibridne priplodne svinje iste rase, linije ili ukrštanja koje ispunjavaju propisane uslove;
19) da li svaka kvalitetna priplodna domaća životinja, odnosno drugi priplodni materijal imaju poznato poreklo;
20) da li je izvršena kontrola proizvodnih sposobnosti i procena priplodne vrednosti domaće životinje, kao i da li je na osnovu rezultata procenjene vrednosti priplodnih domaćih životinja izvršeno razvrstavanje kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase;
21) da li se o kontroli proizvodnih sposobnosti i drugih osobina domaćih životinja vodi propisana zbirka podataka;
22) da li su odgajivaču dati rezultati kontrole proizvodnih sposobnosti i procene priplodne vrednosti domaćih životinja na propisan način;
23) da li je svaka kvalitetna priplodna domaća životinja ocenjena i razvrstana u klase;
24) da li je priznavanje novih rasa, linija i hibrida domaćih životinja izvršeno na propisan način;
25) da li je izvršeno testiranje novih rasa, provenijenci, linija, hibrida i uveženih kvalitetnih priplodnih domaćih životinja na propisan način;
26) da li je izvršena provera proizvodnih sposobnosti kvalitetnih priplodnih domaćih životinja, procena priplodne vrednosti i razvrstavanje u klase;
27) da li se razmnožavanje domaćih životinja vrši na propisan način;
28) da li se parenje u srodstvu vrši na propisan način;
29) da li se vodi evidencija o veštačkom osemenjavanju, odnosno prirodnom parenju i odgovarajuća zootehnička dokumentacija;
30) da li se za priplod koriste muška grla koja nisu odabrana za priplod, kao i muška grla u tovu;
31) da li se priplodnjaci za prirodno parenje i priplodnjaci za veštačko osemenjavanje koriste u skladu sa propisanim uslovima;
32) da li se seme za veštačko osemenjavanje koristi i stavlja u promet u skladu sa uslovima iz člana 45. ovog zakona;
33) da li odgajivač koji obavlja veštačko osemenjavanje u svom stadu ispunjava uslove iz člana 46. st. 2 i 3. ovog zakona;
34) da li izvođač veštačkog osemenjavanja ispunjava obaveze iz člana 47. ovog zakona;
35) da li centar za reprodukciju životinja i veštačko osemenjavanje ispunjava uslove iz člana 48. ovog zakona;
36) da li se korišćenje i stavljanje u promet jajnih ćelija i embriona obavlja u skladu sa članom 49. ovog zakona;
37) da li se genetske manipulacije vrše u skladu sa članom 50. stav 1. ovog zakona;
38) izvođenje molekularno-genetskih testova;
39) da li je testiranje proizvodnih sposobnosti domaćih životinja izvršeno na propisan način;
40) ispunjenost tehničkih i tehnoloških uslova objekata za smeštaj izlučevina domaćih životinja;
41) da li se obeležavanje i evidentiranje domaćih životinja vrši u skladu sa odredbama člana 59. ovog zakona;
42) da li se gajenje pčela vrši u skladu sa odredbama člana 60. ovog zakona, odnosno da li se selidba pčela vrši u skladu sa odredbama člana 62. ovog zakona;
43) da li je vlasnik, odnosno korisnik zemljišta, omogućio odgajivaču pčela prolaz preko njegovog zemljišta radi praćenja odbeglog roja;
44) da li je izvršena propisana zaštita pčela za vreme pčelinje paše pri upotrebi sredstava za suzbijanje komaraca;
45) da li se gajenje pčela u zaštićenom pojasu oko centara za selekciju pčelinjih matica vrši u skladu sa odredbama člana 65. ovog zakona;
46) da li se sprovodi Program očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu;
47) da li su odgajivači lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja upisani u Registar odgajivača lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja;
48) da li se gajenje i promet lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja vrši suprotno odredbama člana 75. stav 9. ovog zakona;
49) sprovođenje posebnih mera u stočarstvu u vanrednim uslovima;
50) izvršavanje mera naloženih po ovom zakonu;
51) da li je odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje, odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje, odgajivač i drugi subjekti koji podležu inspekcijskom nadzoru, u određenom roku, na zahtev poljoprivrednog inspektora, dostavlo ili pripremilo podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora.
Prava i dužnosti veterinarskog ispektora
Član 81.
U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, veterinarski inspektor ima pravo i dužnost da proverava:
1) da li se ispunjavaju potrebe domaćih životinja u gajenju,
2) da li objekti i oprema za gajenje ispunjavaju propisane uslove;
3) da li je odgajivač osposobljen za gajenje i postupanje sa domaćim životinjama i da li ima osnovna znanja o gajenju i postupanju sa domaćim životinjama, ishrani, kvalitetu proizvoda životinjskog porekla i postupanju sa izlučevinama domaćih životinja;
4) da lije odgajivač obezbedio posebnu negu i lečenje za bolesne, povređene i iznemogle domaće životinje, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja;
5) da li odgajivač vrši ishranu domaćih životinja suprotno odredbama člana 56. ovog zakona;
6) da li odgajivač koji se bavi farmskim gajenjem divljači ispunjava propisane uslove u pogledu objekata za gajenje divljači, odgovarajuće opreme za gajenje određene vrste divljači i stručnog kadra;
7) da li je divljač koje nema na teritoriji Republike Srbije uneta na farmu divljači na osnovu dozvole ministra nadležnog za poslove zaštite životne sredine;
8) da li se akvakultura obavlja u skladu sa članom 68. ovog zakona;
9) da li su ribe i ostali vodeni organizmi stranog porekla uneti u objekat za akvakulturu na osnovu dozvole ministra nadležnog za poslove zaštite životne sredine;
10) sprovođenje posebnih mera u stočarstvu u vanrednim uslovima;
11) izvršavanje mera naloženih po ovom zakonu;
12) da li je odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje, odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje, odgajivač i drugi subjekti koji podležu inspekcijskom nadzoru u određenom roku, na zahtev veterinarskog inspektora, dostavlo ili pripremilo podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora.
Prava i dužnosti graničnog veterinarskog ispektora
Član 82.
U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, granični veterinarski inspektor ima pravo i dužnost da proverava:
1) da li proizvode ribarstva pri uvozu, izvozu i tranzitu prate propisane potvrde u skladu sa članom 71. ovog zakona, osim za proizvode ribarstva za koje nisu potrebne ove potvrde;
2) izvršavanje mera po ovom zakonu.
Mere koje nalaže poljoprivredni inspektor, veterinarski inspektor
i granični veterinarski inspektor
Član 83.
U vršenju poslova iz čl. 80. i 81. ovog zakona poljoprivredni inspektor i veterinarski inspektor može u skladu sa svojim ovlašćenjima propisanim ovim zakonom da:
1) rešenjem naredi pravnom licu, preduzetniku ili fizičkom licu da u određenom roku uskladi obavljanje delatnosti, odnosno otkloni nedostatke u pogledu propisanih uslova;
2) rešenjem odredi rok subjektima u stočarstvu za ispunjenje uslova predviđenih ovim zakonom;
3) rešenjem zabrani rad subjektima u stočarstvu do ispunjenja uslova predviđenih ovim zakonom;
4) rešenjem zabrani sprovođenje radnji subjektima u stočarstvu koje su suprotne ovom zakonu;
5) podnose zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, izda prekršajni nalog, podnose prijavu za privredni prestup i krivičnu prijavu zbog povrede odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega;
6) obavesti drugi organ ako postoje razlozi za preduzimanje mera za koje je taj organ nadležan;
7) naredi druge mere i preduzme druge radnje, u skladu sa ovim zakonom.
U vršenju poslova iz člana 82. ovog zakona granični veterinarski inspektor može da:
1) rešenjem zabrani uvoz, izvoz i tranzit proizvoda ribarstva ako ih ne prate propisane potvrde u skladu sa članom 71. ovog zakona, osim za proizvode ribarstva za koje nisu potrebne ove potvrde;
2) naredi druge mere i preduzme druge radnje, u skladu sa ovim zakonom.
O izvršenju mera naloženih rešenjem iz st. 1 i 2. ovog člana pravno lice, preduzetnik, odnosno fizičko lice obaveštava poljoprivrednog inspektora, veterinarskog inspektora, odnosno graničnog veterinarskog inspektora.
Obaveze lica nad kojima se obavlja inspekcijski nadzor
Član 84.
Odgajivačko društvo za čistokrvne priplodne domaće životinje, odgajivačko društvo za hibridne priplodne svinje, odgajivač i drugi subjekti koji podležu inspekcijskom nadzoru, dužni su da isti omoguće, pruže podatke i obaveštenja i osiguraju uslove za nesmetani rad poljoprivrednog inspektora, veterinarskog, odnosno graničnog veterinarskog inspektora.
Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da u određenom roku, na zahtev poljoprivrednog inspektora, veterinarskog, odnosno graničnog veterinarskog inspektora dostave ili pripreme podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora.
Rok iz stava 2. ovog člana mora biti primeren vrsti zahteva.
Nadležnost za rešavanje po žalbi
Član 85.
Na rešenje poljoprivrednog inspektora, veterinarskog, odnosno graničnog veterinarskog inspektora može se izjaviti žalba ministru u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja.
O žalbi ministar odlučuje rešenjem u roku od 30 dana od dana dostavljanja žalbe.
Žalba ne odlaže izvršenje rešenja.
Rešenje ministra iz stava 2. ovog člana je konačno i protiv njega može se pokrenuti upravni spor.
XIV. KAZNENE ODREDBE
Privredni prestup
Član 86.
Novčanom kaznom od 300.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup pravno lice ako:
1) ne sprovodi glavni, odnosno osnovni odgajivački program (član 7. stav 1, član 8. stav 1 i član 9. stav 1. ovog zakona);
2) sprovodi odgajivački program, a ne ispunjava uslove iz člana član 7 stav 3, člana 8. stav 3. i člana 9. stav 3. ovog zakona;
3) obavlja poslove u stočarstvu, a ne ispunjava uslove iz člana 10. ovog zakona;
4) obavlja poslove u stočarstvu, a ne ispunjava uslove iz člana 11. ovog zakona;
5) obavlja poslove u stočarstvu, a nije upisano u Registar (član 17. i član 18. st. 2. i 3. ovog zakona);
6) obavlja poslove u stočarstvu, a brisano je iz Registara (član 20. ovog zakona);
7) sprovodi glavni odgajivački program, a ne ispunjava uslove iz člana 48. st. 2. i 3. ovog zakona;
8) obavlja uvoz, izvoz i tranzit proizvoda ribarstva koji ne ispunjavaju uslove iz člana 71. ovog zakona;
9) obavlja uvoz proizvoda ribarstva suprotno članu 72. stav 4. ovog zakona.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 50.000 do 200.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
Za radnje iz stava 1. ovog člana, pored novčane kazne, može se izreći i zaštitna mera zabrane pravnom licu da se bavi određenom privrednom delatnošću, odnosno zaštitna mera zabrane odgovornom licu da vrši određene dužnosti, u trajanju od šest meseci do pet godina.
Prekršaj pravnog lica i odgovornog lica u pravnom licu
Član 87.
Novčanom kaznom od 300.000 do 1.500.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) ne izvrši upis domaćih životinja u matičnu evidenciju, odnosno u registar iz člana 12. ovog zakona;
2) sprovodi glavni odgajivački program koji nije odobren (član 26. ovog zakona);
3) ne daje prava odgajivačima koji učestvuju u odgajivačkim programima u skladu sa članom 28. ovog zakona;
4) ne dostavlja Ministarstvu izveštaj o sprovođenju glavnog odgajivačkog programa na propisan način (član 30. ovog zakona);
5) ne sprovodi kontrolu produktivnosti i očuvanja osobina domaćih životinja u skladu sa članom 31. ovog zakona;
6) na zahtev svojih odgajivača, ne registruje u svoj odgajivački registar sve hibridne priplodne svinje iste rase, linije ili ukrštanja koje ispunjavaju uslove iz člana 33. ovog zakona;
7) navede netačne podatke o poreklu kvalitetnih priplodnih domaćih životinja (član 35. ovog zakona);
8) ne vrši kontrolu proizvodnih sposobnosti i procene priplodne vrednosti domaćih životinja na propisan način (član 36. ovog zakona);
9) ne vodi zbirku podataka o kontroli proizvodnih sposobnosti i drugih osobina domaćih životinja (član 36. stav 4. ovog zakona);
10) ne izvrši ocenjivanje i razvrstavanje kvalitetnih priplodnih domaćih životinja u klase, radi sprovođenja selekcijskog programa i gajenja (član 38. ovog zakona);
11) ne kontroliše da li je izvršeno testiranje novih rasa, provenijenci, linija i uvezenih kvalitetnih priplodnih domaćih životinja (član 40. ovog zakona);
12) ne vodi evidenciju o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju i ne izdaje potvrdu o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju (član 41. ovog zakona);
13) obavlja parenje u srodstvu suprotno odredbi člana 42. ovog zakona;
14) koristi priplodnjake za prirodno parenje a ne ispunjava propisane uslove, osim ako ima dozvolu ministra za korišćenje priplodnjaka i kada nisu ispunjeni propisani uslovi (član 43. ovog zakona);
15) koristi za priplod muška grla koja nisu odabrana za priplod, kao i muška grla u tovu (član 43. stav 5. ovog zakona);
16) koristi priplodnjake za veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava uslove iz člana 44. ovog zakona;
17) koristi i stavlja u promet seme za veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava uslove iz člana 45. ovog zakona;
18) vrši veštačko osemenjavanje suprotno odredbi člana 46. ovog zakona;
19) vrši veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava obaveze u skladu sa članom 47. ovog zakona;
20) drži priplodnjake, a nema zootehničku dokumentaciju i dozvolu iz člana 48. stav 1. ovog zakona;
21) koristi i stavlja u promet jajne ćelije i embrione, a ne ispunjava uslove iz člana 49. ovog zakona;
22) vrši menjanje nasledne osnove domaćih životinja metodama genetske manipulacije suprotno odredbama člana 50. ovog zakona;
23) izvodi molekularno-genetske testove suprotno odredbama člana 51. ovog zakona;
24) vrši testiranje proizvodnih sposobnosti domaćih životinja suprotno propisanim uslovima (član 52. ovog zakona);
25) ne ispunjava potrebe domaćih životinja u gajenju u pogledu ishrane i nege (član 54. ovog zakona);
26) objekti i oprema za gajenje ne ispunjavaju propisane uslove (član 55. ovog zakona);
27) sa izlučevinama domaćih životinja ne postupa tako da se ne ugrožava zdravlje ljudi i domaćih životinja, životna sredina, kvalitet hrane i stočarskih proizvoda (član 58. stav 1. ovog zakona);
28) vrši upotrebu sredstava za suzbijanje komaraca za vreme pčelinje paše suprotno odredbama člana 64. ovog zakona;
29) vrši gajenje, promet i selidbu pčela i pčelarskog priplodnog materijala u zaštitnom pojasu oko centra za selekciju pčelinjih matica suprotno odredbama člana 65. ovog zakona;
30) vrši unošenje divljači koje nema na teritoriji Republike Srbije na farmu divljači bez dozvole nadležnog ministra (član 66. ovog zakona);
31) obavlja akvakulturu suprotno odredbama člana 68. ovog zakona;
32) vrši unošenje riba i ostalih vodenih organizama stranog porekla u objekat za akvakulturu bez dozvole nadležnog ministra (član 69. ovog zakona);
33) ne sprovodi Program očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu iz člana 74. ovog zakona;
34) vrši gajenje i promet lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja suprotno odredbama člana 75. ovog zakona;
35) ne sprovodi posebne mere u stočarstvu u vanrednim uslovima (član 76. ovog zakona);
36) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora, veterinarskog odnosno graničnog veterinarskog inspektora u skladu sa ovim zakonom.
Novčanom kaznom u fiksnom iznosu od 150.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) izvrši upis čistokrvnih priplodnih životinja u glavni i dodatne delove matične knjige suprotno članu 13. ovog zakona;
2) izda zootehničko uverenje suprotno članu 14. ovog zakona;
3) ne obaveštava Ministarstvo o svakoj promeni podataka koji se odnose na upis u Registar (član 18. stav 7. ovog zakona);
4) odgajivaču ne daje rezultate kontrole proizvodnih sposobnosti i procene priplodne vrednosti domaćih životinja na propisan način (član 37. ovog zakona);
5) nije osposobljeno za gajenje i postupanje sa domaćim životinjama i nema osnovna znanja o gajenju i postupanju sa domaćim životinjama, ishrani, kvalitetu proizvoda životinjskog porekla i postupanju sa stajskim đubrivima (član 54. ovog zakona);
6) vrši ishranu domaćih životinja suprotno odredbama člana 56. ovog zakona;
7) vrši obeležavanje i evidentiranje domaćih životinja suprotno odredbama člana 59. ovog zakona;
8) vrši gajenje pčela suprotno odredbama člana 60. ovog zakona;
9) vrši selidbu pčela suprotno odredbama člana 62. ovog zakona;
10) ne omogući odgajivaču prolaz preko njegovog zemljišta radi praćenja odbeglog roja pčela (član 63. ovog zakona);
11) obavlja intenzivno gajenje divljači iz klase sisara i ptica suprotno odredbama člana 66. ovog zakona.
12) u određenom roku, na zahtev poljoprivrednog, odnosno veterinarskog inspektora, ne dostavi ili ne pripremi podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora (član 84. ovog zakona).
Za prekršaj iz stava 3. ovog člana kazniće se novčanom kaznom u fiksnom iznosu od 25.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
Prekršaj preduzetnika
Član 88.
Novčanom kaznom od 250.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik ako:
1) ne sprovodi kontrolu produktivnosti i očuvanja osobina domaćih životinja u skladu sa članom 36. ovog zakona;
2) ne vodi evidenciju o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju i ne izdaje potvrdu o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju (član 41. ovog zakona);
3) obavlja parenje u srodstvu suprotno odredbi člana 42. ovog zakona;
4) koristi priplodnjake za prirodno parenje a ne ispunjava propisane uslove, osim ako ima dozvolu ministra za korišćenje priplodnjaka i kada nisu ispunjeni propisani uslovi (član 43. ovog zakona st. 1, 2, 3 i 4);
5) koristi za priplod muška grla koja nisu odabrana za priplod, kao i muška grla u tovu (član 43. stav 5. ovog zakona);
6) vrši veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava uslove iz člana 46. ovog zakona;
7) vrši veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava obaveze u skladu sa članom 47. ovog zakona;
8) vrši menjanje nasledne osnove domaćih životinja metodama genetske manipulacije suprotno odredbama člana 50. ovog zakona;
9) sa izlučevinama domaćih životinja ne postupa tako da se ne ugrožava zdravlje ljudi i domaćih životinja, životna sredina, kvalitet hrane i stočarskih proizvoda (član 58. stav 1. ovog zakona);
10) vrši upotrebu sredstava za suzbijanje komaraca za vreme pčelinje paše suprotno odredbama člana 64. ovog zakona;
11) vrši gajenje, promet i selidbu pčela i pčelarskog priplodnog materijala u zaštitnom pojasu oko centra za selekciju pčelinjih matica suprotno odredbama člana 65. ovog zakona;
12) vrši unošenje divljači koje nema na teritoriji Republike Srbije na farmu divljači bez dozvole nadležnog ministra (član 67. ovog zakona);
13) obavlja akvakulturu suprotno odredbama člana 68. ovog zakona;
14) vrši unošenje riba i ostalih vodenih organizama stranog porekla u objekat za akvakulturu bez dozvole nadležnog ministra (član 69. ovog zakona);
15) ne sprovodi Program očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu iz člana 74. ovog zakona;
16) vrši gajenje i promet lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja suprotno odredbama člana 75. ovog zakona;
17) ne sprovodi posebne mere u stočarstvu u vanrednim uslovima (član 76. ovog zakona);
18) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora, veterinarskog odnosno graničnog veterinarskog inspektora u skladu sa ovim zakonom.
Novčanom kaznom u fiksnom iznosu od 100.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik ako:
1) nije osposobljeno za gajenje i postupanje sa domaćim životinjama i nema osnovna znanja o gajenju i postupanju sa domaćim životinjama, ishrani, kvalitetu proizvoda životinjskog porekla i postupanju sa stajskim đubrivima (član 54. ovog zakona);
2) vrši ishranu domaćih životinja suprotno odredbama člana 56. ovog zakona;
3) vrši obeležavanje i evidentiranje domaćih životinja suprotno odredbama člana 59. ovog zakona;
4) vrši gajenje pčela suprotno odredbama člana 60. ovog zakona;
5) vrši selidbu pčela suprotno odredbama člana 62. ovog zakona;
6) ne omogući odgajivaču prolaz preko njegovog zemljišta radi praćenja odbeglog roja pčela (član 63. ovog zakona);
7) obavlja intenzivno gajenje divljači iz klase sisara i ptica suprotno odredbama člana 66. ovog zakona
8) u određenom roku, na zahtev poljoprivrednog, odnosno veterinarskog inspektora, ne dostavi ili ne pripremi podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora (član 84. ovog zakona).
Prekršaj fizičkog lica
Član 89.
Novčanom kaznom u fiksnom iznosu od 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice ako:
1) ne vodi evidenciju o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju i ne izdaje potvrdu o veštačkom osemenjavanju, odnosno o prirodnom parenju (član 41. ovog zakona);
2) obavlja parenje u srodstvu suprotno odredbi člana 42. ovog zakona;
3) koristi priplodnjake za prirodno parenje a ne ispunjava propisane uslove, osim ako ima dozvolu ministra za korišćenje priplodnjaka i kada nisu ispunjeni propisani uslovi (član 43. ovog zakona);
4) koristi za priplod muška grla koja nisu odabrana za priplod, kao i muška grla u tovu (član 43. stav 5. ovog zakona);
5) vrši veštačko osemenjavanje, a ne ispunjava uslove iz člana 46. ovog zakona;
6) ne ispunjava potrebe domaćih životinja u gajenju u pogledu ishrane i nege (član 54. ovog zakona)
7) ne obezbedi posebnu negu i lečenje za bolesne, povređene i iznemogle domaće životinje, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravlje i dobrobit životinja (član 54. stav 4. ovog zakona);
8) objekti i oprema za gajenje ne ispunjavaju propisane uslove (član 55. ovog zakona);
9) vrši ishranu domaćih životinja suprotno odredbama člana 56. ovog zakona;
10) sa izlučevinama domaćih životinja ne postupa tako da se ne ugrožava zdravlje ljudi i domaćih životinja, životna sredina, kvalitet hrane i stočarskih proizvoda (član 58. stav 1. ovog zakona);
11) vrši obeležavanje i evidentiranje domaćih životinja suprotno odredbama člana 59. ovog zakona;
12) vrši gajenje pčela suprotno odredbama člana 60. ovog zakona;
13) vrši selidbu pčela suprotno odredbama člana 62. ovog zakona;
14) vrši upotrebu sredstava za suzbijanje komaraca za vreme pčelinje paše suprotno odredbama člana 64. ovog zakona;
15) vrši unošenje divljači koje nema na teritoriji Republike Srbije na farmu divljači bez dozvole nadležnog ministra (član 67. ovog zakona);
16) obavlja akvakulturu suprotno odredbama člana 68. ovog zakona;
17) vrši unošenje riba i ostalih vodenih organizama stranog porekla u objekat za akvakulturu bez dozvole nadležnog ministra (član 69. ovog zakona);
18) ne sprovodi Program očuvanja biološke raznovrsnosti u stočarstvu iz člana 74. ovog zakona;
19) vrši gajenje i promet lokalno prilagođenih rasa domaćih životinja suprotno odredbama člana 75. ovog zakona;
20) ne sprovodi posebne mere u stočarstvu u vanrednim uslovima (član 76. ovog zakona);
21) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora, veterinarskog odnosno graničnog veterinarskog inspektora u skladu sa ovim zakonom;
22) u određenom roku, na zahtev poljoprivrednog, odnosno veterinarskog inspektora, ne dostavi ili ne pripremi podatke i materijale koji su mu potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora (član 84. stav 2. ovog zakona).
Izdavanje prekršajnog naloga
Član 90.
Za prekršaje iz člana 87. st. 3. i 4, člana 88. stav 2. i člana 89. ovog zakona, poljoprivredni i veterinarski inspektor u vršenju svojih ovlašćenja propisanih ovim zakonom izdaju prekršajni nalog u skladu sa zakonom kojim se uređuju prekršaji.
XV. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Rok za usklađivanje poslovanja
Član 91.
Pravna lica, preduzetnici i fizička lica koja obavljaju poslove u oblasti stočarstva dužni su da svoje poslovanje usklade sa odredbama ovog zakona najkasnije u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Preuzimanje evidencija
Član 92.
Glavna matična evidencija i druge evidencije koje su ustanovljene Zakonom o stočarstvu (“Službeni glasnik RS”, br. 41/09, 93/12 i 14/16) preuzimaju se u evidencije i registre, koji se vode po ovom zakonu.
Primena podzakonskih propisa
Član 93.
Propisi koji se donose na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona doneće se u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Uredba o utvrđivanju dugoročnog programa mera za sprovođenje odgajivačkog programa za period 2025 - 2029. godine (“Službeni glasnik RS”, broj 49/25) primenjivaće se do njenog isteka.
Do donošenja propisa iz stava 1. ovog člana primenjivaće se propisi doneti na osnovu Zakona o stočarstvu (“Službeni glasnik RS”, br. 41/09, 93/12 i 14/16), osim odredaba tih propisa koje nisu u skladu sa ovim zakonom.
Prestanak važenja propisa
Član 94.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o stočarstvu (“Službeni glasnik RS”, br. 41/09, 93/12 i 14/16).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Pravilnik o sadržaju obrasca prijave za upis u evidenciju organizacija udruženog rada koje se bave poslovima selekcije stoke i pčela (“Službeni glasnik RS”, broj 51/85) donet na osnovu Zakona o merama za unapređenje stočarstva (“Službeni glasnik SRS”, broj 38/84).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Pravilnik o međunarodnoj potvrdi (sertifikatu) o ulovu i listi proizvoda ribarstva za koje nisu potrebne međunarodne potvrde (sertifikati) o ulovu (“Službeni glasnik RS”, br. 10/17, 52/17, 115/17, 39/18, 98/18, 35/19, 83/19, 148/20, 117/21 i 115/23).
Stupanje na snagu zakona
Član 95.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije”.
Izvor: Vebsajt Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, 22.09.2025.